«Η δημιουργία γενετικά τροποποιημένων φυτών είναι πραγματικότητα εδώ και αρκετά χρόνια χάρη στις μεθόδους της γενετικής μηχανικής. Στα φυτά αυτά έχουν προστεθεί γονίδια που, για παράδειγμα, τα καθιστούν ανθεκτικά σε ορισμένα παράσιτα. Οταν καλλιεργούμε τέτοια φυτά, δε χρειάζεται να κάνουμε χρήση παρασιτοκτόνων. Η σοδειά μας δεν κινδυνεύει, τουλάχιστον από τα παράσιτα, το κόστος παραγωγής μειώνεται και το προϊόν φτάνει στον καταναλωτή σε χαμηλότερη τιμή». Από το βιβλίο της Βιολογίας της Γ΄ Γυμνασίου, σελ. 124.

Επί καθεστώτος Σημίτη όπου σημειώθηκε η συντηρητικότερη πολιτική στροφή της χώρας και εφαρμόστηκε η πιο ακραία μορφή νεοφιλελευθερισμού παράλληλα με τουλάχιστον αδιαφανείς και εντελώς αναξιοκρατικές διαδικασίες (όπως φάνηκε εκ των υστέρων) επιχειρήθηκε η (αναγκαία θεωρητικά) αλλαγή των σχολικών εγχειριδίων. Για το βιβλίο της ιστορίας έχουν ειπωθεί πολλά. Εκ του αποτελέσματος κρίθηκε ότι τα περισσότερα βιβλία που εκτυπώθηκαν επί ημερών της ΝΔ ελάχιστα προσφέρουν προς το καλύτερο, αν δεν είναι χειρότερα από τα προηγούμενα. Ο χρόνος ρεκόρ που έπρεπε να γραφούν (αλήθεια γιατί τέτοια πρεμούρα) και η απουσία ελεγκτικών μηχανισμών από σοβαρούς επιστήμονες είχαν τα παραπάνω αποτελέσματα. Βιβλία ακατάληπτα, χωρίς συνοχή και κυρίως με την εισαγωγή ενός νέου και πιο επικίνδυνου νεοσυντηρητισμού. Τις τελευταίες μέρες ήρθε στο φως της δημοσιότητας εκ νέου η θέση του βιβλίου της βιολογίας για τα μεταλλαγμένα που παραθέσαμε στην εισαγωγή. Με το ζήτημα είχαμε ασχοληθεί σε πολλά σημειώματά μας στο παρελθόν και πιστεύουμε ότι είναι καλό να ξαναθυμηθούμε ορισμένες διαστάσεις του προβλήματος.

Η γενετική μηχανική και οι εφαρμογές της στη γεωργία και στη βιομηχανία τροφίμων δεν είναι ένα ζήτημα εντελώς νέο, ούτε όμως και πολύ παλιό. Την τελευταία εικοσαετία συχνές ήταν οι αναφορές τόσο στον Τύπο, όσο και σε πολλά επιστημονικά περιοδικά. Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον της συζήτησης, πέρα από τις υπάρχουσες δυνατότητες, στρέφονταν στις πιθανές επιπτώσεις των εφαρμογών της. Οταν αναφερόμαστε στους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς (ΓΤΟ) ουσιαστικά εννοούμε τη δυνατότητα να εξαγάγουμε γονίδια από τα κύτταρα ενός οργανισμού και να τα μεταφέρουμε σε έναν άλλον οργανισμό (-ους) για να παρέξουμε γενετικά μεταλλαγμένους οργανισμούς με νέα χαρακτηριστικά και ιδιότητες. Δηλαδή, οργανισμούς θεωρητικά ανθεκτικότερους στα αγροχημικά, στα διάφορα έντομα, σε βακτήρια και ιούς. Επίσης, σε φυτικά προϊόντα που θα ωριμάζουν πιο αργά και σε ζώα που θα αναπτύσσονται σε μικρούς χρόνους, με προφανή οικονομικά πλεονεκτήματα.

Η επονομαζόμενη Ομάδα του Μαϊάμι: Καναδάς, ΗΠΑ, Αυστραλία, Χιλή, Αργεντινή και Ουρουγουάη συστηματικά και για μεγάλο διάστημα προωθούν την ελεύθερη και χωρίς κανέναν περιορισμό χρήση, εισαγωγή και εξαγωγή των ΓΤΟ. Οι ίδιες δηλαδή χώρες που πρωταγωνιστούν στη μη λήψη μέτρων για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, την επέκταση των εργοστασίων πυρηνικής ενέργειας, την απαγόρευση της εμπορίας ειδών που κινδυνεύουν με εξαφάνιση κ.τ.λ. Οι «πλασιέ» των αμερικανικών πολυεθνικών με τον πρωταγωνιστικό ρόλο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου συνάντησαν, μετά από κάποιες προσχηματικές (;) αντιρρήσεις (;) και την αγκάλη και των Βρυξελλών, οι οποίες για άλλη μια φορά έδειξαν τα πραγματικά περιθώρια αντίστασής τους έναντι της «αυτοκρατορίας». Σε συστοίχιση με τα εν πολλοίς ελεγχόμενα και καθοδηγούμενα ΜΜΕ, προσπαθούν όχι απλά να καθησυχάσουν τους καταναλωτές για τις πιθανές επιπτώσεις των προϊόντων αυτών, αλλά να πείσουν για τα τεράστια πλεονεκτήματα των μεταλλαγμένων!

Το 1989, για πρώτη φορά, επίσημα καταγράφονται 37 νεκροί και μεγάλος αριθμός ασθενών στις ΗΠΑ (πολλοί τους εκτιμούν σε χιλιάδες) οι οποίοι οφείλονται σε Γ.Τ. βακτήρια, τα οποία είχαν παραχθεί στην Ιαπωνία. Επρόκειτο για διατροφικό συμπλήρωμα αμινοξέος που δόθηκε σε ανυποψίαστους καταναλωτές! Οι τοξικές επιπτώσεις στον ανθρώπινο οργανισμό ήταν το πρώτο καμπανάκι που χτύπησε, χωρίς φυσικά να ιδρώσει το αυτί κανενός υπευθύνου. Την ίδια περίπου χρονική περίοδο στο ...παραπέντε αποσύρθηκε σόγια στην οποία είχαν μεταφερθεί γονίδια από ένα φυτό του Αμαζονίου από την πιθανότητα πρόκλησης σοβαρών αλλεργιών. Ενα ζήτημα το οποίο απασχολεί την επιστημονική κοινότητα είναι η αύξηση της ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά, ασθενειών οι οποίες οφείλονται σε διάφορα βακτήρια και ιούς. Αιτία, η ύπαρξη αντιβιοτικών στους ΓΤΟ, οι οποίοι βεβαίως θα βρίσκονται (ή βρίσκονται ήδη) στο πιάτο μας, τα οποία ακυρώνουν την οποιαδήποτε ιατρική αγωγή με παρόμοια αντιβιοτικά. Φυσικά, ανοιχτό παραμένει το ζήτημα με τις μεταλλάξεις στον ανθρώπινο οργανισμό από την κατανάλωση προϊόντων με ΓΤΟ. Ισως εργαστηριακά να μην έχει ακόμα καταδειχτεί, αλλά υπάρχει πλήθος ενδείξεων για ένα τέτοιο ενδεχόμενο και πολλοί επιστήμονες ήδη το έχουν επισημάνει. Είναι απλά θέμα χρόνου. Πόσα θύματα όμως θα υπάρξουν μέχρι τότε, θυσία στα κέρδη των πολυεθνικών; Να σημειώσουμε επίσης ότι οι ΓΤΟ ακυρώνουν πολλά θρεπτικά συστατικά στα προϊόντα που βρίσκονται όπως λ.χ. στη σόγια το οποίο έχει πιστοποιηθεί και επιστημονικά!

Αν για κάτι δεν υπάρχουν ερωτηματικά, αλλά βεβαιότητα, παρά τις αντίθετες επιχειρηματολογίες, είναι οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις, οι οποίες δυνάμει θα προκαλέσουν απροσδιόριστες ανατροπές στη φύση. Οι «εραστές του θανάτου», όπως αποκαλούνται σε πολλά κείμενα οι υπέρμαχοι των ΓΤΟ, προσπαθούν να αντιτάξουν στα παραπάνω, επιχειρήματα όπως: ότι έχουν γίνει δοκιμαστικές καλλιέργειες χωρίς παρενέργειες στο φυσικό περιβάλλον. Μιλάμε όμως για έρευνες σε μικρή κλίμακα, περιορισμένο χρόνο, στεγανοποιημένες περιοχές οι οποίες εμποδίζουν την περίπτωση διαφυγής και κυρίως την ανυπαρξία στοιχείων για τις επιπτώσεις στα ζώα και τα πτηνά που εκτρέφονται με προϊόντα τα οποία θα περιέχουν παρόμοιους οργανισμούς. Ας εξετάσουμε ορισμένα παραδείγματα για να κατανοήσουμε όλες τις διαστάσεις. Η διασπορά των επικίνδυνων γονιδίων έχει εντοπιστεί σε απόσταση μέχρι και 2.000 μέτρα από καλλιέργειες με ΓΤΟ, ενώ σήμερα συζητείται ως «απόσταση ασφαλείας» τα 100 μέτρα! Και μόνο με τη μεταφορά της γύρης μπορεί να έχουμε επιμόλυνση ακόμα και βιολογικών καλλιεργειών, εκτός από τις παραδοσιακές, χωρίς να υπάρχουν μέτρα προφύλαξης. Η χρήση των αγροχημικών θα αυξηθεί, γιατί απλά οι εταιρείες οι οποίες προωθούν τους ΓΤΟ εμφανίζουν φυτά πολύ ανθεκτικά στα αγροχημικά. Ενώ δηλαδή παλιότερα ένας αγρότης ράντιζε με ζιζανιοκτόνα τα φυτά τα οποία είχαν πρόβλημα, τώρα θα χρειάζεται να ραντίζει όλα τα φυτά και με μεγάλες ποσότητες. Πάνω από 50% ζιζανιοκτόνων, πολύ πιο ισχυρών από τα συνηθισμένα, χρειάζεται λ.χ. η ΓΤ σόγια της Mosanto. Μια τόσο γενικευμένη όμως χρήση μπορεί να προκαλέσει πολύ ανθεκτικά ζιζάνια. Ετσι θα κυριαρχήσουν νέα είδη σε βάρος άλλων και θα ανατραπούν φυσικά συστήματα αιώνων.

Οδηγούμαστε λοιπόν σε μια μονοπωλιακή κυριαρχία στην αγορά από μια φούχτα πολυεθνικές σε βάρος των αγροτών, αλλά και των καταναλωτών οι οποίοι θα είναι εντελώς ανίσχυροι να αντιδράσουν. Οι σημαιοφόροι των μεταλλαγμένων έχουν ονοματεπώνυμο: Mosanto, Zeneca, Novartis, Aventis κ.ά. Η πολιτική τους, πέρα από τα πειράματα και την προετοιμασία της κοινής γνώμης για τη νέα εποχή, την προηγούμενη δεκαετία, ήταν να εξαγοράσουν μεγάλο αριθμό μικρών εταιρειών βιοτεχνολογίας, να ελέγξουν πληθώρα ερευνητικών προγραμμάτων σε πανεπιστήμια και ινστιτούτα στρέφοντας την έρευνα εκεί που ήθελαν, για προφανείς λόγους. Οι μετοχές τους έχουν εκτοξευτεί στα ύψη, αφού καλλιεργήθηκαν με συστηματικό τρόπο, και τις πλάτες των κυβερνήσεων των ΗΠΑ, προσδοκίες για υψηλά κέρδη. Ετσι μπήκαν στο απυρόβλητο, επειδή μια τυχόν κατάρρευσή τους θα προξενούσε τεράστια προβλήματα στην οικονομία της αυτοκρατορίας... Οπως έχει επισημανθεί, το όλο σκηνικό έχει στηθεί όχι απλά για την ανάπτυξη των εταιρειών αυτών, αλλά για την πλήρη κυριαρχία τους παγκοσμίως, μέσω του ελέγχου σπόρων, ποικιλιών, αγροχημικών κ.τ.λ. Ο κίνδυνος για την εξαφάνιση των τοπικών ποικιλιών δεν είναι απλά πιθανός, αλλά προ των πυλών. Μια νέου τύπου φεουδαρχία με παγκόσμια χαρακτηριστικά μπορεί να επιβληθεί αν δεν υπάρξει μαζική αντίδραση. Αν πριν δεκαετίες οι ελπίδες για την Πράσινη Επανάσταση διαψεύστηκαν, σήμερα η προοπτική της Μαύρης «Επανάστασης» μπορεί να αποτελέσει την ταφόπλακα για το αύριο του πλανήτη.

Η Ευρωπαϊκή Ενωση άνοιξε, δυστυχώς, και την κερκόπορτα των μεταλλαγμένων, χωρίς τα περισσότερα κράτη - μέλη να έχουν στοιχειώδεις μηχανισμούς ελέγχου στα εισαγόμενα φορτία αγροτικών προϊόντων και τυποποιημένων τροφίμων. Ειδικότερα στη χώρα μας κανείς δεν κάνει λόγο για το ποιος θα είναι αυτός που θα εντοπίζει τις περιπτώσεις ανάμειξης φυσικών προϊόντων με ΓΤΟ, να παρακολουθεί την ύπαρξη των τελευταίων στις ζωοτροφές (γιατί το κρέας δε θα έχει τη σχετική σήμανση) και κυρίως τη βιομηχανία τροφίμων. Οι καταναλωτές είναι ανήμποροι να αντιδράσουν ουσιαστικά, όντας χαμένοι σε δυσδιάκριτες επισημάνσεις και εν πλήρη συγχύσει για όλα όσα συμβαίνουν. Αγοράζοντας πλέον διάφορα τυποποιημένα τρόφιμα από τα πολυκαταστήματα και αγροτικά προϊόντα, είναι σαν να παίζουν ρωσική ρουλέτα. Ως πότε όμως η τύχη θα είναι με το μέρος τους;