1985: Απεργιακή θύελλα κατά της λιτότητας
Σάββατο 21 Οχτώβρη 2000

Η απεργία της 21ης Οκτώβρη 1985 ήταν η αρχή ενός μεγάλου και μαχητικού απεργιακού κινήματος κατά της λιτότητας και των παρεμβάσεων της κυβέρνησης στο συνδικαλιστικό κίνημα. Στη φωτογραφία στιγμιότυπο από τη μεγάλη απεργιακή συγκέντρωση στις 14 Νοέμβρη
Στις 11 Οκτώβρη 1985 ο πρωθυπουργός Ανδ. Παπανδρέου ανακοινώνει τη δεύτερη, μέσα σε δύο χρόνια, υποτίμηση της δραχμής κατά 15%. Παρουσιάζει ακόμη «πακέτο» οικονομικών μέτρων στο οποίο περιλαμβάνεται η ουσιαστική κατάργηση της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής (ΑΤΑ) των μισθών. Συγκεκριμένα ανακοινώνεται ότι η ΑΤΑ δε θα υπολογίζεται βάσει του πραγματικού πληθωρισμού του προηγούμενου τετραμήνου, αλλά βάσει των κυβερνητικών... προβλέψεων για το επόμενο τετράμηνο, ενώ από την όποια αύξηση θα αφαιρείται ο «εισαγόμενος πληθωρισμός». Στο ίδιο «πακέτο» περιλαμβάνονται το πάγωμα των προσλήψεων στο δημόσιο, η περικοπή των κρατικών δαπανών, η ποινικοποίηση της φοροδιαφυγής και η επιβολή έκτακτης εισφοράς στους ελεύθερους επαγγελματίες.

Ηταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι της λαϊκής αγανάκτησης. Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, μετά την εκλογική νίκης στις 2 Ιούνη 1985, έδωσε από τις πρώτες μέρες τα δείγματα αντιλαϊκής πολιτικής. Η πρόθεση για πολιτική σκληρής λιτότητας σηματοδοτήθηκε από την τοποθέτηση του Κ. Σημίτη στη θέση του υπουργού Εθνικής Οικονομίας. Στις 13 Αυγούστου ο Κ. Σημίτης σε συνέντευξη Τύπου ανακοινώνει ότι η κυβερνητική προτεραιότητα μετατοπίζεται στη σταθεροποίηση, την καταπολέμηση των ελλειμμάτων και του πληθωρισμού, με κεντρικό στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας. Παράλληλα, ανακοινώνει τη μη χορήγηση της τρίτης δόσης της ΑΤΑ για το 1984, αυξήσεις στις τιμές των πετρελαιοειδών, των εισιτηρίων των αστικών συγκοινωνιών και την ταχύτερη διολίσθηση της δραχμής.

Στις 17 Οκτώβρη ανακοινώνεται η διαγραφή κορυφαίων συνδικαλιστικών στελεχών του ΠΑΣΟΚ (μεταξύ τους και μέλη της διοίκησης της ΓΣΕΕ). Στις 18 Οκτώβρη η κυβέρνηση επιχειρεί να θωρακίσει νομικά της λιτότητας, δημοσιεύοντας πράξη νομοθετικού περιεχομένου, με την οποία απαγορεύονται ακόμη και στον ιδιωτικό τομέα αυξήσεις μεγαλύτερες από αυτές που καθορίζει η κυβέρνηση, για διάστημα δυο χρόνων.

Στις 21 Οκτώβρη πραγματοποιείται με πρωτοφανή επιτυχία πανελλαδική απεργία, η οποία λειτουργεί ως καταλύτης στην ανάπτυξη ενός τεράστιου απεργιακού κύματος και στη διαμόρφωση νέων συσχετισμών στο συνδικαλιστικό κίνημα υπέρ της αγωνιστικής προοπτικής. Η παράταξη της ΠΑΣΚΕ μετά την αποχώρηση επτά στελεχών της, που διαφωνούν με την πολιτική της κυβέρνησης, χάνει την πλειοψηφία στη διοίκηση της ΓΣΕΕ. Η κυβέρνηση απαντά με ένταση του αυταρχισμού, βάζοντας μπροστά τους μηχανισμούς της Δικαιοσύνης. Στις 30 Οκτώβρη, με απόφαση του Ειρηνοδικείου Αθηνών, «εκπαραθυρώνεται» η πλειοψηφία της διοίκησης της ΓΣΕΕ.