Ετσι, ο 43ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, όποιος και αν είναι αυτός, θα παραλάβει «καμένη γη». Τρικυμιώδης προβλέπεται η οικονομία της Αμερικής και ορισμένοι αναλυτές ανησυχούν ότι είναι πιθανό να εισέλθει σε περίοδο ύφεσης ακόμη και από τον επόμενο χρόνο. Και το πιο ανησυχητικό είναι ότι εδώ και καιρό ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, Αλαν Γκρίνσπαν, έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου και τελικά πραγματοποίησε την απειλή του και αύξησε τα επιτόκια για να μπορέσει, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του, να γλιτώσει το καράβι της οικονομίας που οδηγούνταν κατευθείαν σε ύφαλο...

Μόλις πρόσφατα το υπουργείο Εμπορίου, δίνοντας τα στοιχεία για το τρίτο τέταρτο του τρέχοντος έτους, κατέδειξε ότι υπήρξε η πιο μικρή ανάπτυξη της οικονομίας, ρεκόρ της τελευταίας τετραετίας. Μόλις 2.4% για το διάστημα μεταξύ Ιούλη και Σεπτέμβρη. Παράλληλα, σημειώνει το υπουργείο Εμπορίου για το μήνα Οκτώβρη πως οι παραγγελίες σε καταναλωτικά είδη και διαρκή αγαθά μειώθηκαν στο 5,5%. Μία μείωση διπλάσια από την αναμενόμενη βάσει των προβλέψεων, που είχαν χαρακτηριστεί και δυσοίωνες.

Το υπουργείο Εμπορίου διευκρίνισε ότι η μείωση αντιστοιχεί σε 12,1 δισ. δολάρια και περιορίζει το σύνολο των παραγγελιών για τα διαρκή αγαθά σε 209 δισ. δολάρια τον Οκτώβρη, που αποτελεί την πιο πρόσφατη ένδειξη ότι η οικονομική δραστηριότητα επιβραδύνει το ρυθμό της, αντιδρώντας στη σειρά των αυξήσεων των επιτοκίων, στις οποίες προέβη η Φέντεραλ Ριζέρβ.

Η επιβράδυνση αυτή είχε βαριές επιπτώσεις στη Γουόλ Στριτ, στην οποία οι μετοχές έχασαν μέρος της αξίας τους, εξαιτίας του φόβου των επενδυτών ότι μια ασθενέστερη ανάπτυξη θα έχει επιπτώσεις στα επιχειρηματικά κέρδη.

Αναλόγου «θυελλώδους καιρού» και οι προβλέψεις των αναλυτών και των οικονομολόγων για την κατάσταση της αμερικανικής οικονομίας στο τέλος του 2001. Οπως πολύ συγκεκριμένα διατυπώνει ο οικονομολόγος Ντέιβιντ Λέβι, του οικονομικού Κολεγίου της Τσαπάκουα, οι πιθανότητες ύφεσης για το 2001 κυμαίνονται στο 70%. «Δεν είναι όμορφη η εικόνα της οικονομίας μας, όταν μπουν πλάι πλάι όλα της τα προβλήματα», τονίζει ο Λέβι.

Την ίδια στιγμή μερίδα αναλυτών της ομοσπονδιακής οικονομίας συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι εξαιτίας της παρατεινόμενης αβεβαιότητας μετά τις 7 του Νοέμβρη, σε ό,τι αφορά στην ανάδειξη του νέου Προέδρου, στο οικονομικό οικοδόμημα εμφανίζονται όλο και νέα ρήγματα και στις ίδιες τις κυβερνητικές εκθέσεις γίνεται λόγος για εξασθένηση των βιομηχανικών παραγγελιών και του καταναλωτισμού των «νοικοκυριών».

Τα στοιχεία αυτά είχαν αρνητικό αντίκτυπο, όπως είναι φυσικό και αναμενόμενο, στη Γουόλ Στριτ. Προς το παρόν εκτιμάται ότι ο βιομηχανικός δείκτης Ντάου Τζόουνς δείχνει να έχει «δυσπεψία», αλλά κρατά. Αντιθέτως επλήγη ιδιαιτέρως ο δείκτης Nasdaq των εταιριών υψηλής τεχνολογίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τον περασμένο Μάρτη μέχρι σήμερα ο δείκτης αυτός έχει χάσει σχεδόν το μισό της αξίας του. Οι αναλυτές ανησυχούν τώρα ότι θα έρθουν και οι απώλειες στη Γουόλ Στριτ και θα έχουν ως συνέπεια να μειωθούν οι επενδύσεις και οι καταναλωτικές δαπάνες, δηλαδή ο κίνδυνος είναι να πληγούν οι δύο παράγοντες που έδωσαν τον τόνο στην έκρηξη της αμερικανικής οικονομίας τα τελευταία χρόνια.

Ο Μπρους Στάινμπεργκ της «Merrill Lynch», στη Νέα Υόρκη, δηλώνει ότι υπάρχει κίνδυνος ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας να πέσει κάτω από το 3%, οπότε θα έπρεπε να επέμβει η Κεντρική Ομοσπονδιακή Τράπεζα με την πολιτική των επιτοκίων για να στηρίξει την αγορά. Πάντως, πολλοί είναι οι αναλυτές που εκτιμούν ότι ακόμη κι αν παρέμβει η Κεντρική Ομοσπονδιακή Τράπεζα, υπάρχουν πολλοί παράγοντες που απειλούν να εκτροχιάσουν τις προσπάθειες διασφάλισης ομαλής προσγείωσης για την αμερικανική οικονομία. Παράγοντες όπως η αύξηση του εταιρικού και προσωπικού χρέους στις ΗΠΑ, που θα απειλούσε το τραπεζικό σύστημα, αλλά και μία ξαφνική αναζωπύρωση της έντασης στη Μέση Ανατολή.

Ασχέτως πάντως των εξωγενών ή ενδογενών παραγόντων, οι «δύσκολοι καιροί» που αναμένονται είχαν μάλλον προβλεφτεί. Περισσότερο από ένα χρόνο αναλυτές και οικονομολόγοι προέβλεπαν την «ελεύθερη πτώση» της αμερικανικής οικονομίας, ενώ δεν είναι λίγοι αυτοί που προσομοίαζαν τα «σημεία των καιρών» με αυτά που είχαν λάβει χώρα και κατά τη δεκαετία του '20 που οδήγησαν στο κραχ του 1929. Τότε ήταν οι επενδύσεις στις νέες τεχνολογίες της εποχής, όπως οι μηχανές και οι σιδηρόδρομοι, που οδήγησαν χιλιάδες κόσμου στην αυτοκτονία και έθεσαν τα θεμέλια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Τώρα είναι η νέα τεχνολογία και το Ιντερνετ.

Ο πρόεδρος της Φέντεραλ Ριζέρβ, μιλώντας σε τραπεζίτες στη Νέα Υόρκη, σύμφωνα με τους «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», παρότι μανιακός γνώστης και αναγνώστης της οικονομικής ιστορίας και παρά το γεγονός ότι συνεχώς προειδοποιούσε, εξακολουθεί να ελπίζει ότι η οικονομία των ΗΠΑ «είναι ακόμη υγιής, αλλά τρωτή». Την ίδια στιγμή θεωρεί την παρούσα δυστοκία των επενδυτών να «ρισκάρουν», κατά μία έννοια, μία συνέχιση της αποφυγής ανάληψης ρίσκου που παρατηρήθηκε κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας οικονομικής και χρηματιστηριακής κρίσης του 1997-'98.

Βέβαια, ο Γκρίνσπαν το μόνο που μπορεί να κάνει πια και είναι υποχρεωμένος εκ της θέσεώς του να κάνει, είναι να προσφέρει αφειδώς αισιόδοξες προβλέψεις. Διαφορετικά όμως βλέπει τα πράγματα η Goldman Sachs, η οποία αναθεώρησε προς τα κάτω τις προβλέψεις της για τα κέρδη ανά μετοχή της Microsoft, για το οικονομικό έτος 2001, σε 1,88 δολάρια έναντι 1,91, αναφέροντας ως αιτία τη συρρικνούμενη λιανική ζήτηση στους προσωπικούς υπολογιστές. Τι σημαίνει μία ενδεχόμενη συρρίκνωση του «γίγαντα». Ακόμη περισσότερα κακά μαντάτα.