Το ερευνητικό εργαλείο του ΣΕΒ, το Ιδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), ζώνεται με τα οικονομοτεχνικά φυσεκλίκια του, παίρνει κράνη και μπαλάσκες και προωθείται στην πρώτη γραμμή υπεράσπισης του αντιλαϊκού και εξόχως αντιδραστικού μνημονίου, προς το συμφέρον του μεγάλου κεφαλαίου και προς «δόξα» της υπερεκμετάλλευσης της εργατικής τάξης. Ο πρόεδρος του ΙΟΒΕ Μ. Κορτέσης, στην ειδική εκδήλωση του Ιδρύματος για το θέμα, την περασμένη Δευτέρα 5 του Ιούλη, επισήμανε: «Το ΙΟΒΕ από την πλευρά του με τη σημερινή εκδήλωση και την έκδοση που κυκλοφορεί, σηματοδοτεί τη δική του απόφαση να στηρίξει με όλες τις δυνάμεις του τη συνεπή και συνολική, απαρέγκλιτη εφαρμογή όσων έχουν αποφασισθεί». Ο ίδιος επιχείρησε να καλύψει και το ενδεχόμενο κενό στο συντονισμό των δυνάμεων της αντίδρασης, επισημαίνοντας ότι «η Ελλάδα διαθέτει σήμερα δυνάμεις που γνωρίζουν ότι για να προχωρήσουμε στην οικονομία απαιτούνται ριζικές αλλαγές όχι μόνο στις οικονομικές δομές αλλά και στις κοινωνικές αντιλήψεις και αξίες. Οι δυνάμεις αυτές διατρέχουν οριζόντια όλη την ελληνική οικονομία και κοινωνία. Βρίσκονται στις επιχειρήσεις, στα σχολεία και στα πανεπιστήμια, σε όλα τα πολιτικά κόμματα, στα συνδικάτα και στις επαγγελματικές οργανώσεις του ιδιωτικού τομέα ακόμα και στα ΜΜΕ. Σήμερα, οι δυνάμεις αυτές είναι διάσπαρτες. Αν εκφραστούν με δυναμισμό και δημιουργικότητα θα μπορούσαν να γίνουν ο καταλύτης των αλλαγών, που θα οδηγήσουν σε μια νέα ευημερούσα οικονομία».

Ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ, πρώην σύμβουλος της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, Γ. Στουρνάρας, αφιέρωσε πολλές χαρακτηριστικές φράσεις υπέρ του μνημονίου και της φρίκης που αυτό αντιπροσωπεύει για τη συντριπτική πλειοψηφία του απλού λαού. Τόνισε ότι το μνημόνιο «αποτελεί το διαβατήριο για τη σωτηρία της Ελλάδας». Οτι αποτελεί «τομή στην άσκηση της οικονομικής πολιτικής», ένα «αυστηρό, αλλά αναγκαίο, μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα ανασυγκρότησης της ελληνικής οικονομίας» και πολλά άλλα. Ζήτησε μάλιστα, ο οικονομικός προγραμματισμός που βασίζεται σε αυτό να παραταθεί έως το 2020. Ταυτίζοντας την «ανάπτυξη» με την ευμάρεια των επιχειρήσεων, το ΙΟΒΕ λύνει την εξίσωση με απλό τρόπο. «Σωτηρία» είναι η διασφάλιση της υπερκερδοφορίας του μεγάλου κεφαλαίου με τη συνακόλουθη, παρατεταμένη εξαθλίωση των εργαζομένων.

Δεν πρέπει να υπάρξει καμιά παρερμηνεία. Η παρέμβαση του ΙΟΒΕ δεν απευθύνεται στα κατ' εξοχήν θύματα της πολιτικής που βασίζεται στο μνημόνιο, αλλά ούτε είναι τυχαία η χρονική στιγμή που πραγματοποιήθηκε. Το ΙΟΒΕ απευθύνεται πρωτίστως στην εξουσία, στους εκτελεστές της «διαθήκης», στις δυνάμεις του συστήματος που έχουν επιφορτιστεί με την υλοποίηση και υποστήριξη του μνημονίου, για να τους προειδοποιήσει ότι απαιτείται να το υλοποιήσουν στο ακέραιο, αλλά και ότι οφείλουν να πράξουν ακόμη περισσότερα σε βάρος των εργαζομένων. Ο καθηγητής Ν. Καραβίτης επισήμανε ότι τα μέτρα του μνημονίου «πρέπει να θεωρηθούν ως η ελάχιστη απαιτούμενη προσπάθεια», καθώς «οι αγορές θα μας κρίνουν».

Παράλληλα, η παρέμβαση του ΙΟΒΕ γίνεται σε μια στιγμή που διακρίνει την επιμονή και την ένταση των εργατικών αγώνων ενάντια στο μνημόνιο, εκφράζοντας τον πραγματικό φόβο των μεγαλοβιομηχάνων ότι οι αγώνες αυτοί μπορούν να πιέσουν αφόρητα τους πολιτικούς υπηρέτες του μνημονίου, οδηγώντας έως και στην ακύρωσή του. Εφοδιασμένο με ιστορική εμπειρία που περιλαμβάνει σημαντικές ήττες, το μεγάλο κεφάλαιο δεν υποτιμά τον αντίπαλό του, γνωρίζει τη δύναμη της εργατικής τάξης και ποτέ δεν επαναπαύεται, προκειμένου να την αμβλύνει. Ο Γ. Στουρνάρας επισήμανε σχετικά ότι «ο μεγαλύτερος κίνδυνος που ελλοχεύει είναι η ακύρωση του μνημονίου λόγω της δαιμονοποίησής του από μέρος του πολιτικού κόσμου, του Τύπου, του συνδικαλιστικού κινήματος, των ποικιλώνυμων επαγγελματικών επιχειρηματικών συμφερόντων που θίγονται». Βάζοντας στην τσέπη το μνημόνιο - διαβατήριο, ο Γ. Στουρνάρας ήταν σαφής ότι «δεν αποτελεί πανάκεια, και αφήνει πολλά σημαντικά ζητήματα ανοιχτά ώστε να σχεδιαστούν και εφαρμοστούν από την ελληνική κυβέρνηση με ορίζοντα δεκαετίας. Ζητήματα κυρίως θεσμικά, διαρθρωτικά, κοινωνικής πολιτικής, εξειδίκευσης του νέου αναπτυξιακού προτύπου». Το ΙΟΒΕ, οι μεγαλοεπιχειρηματίες, δίνουν μεγάλη βάση στο «κάτι παραπάνω» από το μνημόνιο, αλλά αμφισβητούν τη δύναμη και τη συνέπεια του «στρατού» τους. Γι' αυτό υπογραμμίζουν ότι για το ξεπέρασμα της κρίσης ο σημαντικότερος παράγοντας «είναι η ανάληψη ηγετικών πρωτοβουλιών εκ μέρους του πολιτικού συστήματος της χώρας. Η αντιμετώπιση μεγάλων κρίσεων μοιάζει με μάχη επιβίωσης: Χρειάζονται καλοί στρατηγοί, υψηλό ηθικό, αξιόπιστο σχέδιο μάχης, συντεταγμένη πορεία, σύγχρονα όπλα, αποθέματα πυρομαχικών, καλές συμμαχίες, διαθέσιμοι πόροι». Πρόκειται λοιπόν, για μάχη, τόσο για την εργατική τάξη, όσο και για το μεγάλο κεφάλαιο.

Το «έπαθλο» αυτής της μάχης είναι η μεγαλύτερη καταλήστευση του πλούτου που παράγουν οι εργαζόμενοι. Τα στελέχη του ΙΟΒΕ επισήμαναν με έμφαση ότι τα μέτρα που λαμβάνονται σήμερα έπρεπε να είχαν υιοθετηθεί και υλοποιηθεί πολύ νωρίτερα. Επαναφέρουν τη συνολική δέσμη θέσεων που πραγματεύονται εδώ και πολλά χρόνια οι μεγαλοβιομήχανοι, αλλά και το ξένο μεγάλο κεφάλαιο μέσω της ΕΕ, αποκαλύπτουν ότι δημιουργήθηκε το οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον για την εφαρμογή μέτρων που δεν έχουν να κάνουν με τις περιστάσεις, αλλά με τις πάγιες και διαχρονικές απαιτήσεις του κεφαλαίου.

Επιφυλάσσοντας ιδιαίτερη πολεμική για το δημόσιο τομέα, προβάλλοντας την ανάγκη συρρίκνωσής του, αφού αυτός υποτίθεται ότι διογκώθηκε σε βάρος του ιδιωτικού, το ΙΟΒΕ παρέθεσε τις νέες αναγκαιότητες υπέρ του μεγάλου κεφαλαίου που εξυπηρετούνται και από το μνημόνιο. Ο διευθυντής ερευνών Α. Τσακανίκας, επισήμανε ορισμένες:

• Σχετικά με τις εργασιακές σχέσεις, τάχθηκε υπέρ της «αναθεώρησης «ευαίσθητων» ρυθμίσεων και σημείων «τριβής» μεταξύ εργοδοσίας και εργαζομένων» και για «αλλαγές που να εξυπηρετούν το σύνολο της οικονομίας, λαμβάνοντας υπόψη τα διαρθρωτικά προβλήματα της ανεργίας σε κλαδικό/ τοπικό επίπεδο» μέσα από τον κοινωνικό διάλογο, με προσδοκώμενο όφελος την «προσαρμογή εργατικού κόστους σε παραγωγικότητα, αλλά και διακυμάνσεις της ζήτησης, με αποτέλεσμα βελτίωση της επιχειρηματικής ανταγωνιστικότητας». Σύμφωνα με το ίδιο το ΙΟΒΕ, η εξέλιξη αυτή έχει «αρνητικές εξελίξεις στην ανεργία βραχυπρόθεσμα, αλλά βελτίωση ανταγωνιστικότητας και παραγωγικότητας μεσοπρόθεσμα»!!!
• Σχετικά με τη δομή του παραγωγικού ιστού ανέφερε: «Πολλές μικρές επιχειρήσεις, λίγες μεγάλες» με συνέπεια «την αδυναμία συγκρότησης κρίσιμης μάζας μεγάλων ανταγωνιστικών επιχειρήσεων με διεθνή παρουσία» και «δυσκολίες στη διείσδυση της καινοτομίας στην παραγωγή». Αποτέλεσμα είναι οι «συστημικές υστερήσεις που δεν επιτρέπουν ενίσχυση της εξωστρέφειας και βελτίωση της ανταγωνιστικότητας». Λύση είναι η «δημιουργία μεγαλύτερων επιχειρήσεων που μπορούν να αξιοποιήσουν οικονομίες κλίμακας στην πλευρά της προσφοράς και στην πλευρά της ζήτησης: εξυπηρετεί το μετασχηματισμό του ελληνικού παραγωγικού συστήματος προς αποδοτικότερη αξιοποίηση των πόρων του». Αυτή είναι και η επίσημη εντολή εκτέλεσης της μικρής βιοτεχνίας, του μικρομάγαζου, της οικογενειακής επιχείρησης σε κάθε τομέα, του αυτοαπασχολούμενου.
• Σχετικά με την «απελευθέρωση κλειστών επαγγελμάτων/ άρση στρεβλώσεων», εκτίμησε ότι οι συνέπειες είναι: «Κατώτατες τιμές, καθορισμένα ποσοστά κέρδους, περιορισμένο ωράριο σε διάφορους κλάδους, cabotage, περιορισμοί σε άδειες για διάφορες δραστηριότητες: εμπόδια εισόδου, αλλά και εξόδου σε αγορές προϊόντων/ υπηρεσιών που εμποδίζουν τον ανταγωνισμό», καθώς και «πρόσθετα κόστη, υψηλές τιμές». Η άμεση παρέμβαση σ' αυτόν τον τομέα υποτίθεται ότι θα οδηγήσει σε «ενίσχυση του ανταγωνισμού, υποχώρηση τιμών, νέα επιχειρηματικότητα».
• Σχετικά με τις αποκρατικοποιήσεις, το ΙΟΒΕ προτείνει: «Απόσυρση Κράτους από αγορές όπου ήδη υπάρχει επαρκής ανταγωνισμός από τον ιδιωτικό τομέα» και «αξιοποίηση ακίνητης περιουσίας Δημοσίου (ταμειακά όσο και αναπτυξιακά οφέλη)».
• Σχετικά με το τραπεζικό σύστημα, έχει αξία η... μεταστροφή του ΙΟΒΕ προς τον «προστατευτισμό», που τόσο απόλυτα απορρίπτει σε άλλες περιπτώσεις. Ετσι: αξιώνει «πρόσθετο δίχτυ ασφαλείας που διασφαλίζει τη φερεγγυότητα τραπεζικού συστήματος» και επικροτεί τις προωθούμενες ρυθμίσεις ώστε μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας να εξασφαλίζεται «παροχή πρόσθετου κεφαλαίου σε όποια τράπεζα αδυνατεί να ικανοποιήσει τις ελάχιστες κεφαλαιακές απαιτήσεις και οι ιδιώτες μέτοχοι δε μπορούν να συμβάλουν».