Παιδικό θέατρο. Ενα κεφάλαιο τεράστιο, που πολύ λίγο το αγγίζουν, παρά τη σοβαρότητά του. Ισως γιατί δεν έχουν συνειδητοποιήσει αυτή τη σοβαρότητα. Με ένα τσιγκούνικο υπουργείο Πολιτισμού και με ένα άτολμο (ανύπαρκτο στο θέμα τη θεατρικής αγωγής των μαθητών) υπουργείο Παιδείας, η ευθύνη πέφτει αποκλειστικά σε όσους ασχολούνται με το είδος, στους γονείς και σε κάποιους συνειδητούς εκπαιδευτικούς.

Δυστυχώς, δύο από τους σημαντικότερους θιάσους για παιδιά η «Παιδική Αυλαία» και ο «Θίασος '81» έπαψαν τη λειτουργία τους πριν λίγα χρόνια, έχοντας ο καθένας διανύσει μια από τις αξιολογότερες πορείες στο θέατρο για παιδιά. Την ευθύνη της παύσης των δύο αυτών θιάσων φέρει ολοκληρωτικά το ΥΠΠΟ, που τα τελευταία χρόνια έπαψε την επιχορήγησή τους, ενώ το ποσό που δίνεται γενικά στο παιδικό θέατρο είναι εξευτελιστικό.

Κι επειδή κάποιοι άνθρωποι που έδωσαν τη ζωή τους στο θέατρο για παιδιά δεν μπορούν να απέχουν από αυτό, ο Γιάννης Καλατζόπουλος συναντιέται με την Νανά Νικολάου, καθότι η ισχύς εν τη ενώσει, και δημιούργησαν μια ονειρεμένη παράσταση για παιδιά, αλλά και για όσους αισθάνονται ακόμη παιδιά. Μια παράσταση βασισμένη στο αριστούργημα του Ουίλιαμ Σαίξπηρ. Πρόκειται για την πασίγνωστη και πιο αγαπημένη παγκοσμίως ιστορία αγάπης που γράφτηκε ποτέ! Το έργο, πέρα από την αριστουργηματικότητά του, σαν ένα έργο αγάπης και μάλιστα μιας αγάπης αγνής, άδολης δυο παιδιών, έχει και το εκπληκτικό μήνυμα της συμφιλίωσης ανθρώπων που μισιούνται. Οι Καπουλέτοι και οι Μοντέγοι συμβολίζουν ανά τους αιώνες τη φανατική έχθρα. Την έχθρα που δε στηρίζεται σε κάποιους λόγους, αλλά έχει καλλιεργηθεί από τα χρόνια, από τους μύθους, από τις διαστρεβλώσεις, από την προκατάληψη.

Η ιδιαιτερότητα της θεατρικής παράστασης «Ρωμαίος και Ιουλιέτα - σαν το σκύλο με τη γάτα», παρουσιάζεται στο θέατρο «Αλέκος Αλεξανδράκης» (πρώην «Ριάλτο»), είναι ότι οι ήρωες δεν είναι άνθρωποι, αλλά «σκύλοι» και «γάτες». Πρόκειται για ένα πρωτότυπο μιούζικαλ γοητευτικό και διασκεδαστικό. Ενα «cats» για παιδιά, το οποίο το στηρίζουν χορευτικά τέσσερις ταλαντούχοι χορευτές, η Γιώτα Καριώτη, ο Ηλίας Χατζηγεωργίου, η Βάνα Χρηστάκη και ο Πέτρος Φουρνιώτης.

Παίζουν, χορεύουν, αυτοσχεδιάζουν και τραγουδούν οι: Γιάννης Καλατζόπουλος, Μαρία Χατζηιωαννίδου, Γιάννης Πολιτάκης, Δημήτρης Καραβιώτης, Βαγγέλης Χαλκιαδάκης και Νάντια Κοντογιώργη. Τη διασκευή του έργου έχει αναλάβει ο Γιάννης Καλατζόπουλος, τη σκηνοθεσία η Νανά Νικολάου, τα σκηνικά και κοστούμια ο Γιώργος Ασημακόπουλος, τη μουσική ο Γιούρι Στούπελ και τις χορογραφίες η Ελενα Γεροδήμου.

«Σχεδόν με επέλεξε» - λέει ο Γιάννης Καλατζόπουλος - «το παιδικό θέατρο. Σφραγίστηκε η προσωπικότητά μου δουλεύοντας με παιδιά και για παιδιά. Σ' όλη την επαγγελματική μου πορεία στο θέατρο των ενηλίκων, πάντα το θέατρο για παιδιά "με τραβούσε από το μανίκι". Και ήταν μοιραίο να ξαναγυρίσω σ' αυτό. Η ανταμοιβή μου ήταν απεριόριστη, οι χαρές πολύ μεγάλες. Η δουλιά με παιδιά, η γνώση ότι αυτό που κάνεις δεν είναι ένα επάγγελμα, ούτε απλώς τέχνη, αλλά είναι μια επένδυση στο μέλλον, σου δίνει δύναμη. Το θέατρο για παιδιά είναι σήμερα το τελευταίο καταφύγιο του λεγόμενου κοινωνικά προσανατολισμένου θεάτρου. Ζούμε σε μια εποχή πολύ σκληρή όπου τα πάντα σχεδόν, με ελάχιστες εξαιρέσεις αυτών που αμύνονται ή ακόμη και αντιστέκονται, έχουν γίνει απολύτως κερδοσκοπικά. Ολα τα πράγματα αποτιμώνται σε χρήμα, σε προσωπική καταξίωση. Η τέχνη και το θέατρο για παιδιά, ακόμη περισσότερο, είναι ένας χώρος που σε κάνει να αισθάνεσαι ότι κάνεις κάτι παραπάνω. Οταν παίζεις στο θέατρο των ενηλίκων νιώθεις ότι παίζεις για έναν άγνωστο θεατή που μπορεί και να τον γλιτώσεις από τον εφησυχασμό, να του κάνεις ένα κλικ μέσα στο μυαλό και να πάψει να αφομοιώνεται. Πόσο μάλλον όταν μιλάς με παιδιά που ξέρεις ότι σε μερικά χρόνια θα είναι υπεύθυνοι πολίτες, θα παίρνουν αποφάσεις, θα διαδηλώνουν, θα ψηφίζουν».

-- Σήμερα τα παιδιά έχουν πολλές πληροφορίες, έχουν το ίντερνετ, βλέπουν τηλεόραση, έχουν μεγαλύτερη επαφή με τη γνώση. Είναι και καλύτεροι θεατές;

«Η αλήθεια είναι ότι έχουν μια μονόπλευρη επαφή με τη γνώση, με μια κακώς εννοούμενη πληροφόρηση, που τους στερεί ένα μεγάλο κομμάτι της υπόλοιπης διανοητικής ενέργειας. Το μυαλό τους προσανατολίζεται σε ορισμένους τομείς σκέψης. Αν κάτι έχουμε να καμαρώνουμε στα παιδιά μας είναι ότι είναι πιο ανοιχτόμυαλα, χωρίς τα κουτάκια της σκοπιμότητας. Ηταν για μας πολύ μεγάλη χαρά ότι επικοινωνούσαμε με τα παιδιά σ' ένα πρωτογενές επίπεδο, με την ψυχή τους. Παίζοντας το ίδιο έργο μετά από πέντε χρόνια, βλέπω μεγάλη αλλαγή. Τότε τα παιδιά τα εισέπρατταν αυτόματα. Τώρα χρειάζεται μεγαλύτερη νοητική επεξεργασία από όλους τους συντελεστές. Μια υπογράμμιση για να τα κατανοήσουν τα παιδιά. Οταν του τα δίνεις όλα επεξηγημένα, το παιδί αρχίζει να τεμπελιάζει, μπαίνει σε μια διαδικασία νωθρότητας της σκέψης του και της φαντασίας τους, τέτοια που χρειάζεται στους κρατούντες κάθε φορά για να φτιάξουν πολύ καλούς πειθήνιους υπαλλήλους, μπίζνεμεν, που θα δέχονται τις διαταγές από τους ανώτερούς τους και θα τις εκτελούν άκριτα κι όχι ανθρώπους ποιητές, με την ευρεία έννοια, που θα θέλουν να παράγουν δημιουργικά και όχι να αναπαράγουν ή να μιμούνται. Να θέλουν να φτιάξουν τον κόσμο καλύτερο κι όχι να ενσωματωθούν και να αποτελέσουν ένα γρανάζι του ήδη υπάρχοντος πολύ σκουριασμένου κόσμου».

-- Πολλοί ισχυρίζονται ότι τα παιδιά σήμερα τα έχουν όλα. Πόσο αλήθεια είναι αυτό;

«Στερούνται όμως την ανθρώπινη ζωή και επικοινωνία. Ευθύνη έχουν και οι γονείς. Καταλαβαίνω τις συνθήκες της νέας πραγματικότητας, που σημαίνει ότι δουλεύουν όλη μέρα και σε δύο ακόμη δουλιές προκειμένου να ζήσουν τα παιδιά τους, αλλά από την άλλη τα παιδιά θέλουν γονείς. Τους χρειάζονται δίπλα τους. Αυτό το φαινόμενο να πηγαίνουν τα παιδιά τους στο θέατρο και να έρχονται να τα πάρουν μόλις τελειώσει η παράσταση είναι χαρακτηριστικό. Το παιδί, όμως, χρειάζεται ακόμη κι εκεί το γονιό, δίπλα του, να του λύσει τις απορίες, γιατί το καλό θέατρο πρέπει να δημιουργεί απορίες. Το παιδί στο θέατρο παίρνει τα ερεθίσματα για να ρωτήσει μετά το γονιό του, το δάσκαλό του. Αυτή η τυποποιημένη, αγχωμένη σχέση του γονιού με το παιδί του, που αντικαθιστά την αγάπη με το να το πάει μια μέρα σ' ένα πολυκατάστημα και να του αγοράσει παιχνίδια, ή να το πάει σε μια παράσταση ή έναν παιδότοπο δεν είναι αυτό που χρειάζεται το παιδί συναισθηματικά και ψυχολογικά. Μπορεί τα παιδιά να είναι σήμερα μπουχτισμένα από χάμπουργκερ και παιχνίδια, αλλά είναι πάμφτωχα στην ψυχούλα τους και στο μυαλό τους. Ακριβώς, ξαναλέω, όπως τα χρειάζεται το σύστημα. Ετοιμους καταναλωτές. Εθίζονται στα καταναλωτικά κυρίως τα άχρηστα προϊόντα, εθίζονται στα υποπροϊόντα, εθίζονται στα ναρκωτικά που τα διακρίνουν τόσο υποκριτικά σε μαλακά και σκληρά, λες και μπορεί να υπάρξει σκληρή ή μαλακή βλάβη, όχι μόνο στην υγεία, αλλά και στην ψυχή».

-- Μέρος στη διαπαιδαγώγηση του παιδιού έχει και ο εκπαιδευτικός, αλλά πόσα μπορεί να κάνει, πώς να αντιπαλέψει τους εκπαιδευτικούς θεσμούς, τη στείρα εκπαιδευτική διαδικασία;

«Αποτελεί λειτούργημα το επάγγελμα του εκπαιδευτικού. Είναι αναγκαία προσφορά στην κοινωνία το να κατευθύνουν αυτά τα παιδιά, το μυαλό τους, τη σκέψη, την καρδιά τους στο να αντιστέκονται και να αποφεύγουν τις παγίδες που δεν ενδιαφέρονται για την ανάπτυξή τους ως προσωπικότητες. Μέσα σ' αυτό το στεγνό πρόγραμμα της εκπαίδευσης το απόλυτα μηχανιστικό και ωφελιμιστικό, με την κακή έννοια, δηλαδή φτιάχνουμε παιδιά που τα προσανατολίζουμε όχι να μάθουν, αλλά να κατευθυνθούν σε παραγωγικά επαγγέλματα, είναι πραγματικοί ήρωες οι εκπαιδευτικοί που καταφέρνουν να δώσουν στα παιδιά ερεθίσματα, ώστε να διαβάσουν, να ψάξουν από μόνα τους. Να ανακαλύψουν τις μεγάλες αλήθειες που η ανθρωπότητα μέσα στους αιώνες κληροδότησε, μέσα από αγώνες των λαών και επιτεύγματα των προσωπικοτήτων της, μεγάλων επιστημόνων, φιλοσόφων, καλλιτεχνών, που ενώ θα έπρεπε να είναι κοινό κτήμα, κανείς πρέπει να τα ανακαλύπτει μόνος του. Αλλά δεν είναι δικαιολογία από την άλλη μεριά ότι δε μας τα μαθαίνουν στο σχολείο. Αυτό είναι δεδομένο. Αρα πρέπει να αγωνιστείς να αλλάξει το σχολείο, αλλά μέχρι να συμβεί αυτό, δε μας απαλλάσσει από την υποχρέωση να ψάξουμε από μόνοι μας και να βρούμε τα δαιδαλώδη μονοπάτια τα σκεπασμένα από χορτάρι και τσουκνίδες που θα μας αποκαλύψουν τη γνώση και την πραγματικότητα».