Σύννεφο με παντελόνια

Αφιέρωμα στον Μαγιακόφσκι στον «902 Αριστερά στα FM»

Σάββατο 3 Νοέμβρη 2007

Το έργο του που άλλαξε τη ρωσική ποίηση είναι ο πληρέστερος ποιητικός πίνακας της Οχτωβριανής Επανάστασης και γίνεται πλήρως κατανοητό κάτω από το φως των γεγονότων του Κόκκινου Οχτώβρη. Το όνομά του: Βλαδίμηρος Μαγιακόφσκι και σε αυτόν θα είναι αφιερωμένη η εκπομπή «Ποιητική Αδεία» που επιμελείται και παρουσιάζει ο Γιώργος Μηλιώνης, αύριο Κυριακή 1 με 3 το μεσημέρι, στον «902 ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΣΤΑ FM».

Γεννήθηκε το 1893 στο Μπαγκντανί της Γεωργίας και μετά το θάνατο του πατέρα του η οικογένεια μετακόμισε στη Μόσχα. Το 1908 γίνεται μέλος του μπολσεβίκικου κόμματος και σε ηλικία μόλις 15 ετών θα συλληφθεί τρεις φορές λόγω της θυελλώδους δράσης του. Το 1911 μπήκε στη Σχολή Καλών Τεχνών από όπου τον διέγραψαν το 1914 μαζί με τον φίλο του Δαβίδ Μπουρλιούκ, ο οποίος και τον μύησε στην ποίηση. Σαν ποιητής θεώρησε το φουτουριστικό κίνημα ως τη μόνη δυνατή επαναστατική τέχνη, αλλά, όντας κομμουνιστής, διατήρησε τη δική του αντίληψη για το φουτουρισμό.

Η ποίησή του απευθυνόταν στο πλατύ κοινό και για τον ίδιο δεν υπήρχε «ανώφελη τέχνη». Ο Μαγιακόφσκι έμεινε στην Πετρούπολη από το 1915 έως το 1919, ενώ στο διάστημα αυτό γνωρίζεται με το ζεύγος Μπρικ και ερωτεύεται την Λίλη Μπρικ. Πρώτο και κύριο ποίημα το «Σύννεφο με παντελόνια», που θεωρείται το καλύτερό του, ενώ το πιο φιλοσοφημένο θεωρείται «Ο Ανθρωπος».

Από την πρώτη στιγμή ο Μαγιακόφσκι ένιωσε δική του την Επανάσταση, ενώ οι ανησυχίες και η αγωνία του για την πορεία της ατσάλωναν τη θέλησή του. Το 1918 τελείωσε το πρώτο σοβιετικό θεατρικό έργο το «Μυστήριο Μπούφο», όπου προτρέπει με τα νερά του «δεύτερου Κατακλυσμού», της Οχτωβριανής Επανάστασης, «να ξεπλύνουμε τις πολιτείες του κόσμου».

Το 1921 δημοσιεύει το ποίημά του «150.000.000», ένα έπος για την επανάσταση των «Ιβάν». Εδώ ο Μαγιακόφσκι - ποιητική αδεία - έχει «φτάσει» στον κομμουνισμό. Το ποίημα αντιμετωπίστηκε και από τον Λένιν με δικαιολογημένη επιφυλακτικότητα, καθώς στον καθημερινό τιτάνιο αγώνα της σοβιετικής εξουσίας δεν υπήρχε θέση για ποιητικές υπερβολές. Ωστόσο, ο Λένιν τοποθέτησε το βιβλίο με την προσωπική αφιέρωση του Μαγιακόφσκι στην προσωπική του βιβλιοθήκη.

Το 1923, επίσης, μαζί με τους Παστερνάκ Βερτόφ, Αϊζενστάιν και Μπαμπέλ, ο Μαγιακόφσκι ιδρύει το Αριστερό Μέτωπο Τέχνης. Χωρίζει με την Λίλη Μπρικ, το 1924 γράφει το ποίημα για τον Λένιν και ταξιδεύει στο εξωτερικό ως ανταποκριτής της «Ισβέστια». Το 1930 προσχωρεί στην Εταιρεία Προλεταριακών Συγγραφέων.

«Για το θάνατο μου μην κατηγορήσετε κανέναν και παρακαλώ όχι κουτσομπολιά». Ετσι άρχιζε το τελευταίο γράμμα του στις 12 Απριλίου 1930. Αυτοκτόνησε δυο μέρες αργότερα μένοντας «χρεώστης» απέναντι στις ομορφιές του κόσμου και τον Κόκκινο Στρατό που δεν πρόλαβε να τραγουδήσει.