ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ
Ελιγμοί, αλλά και βομβιστική επίθεση
Παρασκευή 3 Νοέμβρη 2000

Associated Press

Οι φλόγες στο παγιδευμένο αυτοκίνητο συνέχιζαν να καίνε για ώρα
ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ - ΓΑΖΑ.-

Ο κρότος της έκρηξης που σημειώθηκε στο κέντρο της Δυτικής Ιερουσαλήμ, χθες το μεσημέρι, υπερσκέλισε τη, μόλις πριν από λίγη ώρα, ανακοίνωση για επίτευξη συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός, ανάμεσα στον Παλαιστίνιο ηγέτη Γιάσερ Αραφάτ και τον πρώην πρωθυπουργού του Ισραήλ, Σιμόν Πέρες. Ενώ το ανθρωποκυνηγητό της ισραηλινής αστυνομίας συνεχιζόταν, οι ηγεσίες των δύο πλευρών απέφυγαν, μέχρι χθες βράδυ τουλάχιστον, να οξύνουν τα πνεύματα, αναβάλλοντας, όμως, από ώρα σε ώρα, το ταυτόχρονο διάγγελμα - έκκληση για κατάπαυση του πυρός.

Δύο περαστικοί σκοτώθηκαν και 11 τραυματίστηκαν, χθες στις 3 το μεσημέρι, όταν παγιδευμένο αυτοκίνητο εξερράγη σε στενό δρομάκι δίπλα στη μεγάλη αγορά Γιεχούντα Μαχάνε, της Δυτικής Ιερουσαλήμ. Σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, στρατιώτες και αστυνομικοί καταδίωκαν το αυτοκίνητο, του οποίου ο οδηγός είχε αποπειραθεί να εισέλθει στην πολυσύχναστη αγορά και τελικά κατέληξε να το εγκαταλείψει, ως τελευταία λύση, στον σχεδόν έρημο δρόμο. Οπως ανακοίνωσε ο επικεφαλής της ισραηλινής αστυνομίας στην Ιερουσαλήμ, Γαΐρ Γιτζάκι, ο οδηγός διέφυγε. Επί τόπου έσπευσαν ασθενοφόρα και ισχυρές δυνάμεις του ισραηλινού στρατού, αλλά και πολλοί υπερορθόδοξοι Εβραίοι, οι οποίοι καλούσαν την κυβέρνηση «να θανατώσει όλους τους Αραβες».

Η έκρηξη σημειώθηκε ακριβώς την ώρα που ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Εχούντ Μπαράκ είχε ανακοινώσει ότι θα προβεί σε τηλεοπτικό διάγγελμα ενημέρωσης για την επίτευξη συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός. Μάλιστα, όπως έγινε γνωστό, ως αρχική ώρα είχε οριστεί η 12η μεσημβρινή, αλλά τελικά συνεργάτες του Μπαράκ ενημέρωσαν την Παλαιστινιακή Αρχή να καθυστερήσει 3 ώρες «για τεχνικούς λόγους», αφού είχε καταληχθεί το διάγγελμα να είναι ταυτόχρονο από τους Αραφάτ και Μπαράκ. Αν και ο εκπρόσωπος του γραφείου του Εχούντ Μπαράκ, Γκιλέαντ Σερ, διαβεβαίωνε, μέχρι αργά χθες το βράδυ, ότι δεν υπάρχει αλλαγή τακτικής από την ισραηλινή κυβέρνηση, κανένα διάγγελμα δεν είχε μεταδοθεί.

Χαμηλοί τόνοι και θολό τοπίο ευθυνών

Η μοναδική δήλωση - σχόλιο εκ μέρους της ισραηλινής ηγεσίας έγινε από τον υφυπουργό Αμυνας Εφρέμ Σνεχ, ο οποίος επέρριψε την ευθύνη στην Παλαιστινιακή Αρχή, που απελευθέρωσε τους μαχητές της «Χαμάς». Τη δήλωση Σνεχ συμπλήρωσε και μια λακωνική ανακοίνωση από το γραφείο του Μπαράκ, με την οποία καλείται ο Γιάσερ Αραφάτ να ελέγξει άμεσα τους εξτρεμιστές μαχητές. Από την πλευρά της Παλαιστινιακής Αρχής, ο υπεύθυνος ασφαλείας Μαρουάν Καναφανί απάντησε λακωνικά ότι η παλαιστινιακή ηγεσία «δεν έχει ιδέα για το περιστατικό».

Το τοπίο θόλωσε ακόμη περισσότερο, όταν ο πνευματικός ηγέτης της οργάνωσης «Χαμάς», Σεΐκ Αχμέντ Γιασίν, δήλωσε ότι, παρόλο που η οργάνωσή του δεν αποδέχεται την κατάπαυση του πυρός και καλεί σε συνέχιση της εξέγερσης, δεν ευθύνεται για τη συγκεκριμένη βομβιστική επίθεση». Σύμφωνα με πληροφορίες του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων, με ανακοίνωση από τη Βηρυτό, την ευθύνη ανέλαβε η οργάνωση «Τζιχάντ», αλλά δημοσιογραφικές πηγές αναφέρουν ανάληψη ευθύνης και από μια πρωτοεμφανιζόμενη οργάνωση, με το όνομα «Μάρτυρες της εξέγερσης του Αλ Ακσα». Η υπόθεση λαμβάνει ακόμη πιο περίεργες διαστάσεις, καθώς έγινε γνωστό ότι ένα από τα 2 θύματα είναι η κόρη του ηγέτη του Εθνικού Θρησκευτικού Κόμματος, Γιτζάκ Λεβί, ο οποίος εκπροσωπεί τους εξτρεμιστές Εβραίους εποίκους.

Κινήσεις αποκλιμάκωσης

Πάντως, η Παλαιστινιακή Αρχή, διά στόματος του υπουργού Τύπου Γιάσερ Αμπεντ Ράμπο, είχε, ήδη, προχωρήσει σε έκκληση προς τον παλαιστινιακό λαό να αποφύγει κάθε χρήση βίας στις διαμαρτυρίες του και να συνεχίσει «με ειρηνικά μέσα» τον αγώνα για την ανεξαρτησία του παλαιστινιακού κράτους. Λίγη ώρα νωρίτερα, ο Σιμόν Πέρες δήλωνε ότι η συμφωνία που πέτυχε κατά τη διάρκεια της ολονύκτιας συνάντησής του με τον Γιάσερ Αραφάτ «επιτεύχθηκε επειδή και οι δύο πλευρές συνειδητοποίησαν ότι όλη η περιοχή βρίσκεται στο χείλος του χάους».

Μάλιστα, λίγο πριν την έκρηξη στο κέντρο της δυτικής Ιερουσαλήμ, ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε ότι, στο πλαίσιο της νέας συμφωνίας, απομακρύνει τα τανκς του από το μεθοριακό φυλάκιο Κάρνι στη Λωρίδα της Γάζας και από τη μία είσοδο της Ραμάλα, ενώ δημοσιογραφικές πηγές υποστήριζαν ότι άνδρες της παλαιστινιακής αστυνομίας διέλυσαν συγκεντρώσεις στο Νετζαρίμ της Γάζας. Αναλυτές εκτιμούσαν ως απίθανη την εφαρμογή της συμφωνίας, που, σε περίπτωση που ισχύσει, επί της ουσίας απλώς θα αποτελεί την υλοποίηση της ανάλογης συμφωνίας που επιτεύχθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του Σαρμ ελ Σέικ, στις 17 Οκτώβρη και κατέρρευσε μέσα σε λίγες ώρες.

Παρά τις πρώτες κινήσεις αποκλιμάκωσης, σφοδρή ανταλλαγή πυρών σημειωνόταν, και χθες, στο χωριό Αλ Καρνέχ, κοντά στη Βηθλεέμ, ενώ ένας 17χρονος Παλαιστίνιος έχανε τη ζωή του από ισραηλινή σφαίρα στο χωριό Χίζμα, της Δυτικής Οχθης. Το προηγούμενο 24ωρο, 6 Παλαιστίνιοι έχασαν τη ζωή τους, ανεβάζοντας το συνολικό αριθμό των παλαιστινιακών απωλειών σε 164, ενώ τη μάχη με το θάνατο έχασαν, τελικά, και οι 3 Ισραηλινοί στρατιώτες που είχαν εγκλωβιστεί σε διασταυρούμενα πυρά στο Αλ Καρνέχ, την Τετάρτη. Μάλιστα, όπως έγινε γνωστό, λίγο πριν την ανακοίνωση της συμφωνίας, και μετά από έκτακτο υπουργικό συμβούλιο, ο ισραηλινός στρατός ετοιμαζόταν να εφαρμόσει ευρείας κλίμακας επέμβαση ακόμη και σε αυτόνομες περιοχές, προκειμένου να ελέγξει πλήρως όλους τους ενόπλους, σχέδιο, που, προς στιγμήν, φαίνεται να αναβάλλεται.