Οι ανατροπές στη ζωή μιας συνηθισμένης γυναίκας
Κυριακή 30 Νοέμβρη 2008

Ολα φαίνονταν ν' αρχίζουν από ένα μυστηριώδες έργο ζωγραφικής, τη «Γυναίκα με το σεντόνι»: Το αριστούργημα που απεικόνιζε μια άγνωστη γυναίκα, τις απαλές πτυχές του σεντονιού και της σάρκας της, αλλά κυρίως τα απίστευτα στην έκφρασή τους μάτια της...

Το βιβλίο του Παύλου Μεθενίτη «Η Μαμά» (εκδόσεις «Καστανιώτη») αρχίζει με πολλά ερωτήματα, αλλά η αποκάλυψη, η απάντηση σ' αυτά τα ερωτήματα δεν ολοκληρώνεται παρά στο τέλος του μυθιστορήματος.

Γιατί άραγε ο δημιουργός του πίνακα, ο περίφημος για το έργο του και επονομαζόμενος «πιανίστας» έχει αποσυρθεί και δεν εμφανίζεται ποτέ στον κόσμο;

Γιατί έχοντας απορρίψει κατά καιρούς όλες τις παρακλήσεις για μια συνέντευξη από δημοσιογράφους, φιλότεχνους, καθηγητές, φοιτητές, δέχεται μόνο ύστερα από χρόνια να μιλήσει με έναν άσημο νεαρό σπουδαστή της Σχολής Καλών Τεχνών;

Τι συνδέει τον ηλικιωμένο καλλιτέχνη με το νεαρό αυτό παιδί;

Ποια είναι η άγνωστη γυναίκα που ποζάρει στον πίνακα;

Η αφήγηση που ακολουθεί είναι η ιστορία ενός ασυνήθιστου έρωτα μιας «συνηθισμένης» γυναίκας: Υπάλληλος που δουλεύει αμισθί στο οικογενειακό μίνι-μάρκετ η Μαρίνα. Πρότυπο συζύγου, μητέρας και ήδη γιαγιά, υποταγμένη στο ρόλο για τον οποίο την προόριζε το κοινωνικό περιβάλλον όπου μεγάλωσε. Αφοσιωμένη στις ανάγκες των άλλων και ποτέ στις δικές της. Θύμα καθημερινής εκμετάλλευσης, θα συναντήσει στα πενήντα πέντε της χρόνια για πρώτη φορά τον έρωτα. Η ίδια η ζωή θα την παρωθήσει να επαναστατήσει ενάντια στην προδιαγεγραμμένη μοίρα της και να δραπετεύσει από το οικογενειακό περιβάλλον, όπου όλοι την αντιμετώπιζαν «σαν δούλα», όπως θα συνειδητοποιήσει - πολύ αργά πια - ο σύζυγός της.

Οι συνέπειες από την απόφασή της απρόβλεπτες - ενώ οι χαρακτήρες εξελίσσονται σε γκροτέσκ τόνους. Στις γεμάτες λυρισμό σελίδες του δεύτερου μέρους του βιβλίου ο νέος της σύντροφος, ταλαντούχος ζωγράφος, προσπαθεί να ολοκληρώσει τον πίνακα όπου απεικονίζεται με επιτυχία το σώμα και το πρόσωπό της, αλλά - φευ - τα μάτια της του «ξεφεύγουν»: Υπάρχει σ' αυτά πόθος, συστολή, αλλά και μια άλλη έκφραση που προσπαθεί μάταια να απαθανατίσει. Δε θα το κατορθώσει, παρά στο τέλος της κοινής ζωής τους - κι αυτή είναι η σημαντικότερη αποκάλυψη στο νεαρό συνομιλητή του, που έχει επίσης γοητευτεί από το παράξενο βλέμμα της ζωγραφισμένης γυναίκας.

Το τέλος - απροσδόκητο - φέρνει μαζί του την κάθαρση σ' αυτή την ερωτική ιστορία που έχει και στοιχεία αστυνομικού μυθιστορήματος. Μια ιστορία που μας θυμίζει καταστάσεις που έζησαν οι γυναίκες κυρίως στο παρελθόν; Κι όμως, όχι!

Η οικονομική κρίση του καπιταλισμού σ' αυτό το μεταβατικό στάδιο που ζούμε ίσως θα έχει και πάλι σαν πρώτα θύματά της τις γυναίκες...

«Η Μαμά» είναι το τρίτο μυθιστόρημα του συγγραφέα και δημοσιογράφου Παύλου Μεθενίτη. Τα δυο προηγούμενα (σε εκδόσεις επίσης Καστανιώτη) ήταν «Ο άλλος» και η «Αμανίτα Μουσκάρια».