ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, με αυξανόμενη ένταση όσο πλησιάζουν οι εκλογές, τάζουν στις γυναίκες «ισότητα στις ευκαιρίες», μιλώντας για όσες και όποιες ευκαιρίες εξυπηρετούν τους σχεδιασμούς της πλουτοκρατίας. Αλλωστε, εδώ και καιρό, στο λεξιλόγιο των κομμάτων του ευρωμονόδρομου η λέξη «δικαίωμα» έχει γίνει «ευκαιρία», ενώ η «εργασία» έχει γίνει «απασχόληση».

Επιδίωξη των αστικών κυβερνήσεων είναι οι εργαζόμενες να είναι «και στην παραγωγή και στο σπίτι». Ωστε από τη μία να δίνουν την υπεραξία τους για να θησαυρίζουν οι επιχειρήσεις και από την άλλη να σηκώνουν το βάρος των συνεπειών της ιδιωτικοποίησης της Υγείας, της Παιδείας, της Πρόνοιας, που φορτώνεται συνολικά η εργατική - λαϊκή οικογένεια.

Η πολιτική ΕΕ - ΝΔ - ΠΑΣΟΚ έχει ως αποτέλεσμα σήμερα:

• Η ανεργία στις γυναίκες να παραμένει υπερδιπλάσια από ό,τι στους άνδρες. Για το α΄ τρίμηνο του 2007 καταγράφεται αντίστοιχα στο 13,9% και 5,7%¹.
• Εξι στους δέκα ανέργους (64,88%) να είναι γυναίκες², ενώ την πιο σφοδρή επίθεση δέχεται η νέα γενιά: Μία στις τέσσερις νέες 15-29 ετών είναι άνεργη!
• Πάνω από τρεις (33,58%) στις δέκα άνεργες γυναίκες και πάνω από δύο στους δέκα ανέργους συνολικά (21,79%) είναι νέες από 26 μέχρι 35 ετών. Δηλαδή γυναίκες στην ηλικία που αποκτούν παιδί.
• Ακόμα, 7 στους 10 μακροχρόνια ανέργους (από 12 μήνες και πάνω) είναι γυναίκες.

Η πραγματική ανεργία (και των δύο φύλων) βέβαια είναι πολύ μεγαλύτερη. Και όχι μόνο γιατί η ίδια η μέθοδος καταγραφής επιδιώκει να παρουσιάσει μια ψεύτικη εικόνα. Αλλά και επειδή σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί εργαζόμενος όποιος δουλεύει 4 μήνες το χρόνο ή 3 μέρες τη βδομάδα.

ΝΔ και ΠΑΣΟΚ επιμένουν με θράσος να ισχυρίζονται ότι οι ελαστικές μορφές απασχόλησης είναι ιδανική λύση για κάθε εργαζόμενη, ώστε να μπορέσει να «εναρμονίσει» την επαγγελματική και την οικογενειακή της ζωή. Η κριτική που ανταλλάσσουν μεταξύ τους αφορά σε ζητήματα διαχείρισης της κοινής στρατηγικής. Ο ΣΥΝ συμφωνεί με τα ειδικά προγράμματα «δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας, επαγγελματικής κατάρτισης ή αυτοαπασχόλησης για τις γυναίκες», που μεταξύ άλλων προωθούν την προσωρινή δουλιά με όρους ουσιαστικά δουλείας ώστε να πλουτίζουν οι επιχειρήσεις, και περιορίζεται να ζητά ποσοστιαίους περιορισμούς στις μορφές ελαστικής απασχόλησης. Ενώ ο ΛΑ.Ο.Σ., χωρίς να ψελλίζει ούτε μισή λέξη για την υπερεκμετάλλευση των γυναικών, καθαγιάζει ουσιαστικά την «ελαστικοποίηση» της απασχόλησης, όταν ισχυρίζεται πως μία από τις αιτίες της υπογεννητικότητας είναι το ότι η γυναίκα εργάζεται!..

Η γνώμη των ίδιων των γυναικών που καταλήγουν στην ομηρία της μερικής απασχόλησης δεν τους ενδιαφέρει. Στις περιορισμένες έρευνες που γίνονται³, αποτυπώνεται πως τέσσερις στις δέκα μερικώς απασχολούμενες γυναίκες (42,8%) δηλώνουν ότι απασχολούνται μερικώς «επειδή δεν μπορούν να βρουν πλήρη απασχόληση». Ενώ, το ότι επτά στους δέκα (68,2%) που καταλήγουν στη μερική απασχόληση είναι γυναίκες, δυστυχώς δεν προκαλεί έκπληξη.

Την ώρα που μπλε και πράσινες κυβερνήσεις επιμένουν ότι η ανεργία μειώνεται, υπερασπιζόμενοι τη στρατηγική της Λισαβόνας, σε πολλά κράτη - μέλη της ΕΕ η μερική απασχόληση «πετάει» στα ύψη, ειδικά για τις γυναίκες. Στην Ελλάδα, η μερική απασχόληση στις γυναίκες κυμαίνεται - ακόμα - σε σχετικά χαμηλά επίπεδα, είναι στο 10,2% (9,6%)⁴. Να, όμως, με τι πρότυπα εργάζονται πυρετωδώς οι ευρωλάγνες κυβερνήσεις:

• Στη Γαλλία η μερική απασχόληση στις γυναίκες είναι 30,9% (30,6%).
• Στο Λουξεμβούργο 36,2% (38,2%).
• Στη Σουηδία 38,9% (38,7%).
• Στην Αυστρία 39,5% (40,5%).
• Στο Ηνωμένο Βασίλειο 42,9% (42,3%).
• Στη Γερμανία 45,2% (43,8%).
• Στην Ολλανδία, 7 στις 10 (74,7%) γυναίκες δουλεύουν σε μερική απασχόληση!

Συνολικά στην «Ευρώπη των 25», τρεις στις δέκα γυναίκες δουλεύουν στη μερική απασχόληση (32,7%). Δηλαδή τρεις στις δέκα γυναίκες δεν έχουν σταθερή αμοιβή, σταθερό ωράριο, σταθερή ασφάλιση, σταθερά δικαιώματα.

Ομως, με ποιον τρόπο οι κυβερνήσεις του κεφαλαίου ευαγγελίζονται ότι θα «καταπολεμήσουν» την ανεργία; Τα προγράμματα που ανακοίνωσε ο ΟΑΕΔ στις 27 Ιούνη του 2007 δίνουν μια απάντηση στο ερώτημα. Στο σχετικό δελτίο Τύπου, το ΔΣ του Οργανισμού μιλά για «22.600 ευκαιρίες απασχόλησης», ορίζοντας ότι το 60% των θέσεων θα καλυφθεί από γυναίκες. Μερικά παραδείγματα του πώς θα «ευνοηθούν» οι γυναίκες:

• Με προγράμματα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας (STAGE). Δηλαδή δουλιά με ημερομηνία λήξης (για 18 μήνες). Με εξευτελιστικές αμοιβές (25 ή 30 ευρώ, ανάλογα με το επίπεδο μόρφωσης).
• Προγράμματα (της λεγόμενης) «ολοκληρωμένης παρέμβασης». Δηλαδή δουλιά για 18 μήνες, με μεροκάματα πείνας (16 ή 20 ευρώ - για άτομα σε «μειονεκτική θέση»), με επίσημο κουρέλιασμα των συλλογικών συμβάσεων στο όνομα της «επιχειρηματικότητας» και της «ανταγωνιστικότητας» (αφού το κατώτερο μεροκάματο από 1/5/2007 είναι 29,39 ευρώ).

Δηλαδή, την ίδια στιγμή που το επίδομα ανεργίας παραμένει τραγικά χαμηλό (367 ευρώ) χωρίς καν να χορηγείται σε όλους όσοι το έχουν ανάγκη και για χρονικό διάστημα το πολύ μέχρι 12 μήνες, η κυβέρνηση παίρνει όσα στερούνται απ' το εισόδημά τους όλοι οι εργαζόμενοι για τη στήριξη των ανέργων και τα προσφέρει ζεστό χρήμα στους επιχειρηματίες. Οι οποίοι εξασφαλίζουν τσάμπα εργατικά χέρια και, όχι απλά ανενόχλητοι, αλλά με τη σχεδιασμένη στήριξη του κράτους, πλουτίζουν ασταμάτητα.

Καταγράφοντας το «τοπίο» της γυναικείας ανεργίας, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη δύο ακόμα σημεία: Αφ' ενός το ότι υπάρχει ένα κομμάτι του πληθυσμού που η ΕΣΥΕ χαρακτηρίζει «μη οικονομικά ενεργό», στο οποίο περιλαμβάνονται ανάμεσα σ' άλλες κατηγορίες και οι νοικοκυρές. Μάλιστα, τρεις στους δέκα (34,1%)⁵ «μη οικονομικά ενεργούς» είναι νοικοκυρές. Το ερώτημα είναι για ποιους λόγους αυτές οι γυναίκες δε δουλεύουν ή δεν αναζητούν δουλιά; Οταν αναγκάζονται να μένουν στο σπίτι για να μεγαλώσουν τα παιδιά τους, αφού π.χ. η φύλαξη σε ένα παιδικό σταθμό κοστίζει συχνά έναν ολόκληρο μισθό, είναι δική τους επιλογή; Και, τελικά, είναι ή δεν είναι άνεργες εξαιτίας της πολιτικής που αδιαφορεί για τις ανάγκες της εργατικής οικογένειας;

Ακόμα, υπάρχουν τα λεγόμενα «συμβοηθούντα και μη αμειβόμενα μέλη» σε οικογενειακές επιχειρήσεις. Επτά στα δέκα είναι γυναίκες (68,62%). Οι οποίες, αν και κάνουν ό,τι κάνουν οι μισθωτοί, δεν έχουν σταθερά έσοδα, μένουν οικονομικά εξαρτημένες, όταν γεννήσουν δεν έχουν δικαίωμα σε επίδομα ή άδεια τοκετού κλπ.

Τις συνταγές, βέβαια, της ΝΔ ακολουθούσε πριν ως κυβέρνηση και το ΠΑΣΟΚ. Μάλιστα, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης στα περίφημα «221 σημεία» του προγραμματικού του πλαισίου σημειώνει ότι χρειάζεται «στροφή των προγραμμάτων για την απόκτηση εργασιακής εμπειρίας (STAGE) κυρίως προς τις ιδιωτικές επιχειρήσεις».

Η επίθεση αναμένεται να ενταθεί ακόμα περισσότερο. Ηδη κλιμακώνεται με την προωθούμενη αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης των γυναικών και στον δημόσιο τομέα, αφού ήδη στον ιδιωτικό οι εργαζόμενες πρέπει να δουλεύουν τουλάχιστον μέχρι τα 65. Η πενταετής διαφορά στην ηλικία συνταξιοδότησης καταργήθηκε στο όνομα της «ισότητας».

Χωρίς υπεκφυγές, τα κόμματα εξουσίας δηλώνουν πως ετοιμάζονται να «σαρώσουν» ό,τι απέμεινε από δικαιώματα. Προκαλούν την ίδια ώρα με το θράσος και την ωμότητα που υποχρεώνουν τις γυναίκες να παραιτηθούν από κάθε κατάκτηση της τάξης τους. Σε πρόσφατη συνδιάσκεψη γυναικών της ΝΔ, που έγινε στη Θεσσαλονίκη, προτάθηκε στις γυναίκες που δε συγκεντρώνουν τα απαραίτητα για τη συνταξιοδότησή τους ένσημα να τα ...δανείζονται από τους άνδρες τους.

Παραπομπές

1. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία. 2. Παρατηρητήριο Απασχόλησης ΟΑΕΔ, στοιχεία από 31/5/2007. 3. ΠΑΕΠ ΟΑΕΔ, στοιχεία για το 2002. 4. Στοιχεία της Γιούροστατ για το 4ο τρίμηνο του 2006 (σε παρένθεση το 4ο τρίμηνο του 2005). 5. Επετηρίδα για την αγορά εργασίας του 2005 του ΠΑΕΠ.