Πριν λίγες μέρες συμπληρώθηκαν 20 χρόνια από την ανατροπή και την αντεπανάσταση στην Πολωνία. Την περασμένη Πέμπτη μάλιστα, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ...γιόρτασαν με τελετές και τυμπανοκρουσίες αυτό που ονομάζουν την «διεξαγωγή ελεύθερων εκλογών στην Πολωνία» που άνοιξαν το δρόμο για τη διάλυση του σοσιαλιστικού συστήματος και τη μετάβαση στον καπιταλισμό, με αρνητικές συνέπειες για το λαό. Δεν έλειψαν παράλληλα οι δηλώσεις των διαφόρων αντικομμουνιστών (του πρώην Προέδρου της Τσεχίας Βάτσλαβ Χάβελ, της Γερμανίδας καγκελάριου Αγκελα Μέρκελ, του Πολωνού πρωθυπουργού Ντόναλντ Τασκ) περί «φόρου τιμής στις αρχές της ελευθερίας και της αλληλεγγύης» καθώς και για όσους «θυσίασαν τη ζωή τους», αλλά και τα γνωστά πως οι εξελίξεις στην Πολωνία «βοήθησαν να κατεδαφιστεί το Σιδηρούν Παραπέτασμα που διαιρούσε την Ευρώπη» και πως οι συγκεκριμένες εκλογές «σηματοδότησαν τη νίκη της δημοκρατίας στην Πολωνία και τελικά σε ολόκληρη την Ανατολική Ευρώπη». Λίγες βδομάδες νωρίτερα, την 1η Μάη ...γιορτάστηκε επίσης η ένταξη της Πολωνίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση ως μια μεγάλη νίκη της πολωνικής διπλωματίας.

Σήμερα, πέντε χρόνια αργότερα, ο λαός καλείται να πάρει μέρος στις ευρωεκλογές και να αναδείξει τους εκπροσώπους της χώρας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Μέσα όμως σε αυτά τα πέντε χρόνια βιώνει καθημερινά τη φτώχεια, την ανεργία, τη λιτότητα. Σε αυτά θα πρέπει κανείς να προσθέσει τις σημαντικές περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες, τον περιορισμό των δικαιωμάτων των εργαζομένων, της συνδικαλιστικής δράσης, ιδιωτικοποιήσεις, επέκταση των ορίων συνταξιοδότησης, αρνητικές αλλαγές στην υγειονομική περίθαλψη, στην εκπαίδευση.

Επιπλέον, τα φαινόμενα του αντικομμουνισμού έχουν ενταθεί, το «κυνήγι των μαγισσών» βρίσκεται σε εξέλιξη καθώς και οι προσπάθειες παραχάραξης της ιστορίας. Με νόμο γίνεται πλέον η διερεύνηση του παρελθόντος των πρώην συνεργατών των μυστικών υπηρεσιών την περίοδο του σοσιαλισμού. Απ' αυτούς ζητείται να κάνουν «δηλώσεις» στο «Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης» (ένα ίδρυμα που έχει δημιουργηθεί με σκοπό το ξαναγράψιμο της ιστορίας και την εμπέδωση του αντικομμουνισμού). Από κει και πέρα στοιχειοθετείται απόφαση που μπορεί να οδηγήσει στην απόλυσή τους ή στην άρνηση της υποψηφιότητάς τους σε ενδεχόμενες εκλογές. Επιπλέον, με βάση το Σύνταγμα της χώρας, απαγορεύεται η ύπαρξη κομμάτων ή άλλων οργανώσεων που υιοθετούν στα προγράμματά τους «ολοκληρωτικές μεθόδους και πρακτικές δράσης του ναζισμού, φασισμού και κομμουνισμού», και παράλληλα, απαγορεύεται σε κομμουνιστές να κατέχουν θέσεις στο δημόσιο τομέα, μειώνεται η σύνταξη των πρώην στελεχών του Κομμουνιστικού Κόμματος κ.ά.

Αρχικά υπήρξαν ορισμένες αντιδράσεις ενάντια στην Ευρωπαϊκή Ενωση, κυρίως από τους αγρότες, οι οποίες όμως μειώθηκαν κατά πολύ καθώς έτρεφαν αυταπάτες ότι θα λάμβαναν επιχορηγήσεις από την ...ευρωπαϊκή οικογένεια. Παράλληλα, αυταπάτες αλλά και μεγάλες προσδοκίες υπήρξαν και από μερικά λεγόμενα αριστερά κινήματα, κόμματα και οργανώσεις, που πίστευαν πως η εμπειρία που θα ερχόταν από τα κοινωνικά κινήματα της Ευρώπης, θα βοηθούσε αυτό της Πολωνίας. Αυτή η προσδοκία αποδείχθηκε λαθεμένη και είχε μάλιστα δυσμενές αντίκτυπο, ενώ παράλληλα ορισμένοι πίστευαν ότι θα υπάρξουν αλλαγές οι οποίες θα έρχονταν αργότερα...

Η ενσωμάτωση της Πολωνίας στην ΕΕ έφερε την ντε φάκτο διάλυση αρκετών κλάδων της βιομηχανίας καθώς και άλλους περιορισμούς σε οικονομικό επίπεδο. Κύριο «προϊόν» εξαγωγής της Πολωνίας αποτέλεσε η εργατική δύναμη με αποτέλεσμα εκατομμύρια άνθρωποι να καταφεύγουν στην Δύση προς ανεύρεση εργασίας, αντιμετωπίζοντας σφοδρή εκμετάλλευση με ιδιαίτερα χαμηλούς μισθούς. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τη μείωση της ανεργίας στη χώρα, που έφτανε το 20%, ενώ η πολυδιαφημιζόμενη «οικονομική ανάπτυξη» χρηματοδοτήθηκε μερικώς από την αποστολή χρημάτων στις οικογένειες από τους Πολωνούς μετανάστες. Η πλαστή εικόνα «της οικονομικής ευημερίας που προέρχεται από την ένταξη της χώρας στην ΕΕ», οφείλεται κατά κύριο λόγο στην μαζική μετανάστευση των Πολωνών εργατών κυρίως προς τις χώρες της δυτικής Ευρώπης. Μόνο το 2007, περισσότερα από 3 εκατομμύρια Πολωνών έφυγαν προσωρινά από τη χώρα προς αναζήτηση δουλειάς, ενώ ετησίως προμηθεύουν την οικονομία με εκατομμύρια ευρώ.

Σήμερα ωστόσο εν μέσω της οικονομικής κρίσης, και με πρόσχημα την αντιμετώπισή της, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι χάνουν τις δουλειές τους κυρίως στη βαριά βιομηχανία και ιδιαίτερα στην αυτοκινητοβιομηχανία, ενώ πολλοί από τους μετανάστες έχουν μείνει χωρίς δουλειά στο εξωτερικό και επιστρέφουν στη χώρα, αυξάνοντας έτσι και στα επίσημα στοιχεία τα επίπεδα της ανεργίας.

Μεγάλο πρόβλημα αποτελεί το ζήτημα με τα ναυπηγεία της χώρας (Szczecin, Gdansk, Gdynia) καθώς οι επιταγές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ορίζουν την «αναδιάρθρωσή» τους, τον «εκσυγχρονισμό» τους και την «ιδιωτικοποίησή» τους με αποτέλεσμα να διακυβεύονται σήμερα 100.000 θέσεις εργασίας. Υπενθυμίζεται ότι η Πολωνία είχε ιδιαίτερα ανεπτυγμένα ναυπηγεία πριν το 1989, ωστόσο αργότερα, άρχισαν μεθοδικά να μειώνονται εξαιτίας της προπαγάνδας πως τέτοιου είδους βιομηχανία δεν είναι επικερδής.

Το Κομμουνιστικό Κόμμα Πολωνίας από την αρχή εξέφρασε την κριτική του στην Ευρωπαϊκή Ενωση και στην ένταξη της χώρας σ' αυτήν, σημείωσε στο «Ριζοσπάστη» η Μπεάτα Καρόν, υπεύθυνη του τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚ Πολωνίας. Ορισμένες άλλες αριστερές οργανώσεις είχαν διαφορετική άποψη καθώς πίστευαν πως η ΕΕ θα βελτιώσει τα κοινωνικά επίπεδα στη χώρα, απόψεις που αποδείχθηκαν λανθασμένες, πρόσθεσε. Από τη μιά, η Ευρώπη γίνεται ολοένα και πιο γραφειοκρατική και από τη άλλη πιο φιλελεύθερη, σημείωσε η Μπ. Καρόν ενώ πρόσθεσε ότι οι Συνθήκες της Λισαβόνας και του Μπολκενστάιν αποτελούν παραδείγματα πως η κοινή αγορά και τα συμφέροντα των καπιταλιστών βρίσκονται σε πρώτο πλάνο. Αυτά τα χρόνια η Πολωνία υπήρξε ένας από τους κύριους συνηγόρους της νεοφιλελεύθερης πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ενώ χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι αυτές τις ημέρες, μπροστά στις ευρωεκλογές, οι Πολωνοί υποψήφιοι για το Ευρωκοινοβούλιο δεν ασχολούνται καθόλου με τα κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά προβλήματα που πλήττουν τον πολωνικό λαό, υπογράμμισε.