Ο αντιπρόεδρος του ΚΚ Εσθονίας μιλά στον «Ρ» για τις εξελίξεις στη χώρα του και τις συνέπειες από την ένταξή της στην ΕΕ για τα λαϊκά στρώματα, όπως και για την προσπάθεια που κάνει το κόμμα του, μέσα σε δύσκολες συνθήκες αντικομμουνισμού και τρομοκρατίας, να κινητοποιήσει τους εργάτες και τα άλλα λαϊκά στρώματα.

-- Ποιες συνέπειες βιώνει ο λαός της Εσθονίας από την προώθηση των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων;

-- Στην Εσθονία είναι σε εξέλιξη μια «διπλή επίθεση». Από τη μια ο λαός της χώρας μας, ως μέλος της ΕΕ, σηκώνει όλα τα βάρη, που σηκώνουν και οι εργαζόμενοι στις άλλες χώρες της ΕΕ, όπως την αύξηση των τιμών στα λαϊκά καταναλωτικά και την εμπορευματοποίηση των κοινωνικών αγαθών. Την ίδια ώρα, διεξάγεται και μια επίθεση σε βάρος της Ιστορίας. Στο στόχαστρο βρίσκονται τα αντιφασιστικά μνημεία, κάτι που θίγει τη λαϊκή μνήμη.

Πέρσι, κατά τη διάρκεια της απομάκρυνσης του αντιφασιστικού μνημείου από το κέντρο του Τάλιν, έγιναν σοβαρά επεισόδια. Σήμερα, η χώρα βιώνει και τις οικονομικές συνέπειες από αυτές τις ενέργειες. Μειώνονται οι οικονομικοί δείκτες ανάπτυξης. Αυτό συμβαίνει, εξαιτίας του ότι η Εσθονία ήταν ένα διαμετακομιστικό κέντρο για τα ρωσικά καύσιμα και πρώτες ύλες και άλλα προϊόντα μέσω των σιδηροδρομικών επικοινωνιών και της ναυσιπλοΐας. Εξαιτίας αυτού, η Εσθονία συγκέντρωνε ένα ικανοποιητικό έσοδο, που φέτος μειώθηκε κατά το ήμισυ. Υπάρχουν, βέβαια, και οικονομικές αιτίες, αφού η Ρωσία πλέον χρησιμοποιεί τα νέα λιμάνια της στη Βαλτική, όπου έστρεψε τους διαμετακομιστικούς "δρόμους" της, καθώς και μέσω της Λετονίας, που κέρδισε από την όξυνση των σχέσεων της Εσθονίας με τη Ρωσία.

Η οικονομική κατάσταση και για τους εργαζόμενους χειροτερεύει. Οι μεγάλες ηλικίες θυμούνται τις κατακτήσεις που υπήρχαν επί σοσιαλισμού, όπως π.χ. η υπεράσπιση της τρίτης ηλικίας, ή η υπεράσπιση της παιδικής ηλικίας. Τα όρια συνταξιοδότησης τα τελευταία 7 χρόνια συνεχώς αυξάνονται. Από 55 χρόνια για τις γυναίκες και τα 60 χρόνια για τους άντρες, που ήταν από τα σοσιαλιστικά χρόνια, σήμερα έχουν αυξηθεί στα 63 για άντρες και γυναίκες. Αν πριν στα βαριά κι ανθυγιεινά επαγγέλματα έβγαινε κανείς στη σύνταξη 5 χρόνια νωρίτερα, σήμερα έχουν περιορίσει τον κατάλογο αυτών των επαγγελμάτων στο ελάχιστο. Υπάρχει η στόχευση για αύξηση των ορίων στα 65 κι ακόμη στα 67 χρόνια. Ουσιαστικά, κανένας άντρας δε θα προλαβαίνει να βγαίνει στη σύνταξη, αφού το προσδόκιμο όριο ζωής για τους άντρες στη χώρα μας είναι τα 63 χρόνια!

Σήμερα όλοι βιώνουν τις αρνητικές συνέπειες της εμπορευματοποίησης της Υγείας και της Παιδείας, που οικοδομούνται πάνω στα «δυτικά πρότυπα». Εκτός αυτού, κλείνουν τα νοσοκομεία στις μικρότερες πόλεις, με το επιχείρημα ότι «περνάμε στο σουηδικό μοντέλο». Στην πόλη Νάρβα έγινε μια μεγάλη λαϊκή κινητοποίηση, όταν οι αρχές ανακοίνωσαν πως θα κλείσουν ακόμη και το μαιευτήριο. Την ίδια ώρα, η ιατρική βοήθεια έχει γίνει εμπόρευμα και για τα πιο στοιχειώδη, από την απλή επίσκεψη έως τα φάρμακα. Εχει χαθεί το σύστημα προφυλακτικής ιατρικής, που απολάμβαναν δωρεάν όλοι οι εργαζόμενοι και οι οικογένειές τους στα χρόνια του σοσιαλισμού. Εξαφανίστηκαν τα δωρεάν θέρετρα, όπου οι άνθρωποι μπορούσαν να αποκαταστήσουν την υγεία τους.

Ακόμη χειρότερη είναι η κατάσταση στον τομέα της Παιδείας, όπου επιβάλλεται το πέρασμα των σχολείων στην εσθονική γλώσσα, την ώρα που το 1/3 του πληθυσμού δε γνωρίζει καλά αυτή τη γλώσσα. Αυτό οπωσδήποτε μειώνει το επίπεδο της γνώσης, όπως έδειξε και το παράδειγμα της Λετονίας, που επέβαλε αυτή τη βίαιη επιβολή της τοπικής γλώσσας. Ταυτόχρονα, η παροχή της γνώσης, ιδιαίτερα της ανώτατης εκπαίδευσης, εμπορευματοποιείται συνεχώς, τα ΑΕΙ αρχίζουν να ζητούν δίδακτρα, ή και την πληρωμή κάποιων δραστηριοτήτων, όπως την πληρωμή των εγχειριδίων, ή κάποιων εργαστηρίων.

Μεγάλο ζήτημα για την κοινωνία μας είναι η φυγή της νέας γενιάς σε άλλες χώρες της ΕΕ, σε αναζήτηση μιας καλύτερης τύχης. Πρόκειται για αποτέλεσμα της ανεργίας. Σε αδιέξοδο βρίσκονται επίσης οι ηλικίες 50 - 55 χρόνων, ιδιαίτερα οι γυναίκες, που μένουν χωρίς δουλειά, όταν κλείνουν οι επιχειρήσεις όπου δούλευαν.

-- Πώς απαντάνε οι εργαζόμενοι σ' αυτήν την κατάσταση; Ποια η δράση του ΚΚ Εσθονίας, τη στιγμή κατά την οποία στην Εσθονία υπάρχουν αντικομμουνιστικές απαγορεύσεις;

-- Το «σοκ» του '91, όταν μέσα σε μια μέρα απαγορεύτηκε το ΚΚ Εσθονίας, που ήταν τμήμα του ΚΚΣΕ, αρχίζει να ξεπερνιέται. Βεβαίως, στη χώρα μας όλα αυτά τα χρόνια έως και σήμερα, βρίσκεται σε εξέλιξη μια τεράστια αντικομμουνιστική προπαγάνδα. Σήμερα, για να είσαι κομμουνιστής στην Εσθονία χρειάζεται να έχεις αρκετή τόλμη. Είναι χαρακτηριστικό πως «εχθροί» δε θεωρούνται μόνον οι κομμουνιστές, αλλά και όσοι τους συμπαθούν, όσοι είχαν τιμηθεί με διακρίσεις, με παράσημα τη σοβιετική περίοδο. Θεωρείται πως όλοι αυτοί οι άνθρωποι «ενίσχυαν το καθεστώς της κατοχής» της χώρας. Το κόμμα μας, από το 1991, σ' αυτές τις συνθήκες προσπαθεί να δράσει μαζί με μαζικές κοινωνικές οργανώσεις και συνδικάτα. Οργανώνουμε κοινές πρωτοβουλίες, ενάντια στα αντιλαϊκά μέτρα. Τιμούμε όλες τις σοβιετικές επετείους, οργανώνοντας σχετικές δραστηριότητες, όπως τιμήσαμε τα 90 χρόνια της Οχτωβριανής Επανάστασης. Η αίθουσα των 650 θέσεων γέμισε ασφυκτικά και βγάλαμε μεγάφωνα και στο διάδρομο. Οι μυστικές υπηρεσίες της χώρας καλούν σε «συνεντεύξεις» ανθρώπους που συμμετέχουν σε διάφορες τέτοιες δραστηριότητες, ζητώντας πληροφορίες για τους διοργανωτές, για τα θέματα που μπαίνουν κλπ. Ιδιαίτερα έντονη είναι η πίεση που ασκούν στην πρωτεύουσα της χώρας.

Υπάρχει μεγάλη τρομοκρατία, όχι μόνον απέναντι στους κομμουνιστές, αλλά και απέναντι σε συνδικαλιστές, σε όποιον προσπαθεί να υπερασπιστεί τα εργατικά δικαιώματα, ιδιαίτερα στις μικρές επιχειρήσεις. Μπροστά μας βρίσκεται το καθήκον της κατάργησης της απαγόρευσης του ΚΚ Εσθονίας, για κάτι τέτοιο ωριμάζουν οι συνθήκες.