Ενα πλήθος θεμάτων σχετικών με το Συνέδριο του ΚΚΕ, αλλά και με την τρέχουσα επικαιρότητα βρέθηκαν στο επίκεντρο της συζήτησης που αναπτύχτηκε ανάμεσα στην ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Αλ. Παπαρήγα και τους παριστάμενους δημοσιογράφους, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της εισηγητικής της τοποθέτησης. Παραθέτουμε το διάλογο:

-- Αναφερθήκατε στο θέμα των εκλογών, είπατε ότι δεν μπορούν να φέρουν λύση και ζητήσατε να βγουν τραυματισμένα τα 2 μεγάλα κόμματα. Το ΠΑΣΟΚ ζητάει ξεκάθαρα πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, η κυβέρνηση ξορκίζει την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες. Εν μέσω οικονομικής κρίσης θεωρείτε απαραίτητες τις εκλογές; Θα δώσουν λύση ή θα επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο την τσέπη των πολιτών;

-- Δε θα συμφωνήσω με το επιχείρημα να μη γίνουν εκλογές για να μην επιβαρυνθεί η τσέπη των πολιτών. Εμείς αυτή τη στιγμή, όπως ξέρετε, δεν εκλογολογούμε. Τι κάνουμε; Δεν υπήρξε αγώνας που δεν ήμασταν μπροστά.

Συνδιασκέψεις στην ΚΝΕ, προσυνεδριακή περίοδος στο ΚΚΕ, μαζικές κινητοποιήσεις και δύο θέματα στο Συνέδριο δεν έχει ξαναγίνει και τα βγάλαμε πέρα. Ούτε μία αναβολή δεν έγινε ενός Σώματος.

Αυτό που μας απασχολεί είναι σε τι κατάσταση είναι το εργατικό κίνημα, πώς ενισχύονται οι ταξικές δυνάμεις μέσα στο εργατικό κίνημα, οι ριζοσπαστικές δυνάμεις μέσα στο χώρο των αυτοαπασχολούμενων στις πόλεις και οι ριζοσπαστικές δυνάμεις στην αγροτιά. Και πώς όλοι αυτοί συνενώνονται μαζί με τη νεολαία, τις γυναίκες, το κίνημα για το περιβάλλον, για τα δημοκρατικά δικαιώματα κ.λπ. Πώς ενώνονται σε ένα χείμαρρο να αντιμετωπίσουν τη λαίλαπα που έρχεται.

Αν θέλουν να κάνουν τις εκλογές, εμείς μέχρι την παραμονή των εκλογών θα οργανώνουμε τους αγώνες και φυσικά και την εκλαΐκευση των θέσεών μας. Και ακριβώς τώρα να γίνουν εκλογές, εγγύηση είναι το ΚΚΕ. Κι αν δε γίνουν εκλογές, εγγύηση πάλι είναι το ΚΚΕ.

Πρέπει να ξεφύγει ο λαός απ' αυτά τα εκβιαστικά διλήμματα "δε θα έχουμε αυτοδύναμη κυβέρνηση". Εχουμε ζήσει αυτοδύναμες κυβερνήσεις. Θα ξανακάνουν εκλογές; Δεν πειράζει ας ξαναγίνουν εκλογές, τι έγινε δηλαδή; Εδώ της πλουτοκρατίας έσκασε το στομάχι της από τα κέρδη και δεν μπορεί να το μπαλώσει και να συνεχίσει να ξανατρώει κέρδη. Κλατάρισε το σύστημα από τα κέρδη και τα κεφάλαια, τη συγκέντρωση κεφαλαίων. Και θα σκεφτούμε τώρα τα έξοδα που θα γίνουν για τις αφίσες και τα ψηφοδέλτια;

Δηλαδή, οι εκλογές είναι που ρίχνουν πίσω το πράγμα; Πέντε φορές να γίνουν εκλογές, αν είναι να πάμε μπροστά. Αν είναι να γίνονται εκλογές και να μην ανοίγεται ένα παράθυρο, αυτό θα είναι ζημιά και όχι τα έξοδα τα προεκλογικά.

Ακουγα ότι στο Βόλο δουλεύουν 3 μέρες το 15ήμερο, δηλαδή 6 μέρες το μήνα. Αυτό δεν είναι τραγικό; Αλλωστε εμείς, ξέρετε, ούτε τις φυσιογνωμίες μας βγάζουμε, ούτε άμιλλα υπάρχει με τους σταυρούς. Εμείς ξοδεύουμε τα λιγότερα στις εκλογές. Γιατί να φοβηθούμε τα έξοδα;

-- Πολλές τοποθετήσεις σας καταλήγουν σε «όχι στον ευρωμονόδρομο». Αυτό το μήνυμα περνάει στον πολύ κόσμο; Υπάρχουν πολλοί που δεν το καταλαβαίνουν.

-- Θα το καταλάβουν αύριο.

-- Μήπως θα έπρεπε το μήνυμα να είναι πιο απλό; Ακούμε κάθε μέρα 5.000 απολύσεις γιατί υπήρξε πτώση κερδών 200% ή 300%, κανείς δε λέει 300% πτώση σε σχέση με τα κέρδη της περσινής χρονιάς.

-- Συμφωνώ απολύτως σε αυτό που λες. Κατ' αρχήν δε λέμε μόνο όχι στον ευρωμονόδρομο, λέμε πάρα πολλά. Και να σας πω ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Πάρτε τις πολυήμερες κινητοποιήσεις στην αλυσίδα πολυκαταστημάτων JUMBO.

Δεν είναι ότι είναι το μοναδικό μαγαζί, ας το πω έτσι, που απολύει αλλά ακριβώς μέσα από αυτήν τη δραστηριότητα θέλεις να δείξεις τη μονοπώληση και τα τεράστια κέρδη στον κλάδο του εμπορίου και μάλιστα εδώ είναι τα παιχνίδια και καταλαβαίνετε τι γίνεται.

Δεν είναι ότι οι άλλες επιχειρήσεις είναι αθώες. Ακριβώς αυτό πάμε να δείξουμε στον κόσμο. Δηλαδή, τη σύγκρουση, όχι απλώς με τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ ή την κριτική στο ΣΥΡΙΖΑ και στον ΛΑ.Ο.Σ. Πίσω από τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ υπάρχει μια ολόκληρη τάξη.

Αύριο στη Βουλή θα δείτε τι έχει να γίνει, κάνω πρόβλεψη. Η ΝΔ θα λέει «παρέλαβα καμένη γη, υποσκάπτεται το κύρος της Ελλάδας με αυτά που λέτε», το ΠΑΣΟΚ θα λέει «έκανες την απογραφή, εσύ έκανες κακή διαχείριση», ο ΣΥΡΙΖΑ θα λέει «μα στην Ευρώπη ο Βρετανός πρωθυπουργός έχει γίνει σοσιαλιστής. Μέχρι και ο Μπους έκανε κρατικοποίηση. Κρατικοποιήστε». Αυτά θα λέγονται.

Ολο κάποιοι χειρισμοί της κυβέρνησης φταίνε. Πίσω όμως από μια κυβέρνηση υπάρχει μια ολόκληρη τάξη. Και γι' αυτό λέμε να μην ψηφίζουν τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ. Δεν είναι κάποια κόμματα τα οποία παρεξέκλιναν. Είναι κάποια κόμματα τα οποία υπερασπίζονται μια συγκεκριμένη τάξη.

Η ΕΕ τι υπερασπίζεται; Τι μέτρα παίρνονται σε όλη την Ευρώπη; Ενίσχυσης. Ο Ομπάμα παίρνει την GENERAL MOTORS, τη NISSAN οι Ιάπωνες. Τις αυτοκινητοβιομηχανίες σκέφτονται. Δε σκέφτηκαν να κάνουν προγράμματα λαϊκής στέγης και να δώσουν δωρεάν ή πολύ φτηνή λαϊκή στέγη. Τις αυτοκινητοβιομηχανίες!

Και τι νομίζετε, ότι υπερασπίζονται τις αυτοκινητοβιομηχανίες για να μη γίνουν οι απολύσεις; Οχι. Δεν το κάνουν γι' αυτό. Και λεφτά θα πάρουν οι αυτοκινητοβιομηχανίες και 3 μέρες τη βδομάδα θα βάλουν τους εργαζόμενους να δουλέψουν.

-- Ενώ το ΚΚΕ έχει δικαιωθεί σε σχέση με το ότι είχε προβλέψει εγκαίρως με αμιγώς ιδεολογικούς όρους την οικονομική κρίση, είχε προβλέψει επίσης ότι όσο θα εντείνεται αυτή η οικονομική κρίση, η Ευρωπαϊκή Ενωση θα επιβάλει ακόμη σκληρότερα αντιλαϊκά μέτρα, όπως για παράδειγμα η αποκαλούμενη μερική ανεργία που αποφάσισε χτες το ECOFIN. Γιατί αυτή η δικαίωση δεν έχει μετουσιωθεί σε λαϊκή συνείδηση;

-- Πολύ περισσότεροι εργαζόμενοι συνειδητοποιούν βαθύτερα τι σημαίνει ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, τι σημαίνει Ευρωπαϊκή Ενωση. Υπάρχουν διεργασίες στη συνείδηση του λαού. Ομως αυτές ακόμα δεν έχουν μεταφραστεί σε αυτό που λέμε οργανωμένη δράση και απόφαση αντεπίθεσης. Κυρίως αυτό εμφανίζεται όταν φτάσει το πράγμα στα άκρα, όταν υπάρχουν απολύσεις. Αλλά τότε είναι σχετικά αργά.

Να το πούμε καθαρά. Δεν είναι εύκολο, η κρίση έχει ξεσπάσει, η κρίση είναι αυτή που είναι. Δεν μπορείς να αλλάξεις την κατάσταση. Αυτό που μπορείς να αλλάξεις είναι το κίνημα.

Αυτό, λοιπόν, που υπάρχει είναι ότι πρέπει - και εδώ είναι ο αποφασιστικός ρόλος του ΚΚΕ - να συμβάλει, ώστε αυτή η ριζοσπαστικοποίηση που υπάρχει να μεταφραστεί σε δράση πρακτική.

Διαβάζοντας τον Τύπο, ακούγοντας συζητήσεις στην τηλεόραση ή παρακολουθώντας τις θέσεις των άλλων κομμάτων, το μόνο που τους απασχολεί είναι οι εκλογές, είναι τα τερτίπια και τα κόλπα...

Ολες αυτές οι συζητήσεις που γίνονται και αναπαράγονται βοηθάνε; Κάτω κρίνεται το κίνημα, στον τόπο δουλειάς, στον κλάδο, στο χωράφι, στο δρόμο. Δεν κρίνεται στις συζητήσεις επάνω. Αρα, λοιπόν, αυτή είναι η ευθύνη του ΚΚΕ. Ο ριζοσπαστισμός που υπάρχει, και στον οποίο έχουμε αποφασιστικά συμβάλει, να μετατραπεί σε κίνημα. Πιο μαζικό, γιατί κίνημα υπάρχει. Και να πιστέψει ο λαός ότι πρέπει να πάρει την υπόθεση στα χέρια του, αντί να γίνεται θεατής, ας πούμε ενός διπλωματικού καυγά, και να στοιχίζεται πίσω από το ένα ή το άλλο κόμμα εξουσίας.

Και αυτή είναι και η ευθύνη του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος ανακάλυψε και την εξέγερση και λες «καλά ρε παιδιά εξέγερση είχαμε, τώρα πού είναι αυτή η εξέγερση;». Βεβαίως, είχαμε ξέσπασμα, βεβαίως είχαμε ανάπτυξη της πάλης. Τέτοια ξεσπάσματα μπορεί να έχεις πάρα πολλά. Το θέμα είναι, θα μετατραπούν σε ένα πολιτικοποιημένο κίνημα, που θα βάλει στόχο την ανατροπή της εξουσίας ή σε ένα κίνημα που θα έχει μόνο στόχο να φύγει ο χ, ψ υπουργός;

Για να τελειώσω, για να δείτε τι αποπροσανατολισμός συντελείται. Μόλις έγινε ο ανασχηματισμός της κυβέρνησης βγαίνει, δε θυμάμαι τώρα αν το έκανε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ή ο πρόεδρος του Συνασπισμού, «φέραμε - είπε - τα πάνω κάτω, δυο υπουργούς Παιδείας έχουμε καρατομήσει». Τι λες; Αυτός είναι ο στόχος μας εμάς; Και έναν υπουργό Εθνικής Οικονομίας!...

Εμείς, δε θέλουμε ένα τέτοιο κίνημα, που να αλλάζει τους υπουργούς Παιδείας. Εμείς θέλουμε να αλλάξει η πολιτική, να αλλάξει η εξουσία, η τάξη. Βεβαίως, θα περάσεις μέσα από μερικές νίκες. Δεν θα είναι ή η μεγάλη νίκη ή τίποτα. Και οι μερικότερες είναι σημαντικές σήμερα, αλλά όχι τέτοια νίκη. Τι φταίει ο κόσμος, κάθεται τα ακούει αυτά, σου λέει "ωραία τώρα έχουμε καινούριο υπουργό, καλά θα πάμε". Είναι και πιο νέος...

-- Πολύ ισχυρά κράτη, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Αγγλία ή η Γαλλία δεν ήταν σε θέση να προβλέψουν τι θα γίνει μερικές βδομάδες αργότερα. Εφτιαξαν προγράμματα εξόδου από την κρίση, τα οποία λίγο μετά τα αναθεώρησαν. Οπως και ο Ομπάμα χτες. Τι σας κάνει να πιστεύετε ότι αυτή η κρίση μπορεί να διαρκέσει το 2009 ή πολλά περισσότερα χρόνια και στο τέλος αυτής η Ελλάδα μπορεί να βρεθεί ως προς το βιοτικό επίπεδο του λαού 15 - 20 χρόνια πίσω;

-- Κατ' αρχήν η κρίση είναι σύμφυτη με το καπιταλιστικό σύστημα. Η κρίση δεν προλαμβάνεται, δε ματαιώνεται γιατί η καπιταλιστική οικονομία, όπως ξέρετε, είναι μια οικονομία που βασίζεται στην αναρχία.

Υπάρχει μεν η ενιαία τάξη, αλλά υπάρχουν ταυτόχρονα οι όμιλοι οι πολυεθνικοί, οι οποίοι ανταγωνίζονται μεταξύ τους. Ο ανταγωνισμός είναι οξύτατος και ανάμεσα στους ομίλους του ίδιου κλάδου και ο διακλαδικός και ο διακρατικός. Επομένως, δεν μπορούν να προβλέψουν.

Ετσι γίνεται πάντα. Και το '99, όταν ξέσπασε η κρίση πάλι τα ίδια και το '73. Δηλαδή, ξεκινάνε με ένα πακέτο και μετά το αναθεωρούν. Δεν μπορούν να το προβλέψουν. Πολύ περισσότερο, σήμερα που η κρίση ξέσπασε στις ισχυρές καπιταλιστικές χώρες, τις πιο ανεπτυγμένες, ενώ προηγούμενα ήταν στην Ασία. Ηταν πιο εύκολο εκεί να χειρίζονται τα πράγματα. Τώρα είναι μέσα στην καρδιά τους.

Εμείς, εν πάση περιπτώσει, δεν μπορούμε να τους κατηγορήσουμε γιατί πρόβλεψαν ή γιατί δεν πρόβλεψαν. Οι κυβερνήσεις είναι οι παράγοντες που συνέβαλαν στην εκδήλωση της κρίσης, που έτσι κι αλλιώς θα εκδηλωνόταν.

Τι έκαναν; Προσπάθησαν να μετριάσουν τις συνέπειες, με μέτρα όμως ταξικά, αντιλαϊκά. Δεν υπάρχει ούτε ένα μέτρο υπέρ των εργαζομένων. Ολα τα μέτρα που πήραν ήταν σε βάρος των εργαζομένων.

Δεν πρέπει να συγχέουμε το γεγονός ότι πάνε να στηρίξουν μια τράπεζα με το ότι πάνε να στηρίξουν τους δανειολήπτες.

Στηρίζουν τις τράπεζες για να ξαναδανείζουν και για να ξαναϋπάρχουν πάλι δανειολήπτες, που αργά ή γρήγορα δε θα μπορούν να κάνουν δάνεια. Στηρίζουν τις επιχειρήσεις για να συνεχίσουν την κερδοφορία. Ολα τα μέτρα που παίρνουν είναι υπέρ των μονοπωλίων, υπέρ του κεφαλαίου και κατά των εργαζομένων.

Ο εργαζόμενος σου λέει, παίρνουν μέτρα υπέρ της αυτοκινητοβιομηχανίας, άρα δε θα γίνουν απολύσεις. Αντί να γίνουν 30.000 απολύσεις θα γίνουν 15.000 και οι άλλοι 15.000 θα δουλεύουν 2 μέρες τη βδομάδα. Γι' αυτό, ιδιαίτερα η εργατική τάξη, πρέπει να ξεμπερδέψει με το γεγονός ότι για να ζήσει αυτή κάπως καλύτερα πρέπει οι καπιταλιστές να γίνουν ακόμα πιο ισχυροί. Οσο πιο ισχυροί γίνονται, τόσο χειρότερα είναι.

Ο κύκλος της κρίσης μπορεί να ξεπεραστεί. Τώρα να σας πω ότι θα κρατήσει τόσα χρόνια; Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει. Στην Ελλάδα θα είναι πιο μακρόχρονη και πιο βαθιά. Ετσι είναι με τις χώρες που είναι μέσα στο σύστημα του ιμπεριαλισμού, οι υποδεέστερες, οι εξαρτημένες, με το καθεστώς της ανισοτιμίας, της ανισομετρίας. Μπορεί να υπάρξουν και χώρες που να πάνε χειρότερα από την Ελλάδα. Δεν ξέρω πώς θα περάσει την κρίση η Βουλγαρία ή η Ρουμανία. Σίγουρα οι εργαζόμενοι θα έρθουν σε χειρότερη θέση. Οχι μόνο οικονομικά, αλλά συνολικά οι συνθήκες δουλειάς. Δεν είναι τυχαίο ότι περνάνε τώρα μια σειρά μέτρα: Τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, ενεργός, μη ενεργός χρόνος κλπ. Κατάργηση στην ουσία της αμοιβής των υπερωριών. Ενώ θα παραμένουν οι υπερωρίες, στην ουσία θα καταργήσουν την αμοιβή.

Το σύστημα ό,τι παραχωρήσεις έκανε κάτω απ' την πίεση, έκανε. Τώρα έχει γίνει πιο επικίνδυνο, γι' αυτό πρέπει να γίνει επικίνδυνο το λαϊκό κίνημα. Τι να κάνουμε δηλαδή; Κίνημα που φοβερίζει πρέπει να έχουμε, όχι κίνημα που διαβεβαιώνει ότι έχει "λογικές απαιτήσεις" και ταμεία φτώχειας.

-- Εχετε πει ότι η συνεχής πορεία οικοδόμησης του σοσιαλισμού σταματά στον Ιωσήφ Στάλιν και από εκεί και πέρα σημειώνεται δεξιά οπορτουνιστική στροφή με Χρουστσόφ, Μπρέσνιεφ και Γκορμπατσόφ. Κάνω λάθος;

-- Λάθος βέβαια. Δεν τα διάβασες καλά. Εκτός αν διάβασες τον Βότση. Σου έχω πει πάρα πολλές φορές, εγώ καταλαβαίνω, δεν είσαι καθόλου υποχρεωμένος να συμφωνήσεις. Αλλά τουλάχιστον διάβαζε αυτά που λέμε εμείς...

Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι ακόμα από το '91, στο 14ο Συνέδριο, πήραμε την τολμηρή απόφαση, που ήταν πολύ τολμηρή, να εξετάσουμε την πορεία της σοσιαλιστικής οικοδόμησης από το '17 και μετά. Και ήταν τολμηρή πριν 18 χρόνια, δεν είναι και λίγο πράγμα να πει τώρα ένα κόμμα, το ΚΚΕ - δεν είμαστε, τέλος πάντων, και ο «Αρχοντας των δαχτυλιδιών» - να πει ότι θα εξετάσω τη σοσιαλιστική οικοδόμηση από το '17, για να ψάξω να δω τι έγινε.

Αρα, δεν είχαμε εύκολες απαντήσεις. Αυτό που λέμε για το 20ό Συνέδριο - και άσε τα ονόματα, δεν είναι θέμα ονομάτων - είναι ότι το 20ό Συνέδριο είναι το σημείο της επικράτησης λαθεμένων επιλογών και απόψεων. Πλειοψήφησαν, να το πω έτσι, και έγιναν επίσημη κρατική πολιτική. Αυτό είπαμε.

Από εκεί και πέρα η οικοδόμηση του σοσιαλισμού έχει συνέχεια. Τέτοιες απόψεις υπήρχαν και πριν. Είναι άλλο πράγμα όμως να υπάρχουν τέτοιες απόψεις και να μην κυριαρχήσουν, όπως επίσης είναι άλλο πράγμα το ξεκίνημα διαφορετικών απόψεων στην προσπάθεια να βρούμε λύσεις σε καινούρια και άγνωστα πράγματα και εκεί να μην μπορώ να δώσω λύσεις σε καινούρια ζητήματα. Και άλλο πράγμα να διαμορφωθούν λαθεμένες απόψεις, που μετά γίνονται και επίσημη κρατική πολιτική.

Αυτά είπαμε και έχουμε αφήσει και ανοιχτά ζητήματα τα οποία θα τα δώσουμε στη συνέχεια μετά το Συνέδριο. Σημαντικά ζητήματα και τολμηρά επίσης, και αυτά θα τα εξετάσουμε και ελπίζουμε εδώ να έχουμε και μεγαλύτερη βοήθεια και από άλλα κομμουνιστικά κόμματα σε αυτή τη διερεύνηση.

-- Περισσότερο διαδικαστική η ερώτησή μου κυρία Παπαρήγα. Σε ποια ελληνικά κόμματα θα αποσταλούν προσκλήσεις για το Συνέδριό σας;

-- Σε αυτά που είχαν αποσταλεί και στο προηγούμενο Συνέδριο. Ξέρετε, τα έχουμε πει όλα αυτά κ. Σαββόπουλε, στην πολιτική, εμείς είμαστε κόμμα στρατηγικής, αλλά και η τακτική έχει μία σημασία. Παίζει ρόλο. Οι τακτικές κινήσεις έχουν αξία, ιδιαίτερα όταν οι τακτικές κινήσεις βοηθάνε στο να εμπεδώνετε τα θέματα αρχών.

-- Είχα διαβάσει προσφάτως κάποια ομιλία, ότι βάζετε σαν στόχο να συνδυαστεί η δράση σας σε άμεσους στόχους, να μην παραπέμπετε σε ένα αόριστο μέλλον, και από την άλλη είναι η λαϊκή εξουσία. Αυτά τα δύο συνδυάζονται δύσκολα...

-- Καθόλου. Να συμφωνήσω ότι συνδυάζονται δύσκολα όταν το ΚΚ δεν έχει βρει τον τρόπο να τα συνδυάσει. Κοιτάξτε, 90 χρόνια έχουμε στην πλάτη μας, μια μεγάλη Ιστορία. Είναι η ιστορία ολόκληρου του Κομμουνιστικού Κινήματος. Το ΚΚΕ ιδρύθηκε με σκοπό το σοσιαλισμό, την πάλη για το σοσιαλισμό. Αυτό δεν το εμπόδισε όλα τα χρόνια να ανταποκρίνεται σε όλα τα μέτωπα πάλης. Στα άμεσα, στα καθημερινά, στα μεσοπρόθεσμα, σε όλα τα προβλήματα. Πραγματικά για ένα Κομμουνιστικό Κόμμα είναι κρίσιμο ζήτημα αυτό. Δηλαδή πώς μπορεί, έχοντας σταθερό και αμετακίνητο στόχο την πάλη για το σοσιαλισμό, να προβάλλει στόχους πάλης, αιτήματα τα οποία βοηθούν τη συσπείρωση του λαού, για να αντιμετωπίζει την καθημερινή επίθεση και ταυτόχρονα να μετατρέπεται σε δύναμη πάλης για το σοσιαλισμό.

Πρέπει να σας πω ότι στην ενενηντάχρονη ιστορία δεν τα καταφέραμε πάντα. Δε σταθήκαμε πάντα στο ύψος των περιστάσεων. Π.χ. αυτή η μεγάλη ιστορική - και πώς να σας πω, ανεπανάληπτη δεν μπορώ να σας πω, γιατί έχει να γράψει και μπροστά του ιστορία το Κόμμα, αλλά μέχρι τώρα ανεπανάληπτη - συμβολή μας στον αγώνα κατά της ιταλικής και γερμανικής κατοχής. Αυτόν το μεγάλο αγώνα, που δίχως το ΚΚΕ δε θα μπορούσε να αναπτυχθεί ένα τέτοιο κίνημα - καθαρά πράγματα - δεν μπορέσαμε να τον συνδέσουμε σωστά με το τι θα γίνει μετά. Δεν τα καταφέραμε. Ηταν θέμα όχι πρόθεσης, ήταν θέμα πολιτικής ωριμότητας. Και άλλες στιγμές μπορεί να διαπιστώσει κανείς μη καλή σύνδεση.

Σήμερα είμαστε περισσότερο διδαγμένοι και να πω το εξής πράγμα. Πάτε στους τόπους δουλειάς και ρωτήστε "τι λέτε για το ΚΚΕ"; Οι περισσότεροι λένε ότι το ΚΚΕ είναι κοντά μας. Δεν υπάρχουν εργαζόμενοι, άνθρωποι που υποφέρουν που θα σου πουν ότι το ΚΚΕ είναι μακριά μας. Ακόμα και εκεί που οι δυνάμεις μας είναι λίγες. Γιατί σταθερά και καθημερινά παντού είναι και θέμα δυνάμεων. Και αυτοί που δε μας ψηφίζουν λένε "σας βγάζω το καπέλο, είστε κοντά, αλλά διστάζω να σας ψηφίσω"...

Επομένως το πρόβλημα που έχουμε δεν είναι αν είμαστε καθημερινά στο λαό και αν παλεύουμε. Το πρόβλημα είναι πώς συμβάλλουμε ο λαός να καταλάβει ότι πρέπει να παλεύει με όρους ρήξης και ανατροπής. Εχουμε διδαχτεί από στιγμές που δεν τα καταφέραμε καλά.

Και να το ξεκαθαρίσω. Δεν πρόκειται να κάνουμε σε κανέναν τη χάρη να παραιτηθούμε από την πάλη για το σοσιαλισμό, από την υπεράσπιση του σοσιαλισμού, από την πάλη για την ανατροπή της εξουσίας της αστικής τάξης. Δεν πρόκειται να παραιτηθούμε και να πάρουμε μια κατσαρόλα και να ανακατεύουμε το χυλό. Οχι αυτό δε θα γίνει.

Οτι πρέπει να γίνουμε πιο ικανοί, πρέπει. Αυτό που ήταν καλό στην προσυνεδριακή δουλειά είναι ότι υπήρχε ένα πνεύμα αισιοδοξίας, αλλά όχι πνεύμα αυτοϊκανοποίησης και έπαρσης. Και αυτό θα συνεχιστεί.

-- Το τελευταίο διάστημα βλέπουμε στις δημοσκοπήσεις τα ποσοστά του ΚΚΕ να αυξάνονται και τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ να μειώνονται σε αρκετά μεγάλο βαθμό. Και θέλω να σας ρωτήσω αν θεωρείτε ότι επαληθεύεστε όταν λέγατε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ σαν κόμμα της αριστεράς ασκούσε πολιτική επικοινωνίας και όχι ουσίας...

-- Πότε το είπα αυτό;

-- Δε σας το λέω με τα λόγια σας, ότι ασκούσε μια πολιτική που στόχευε επικοινωνιακά και όχι υπέρ της ουσίας. Αυτό δεν ήταν το νόημα ή κάνω λάθος; Και πόσο κοντά μπορεί να βρίσκεται πλέον ο ΣΥΡΙΖΑ σε συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ όταν ίδια στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ το διατυπώνουν δημόσια και έχουμε και τη συνάντηση Αλέκου Αλαβάνου με Γιώργο Παπανδρέου.

-- Για να ξεκαθαρίσουμε. Δε συμφωνούμε ότι τα άλλα κόμματα κάνουν απλώς μια επικοινωνιακή πολιτική. Ολα τα κόμματα έχουν προγράμματα, έχουν πολιτικούς στόχους. Είναι άλλο πράγμα πώς τα επενδύουν.

Εμείς έχουμε πει το εξής πράγμα. Δε θα προβάλλουμε τέτοιο φθηνό επιχείρημα, με συγχωρείτε, για το ΣΥΡΙΖΑ. Οτι κάνει επικοινωνιακή πολιτική.

Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει την εξής πολιτική. Εχει ένα πρόγραμμα καθαρά σοσιαλδημοκρατικό. Δε λέω ότι είναι πλήρες αντίγραφο του ΠΑΣΟΚ, αλλά σοσιαλδημοκρατικό είναι. Εχει ένα πρόγραμμα κάποιων αλλαγών, στα πλαίσια του συστήματος και μόνο. Οχι με την έννοια του άμεσου, γιατί κι εμείς παλεύουμε για κατακτήσεις στα πλαίσια του συστήματος, κάτι να πετύχουμε, δεν τα παραπέμπουμε όλα στο σοσιαλισμό. Αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ, παρότι διακηρύσσει το σοσιαλισμό, δε βγαίνει έξω από το καπιταλιστικό σύστημα. Ενα αυτό.

Δεύτερο. Εχει άγχος να πάρει μέρος στη διακυβέρνηση με όρους διαχείρισης. Αυτό το ντύνει τώρα επικοινωνιακά, αλλά αυτό δεν είναι επικοινωνιακή πολιτική, είναι στρατηγική του. Κάνουμε κριτική στη στρατηγική του και όχι στην επικοινωνιακή πολιτική.

Το πρώτο και βασικό μέτωπο είναι να δημιουργηθούν προϋποθέσεις, αφού δεν μπορεί να γίνει άμεσα ανατροπή, να αδυνατίσει το πολιτικό σύστημα, η δυνατότητα της εναλλαγής των κομμάτων είτε με αυτοδύναμη κυβέρνηση είτε και συνεργασίες, που να ακολουθούν μια πολιτική φιλομονοπωλιακή και αυτή η αλλαγή να μπερδεύει το λαό ότι είναι αλλαγή πολιτικής.

Εμείς λοιπόν θέλουμε:

Πρώτον: Να χάσουν όσο γίνεται και τα δύο κόμματα, η Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ, που είναι κόμματα της αστικής τάξης.

Δεύτερον: Να δυναμώσει το εργατικό κίνημα και η κοινωνική συμμαχία, και για να γίνει αυτό πρέπει να ισχυροποιηθεί το ΚΚΕ.

Τρίτον: Αν θέλουμε να δυναμώσει το κίνημα, δεν πρέπει η ριζοσπαστική αγανάκτηση να εγκλωβιστεί ούτε στο ΣΥΡΙΖΑ ούτε στο ΛΑ.Ο.Σ.

Αυτό είναι το σκεπτικό μας.

Και επιπλέον να πούμε το εξής, που το έχουμε πει κι αυτό: Εδώ και αρκετά χρόνια, δεν υπάρχει κοινό μέτρο σύγκρισης στην εκλογική δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΚΕ.

Υπάρχει ένα μικρό μέρος ανθρώπων οι οποίοι μπορεί να λένε "αυτά τα δύο κόμματα είναι συγγενικά", αλλά κατά βάση, όλες αυτές οι νέες δυνάμεις που έχουν βγει στο προσκήνιο, με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο, είτε γιάπηδες, είτε διαμαρτυρόμενοι είναι, που θέλουν κάποια βελτίωση της ζωής τους αλλά όχι και ριζικές αλλαγές. Αυτές είναι δυνάμεις που, πώς να σας πω, θα συγκρίνουν ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και στο ΣΥΡΙΖΑ. Δηλαδή ο θάνατός σου η ζωή μου είναι ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και στο ΣΥΡΙΖΑ. Δεν είναι ανάμεσα στο ΚΚΕ και στο ΣΥΡΙΖΑ. Το εκλογικό ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι αυτό που μπορεί να συγκρίνεται με το ΚΚΕ και να λέμε οι "δυνάμεις της Αριστεράς". Τα βάζω σε εισαγωγικά γιατί εμείς είμαστε ΚΚΕ.

Επομένως, αν κάνουμε πολεμική στο ΣΥΡΙΖΑ είναι γιατί δυσκολεύει τη ριζοσπαστικοποίηση του κινήματος. Είναι μεγάλο ανάχωμα. Και όχι γιατί παίρνει από μας ψήφους. Δεν παίρνει από μας. Τώρα οριακά όλοι μπορεί να παίρνουν ο ένας από τον άλλον, μιλάμε τώρα για μικρά ποσοστά, που δεν καθορίζουν τον συσχετισμό.

-- Δεδομένου ότι στα κείμενα τα προσυνεδριακά υπάρχει έντονη αυτοκριτική από τη βάση ως και τη δική σας θέση και τη δική σας απόδοση για το Πολιτικό Γραφείο, για την Κεντρική Επιτροπή, θα ήθελα να σας ρωτήσω μετά από τόσα χρόνια που είστε στο τιμόνι του Κόμματος, ποιοι είναι οι καινούριοι στόχοι που θέτετε για τον εαυτό σας ως το επόμενο Συνέδριο, εφόσον φυσικά - όπως έχετε πει κι εσείς - η Κεντρική Επιτροπή σάς ανανεώσει τη θητεία.

-- Οι στόχοι που μπορεί να βάλω εγώ και οι άλλοι σύντροφοι, είναι οι Αποφάσεις του Συνεδρίου. Τι στόχους να βάλουμε δηλαδή; Δηλαδή στόχοι είναι οι αποφάσεις του Συνεδρίου και παίρνει ο καθένας υπόψη του και προσωπικά πού η απόδοσή του δεν ήταν εκεί που έπρεπε να είναι.

Οι στόχοι του Συνεδρίου είναι και προσωπικοί στόχοι για τον καθένα μας. Με συγχωρείτε που μιλάω και για άλλους, αλλά νομίζω ότι αυτό εκφράζει και τα άλλα στελέχη του Κόμματος και της ΚΝΕ.

Με την ευκαιρία. Η ΚΝΕ δίνει στο Κόμμα καλά στελέχη κι αυτό είναι σημαντικό, τους θαυμάσαμε τους νέους. Δεν είναι τυχαίο, το παιδί από το «Τζάμπο» από την ΚΝΕ πέρασε, που δε δέχτηκε τις 50 χιλιάδες ευρώ. Νέο παιδί ήταν. Κι άλλα παιδιά...

Ξέρετε ότι έγιναν συνδιασκέψεις της ΚΝΕ, γιατί είχε παράλληλα και η ΚΝΕ συνδιασκέψεις, άσχετες από το Συνέδριο, είναι οι καταστατικές της, που οι μισοί αντιπρόσωποι στις συνδιασκέψεις έχουν απολυθεί μια και δυο και τρεις φορές, και από τους λόγους της απόλυσης είναι η δράση; Πώς να μη χαίρεται δηλαδή κανείς; Και σε αυτά τα παιδιά δεν τους κάναμε κατήχηση έτσι.

-- Θεωρείτε εσείς ότι οι εκκαθαρίσεις της δεκαετίας του '30 και οι δίκες της Μόσχας ήταν απλώς υπερβολές στην αντιμετώπιση αντεπαναστατικών κέντρων;

-- Αυτά τα έχουμε απαντήσει στις Θέσεις και θα δεις και τα τελικά κείμενα του Συνεδρίου.

Αυτό από το οποίο πρέπει να ξεκινήσει κανείς είναι ότι η προσπάθεια οικοδόμησης του σοσιαλισμού συνάντησε λυσσαλέα εξωτερική και εσωτερική αντίδραση.

Με το να πει ας πούμε ο Λένιν «τώρα γίνεται το πρώτο εργατικό σοσιαλιστικό κράτος» είναι μία νομική, ας πούμε, υπόσταση αυτού του κράτους. Για να γίνει πραγματικότητα πρέπει να εξαλειφθεί η μεγάλη ιδιοκτησία. Και οι μεγαλοϊδιοκτήτες δεν είπαν «περάστε πάρτε τα». Αντέδρασαν, γιατί είχαν και την εξωτερική στήριξη.

Οπως θα αντιδράσουν και σε κάθε χώρα, όπως αντιδρούν και εκεί που δε γίνεται σοσιαλιστική οικοδόμηση, στη Βενεζουέλα και τα λοιπά. Δε βλέπετε τι γίνεται στην Κούβα; Πενήντα χρόνια δεν μπορούν να το πάρουν απόφαση...

Λοιπόν αντέδρασαν, εκεί έγινε εσωτερική πάλη. Εδώ μια διαδήλωση κάνουμε και έχουμε νεκρούς. Εδώ στα Εξάρχεια πήγε ένα παιδί να πιει τον καφέ του και βρέθηκε νεκρό. Λοιπόν μέσα σε αυτή τη σύγκρουση υπήρχε το ποιος ποιον.

Είχε αντανάκλαση αυτή η κατάσταση και μέσα στο κόμμα και μάλιστα σε ένα κόμμα το οποίο, για να οικοδομήσει το σοσιαλισμό, χρησιμοποίησε στελέχη της αστικής τάξης. Εκεί πέρα υπήρχε αγραμματοσύνη. Δε λέω, κάποιοι ενσωματώθηκαν, δε λέω ότι ήταν όλοι προδότες ή όλοι στάθηκαν προδοτικά, αλλά κι αυτά όλα, βεβαίως, δημιούργησαν και προβλήματα.

Οταν απειλείται ένα κοινωνικό σύστημα ή η εθνική απελευθέρωση ή η κοινωνική απελευθέρωση, τα πράγματα δε λύνονται με τον πολιτικό διάλογο και με τις επιτροπές μέσα στη Βουλή. Δυστυχώς, θα πω εγώ, αλλά έτσι είναι.

Αντε τώρα πάρτε το Παλαιστινιακό. Λένε διάλογο. Ορίστε τι βγήκε. Μακάρι να λύνονταν όλα αυτά τα πράγματα με διάλογο. Επομένως, δεν είναι κάτι που κανείς μπορεί να πει τι ωραία, τι καλά. Δε χαίρομαι, αλλά αυτή είναι μία πραγματικότητα σκληρή, που δεν μπορείς παρά να την αντιμετωπίσεις.

Με αυτή την έννοια, ναι, σε τέτοιες περιπτώσεις μπορεί να καούν και χλωρά. Εκ των υστέρων μπορεί να τα δεις αυτά, εκείνη την ώρα δεν πολυβλέπεις. Μιλάω για τέτοιες καταστάσεις, έτσι όπως είναι και σε έναν εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα.