Τώρα το κεφάλαιο «χωνεύει» τις επενδύσεις και τα κέρδη
Κυριακή 28 Ιούνη 2009

Παπαγεωργίου Βασίλης

Οι συνέπειες, αλλά και ο χαρακτήρας της διεθνούς καπιταλιστικής κρίσης αποτυπώνονται στα στοιχεία για τις άμεσες ξένες επενδύσεις, που έδωσε στη δημοσιότητα, την περασμένη Τετάρτη, ο Οργανισμός για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη του ΟΗΕ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, οι άμεσες ξένες επενδύσεις σε 17 χώρες του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) σημείωσαν πτώση 50% στη διάρκεια του πρώτου τριμήνου του 2009, σε σύγκριση με το αντίστοιχο περσινό τρίμηνο. Στις 17 χώρες συμπεριλαμβάνονται μεγάλοι επενδυτικοί προορισμοί, όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Βρετανία και οι ΗΠΑ.

Οι αναλυτές του Οργανισμού εκτιμούν ότι αν συνεχιστεί αυτός ο πτωτικός ρυθμός για όλο το 2009, τότε το συνολικό επίπεδο άμεσων ξένων επενδύσεων των 30 χωρών του ΟΟΣΑ θα μειωθεί κατά το ήμισυ, από το 1,02 τρισ. δολάρια του 2008 στα 500 δισ. δολάρια το 2009.

Οι άμεσες ξένες επενδύσεις αποτελούνται από τις εισροές άμεσων ξένων επενδύσεων και τις συγχωνεύσεις, ή εξαγορές επιχειρήσεων από διαφορετικές χώρες. Οπως ανακοινώθηκε στο Συνέδριο των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη, και τα δύο συστατικά των άμεσων ξένων επενδύσεων σημείωσαν καθοδική πορεία στο τελευταίο τρίμηνο του 2008, που συνεχίστηκε και στο πρώτο του 2009. Μάλιστα, οι διασυνοριακές συγχωνεύσεις και εξαγορές επισημάνθηκαν ως ο κύριος λόγος πτώσης των άμεσων ξένων επενδύσεων και, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Οργανισμού, προβλέπεται να συρρικνωθούν περαιτέρω, από το 1 τρισ. δολάρια του 2008 στα 439 δισ. δολάρια φέτος. Η πτώση είναι της τάξης του 60% και θα επηρεάσει αρνητικά τις αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς οι άμεσες ξένες επενδύσεις είναι η κύρια πηγή των διεθνών ροών κεφαλαίου και η μείωσή τους αναμένεται να φρενάρει ακόμη περισσότερο την ανάπτυξή τους.

Θυμίζουμε ότι τα πέντε προηγούμενα χρόνια οι άμεσες ξένες επενδύσεις και ειδικότερα οι εξαγορές και οι συγχωνεύσεις αναπτύχθηκαν με απίστευτους ρυθμούς, ως αποτέλεσμα της μεγάλης κερδοφορίας του κεφαλαίου και της απόλυτης ελευθερίας της κίνησης των κεφαλαίων στο καθεστώς της λεγόμενης «παγκοσμιοποίησης». Η συγκεντροποίηση των κεφαλαίων και η μεγάλη συγκέντρωσή τους είχε ως αποτέλεσμα την υπερσυσσώρευση κερδών, όπως και την υπερσυσσώρευση των προϊόντων, δηλαδή την αιτία της κρίσης.

Και ενώ η αιτία της κρίσης βρίσκεται στην ίδια την καρδιά του καπιταλιστικού συστήματος, οι επιχειρήσεις προσπαθούν να ρίξουν τα βάρη και τις συνέπειες στους εργαζόμενους. Γι' αυτόν, εξάλλου, το λόγο, ο επικεφαλής του ΟΟΣΑ, Ανχελ Γκουρία, κάλεσε τις πολυεθνικές εταιρείες να προωθήσουν «με μέτρο» τις απολύσεις και τις αλλαγές των εργασιακών σχέσεων για τη μείωση του «κόστους εργασίας».