Στην αγκαλιά των οικογενειών τους βρίσκονται πλέον μετά από εννιά χρόνια φυλάκισης οι πέντε Βουλγάρες νοσοκόμες και ο Παλαιστίνιος γιατρός που είχαν καταδικαστεί δύο φορές σε θάνατο από τη λιβυκή Δικαιοσύνη κατηγορούμενοι για τη μόλυνση περισσοτέρων των 400 παιδιών με τον ιό του AIDS στο παιδιατρικό νοσοκομείο αλ Φατχ, της Βεγγάζης. Η περιπέτεια των έξι χρονολογείται από το 1998, οπότε επέλεξαν να εργαστούν, διά μέσου ιδιωτικών γραφείων ευρέσεως εργασίας, στη Λιβύη καθώς οι αμοιβές ήταν πολύ υψηλότερες.

Ο διπλωματικός πυρετός άρχισε πριν την πραγματοποίηση της δεύτερης δίκης τους, μερικές βδομάδες νωρίτερα. Μετά την επιβολή εκ νέου της θανατικής ποινής, ως ύστατη κίνηση η υπόθεση παραπέμφθηκε στο Ανώτατο δικαστήριο της Λιβύης. Η θανατική καταδίκη μετατράπηκε σε ισόβια ανοίγοντας το δρόμο για την απέλασή τους στη Βουλγαρία, όπου, είχε σχεδόν προαναγγελθεί επισήμως ότι, ο Πρόεδρος Παρβάνοφ θα τους απένειμε χάρη. Οι έξι μέχρι σήμερα επιμένουν, και η εκδοχή τους επιβεβαιώνεται από αρκετούς εμπειρογνώμονες, ότι η μόλυνση οφείλεται στις κάκιστες συνθήκες υγιεινής και στον ελλιπέστατο εξοπλισμό του συγκεκριμένου νοσοκομείου.

Από τη στιγμή της καταδίκης τους, οι έξι έγιναν αντικείμενο σκληρών διαπραγματεύσεων μεταξύ της Τρίπολης, της Βουλγαρίας αλλά και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ενδεικτικό, κατά πολλούς, της πρόθεσης της λιβυκής ηγεσίας να χρησιμοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τον ανέλπιστο αυτό άσο, είναι ότι καθυστέρησε την εκτέλεση της ποινής αφήνοντας περιθώρια, αντίθετα με άλλες περιπτώσεις, για εφέσεις και φυσικά συνομιλίες.

Οπως όλα δείχνουν, οι έξι αποδείχτηκαν πολύ χρησιμότεροι ζωντανοί από το 2003 και μετά. Ο Λίβυος ηγέτης, αμέσως μετά την εισβολή στο Ιράκ και την περαιτέρω προώθηση, με απροκάλυπτο τρόπο, του σχεδίου για την ευρεία Μέση Ανατολή, προχώρησε σε έναν αιφνιδιαστικό ελιγμό, αποδεχόμενος να καταβάλει η Λιβύη αποζημιώσεις στις οικογένειες των 270 θυμάτων της βομβιστικής επίθεσης στο αεροπλάνο της «Panamerican», το 1988, πάνω από το Λόκερμπι της Σκοτίας. Με την κίνηση αυτή, αποδεχόταν, εμμέσως, την εμπλοκή της χώρας στη δράση των δύο πρώην Λίβυων πρακτόρων που κατηγορήθηκαν για την επίθεση.

Εκτοτε, η ηγεσία Καντάφι προχωρά σε σειρά «βημάτων μετανοίας»: ανακοινώνει τον τερματισμό κάθε πυρηνικής δραστηριότητας, καταγγέλλει την τρομοκρατία και δηλώνει έτοιμη για συνεργασία στην αντιμετώπισή της, περιορίζει (αν δε σταματά εντελώς) κάθε «εμπρηστική», για τις ΗΠΑ, δήλωση ως προς τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, απουσιάζει, σχεδόν πάντα, από κάθε σύνοδο του Αραβικού Συνδέσμου. Αυτό της αποφέρει νέες επενδύσεις (αμερικανικές, βρετανικές, ιταλικές ακόμη και ιαπωνικές) στον ενεργειακό τομέα (το πετρέλαιο καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος των 75 δισεκατομμυρίων του ΑΕΠ) και άρση του εμπάργκο που της είχε επιβληθεί το 1988 από ΗΠΑ και ΕΕ. Ξένοι ηγέτες επισκέπτονται πλέον τη χώρα και πριν από ένα χρόνο η Ουάσιγκτον ανοίγει πάλι την πρεσβεία της στην Τρίπολη και βγάζει τη Λιβύη από τον κατάλογο των χωρών «που υποστηρίζουν την τρομοκρατία».

Είναι προφανές ότι η υπόθεση των έξι αποτέλεσε το τελευταίο χαρτί της λιβυκής ηγεσίας για να εκμαιεύσει, εκτός απο οικονομικά οφέλη και πολιτικά: δηλαδή την τυπική «διεθνή αποκατάστασή» της μετά από χρόνια περιθωριοποίησης. Ετσι τους τελευταίους μήνες το Ιδρυμα Καντάφι, το οποίο λειτουργεί ως ομπρέλα φιλανθρωπικών οργανώσεων και έχει αναλάβει τη στήριξη των οικογενειών των θυμάτων, δέχτηκε «προσφορές» από ευρωπαϊκά κεφάλαια ύψους 400 εκατομμυρίων δολαρίων. Επίσης, αν και δεν έγιναν γνωστές λεπτομέρειες, η Επίτροπος Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ αναχωρώντας από την Τρίπολη μαζί με τους έξι, άφησε πίσω της συμφωνίες για πακέτο «βοήθειας της ΕΕ προκειμένου να ανακαινιστούν πλήρως όλα τα νοσοκομεία της χώρας» (μέσω ιδιωτικών επενδύσεων φυσικά), όπως και για κατασκευή «άλλων σημαντικών υποδομών» κλπ.

Εξαιρετικά ωφελημένος από την όλη ιστορία, πάντως, εξέρχεται ο νέος Πρόεδρος της Γαλλίας. Αν και είναι σχεδόν βέβαιο ότι η χώρα του δε συμμετείχε ενεργά στις διαπραγματεύσεις παρά τον τελευταίο καιρό, ο Σαρκοζί φαίνεται να έκανε ορισμένες κομβικές κινήσεις. Μία εξ αυτών ήταν η εμπλοκή της συζύγου του Σεσίλια, που επισκέφθηκε δύο φορές την Τρίπολη για να φύγει μαζί με τους έξι τελικά.

Ο Σαρκοζί πέτυχε με την εμβόλιμη παρουσία του να επιβάλει και πάλι τη Γαλλία ως σημαντικό ιμπεριαλιστικό παράγοντα στη βορειοαφρικανική χώρα, με την οποία οι σχέσεις είχαν «παγώσει» από τη δεκαετία του 1980 (διαμάχη στο βόρειο Τσαντ και ανατίναξη γαλλικού αεροσκάφους πάνω από το Νίγηρα με 170 επιβάτες, εκ των οποίων οι 54 Γάλλοι, το 1989). Επιπλέον, ικανοποίησε το βασικό αίτημα της Λιβύης για «πολιτική αποκατάσταση»: αρχίζοντας το ταξίδι του μίλησε για «επανένταξη της χώρας στη διεθνή κοινότητα».

Εχοντας μείνει πίσω στην κούρσα για επενδύσεις στην παρθένα Λιβύη, μετά το 2003, ο Σαρκοζί, τηρώντας τις προεκλογικές του δεσμεύσεις στο γαλλικό κεφάλαιο, έκανε δυναμική επάνοδο και υπογράφοντας σειρά συμφωνιών στην επίσκεψή του την Τετάρτη, πέτυχε οι γαλλικές εταιρείες να βάλουν γερά πόδι σε ένα «πεδίο» από το οποίο είχαν αποκλειστεί. Στενότερες εμπορικές και οικονομικές σχέσεις, επενδύσεις σε υποδομές, κατασκευή πυρηνικού αντιδραστήρα για αφαλάτωση νερού και συνεργασία για τον έλεγχο της μετανάστευσης είναι μόνο η αρχή.