ΒΙΜ ΒΕΝΤΕΡΣ
Η Αλίκη στις πόλεις
Πέμπτη 10 Ιούλη 2008

Ο Βιμ Βέντερς σε τρεις τουλάχιστον ταινίες του, «Λάθος κίνηση», «Οι βασιλείς των δρόμων» και «Η Αλίκη στις πόλεις», οι οποίες αποτελούν την τριλογία «Ταινίες Δρόμου», βρήκε μια φαινομενικά «απλή» αφορμή για να επιτρέψει στο φακό του να περιδιαβεί και να ανιχνεύσει τοπία, πόλεις, ανθρώπους, ανθρώπινες σχέσεις!

Στην «Αλίκη στις πόλεις» ο Βέντερς ξεκινώντας την ταινία του μάς γνωρίζει τον άνθρωπο που θα μας οδηγήσει στις νέες του εξερευνήσεις! Είναι ένας περίπου 40χρονος Γερμανός ρεπόρτερ, ο οποίος έχοντας γυρίσει την Αμερική, προσπαθώντας να καταγράψει μια κάποια ιστορία, ετοιμάζεται να επιστρέψει στην πατρίδα του βαθιά απογοητευμένος καθώς έχει ξεμείνει από έμπνευση!

Λίγο πριν την αναχώρηση, ένα τυχαίο γεγονός του πετάει στα πόδια του το θέμα που έψαχνε! Ενα θέμα που θα γραφεί βαθιά στην ψυχή του και θα τον αλλάξει. Μια μόλις χωρισμένη νέα μητέρα φτάνει και αυτή στο αεροδρόμιο, φορτωμένη με τις δικές της απογοητεύσεις, έτοιμη και αυτή να γυρίσει στη Γερμανία. Ρεπόρτερ και νέα μητέρα ανταμώνουν στο γκισέ των εισιτηρίων. Μια τρίτη παρουσία, ωστόσο, είναι αυτή που θα δώσει τον τίτλο της ταινίας και θα κλέψει τις δικές μας καρδιές. Είναι η ατίθαση, αλλά τόσο ζωντανή και γοητευτική 9χρονη κόρη της χωρισμένης γυναίκας, η Αλίκη.

Μια απεργία στα γερμανικά αεροδρόμια αναγκάζει τα τρία αυτά άτομα να περιμένουν ένα ολόκληρο 24ωρο για την πτήση τους, η οποία τελικά θα γίνει την επομένη αλλά μόνον μέχρι το Αμστερνταμ. Το διάστημα της αναμονής δίνει τη δυνατότητα στα τρία αυτά άτομα να αναπτύξουν μια πρώτη γνωριμία. Το επόμενο πρωί, όμως, η νέα γυναίκα εξαφανίζεται. Σε ένα σημείωμα που αφήνει, παρακαλεί τον Γερμανό ρεπόρτερ να πάρει την κόρη της μέχρι το Αμστερνταμ, όπου και θα τους συναντήσει πετώντας με την επόμενη πτήση (αφού πρώτα ξεκαθαρίσει τους τελευταίους λογαριασμούς της με τον άντρα της).

Από το σημείο αυτό αρχίζει το ταξίδι της «Αλίκης στις πόλεις». Η μάνα δε φτάνει ποτέ στο Αμστερνταμ. Ο ρεπόρτερ και η μικρή φεύγουν με ό,τι μέσον μπορούν για τη Γερμανία (τελικό σκοπό και των δυο). Αυτό το περιπετειώδες ταξίδι, περιπετειώδες γιατί η μικρή κάνει οτιδήποτε μπορεί, για να μη φτάσουν ποτέ στη Γερμανία, στον τελικό προορισμό, δίνει τη δυνατότητα στον Βέντερς να καταγράψει με το φακό του τοπία, πόλεις, γωνιές πόλεων, εστιατόρια, ξενοδοχεία, καφέ, συγκοινωνίες, σπίτια, δρόμους, ανθρώπους, κυρίως ανθρώπους και ανθρώπινες καταστάσεις. Μια δεύτερη ξενάγηση του φακού του Βέντερς, ακόμα πιο ενδιαφέρουσα, είναι αυτή που συμβαίνει στο εσωτερικό, στην «ψυχή» και το μυαλό, του Γερμανού ρεπόρτερ, αλλά και της 9χρονης φλόγας! Το παράξενο αυτό ζευγάρι, που ξεκινάει τη σχέση του με τις χειρότερες διαθέσεις, καταλήγει να αγαπηθεί με μεγάλης αξίας αγάπη. Ο μπλαζέ Γερμανός ρεπόρτερ, ο οποίος στην αρχή της ταινίας θεώρησε τη μικρή βάρος από το οποίο ήθελε οπωσδήποτε και με οποιονδήποτε τρόπο να απαλλαγεί, στο τέλος τρέχει αυτός από πίσω της για να μην τη χάσει. Αυτός που θεωρούσε τη ζωή του ζωή χωρίς νόημα, βρήκε, επιτέλους, ένα εξαιρετικό νόημα, μια σπάνια δικαιολογία για την ύπαρξή του. Εγινε άλλος άνθρωπος!

Η ιστορία που μας διηγείται ο Βέντερς έχει και από μόνη της τις αξίες της. Ο τρόπος, όμως, που μας τη διηγείται είναι, πράγματι, μοναδικός! Μιλάμε για έναν κινηματογράφο απλό, γεμάτο, όμως, ουσία. Για έναν κινηματογράφο λιτό, γεμάτο, όμως, ποίηση. Για έναν κινηματογράφο αργό, γεμάτο, όμως, ξέφρενους εσωτερικούς ρυθμούς. Ενώ παρακολουθείς την ταινία και έχεις την αίσθηση, συνηθισμένος από τις ταινίες περιπέτειας και δράσης, πως δε γίνεται τίποτα, στην ουσία μπροστά σου ξεδιπλώνεται απλά και μαλακά, όμως, ένας πανέμορφος εσωτερικός και εξωτερικός κόσμος. Η οθόνη γεμίζει απέραντη δημιουργική μελαγχολία και υπέροχη ανθρωπιά. Τίποτα δε γίνεται βίαια. Ολα προκύπτουν. Προκύπτουν φυσιολογικά, όπως κυλάει ένα ποτάμι και πάντα προς την ίδια μεριά. Προς την ολοκλήρωση της διαδρομής, προς τον τελικό σκοπό.

Η ταινία διαθέτει εξαιρετική ασπρόμαυρη φωτογραφία (Ρόμπι Μίλερ), φωτογραφία που με την υψηλή αισθητική της βοήθησε να περάσουν στο πανί τα συναισθήματα των ηρώων, διαθέτει επίσης διακριτική μουσική και«γνωστούς» ήχους της πόλης, διαθέτει αληθινά εκπληκτικά ντεκόρ, σταθμούς, εστιατόρια, ξενοδοχεία, γέφυρες, δρόμους κ.λ.π., και κυρίως διαθέτει θαυμάσιες ερμηνείες, με πρώτη την εκπληκτική μικρούλα (Γιέλα Ρότλαντερ).

Να πούμε, επίσης, γιατί αξίζει να σημειωθεί, πως πολλά από τα κτίρια και τα άλλα «ντεκόρ» της ταινίας, είναι ιστορικά κτίρια, εξαιρετικής ιστορικής και αρχιτεκτονικής αξίας. Ο φακός του Βέντερς τα ξεχωρίζει και τα καταγράφει. Το ταξίδι της ταινίας περιέχει και τέτοιες αναφορές και γνώσεις. Αλλωστε ο άνθρωπος, η ψυχολογία του, ο πολιτισμός του, είναι αποτέλεσμα και μέρος αυτού του πολιτισμού. Αλλά και τα μοντέρνα ντεκόρ, όπως το κρεμαστό τρένο, αξίζουν και αυτά της προσοχής μας, γιατί είναι δημιουργήματα του σύγχρονου πολιτισμού.

Παίζουν: Ρούντιγκερ Φόγκλερ, Γιέλα Ρότλαντερ, Λίζα Κρόιτσερ.