ΑΦΡΙΚΑΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ
Προβληματισμός και αμηχανία

Αντιδράσεις και πιέσεις για τη Ζιμπάμπουε

Τρίτη 1 Ιούλη 2008

Associated Press

Από τις εργασίες στη Σύνοδο της Αφρικανικής Ενωσης
ΣΑΡΜ ΕΛ ΣΕΪΚ - ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ.--

Η έκτη προεδρική θητεία του Ρόμπερτ Μουγκάμπε στη Ζιμπάμπουε και ο τρόπος με τον οποίο επικράτησε, ως μοναδικός υποψήφιος, μετά το μποϊκοτάζ του δεύτερου γύρου των εκλογών, της 27ης Ιούνη, από τον επικεφαλής του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης, Μόργκαν Τσβανγκιράι, είναι το κυρίαρχο ζήτημα της 2ήμερης συνόδου της Αφρικανικής Ενωσης.

Ο Τσβανγκιράι εμφανέστατα ευνοούμενος των Αμερικανών, που έχει καταφύγει από τις 22 Ιούνη στην ολλανδική πρεσβεία, κατήγγειλε κύμα ωμής πολιτικής βίας και δολοφονιών και ζήτησε από την Αφρικανική Ενωση να «διαμεσολαβήσει» ώστε να γίνουν συνομιλίες με την κυβέρνηση και τον Μουγκάμπε για να βρεθεί «διακανονισμός και μοίρασμα της εξουσίας» προς όφελος του λαού της χώρας.

Την επιχειρηματολογία Τσβανγκιράι ενισχύουν οι εκθέσεις των παρατηρητών της Αφρικανικής Ενωσης, οι οποίοι, χτες, τόνιζαν ότι η εκλογική διαδικασία «παρουσίασε σοβαρές ελλείψεις σε ό,τι η Ενωση θέτει ως δημοκρατικές προδιαγραφές».

Ο ΓΓ του ΟΗΕ δήλωσε ότι το αποτέλεσμα των εκλογών δεν αντανακλά τη βουλή του λαού, ενώ, όπως έγινε γνωστό, το Συμβούλιο Ασφαλείας θα συνεδριάσει αύριο για να υιοθετήσει απόφαση επιβολής κυρώσεων σε βάρος αξιωματούχων της κυβέρνησης Μουγκάμπε και επιχειρήσεων που συνδέονται με αυτόν, όπως είναι η απαγόρευση μετακινήσεων, το πάγωμα των λογαριασμών τους, ενώ θα απαγορεύεται και η πώληση όπλων στη χώρα.

Ο Λευκός Οίκος προανήγγειλε επιπλέον κυρώσεις. Οι ευρωπαϊκές ηγεσίες κατακεραύνωσαν τη διαδικασία και χρησιμοποίησαν ιδιαίτερα σκληρό λόγο. Η Γαλλία χαρακτήρισε «παράνομη» την κυβέρνηση που αναδείχτηκε. Η Γερμανία μίλησε για «φάρσα που θα πρέπει να τιμωρηθεί με επιπλέον κυρώσεις». Η Βρετανία κάλεσε την Αφρικανική Ενωση ν' αναλάβει τις ευθύνες της και να ταχθεί κατηγορηματικά υπέρ της αλλαγής και του σχηματισμού μιας νέας κυβέρνησης, μεταβατικής, όπου θα συνεργαστεί κυβέρνηση και αντιπολίτευση για να οδηγήσουν τη χώρα σε νέες εκλογές.

Ανάλογου περιεχομένου είναι και η πρόταση που κατέθεσαν στην Αφρικανική Ενωση προσωπικότητες και πρώην ηγέτες χωρών, όπως ο Νοτιοαφρικανός αιδεσιμότατος Ντέσμοντ Τούτου, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζίμι Κάρτερ, η πρώην πρόεδρος της Ιρλανδίας Μαίρη Ρόμπινσον.

Η επίτροπος Ανάπτυξης της ΕΕ έκανε λόγο για «σφετερισμό της νίκης» από τον Μουγκάμπε, εκτιμώντας ότι οι εκλογές δεν ήταν «ούτε ελεύθερες, ούτε δίκαιες».

Αμηχανία στη Σύνοδο

Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, προβληματισμός επικρατούσε και στους διαδρόμους της Συνόδου Κορυφής της Αφρικανικής Ενωσης, με αρκετούς ηγέτες να εκτιμούν ότι θα πρέπει «ν' αναληφθεί κάποιου είδους δράση και να επιτευχθεί λύση». Εντούτοις, όπως όλα δείχνουν, επισήμως και ανοιχτά η πλειοψηφία των συμμετεχόντων δεν είναι διατεθειμένη να προχωρήσει σε σκληρές επικρίσεις σε βάρος του Μουγκάμπε επικαλούμενη «δημοκρατικές διαδικασίες», καθώς, όπως τόνιζαν αναλυτές, οι περισσότερες αφρικανικές χώρες δε φημίζονται γι' αυτές και επιπλέον είναι εξαιρετικά λεπτή η ισορροπία της υποστήριξης απόψεων που εκφράζονται από τη Δύση και πρώην αποικιοκρατικές δυνάμεις απέναντι σε ένα πρόσωπο που έχει συνδεθεί με τον αγώνα κατά της αποικιοκρατίας.

Ετσι, χτες, πρώτη μέρα της Συνόδου, ο Μουγκάμπε έγινε δεκτός από όλους τους ηγέτες στο Σαρμ ελ Σέικ της Αιγύπτου με χειραψίες και χαμόγελα, ενώ με βάση διαρροές στο τελικό κείμενο της Συνόδου δεν αναμενόταν να συμπεριληφθεί κάποια σαφής αναφορά. Οι περισσότεροι ομιλητές επέλεξαν να μιλήσουν για «προκλήσεις που πρέπει ν' αντιμετωπιστούν» στη Ζιμπάμπουε, με εξαίρεση τον πρωθυπουργό της Κένυας, Ράιλα Οντίγκα, που, τουλάχιστον εκτός Συνόδου, δήλωσε ξεκάθαρα ότι «θα πρέπει ν' ανασταλεί η συμμετοχή του Μουγκάμπε στο σώμα», ενώ νωρίτερα είχε ζητήσει και αποστολή στρατευμάτων στη Ζιμπάμπουε από την Αφρικανική Ενωση.