Σ' αυτή την κατεύθυνση και μόλις μια μέρα μετά την ανακοίνωση των προτάσεων της κυβέρνησης που τίναζαν στον αέρα τα ίδια τα θεμέλια της Κοινωνικής Ασφάλισης, ΣΕΒ και ΓΣΕΕ, που με ικανοποίηση είχαν υποδεχτεί τα αντιασφαλιστικά σχέδια της κυβέρνησης, συναντήθηκαν στα «μουλωχτά» για να συμφωνήσουν στη «συνυπογραφή ενός πραγματικού κοινωνικού συμβολαίου από τις δυνάμεις της εργασίας, που θα θωρακίζει τα κοινά τους συμφέροντα και θα διασφαλίζει την ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή», όπως διευκρίνισε ο πρόεδρος του ΣΕΒ, Δημ. Δασκαλόπουλος. Το περιεχόμενο του «κοινωνικού συμβολαίου», όπως φαίνεται από τα όσα επισημαίνει σε σχετική επιστολή του ο ΣΕΒ, δεν αναζητά μόνο τις βάσεις για μια Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ) που θα ανταποκρίνεται στα συμφέροντα του κεφαλαίου. Επιδιώκει μια συνολική και καλή στερέωση της «εργασιακής ειρήνης». Το αντεργατικό περιεχόμενο και της νέας ΕΓΣΣΕ προδιαγράφεται από τα προσχήματα που ήδη χρησιμοποιούν. Και οι δύο πλευρές συμφώνησαν πως υπάρχουν «πρωτόγνωρες συνθήκες» που απαιτούν «πρωτόγνωρες δράσεις», κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για την εργατική τάξη. Το τι ετοιμάζουν για την εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα οι «κοινωνικοί εταίροι» γίνεται αντιληπτό από τα όσα ήδη έχουν δρομολογήσει τα προηγούμενα χρόνια, όταν δεν υπήρχαν η «οικονομική κρίση» και ο κίνδυνος της «εθνικής πτώχευσης».

Αυτό που σήμερα έχει ειδική σημασία είναι το σχέδιο και οι προτεραιότητες με τις οποίες ΣΕΒ και ΓΣΕΕ προσπαθούν να «θολώσουν τα νερά», να εμποδίσουν την εργατική τάξη να βγάλει ουσιαστικά συμπεράσματα. Ετσι: Κρύβουν ότι η μεταξύ τους συνεργασία δεν είναι συγκυρία δήθεν «πρωτόγνωρων» συνθηκών που επιβάλλει η αντιμετώπιση της κρίσης, αλλά προϊόν συνειδητής, σταθερής επιλογής. Κρύβουν ότι τα βάσανα των εργατών δε θα τελειώσουν όταν αναθερμανθεί η αγορά, αφού όπως πληρώνουν την «κρίση» πληρώνουν και την «ανάπτυξη» που διαμορφώνεται στο καπιταλιστικό σύστημα. Κρύβουν ότι καμιά απολύτως εγγύηση δεν προσφέρει στους εργάτες η «καλή διάθεση», οι υποχωρήσεις, που τους ζητούν, αφού ανεξάρτητα από το αν οι δείκτες της κερδοφορίας κινούνται ανοδικά ή καθοδικά, οι εργάτες στο σύστημα της εκμετάλλευσης θα είναι οι μόνοι χαμένοι.

Μια σύντομη αναδρομή στις ΕΓΣΣΕ που υπογράφτηκαν τα τελευταία εννέα χρόνια, από το 2000 έως και το 2009, δείχνει ανάγλυφα ότι η στάση της ΓΣΕΕ στις διαπραγματεύσεις και η Σύμβαση που τελικά υπογράφει αποτελούν στρατηγική επιλογή προς όφελος των εργοδοτών, του κεφαλαίου.

• Από το 2000 υπογράφτηκαν πέντε διετείς Συμβάσεις, μια μορφή σύμβασης που εφαρμόζεται κατά κόρον από το 1994. Με δεδομένο τις αυξήσεις - ψίχουλα που προέβλεπαν και οι οποίες εξανεμίζονταν κάθε φορά από τον πληθωρισμό, η διετής διάρκειά τους εξασφάλισε στους εργοδότες φθηνά εργατικά χέρια και κλίμα εργασιακής ειρήνης για ένα ικανοποιητικό χρονικό διάστημα. Ταυτόχρονα, έθεταν τεράστια εμπόδια στη διεκδίκηση των κλαδικών Συμβάσεων.
• Μπροστά στην ένταση της επίθεσης στα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα αξίζει να μνημονεύσουμε την ΕΓΣΣΕ των ετών 2000-2001. Λίγο πριν ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις, η πλειοψηφία της ΓΣΕΕ συναντάται με κλιμάκιο του ΟΟΣΑ και το διαβεβαιώνει ότι δε θα μπει σε αμφισβήτηση η ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ. Επίσης, σε έκθεση της Κομισιόν δίνονται τα εύσημα επειδή η προηγούμενη διετής ΕΓΣΣΕ (1998 - 1999) «οδήγησε σε επιβράδυνση των ονομαστικών αμοιβών των μισθωτών και του κόστους εργασίας», και πιο κάτω σημειώνεται: «Μια νέα διετής σύμβαση θα συνέβαλλε στη συγκράτηση του κόστους εργασίας. Η κυβέρνηση δεσμεύτηκε να προωθήσει μια τέτοια ρύθμιση». Αποστολή εξετελέσθη. Το μεροκάματο στα τέλη του 2000 διαμορφώθηκε στα 20,5 ευρώ μεικτά (μετατροπή από δραχμές) και το 2001 στα 21,18 ευρώ. Αντίστοιχα ο μισθός στα 457,65 και στα 472,88 ευρώ.
• Στην ίδια σύμβαση η πλειοψηφία της ΓΣΕΕ ανοίγει το δρόμο για την επίθεση στην Κοινωνική Ασφάλιση, που εκδηλώνεται αρχικά με το νομοσχέδιο Γιαννίτση το 2001 και ολοκληρώνεται δύο χρόνια μετά με το νόμο 3029 του 2002. Στο άρθρο 13 της σύμβασης, πλειοψηφία και εργοδότες «υπογραμμίζουν την ανάγκη αναμόρφωσης του συστήματος κοινωνικών ασφαλίσεων» και προτείνουν μεταξύ άλλων «την ενοποίηση των ομοειδών ταμείων κύριας σύνταξης» - χωρίς καν να θέτουν όρους - αλλά και τη «συγκρότηση στην κοινωνική ασφάλιση ενός συστήματος κεφαλαιοποιητικών και διανεμητικών στοιχείων». Είναι πλέον φανερές οι τεράστιες ευθύνες της πλειοψηφίας της ΓΣΕΕ στους σημερινούς αντιασφαλιστικούς σχεδιασμούς.
• Για να φθάσουμε στην τελευταία ΕΓΣΣΕ των ετών 2008-2009 που έδωσε μεσοσταθμική αύξηση 98 λεπτά για το 2008 και 87 λεπτά για το 2009. Και βέβαια οι ευθύνες της ΓΣΕΕ δεν εξαντλούνται μόνο στην υπογραφή κατάπτυστων ΕΓΣΣΕ αλλά και στην απλόχερη στήριξη που προσφέρει όλα αυτά τα χρόνια στο πέρασμα μιας σειράς αντεργατικών νόμων.

Την ώρα που η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και ο ΣΕΒ κινδυνολογούν για τις επιπτώσεις από την οικονομική κρίση και τα δημοσιονομικά ελλείμματα, τα κέρδη του κεφαλαίου αυγαταίνουν, αποτέλεσμα και των κατάπτυστων ΕΓΣΣΕ που υπογράφτηκαν μειώνοντας παραπέρα την τιμή της εργατικής δύναμης. Αυτό δείχνουν:

• Οι εξαγωγές κεφαλαίου στο εξωτερικό: «Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, δυναμώνει μετά το 2004 τόσο η τάση εκροής εγχώριου κεφαλαίου στη διεθνή καπιταλιστική αγορά, όσο και η τάση εισροής ξένου κεφαλαίου στην Ελλάδα. Σε απόλυτο σωρευτικό μέγεθος οι εκροές Αμεσων Ξένων Επενδύσεων (ΑΞΕ) από την Ελλάδα ξεπέρασαν πλέον τα 20 δισ. ευρώ, ενώ το 2004 ήταν μόλις 10 δισ. ευρώ. Οι τοποθετήσεις Ελλήνων κατοίκων στο εξωτερικό (σε καταθέσεις και ρέπος) έφτασαν τα 15,8 δισ. ευρώ το 2007 έναντι 5,5 δισ. ευρώ το 2006. Αντίστοιχα αυξήθηκαν και οι επενδύσεις χαρτοφυλακίου στο εξωτερικό (ομόλογα, έντοκα γραμμάτια κλπ.) που έφτασαν στα 16 δισ. ευρώ το 2007 έναντι 7 δισ. ευρώ το προηγούμενο έτος»¹.
• Η αναζήτηση νέων αγορών και επενδυτικών πεδίων: «Στην ανοδική πορεία του ελληνικού καπιταλισμού συνέβαλε η αξιοποίηση από την ελληνική αστική τάξη της βαλκανικής αγοράς και γενικότερα των αναγκών επέκτασης της ευρωπαϊκής καπιταλιστικής αγοράς στη ΝΑ Ευρώπη που οδήγησε στη διευρυμένη ΕΕ των " 27". Τα ελληνικά κεφάλαια που έχουν επενδυθεί στα Βαλκάνια και γενικότερα στη ΝΑ Ευρώπη ξεπερνούν πλέον συνολικά τα 14 δισ. ευρώ. Η Ελλάδα κατέχει την 3η θέση των ξένων επενδυτών στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία. Αποτελεί επίσης το μεγαλύτερο ξένο επενδυτή στην Αλβανία. Οι επιχειρήσεις ελληνικού ή μεικτού κεφαλαίου που είναι εγκατεστημένες στη Βαλκανική έφτασαν τις 4.000 και απασχολούν 200.000 εργαζόμενους. Στις ξένες επενδύσεις του τραπεζικού τομέα, η Ελλάδα κατέχει πλέον τη 2η θέση στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία. Η "απελευθέρωση" της σχετικής αγοράς, με την εφαρμογή της Συνθήκης για την Ενεργειακή Κοινότητα της ΝΑ Ευρώπης, αξιοποιείται επίσης με επενδυτικές προτάσεις της ΔΕΗ ΑΕ και επενδύσεις του ομίλου ΕΛΠΕ σε Βουλγαρία, Σερβία, Κύπρο, Μαυροβούνιο, Αλβανία, ΠΓΔΜ. Ισχυρή άνοδο σημείωσαν και οι εξαγωγές εμπορευμάτων προς τη ΝΑ Ευρώπη, όπου το μερίδιο εξαγωγών το 2007 ανέρχεται στο 22% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών έναντι 7,5% το 1997»².
• Εξίσου αποκαλυπτικά είναι και τα στοιχεία για τα επίσημα καθαρά κέρδη των κερδοφόρων επιχειρήσεων. Ετσι, το 2005 οι επιχειρήσεις και οι τράπεζες κατέγραψαν κέρδη πάνω από 13 δισεκατομμύρια ευρώ και το 2007 ξεπέρασαν τα 21 δισεκατομμύρια ευρώ. Σε συνθήκες κρίσης το 2008 το «πάμφτωχο» κεφάλαιο κατάφερε να εξασφαλίσει κέρδη «μόνο» 16 δισεκατομμυρίων ευρώ..!

Σημειώσεις

1. Θέσεις του ΚΕ του ΚΚΕ για το 18ο Συνέδριο

2. ό. π.