«Πνοή» ζωής και χρωμάτων
Κυριακή 24 Γενάρη 2010

Την πόλη που μεγάλωσε, τη Λιβαδειά, επέλεξε για να εκθέσει το έργο του, ο εικαστικός Παναγιώτης Βαρελάς. Με τίτλο «ΜετΑΛΛΩΝ ανθρώπων έργο», από 27/1 έως 31/1, στο συνεδριακό κέντρο της Κρύας, θα εκτεθούν 84 έργα (λάδια, ακρυλικά, ακουαρέλες, τέμπερες, σινική και μεικτές τεχνικές), χωρισμένα σε τρεις θεματικές ενότητες: «Ανθρωπος - χρώμα - σίδερο», «Λαϊκό πάλκο» και «Πατριδογνωσία».

Η επιλογή του συγκεκριμένου εκθεσιακού χώρου δεν είναι τυχαία. Οπως μας λέει ο δημιουργός, «έχει συμβολικό χαρακτήρα», αφού η «Κρύα», κατά τον περασμένο αιώνα «ήταν το σημαντικότερο βιομηχανικό κέντρο της περιοχής, με νηματουργεία, κλωστήρια, κυλινδρόμυλους κ.ά. Επίσης, η πρώτη εργατική Πρωτομαγιά στη Λιβαδειά γιορτάστηκε εκεί, στους χώρους δουλειάς. Εκεί εμφανίστηκε η πρώιμη εργατική τάξη της πόλης, δουλεύοντας το σιτάρι, το βαμβάκι, το καλαμπόκι, τα νήματα. Εκεί χτυπούσε η καρδιά της πόλης. Ιδιαίτερα για τα έργα της ενότητας, "Ανθρωπος - χρώμα - σίδερο" δε θα μπορούσε να βρεθεί καλύτερος χώρος. Από την άλλη, θεωρώ σημαντικό γεγονός, ότι τέθηκε η έκθεση υπό την αιγίδα του Δήμου Λιβαδειάς. Είναι μία αρχή, η οποία θα δώσει συνέχεια και σε άλλους εικαστικούς να παρουσιάζουν το έργο τους, χωρίς δαπάνες χρήσης του χώρου».

Η πρώτη ενότητα, «Ανθρωπος - χρώμα - σίδερο», που αποτελεί και το μεγαλύτερο μέρος της έκθεσης, είναι εμπνευσμένη και αφιερωμένη στο χώρο δουλειάς των μεταλλεργατών της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης Περάματος. «Είμαι πεισμένος ότι η τέχνη δεν μπορεί να μην αντανακλά την κοινωνική πραγματικότητα, δεν μπορεί να μην την αντικατοπτρίζει. Εξαρτάται, βέβαια, από τι "γυαλιά" φοράει καθένας, αλλά την πραγματικότητα, με όποια μάτια και αν τη δεις ή θα την πεις ή θα την κρύψεις. Στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη τα πράγματα δεν κρύβονται, δεν γυαλίζονται, δεν είναι λουσάτα. Η σκληρότητα του συστήματος, η απαξίωση του ανθρώπου χάριν του κέρδους, είναι έργο σε κοινή θέα. Το να εμπνευστεί κανείς από αυτόν το χώρο είναι το πρώτο βήμα, το να τον αναδείξει είναι το δεύτερο και ουσιαστικότερο».


Στην ενότητα αυτή, ο Π. Βαρελάς υιοθέτησε τον τίτλο της μεγάλης έκθεσης και των εκδηλώσεων, που πραγματοποιούνται τα τελευταία χρόνια μέσα στο χώρο της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης, σε συνεργασία με τα σωματεία της Ζώνης. «Στόχος μου είναι να στείλω ένα μήνυμα στους συναδέλφους μου ότι η υπόθεση Πέραμα είναι ένα διαρκές γεγονός, που πρέπει να παίρνει συλλογικές αλλά και ατομικές διαστάσεις, να έχει κινηματική λογική και σιγά - σιγά να αποκτά οντότητα και πολύπλευρη δυναμική».

Στη δεύτερη ενότητα, «Λαϊκό πάλκο», παρουσιάζονται, με αφαιρετική ματιά, αυτοσχέδιες κομπανίες, όπου το φως και τα όργανα, σημειολογικά, σηματοδοτούν, τη γιορτή, το πανηγύρι, τη βραδινή έξοδο... Μια προσωπική ματιά, στο κόκκινο της νύχτας... «Πάντα με συγκινούσαν όσοι έπαιζαν κάποιο μουσικό όργανο ή τραγουδούσαν και χόρευαν καλά» σημειώνει ο δημιουργός. «Λίγοι όμως είχαν το χάρισμα με το σώμα και τον ήχο, ν' ανάβουν τις ψυχές το απόβραδο και να τις σβήνουν χαράματα». Ο Π. Βαρελάς σ' αυτά τα έργα, δεν παρεμβαίνει και δεν αποκαλύπτει το δρώμενο. «Καθένας μας έχει τις προσωπικές του στιγμές», αναφέρει. «Ας κάνει ανάκληση μνήμης, ας μπει στο έργο να πει το δικό του τραγούδι, να σύρει το δικό του χορό. Να γίνει ο ίδιος δημιουργός, ερμηνευτής, χορευτής, και να βάλει τη δική του πινελιά».

Στην τρίτη ενότητα, «Πατριδογνωσία» - μια σειρά από ακουαρέλες και ακρυλικά - ο καλλιτέχνης γίνεται περιηγητής και απαθανατίζει με τον χρωστήρα του, ιδιαίτερες περιοχές της πατρίδας μας: Μάνη, Καλόγρια, Στούπα, Καρδαμύλη, Αγιο Ορος, Γιάννενα, Πλαταμώνα, Αγαθούπολη, και βέβαια, την ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Λιβαδειά. Σε αυτό το ταξίδι, κάθε τόπος είναι και μια ιστορία, μία εικόνα. «Ματιές» που αγκάλιασαν τη γη, τη θάλασσα και «φύτρωσαν» στο χρώμα. Πότε στο γαλάζιο και πότε στο πράσινο. «Αυτές οι "ματιές" δεν τελειώνουν ποτέ. Είναι ένα ταξίδι που δεν έχει τέλος, μα έχει μέτρο. Η έννοια πατριδογνωσία δεν έχει τόπο, σύνορα, γλώσσα και χρώμα. Σ' έναν κόσμο που αλλάζει, η έννοια πατρίδα αποκτά διεθνή χαρακτηριστικά».

Σημειώνουμε ότι στο χώρο της έκθεσης, στις 30/01 (7μ.μ.) θα πραγματοποιηθεί ανοιχτή συζήτηση, με θέμα: «Τέχνη και κοινωνία». Εισηγητές οι: Χαράλαμπος Δαραδήμος, Εύα Μελά. Συντονίζει η Τασία Κοντογιάννη. Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο, θα προβάλλονται τηλεοπτικά ρεπορτάζ με θέμα τις συνθήκες δουλειάς των εργαζόμενων στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος, καθώς και επιλεγμένα έργα του καλλιτέχνη, που δεν εκτίθενται. Ωρες λειτουργίας: 10π.μ. - 9μ.μ.


Η. ΜΟΡΤΟΓΛΟΥ