Ο Γεωργιανός Ιωσήφ Στάλιν, εντάσσεται από νεαρή ηλικία σε παράνομο μαρξιστικό όμιλο στην Υπερκαυκασία. Στο Σοσιαλιστικό Δημοκρατικό Εργατικό Κόμμα Ρωσίας (ΣΔΕΚΡ) συμμετέχει από την ίδρυσή του, το 1898. Μελετάει τα έργα των Μαρξ, Ενγκελς, Λένιν (ήδη, είχε αρχίσει να ξεχωρίζει στους κόλπους των Ρώσων μαρξιστών)και Πλεχάνοφ. Παίρνει μέρος στην έκδοση μαρξιστικών εφημερίδων στην Υπερκαυκασία και στην προπαγάνδιση του μαρξισμού στους εργάτες της περιοχής. Μέλος της Επιτροπής του ΣΔΕΚΡ Τιφλίδας, Καυκασιανής Ενωσης και Μπακού, στηρίζει τις λενινιστικές ιδέες για το κόμμα, την ταχτική και τη στρατηγική του, και παίρνει μέρος στην επανάσταση του 1905 _ 1907. Στα 1912, ο Στάλιν έγραψε το βιβλίο «Ο μαρξισμός και το εθνικό ζήτημα», εκλαϊκεύοντας τη λενινιστική θέση, που παραμένει από τα πιο σημαντικά μαρξιστικά έργα για ένα από τα πιο δύσκολα στην επίλυσή τους προβλήματα, όπως είναι το εθνικό ζήτημα.
Συμμετείχε στην καθοδήγηση της ένοπλης εξέγερσης στη Μεγάλη Οχτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση, σαν μέλος του ΠΓ της ΚΕ του Κόμματος των Μπολσεβίκων, μέλος του στρατιωτικοεπαναστατικού κέντρου της Πετρούπολης και της Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής. Εγινε λαϊκός επίτροπος της πρώτης Σοβιετικής Κυβέρνησης. Στην περίοδο του εμφυλίου πολέμου και της ξένης ιμπεριαλιστικής επέμβασης, ήταν μέλος του Επαναστατικού Πολεμικού Συμβουλίου της Σοβιετικής Δημοκρατίας.
Η συμβολή του στο ξεκίνημα της οικοδόμησης του σοσιαλισμού και κυρίως στην ενίσχυση της συμμαχίας της εργατικής τάξης με την αγροτιά, ήταν αποφασιστική. Υπερασπίστηκε τη λενινιστική πολιτική, ενάντια στην αντιμπολσεβίκικη ταχτική και πολιτική του Τρότσκι. Μετά το θάνατο του Λένιν, ως επικεφαλής της ΚΕ του μπολσεβίκικου κόμματος, συμβάλλει αποφασιστικά στην επεξεργασία και εφαρμογή των σχεδίων της οικονομικής και πολιτιστικής, αλλά και αμυντικής ανάπτυξης της ΕΣΣΔ. Διακρίνεται για την αδιάλλακτη πάλη του στην υπεράσπιση του λενινισμού, με τον αγώνα ενάντια στο δεξιό οπορτουνισμό μέσα στο κόμμα, στην αριστερή αντιπολίτευση και έχει το μεγαλύτερο μερίδιο στην ιδεολογικοπολιτική συντριβή του τροτσκισμού. Συνέβαλε στο στέριωμα και την ιδεολογικοπολιτική ενότητα του κόμματος, θεωρώντας τη θεμέλιο για την ίδια την πορεία της επανάστασης και την ανάπτυξη του σοσιαλισμού. Σημαντική επίσης ήταν η συμβολή του στη Γ` Διεθνή, της οποίας ήταν μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής. Μερικά από τα έργα του, μαζί με το σημαντικό για το εθνικό ζήτημα, είναι: «Για τις βάσεις του λενινισμού», «Τροτσκισμός ή λενινισμός», «Ζητήματα λενινισμού», «Ακόμα μια φορά για τη σοσιαλδημοκρατική παρέκκλιση στο κόμμα μας», «Για τη δεξιά παρέκκλιση στο ΠΚΚ (μπ.)», «Ζητήματα αγροτικής πολιτικής στην ΕΣΣΔ», «Οικονομικά προβλήματα του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ» κ.ά.
Ο «Ρ», για την 120ή επέτειο από τη γέννηση του Ι. Β. Στάλιν, δημοσιεύει ορισμένα αποσπάσματα από την «Πολιτική Λογοδοσία της ΚΕ στο 16ο Συνέδριο του ΚΚ (μπ.) της ΕΣΣΔ» (27 Ιούνη 1930) που έγραψε ο Στάλιν, μέρος από το «Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ». Πρόκειται για την κρίση που ξέσπασε στα 1929, δηλαδή 70 χρόνια πριν. Το κείμενο, μαζί με τη θεωρητική αξία, αποκτά και επικαιρότητα. Τα αποσπάσματα δημοσιεύονται σύμφωνα με το κείμενο από το 12ο τόμο των Απάντων του Ι.Β. Στάλιν, σελίδες 275-280.