Στη λειτουργία του ΟΣΕ με πλήρη ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια προχωρά ολοταχώς η κυβέρνηση της ΝΔ, στα πλαίσια της απελευθέρωσης της αγοράς των σιδηροδρομικών μεταφορών. Ετσι, παραδίδεται στα χέρια του κεφαλαίου ο τρίτος σημαντικός τομέας των υποδομών της χώρας μετά τις τηλεπικοινωνίες και την ηλεκτρική ενέργεια, που αποτελούν επίσης «έργο» των κυβερνήσεων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ.

Η ...ανασυγκρότηση του Οργανισμού, που παρουσιάστηκε σε χτεσινή συνέντευξη Τύπου από τον υπουργό Μεταφορών, Κ. Χατζηδάκη, από τη μια οδηγεί στο χτύπημα των δικαιωμάτων των εργαζομένων και στην υποβάθμιση των υπηρεσιών που αφορούν στην εξυπηρέτηση των λαϊκών αναγκών και από την άλλη «εκσυγχρονίζει» εκείνα τα τμήματα που μπορούν να αποφέρουν κέρδη στο κεφάλαιο μέσω της χρήσης τους ή ακόμα και της ιδιωτικοποίησής τους. Αλλωστε, οι εμπορευματικές μεταφορές λειτουργούν από φέτος σε απελευθερωμένο καθεστώς και ήδη - όπως σημείωσε ο υπουργός - υπάρχουν οι πρώτες κρούσεις από ξένες μεταφορικές εταιρείες.

Το σχέδιο της κυβέρνησης της ΝΔ αποτελεί μεταφορά των μοντέλων ιδιωτικοποίησης που εφαρμόζονται σε μια σειρά χώρες της ΕΕ στο πλαίσιο των αντιλαϊκών - αντεργατικών πολιτικών επιλογών της Ενωσης. Παράλληλα, είναι συνέχιση των πολιτικών που εφάρμοσε το ΠΑΣΟΚ για τον ΟΣΕ με τη διάσπαση του ΟΣΕ, τη συνεχή μείωση του προσωπικού, την ανάθεση όλων και περισσότερων έργων σε ιδιώτες εργολάβους, αλλά και των αντίστοιχων σχεδιασμών που είχαν εξαγγελθεί από τις προηγούμενες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ αλλά δεν προχώρησαν.

Η κυβερνητική ανασυγκρότηση, όπως είπε ο υπουργός, προβλέπει κινήσεις σε τέσσερις άξονες. Στη διαφάνεια, την ασφάλεια, την εξυγίανση, την ανάπτυξη. Τα μέτρα στοχεύουν στο χτύπημα των δικαιωμάτων των εργαζομένων και του λαού. Συγκεκριμένα προβλέπεται (σε εισαγωγικά τα όσα είπε ο υπουργός):

• Αύξηση των εισιτηρίων με κριτήριο το κέρδος: «Διαμορφώνεται εκ νέου η τιμολογιακή πολιτική των επιβατικών μεταφορών και βασίζεται σε εμπορικά κριτήρια». Υπολογίζεται ότι μέσα στην επόμενη διετία θα σημειωθεί αύξηση «στα έσοδα από επιβατικές μεταφορές της τάξης του 100%»!
• Συρρίκνωση και περικοπή δρομολογίων που δεν αποφέρουν κέρδος, ακόμα και αν αυτά είναι αναγκαία για την εξυπηρέτηση του λαού. «Επαναθεωρείται στρατηγικά το σύνολο των δρομολογίων (...). Η προσέγγιση αυτή μεταφράζεται σε αραίωση των δρομολογίων που δεν προσελκύουν την προτίμηση του επιβατικού κοινού και πύκνωση των δρομολογίων που καταγράφουν υψηλή επιβατική κίνηση». Στόχος είναι «να μη διαιωνίζονται δρομολόγια 4 ή 6 επιβατών».
• Χαράτσωμα του λαού προκειμένου να λειτουργούν μη κερδοφόρα δρομολόγια. «Τα λειτουργικά τους έξοδα» θα καλύπτονται «από την Τοπική και Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση». Ουσιαστικά, τα λαϊκά στρώματα καλούνται να πληρώσουν τον ΟΣΕ δύο και τρεις φορές μέσω της φορολογίας, την αύξησης της τιμής των εισιτηρίων, τη χρηματοδότηση μέσω της Τοπικής Αυτοδιοίκησης των δρομολογίων.

Επιδιώκεται η μείωση «της συνολικής μισθολογικής δαπάνης» μέσω:

• Της νέας μείωσης του ήδη συρρικνωμένου προσωπικού. Μέχρι το τέλος του 2008 θα υπάρχει σχέδιο προγράμματος «πρόωρης εθελούσιας συνταξιοδότησης» 2.000-3.000 υπαλλήλων που θα εφαρμοστεί σταδιακά σε διάστημα δύο έως τριών ετών. Το πρόγραμμα αυτό, με βάση τη μέχρι σήμερα εμπειρία, θα οδηγήσει στην εντατικοποίηση της εργασίας του εναπομείναντος προσωπικού, αλλά και στην τεράστια επιβάρυνση του ασφαλιστικού ταμείου. Σήμερα στον ΟΣΕ απασχολούνται 6.940 εργαζόμενοι (όταν πριν μερικά χρόνια ξεπερνούσαν τις 11.000) και οι κενές οργανικές θέσεις φθάνουν περίπου τις 2.500 με βάση το τελευταίο οργανόγραμμα. Επίσης η μείωση του προσωπικού μεθοδεύεται, όπως και όλα τα προηγούμενα χρόνια, μέσω της μη αντικατάστασης του προσωπικού που συνταξιοδοτείται.
• Της ανατροπής των εργασιακών σχέσεων και της εισαγωγής ευέλικτων μορφών εργασίας (πολυειδικότητα, «ενοικιαζόμενοι» εργαζόμενοι, συμβάσεις ορισμένου χρόνου ή έργου, επέκταση εργολαβιών και άλλα): «Αλλαγές στο γενικό κανονισμό προσωπικού και γενικό κανονισμό κυκλοφορίας», «περιορισμός των υπαλλήλων επί των αμαξοστοιχιών», «ευελιξία μεταξύ κλάδων, βαθμολογικών κλιμακίων και γεωγραφικών περιοχών», «αξιοποιείται εξωτερικό προσωπικό για την κάλυψη των προσωρινών αναγκών». Ενώ είναι βέβαια η εφαρμογή των αντεργατικών νόμων και ρυθμίσεων για τις πρώην ΔΕΚΟ που προβλέπουν ότι οι νέοι εργαζόμενοι θα προσλαμβάνονται με συνθήκες εργασίας ιδιωτικού τομέα. Αλλωστε, στο σχέδιο προβλέπεται και πρόσληψη διευθυντών και από την ιδιωτική αγορά (μέχρι σήμερα προβλεπόταν η πρόσληψη μόνο γενικών διευθυντών).

Η ανασυγκρότηση του ΟΣΕ προβλέπει ουσιαστικά τη λειτουργία τριών ξεχωριστών επιχειρήσεων. Της ΤΡΑΙΝΟΣΕ που ανεξαρτητοποιείται πλήρως από τον ΟΣΕ έως την 1η Νοέμβρη 2008. Του ίδιου του ΟΣΕ και της ΕΡΓΟΣΕ οι οποίες θα απορροφήσουν τις λοιπές θυγατρικές.

• Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ προικοδοτείται με μετοχικό κεφάλαιο και πάγια (βαγόνια, μηχανές και άλλα) και ουσιαστικά αναλαμβάνει την εμπορευματική εκμετάλλευση των υποδομών με στόχο «να αποδίδει στο ανταγωνιστικό περιβάλλον που πρόκειται να διαμορφωθεί στον κλάδο των μεταφορικών υπηρεσιών».
• Η ΕΡΓΟΣΕ αναλαμβάνει πλήρως τις αρμοδιότητες κατασκευής και συντήρησης έργων της γραμμής, καθώς το νομικό της πλαίσιο της επιτρέπει να λειτουργεί με βάση τους όρους της αγοράς. Η κατασκευή και η συντήρηση θα υλοποιείται «μέσω εργολαβιών».
• Ο ΟΣΕ θα αναλάβει τη διαχείριση των υποδομών.

Επίσης, η ΕΡΓΟΣΕ απορροφά πλήρως τη ΓΑΙΟΣΕ για την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του ΟΣΕ «σε ένα ευέλικτο νομικό και διαδικαστικό περιβάλλον». Η ακίνητη περιουσία θα αξιοποιείται μέσα από συμπράξεις με ιδιώτες και, επιπλέον, επιδιώκεται η παράκαμψη των ισχυουσών διαδικασιών για απόκτηση όρων δόμησης και χρήσεων γης καθώς «είναι ιδιαίτερα χρονοβόρες».

Ακόμα προβλέπεται η δημιουργία των λεγόμενων Ανεξάρτητων Αρχών, που έργο τους θα είναι - όπως συμβαίνει και με τις υπάρχουσες αρχές άλλων τομέων - η ενίσχυση του ανταγωνισμού και η προώθηση της απελευθέρωσης της αγοράς των σιδηροδρομικών εταιρειών.

Για τα ζητήματα της ασφάλειας μέσα από συνεργασία με εμπειρογνώμονες των γαλλικών σιδηροδρόμων θα εκπονηθεί σχετική μελέτη με βάση την οποία θα καταρτιστεί έως το τέλος του 2008 πρόγραμμα για τη σιδηροδρομική ασφάλεια. Ακολούθως θα υπάρξει διαγωνισμός που θα αναθέτει σε εταιρεία τη συμβουλευτική υποστήριξη για την εφαρμογή του προγράμματος.