Σχετικά με τη λεγόμενη διατροφική κρίση
Κυριακή 4 Μάη 2008

Παπαγεωργίου Βασίλης

Ξαφνικά όλοι όσοι προκάλεσαν και συντηρούν τη διατροφική κρίση και ευθύνονται για την ξέφρενη πορεία των τιμών των δημητριακών - τροφίμων, έγιναν φιλεύσπλαχνοι και προβληματίζονται τάχα για το παγκόσμιο διατροφικό πρόβλημα.

Κυβερνήσεις των ιμπεριαλιστικών κρατών και συνασπισμών, πολυεθνικές και εμποροβιομήχανοι τροφίμων, με μπόλικη υποκρισία ανησυχούν για το διατροφικό μέλλον της ανθρωπότητας, με προφανή στόχο να αποπροσανατολίσουν τους λαούς και να συγκαλύψουν τις αποκλειστικές τους ευθύνες γι' αυτό το τεράστιο έγκλημα κατά της ανθρωπότητας που είναι διαχρονικό αλλά αυτή την περίοδο προσλαμβάνει εφιαλτικές διαστάσεις.

Μέχρι και ο Μπους άρπαξε την ευκαιρία για να δείξει τη «φιλανθρωπία του», ανακοινώνοντας ότι θα διαθέσει 770 εκατομμύρια δολάρια για επισιτιστική βοήθεια με κύριο στόχο να αυξηθεί η κατανάλωση και να αναθερμανθεί η οικονομία.

Χωρίς ίχνος ντροπής, όλοι μαζί ισχυρίζονται ότι για τη λεγόμενη διατροφική κρίση φταίει η μείωση της παγκόσμιας παραγωγής και των αποθεμάτων των δημητριακών που οφείλεται στις κλιματικές αλλαγές (πλημμύρες, ξηρασία) όπως και η αύξηση της κατανάλωσης τροφίμων από τους λαούς των αναπτυσσόμενων χωρών.

Ομως η μείωση της παγκόσμιας παραγωγής και των αποθεμάτων δημητριακών - τροφίμων οφείλεται σε συνειδητές πολιτικές επιλογές των πολυεθνικών και των καπιταλιστικών κυβερνήσεων που εκφράζουν τα συμφέροντά τους με στόχο να τους εξασφαλίζουν περισσότερα κέρδη.

Αφετηρία αυτών των πολιτικών επιλογών αποτέλεσε το γεγονός ότι η παγκόσμια κατανάλωση τροφίμων αυξανόταν με ετήσιους ρυθμούς 1%, ενώ η παγκόσμια παραγωγή τροφίμων με διπλάσιους ρυθμούς (2% το χρόνο). Η δυσαναλογία αυτή είχε σαν αποτέλεσμα, η μεγαλύτερη προσφορά τροφίμων σε σχέση με τη ζήτηση, να μειώνει τις τιμές και τα κέρδη των βιομηχανιών τροφίμων και η αύξηση των αποθεμάτων, να απορροφά περισσότερα κονδύλια από τους προϋπολογισμούς των κρατών, για τη συντήρησή τους ή την εκποίησή τους.

Οι πολιτικές επιλογές αυτές που είχαν στόχο τη μείωση της παραγωγής και των αποθεμάτων για να «ισορροπήσει» η αγορά, στην ΕΕ με τη σύμφωνη γνώμη των ελληνικών κυβερνήσεων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, εκφράστηκαν με συγκεκριμένα μέτρα που αποτέλεσαν βασικά στοιχεία των τελευταίων αναθεωρήσεων της ΚΑΠ.

Βασικότερα από αυτά τα μέτρα ήταν:

Παρόμοια μέτρα μείωσης της παραγωγής και των αποθεμάτων των δημητριακών πήραν όλα τα ανεπτυγμένα καπιταλιστικά κράτη, με αποτέλεσμα να μειωθεί η προσφορά και να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις κερδοσκοπίας του μεγάλου κεφαλαίου στα τρόφιμα που γίνεται στα διεθνή χρηματιστήρια των προϊόντων.

Διάφοροι ιμπεριαλιστικοί κύκλοι και «αναλυτές» εκτιμούν ότι το 30% των αυξήσεων στα τρόφιμα οφείλεται στη χρηματιστηριακή κερδοσκοπία και ότι το 40% των βασικών ειδών διατροφής ελέγχεται από το μεγάλο χρηματιστηριακό κεφάλαιο.

Η ύπαρξη της χρηματιστηριακής κερδοσκοπίας επιβεβαιώνεται και από τους ξέφρενους ρυθμούς αύξησης της τιμής του ρυζιού το οποίο μέχρι σήμερα δεν έχει χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή βιοκαυσίμων.

Η απάνθρωπη ταξική πολιτική που εφαρμόζουν την τελευταία περίοδο και στα τρόφιμα το μεγάλο κεφάλαιο και οι κυβερνήσεις που εκφράζουν τα συμφέροντά του, δεν έχει μόνο κερδισμένους αλλά έχει και θύματα.

Πάνω από 850 εκατομμύρια άνθρωποι λιμοκτονούν ή υποσιτίζονται από τα οποία τα 28 εκατομμύρια στις ΗΠΑ, όταν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τροφίμων και γεωργίας εκτιμάει ότι η υπάρχουσα γεωργία, και όχι η μεταλλαγμένη, μπορεί να παράγει τρόφιμα για να καλύψει τις διατροφικές ανάγκες διπλάσιου αριθμού ανθρώπων της Γης που σήμερα υπολογίζονται στα 6,5 δισεκατομμύρια.

Ζημιωμένα είναι όλα τα λαϊκά στρώματα, μέσα σε αυτά και οι μικρομεσαίοι αγρότες, που βλέπουν το εισόδημά τους να εξανεμίζεται από την ξέφρενη αύξηση των τιμών των τροφίμων.

Στη χώρα μας η κτηνοτροφία απειλείται με κατάρρευση και οι μικρομεσαίοι κτηνοτρόφοι με χρεοκοπία επειδή μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα οι τιμές των ζωοτροφών διπλασιάστηκαν.

Ζημιωμένοι είναι και οι μικρομεσαίοι παραγωγοί σιτηρών, παρά το γεγονός ότι μπορεί να πήραν κάποια καλύτερη τιμή για την παραγωγή τους σε σχέση με προηγούμενες χρονιές. Και αυτό γιατί τη διαφορά αυτή φρόντισαν έγκαιρα να την αρπάξουν οι πολυεθνικές παραγωγής και εμπορίας των γεωργικών εφοδίων επειδή με τον ίδιο ρυθμό που αυξάνονται οι τιμές των τροφίμων, αυξάνονται οι τιμές των λιπασμάτων, των φυτοφαρμάκων, των σπόρων, των γεωργικών καυσίμων κ.ά., με συνέπεια το τελικό αποτέλεσμα να είναι αρνητικό και για τους μικρομεσαίους παραγωγούς δημητριακών.

Η πραγματικότητα αυτή δείχνει ότι όλα τα λαϊκά στρώματα και στο διατροφικό πρόβλημα έχουν κοινούς αντιπάλους που είναι οι πολυεθνικές, το μεγάλο κεφάλαιο και οι κυβερνήσεις των καπιταλιστικών χωρών που εκφράζουν τα συμφέροντά τους.

Δείχνει επίσης ότι το διατροφικό πρόβλημα δεν είναι τεχνοκρατικό ούτε συγκυριακό. Αλλά είναι καθαρά κοινωνικοπολιτικό πρόβλημα. Γι' αυτό και η οριστική του λύση θα είναι πολιτική.

Οσο στην παγκόσμια και στην ελληνική οικονομική και κοινωνική ζωή κυριαρχεί το μεγάλο κεφάλαιο και τα κόμματα που το εκφράζουν, το παγκόσμιο διατροφικό πρόβλημα θα οξύνεται, η κερδοσκοπία θα ενδημεί με διάφορες διακυμάνσεις που θα εξαρτώνται από την πίεση του λαϊκού κινήματος και τις ανάγκες του μεγάλου κεφαλαίου ενώ οι κυβερνήσεις θα συμπεριφέρονται ως «Πόντιοι Πιλάτοι».

Γι' αυτό ο αγώνας κατά της ακρίβειας, κατά της κερδοσκοπίας, κατά της πείνας και του υποσιτισμού για να είναι αποτελεσματικός θα πρέπει να συσπειρώνει όλα τα λαϊκά στρώματα και όλους τους λαούς του κόσμου και να έχει ως στόχο τη ριζική αλλαγή του συσχετισμού των πολιτικών δυνάμεων.

Στη χώρα μας ο αγώνας κατά της λεγόμενης διατροφικής κρίσης θα πρέπει να αναδείχνει τους υπαίτιους που είναι η πολιτική της ΕΕ και των ελληνικών κυβερνήσεων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Να συμβάλει στη δημιουργία ενός λαϊκού μετώπου με στόχο τη λαϊκή εξουσία, η οποία με την κοινωνικοποίηση των βασικών μέσων παραγωγής και τη συνεταιριστικοποίηση της αγροτικής οικονομίας θα μετατρέψει τα τρόφιμα από εμπορεύματα και αντικείμενα κερδοσκοπίας σε αγαθά προσιτά σε όλα τα λαϊκά στρώματα.


Του
Γιάννη ΣΦΥΡΗ*
*Ο Γιάννης Σφυρής είναι υπεύθυνος του Τμήματος Αγροτικής πολιτικής της ΚΕ του ΚΚΕ