«Μπουρλότο» σε όσα ασφαλιστικά δικαιώματα έχουν μείνει ως σήμερα όρθια βάζουν οι προτάσεις με τις οποίες η κυβέρνηση φιλοδοξεί να επιφέρει τις «δομικές αλλαγές» που είχε ήδη αναγγείλει από την πρώτη συνάντηση των «κοινωνικών εταίρων». Οι αλλαγές οδηγούν σε ριζική ανατροπή του υφιστάμενου συστήματος και - όπως υπενθύμισε χτες και ο υπουργός Εργασίας - έχουν ήδη συμπεριληφθεί και στο πρόγραμμα του κυβερνώντος κόμματος από το 2007.

Συγκεκριμένα, οι δομικές αλλαγές προβλέπουν:

• Μείωση συντάξεων και αύξηση ορίων ηλικίας καθώς σχεδιάζεται η «θεσμοθέτηση της βασικής σύνταξης ως κοινής αφετηρίας για όλες τις κύριες συντάξεις και στην ενίσχυση της ανταποδοτικής σχέσης εισφορών - παροχών, καθώς και στην ενίσχυση των κινήτρων ασφάλισης και παραμονής στην εργασία (εξάλειψη των κινήτρων για πρόωρη συνταξιοδότηση)». Με τη θεσμοθέτηση της «βασικής σύνταξης», που σήμερα ανέρχεται στα 360 ευρώ και μετά από τέσσερα χρόνια, σύμφωνα με το Πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ, θα ανέρχεται στα 550 ευρώ περίπου, περνάμε στο νέο μοντέλο, το οποίο θα εγγυάται μόνο αυτά τα ελάχιστα όρια. Από εκεί και πέρα το ύψος της σύνταξης θα εξαρτάται από το σύνολο των εισφορών και τα χρόνια εργασίας του ασφαλισμένου και όχι από τα τελευταία χρόνια (πενταετία) που ισχύει σήμερα. Επιπλέον, το μοντέλο αυτό προϋποθέτει και την αλλαγή του ποσοστού αναπλήρωσης που ισχύει (70% ή 80% επί του συντάξιμου μισθού), κάτι βέβαια για το οποίο η κυβέρνηση σκόπιμα δεν ανοίγει τα χαρτιά της. Η εξάλειψη των κινήτρων στις πρόωρες σημαίνει ότι στις κατηγορίες ασφαλισμένων που μέχρι τώρα μπορούσαν να φύγουν νωρίτερα (π.χ. μητέρες ανηλίκων) θα τους απαγορευτεί κάτι τέτοιο αυξάνοντας το «πέναλτι» της πρόωρης αποχώρησης. Σήμερα το πρόστιμο αυτό ισούται με μείωση κατά 6% για κάθε χρόνο. Θα έχουμε δηλαδή αύξηση και των «ειδικών ορίων» στην ηλικία συνταξιοδότησης. Τη δημιουργία αυτού του νέου μοντέλου έρχεται να εξυπηρετήσει και ο «λογιστικός διαχωρισμός των προνοιακών από τις ασφαλιστικές παροχές», αφού η κυβέρνηση θεωρεί ότι ένα σημαντικό τμήμα από τις σημερινές συντάξεις, και ιδιαίτερα στις κατώτερες, δεν προέρχεται από τις πραγματικές εισφορές των ασφαλισμένων, αλλά σε αυτές εμπεριέχεται και το λεγόμενο «προνοιακό» κομμάτι.

• Οσο δυναμώνει η σύγκρουση με την πολιτική που υπηρετεί το κεφάλαιο, τόσο θα μεγαλώνει η δυναμική των εργατικών αγώνων

  Παράταση εργάσιμου βίου - επέκταση παραμονής στην εργασία, με την «ενίσχυση των κινήτρων εθελοντικής παραμονής στην εργασία, μετά τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος». Αυτός είναι ο δεύτερος τρόπος αύξησης των ορίων συνταξιοδότησης και μάλιστα των ανώτερων ορίων (65ο έτος), με το «καρότο» των κινήτρων. Μόνο που η παραμονή αυτή θα καταστεί με το χρόνο υποχρεωτική καθώς το νέο σύστημα οδηγεί ντε φάκτο σε χαμηλότερες συντάξεις από τις σημερινές.
• Επαγγελματική ασφάλιση - κεφαλαιοποιητικό σύστημα καθώς «θα αναζητηθούν φορολογικά κίνητρα προκειμένου να ενθαρρυνθεί η κλαδική επαγγελματική ασφάλιση, ώστε να ενισχυθούν οι συμπληρωματικές παροχές προς τους ασφαλισμένους». Τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης ήδη έχουν νομοθετηθεί με το νόμο 3029/2002 του ΠΑΣΟΚ. Στο φόντο όμως του νέου μοντέλου, όπου η δημόσια σύνταξη θα συρρικνωθεί, η επαγγελματική ασφάλιση αποκτά επείγοντα χαρακτήρα για να αναπληρώσει σε κάποιο βαθμό τις χαμένες συνταξιοδοτικές αποδοχές. Μόνο που αυτό σημαίνει καταρχήν πρόσθετες εισφορές από τους εργαζόμενους, χωρίς βέβαια να υπάρχει καμιά εγγύηση για το ύψος των συντάξεων που θα δίνουν αυτά τα Ταμεία, αφού όλα θα εξαρτώνται από την απόδοση των εισφορών στα χρηματιστήρια. Επιπλέον, τα επαγγελματικά ταμεία θα γίνουν οι τροφοδότες των χρηματαγορών άρα και των επιχειρήσεων που ψάχνουν εκεί άντληση νέων κεφαλαίων.
• Μείωση παροχών μέσω των ενοποιήσεων με «Ενοποιήσεις των ταμείων κύριας ασφάλισης με κατεύθυνση τη συγκρότηση τριών ομάδων Μισθωτοί, Αυτοαπασχολούμενοι, Αγρότες... Στο πλαίσιο αυτό είναι απαραίτητη η αναζήτηση βιώσιμων σχημάτων για την επικουρική ασφάλιση». Οι μέχρι τώρα ενοποιήσεις οδήγησαν σε συρρίκνωση των παροχών. Μέσα από τις συγχωνεύσεις έγινε και γίνεται «συγχώνευση» ασφαλιστικών δικαιωμάτων. Το ΠΑΣΟΚ, μετά το νόμο Πετραλιά, κάνει το τελευταίο βήμα με τη δημιουργία τριών (3) Ταμείων κύριας ασφάλισης. Που σημαίνει ότι π.χ. όλοι οι μισθωτοί θα καταλήξουν σε ένα Ταμείο και εννοείται αργά ή γρήγορα θα ακολουθήσει και η «ενοποίηση» προς τα κάτω όλων των ασφαλιστικών δικαιωμάτων. Οσον αφορά στα επικουρικά και εδώ αναζητούνται «βιώσιμα σχήματα» δηλαδή το τσουβάλιασμα σε 5-6 επικουρικά ταμεία, όπως προβλέπεται και στο πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ. Στόχος, τα πλεονασματικά Ταμεία να καλύψουν όσα Ταμεία παρουσιάζουν σήμερα οικονομικά προβλήματα. Η εξέλιξη αυτή θα κάνει πιο εύκολη και την εφαρμογή της πρόβλεψης του νόμου Πετραλιά, να μειωθούν οι επικουρικές συντάξεις στο 20%, καθώς ακόμα και εκείνα τα Ταμεία που σήμερα είναι πλεονασματικά, σιγά - σιγά θα φορτωθούν τα ελλείμματα κάποιων άλλων. Ετσι οι ασφαλισμένοι και πάλι θα φορτωθούν τα βάρη που δεν αναλαμβάνουν το κράτος και οι εργοδότες.
• Δραστικές περικοπές στις παροχές Υγείας με τη «Σύσταση και λειτουργία ενιαίων τοπικών μονάδων Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας, ώστε να καλύπτεται το σύνολο του πληθυσμού από τις μονάδες αυτές». Το σχέδιο αυτό παραπέμπει σε παραπέρα συρρίκνωση των παροχών Υγείας με κύρια θύματα τους μετανάστες και τους ανασφάλιστους και με ένα πακέτο ελάχιστων και υποβαθμισμένων παροχών στους ασφαλισμένους όλων των Ταμείων. Οι ενιαίες τοπικές μονάδες (που αναφέρθηκαν στις προτάσεις) θα αποτελούν μια «συνέργεια και δικτύωση όλων των δομών παροχής της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας». Δηλαδή, δημόσιοι, δημοτικοί, ιδιωτικοί φορείς, η ΤΑ και ΜΚΟ θα συνδεθούν, ενισχύοντας έτσι τη δικτύωση με την εμπορευματοποίηση των υπηρεσιών Υγείας, που θα σημάνει χαράτσια για τους ασφαλισμένους και τα ασφαλιστικά ταμεία. Ετσι μένει ως υποχρέωση της κυβέρνησης ένα «βασικό πακέτο παροχών... το οποίο θα παρέχεται μέσα στο σύστημα αυτό για όλους τους συμπολίτες μας» όπως έχει περιγράψει απ' το βήμα της βουλής η υπουργός Υγείας. Το πακέτο αυτό προδιαγράφει η κυβέρνηση, υπογραμμίζοντας: «Ηδη ασκούμε πολιτικές για τη μείωση της σπατάλης στα φάρμακα και θα ασκήσουμε πολιτικές δραστικού περιορισμού της σπατάλης για τα αναλώσιμα υλικά και τις ιατρικές υπηρεσίες...». Αυτό εξυπηρετεί και η «κάρτα υγείας» της οποίας η καθιέρωση βάζει πλαφόν στα φάρμακα και τις εξετάσεις που θα δικαιούται καθένας, στην επεξεργασία της οποίας πρωτοστάτησε και η ΝΔ. «Κάνοντας γαργάρα» στην κυριολεξία τη μεγάλη κερδοφορία της φαρμακοβιομηχανίας και αξιοποιώντας υπαρκτές περιπτώσεις υπερσυνταγογράφησης ιατρικών υπηρεσιών, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να συλήσει και τις ελάχιστες παροχές για τα λαϊκά στρώματα στο όνομα της «εξυγίανσης και του εξορθολογισμού του συστήματος». Μάλιστα, αν και στα λόγια υποστηρίζει ότι η «κυβέρνηση δεν επιθυμεί να αλλάξει τη γραμμή πλεύσης», εντούτοις φαίνεται ξεκάθαρα ότι προγράφονται οι μετανάστες και οι ανασφάλιστοι όταν στις κατευθυντήριες γραμμές προτάσσεται το «ασφαλιστικό και υγειονομικό σύστημα συμπεριφέρεται όπως στους Ελληνες πολίτες».

• Κατάργηση του καθεστώτος των ΒΑΕ με τη «θέσπιση ενιαίου καθεστώτος για τα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα και την επικαιροποίησή του...». Ηδη η κυβέρνηση της ΝΔ, με το πόρισμα της Επιτροπής Μπεχράκη, έχει κάνει την κατάλληλη προετοιμασία, αφού αποχαρακτηρίζει τη συντριπτική πλειοψηφία από τα επαγγέλματα και τις ειδικότητες που σήμερα ανήκουν στο καθεστώς αυτό. Η εφαρμογή του θα απαλλάξει πρωτίστως την εργοδοσία από το επασφάλιστρο, ενώ την ίδια στιγμή θα αυξήσει τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης 5-7 χρόνια, για τους εργαζόμενους στα επαγγέλματα που θα αποχαρακτηριστούν.
• Περικοπές στις αναπηρικές συντάξεις με τη «θέσπιση ενιαίου καθεστώτος απονομής συντάξεων με αναπηρία σε όλα τα ταμεία». Δεδηλωμένη θέση όλων των μέχρι τώρα κυβερνήσεων ήταν ο δήθεν υψηλός αριθμός αναπηρικών συντάξεων και μάλιστα τη στιγμή που το κράτος δεν κάνει τίποτα για να περιοριστούν έστω τα εργατικά δυστυχήματα, ενώ οι επαγγελματικές ασθένειες θερίζουν, χωρίς βέβαια ποτέ να καταγράφονται οι πραγματικές αιτίες που τις προκαλούν. Με δεδομένο μάλιστα ότι μέχρι τώρα οι νομοθετικές παρεμβάσεις που έχουν γίνει χειροτερεύουν τους όρους απονομής αναπηρικής σύνταξης, είναι βέβαιο ότι η κυβέρνηση θα κινηθεί στην ίδια κατεύθυνση.
• Διατήρηση των αδικιών στη διαδοχική ασφάλιση αφού κύριος στόχος της είναι «να διευκολυνθεί η κινητικότητα στην αγορά εργασίας». Η μέχρι τώρα επεξεργασία που έχει γίνει, καθώς και το πόρισμα από την επιτροπή που είχε συστήσει η προηγούμενη κυβέρνηση, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι τα μερεμέτια που θα γίνουν θα αυξήσουν τις συντάξεις κατά ένα 5% έως 8% όταν οι πραγματικές απώλειες των ασφαλισμένων σε περισσότερα από ένα Ταμείο κατά τη διάρκεια του εργάσιμου βίου τους, φτάνουν μέχρι και 30% της σύνταξής τους. Να, γιατί ο πραγματικός στόχος δεν είναι η αποκατάσταση των αδικιών, αλλά η ενίσχυση της εργασιακής περιπλάνησης των εργαζομένων, στην οποία μέχρι τώρα το νομοθετικό πλαίσιο της διαδοχικής ασφάλισης σηκώνει σοβαρά εμπόδια και αποτρέπει τους εργαζόμενους από το να αλλάζουν εύκολα εργασία και ταμείο ασφάλισης.
• Παγίωση των χαριστικών ρυθμίσεων προς τις επιχειρήσεις με την «καθιέρωση πάγιου συστήματος ρύθμισης των οφειλών των επιχειρήσεων προς τα ταμεία...». Την ώρα που δήθεν κόπτονται για την εισφοροδιαφυγή και την εισφοροαποφυγή, επεξεργάζονται να παγιώσουν ένα σταθερό και πάγιο σύστημα χαριστικών ρυθμίσεων για τις οφειλές των εργοδοτών. Δηλαδή οι εργοδότες θα μπορούν να παρακρατούν τις εισφορές των εργαζομένων και να μην τις αποδίδουν, αφού θα μπορούν με αυτό το πάγιο σύστημα να ρυθμίζουν σύμφωνα με το συμφέρον τους τις οφειλές τους. Αποκαλύπτεται έτσι η τεράστια υποκρισία κυβέρνησης και εργοδοτών και γι' αυτό το ζήτημα.
• Υποχρηματοδότηση της Κοινωνικής Ασφάλισης με την «Ανασύσταση του Εθνικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης των Γενεών με χρηματοδότηση από την άμεση φορολογία, την αξιοποίηση δημόσιας περιουσίας και άλλες πηγές...». Οι βαρύγδουποι τίτλοι δεν μπορούν να κρύψουν την ουσία. Και η ουσία είναι όχι πως θα χρηματοδοτηθεί το σύστημα της δημόσιας Κοινωνικής Ασφάλισης, αλλά πως το κράτος και οι εργοδότες θα πληρώνουν όλο και λιγότερα. Πουθενά δεν υπάρχει η δέσμευση ότι το κράτος θα χρηματοδοτεί το δημόσιο σύστημα σύμφωνα με τις ανάγκες του. Το αντίθετο, η επίκληση της δημοσιονομικής σταθερότητας, αλλά και η χρόνια πρακτική των κυβερνήσεων προεξοφλεί την πάγια υποχρηματοδότηση της Κοινωνικής Ασφάλισης και στο μέλλον.