Οποιος ανοίξει κουβέντα αυτήν την εποχή με μικρομαγαζάτορα ή βιοτέχνη, θα εισπράξει μιαν εικόνα οικονομικών δυσκολιών και απογοήτευσης. Και αυτό δεν μπορεί να αποδοθεί στη συνήθη γκρίνια των μικροαστών. Πράγματι, η κατάσταση δεν είναι ρόδινη. Τα χρέη διογκώνονται, τα «φέσια» γενικεύονται, τα «κανόνια» σκάνε καθημερινά. Και από δουλειά, μαύρα χάλια.

Μέσα σε αυτό το τοπίο διεξάγονται οι εκλογές για τα όργανα της τοπικής διοίκησης. Υποψήφιοι δήμαρχοι και περιφερειάρχες, κυβερνητικοί και αντιπολιτευόμενοι, «αντάρτες» και «ανεξάρτητοι», επιδιώκουν να σηματοδοτήσουν το προεκλογικό τους προφίλ, ζητώντας ψήφο σωτηρίας της οικονομίας, ψήφο αντικυβερνητική, ενάντια στο «μνημόνιο» ή ακόμα και αυτοδιοικητική. Κάποιοι «πονηροί πολιτευτές» σιγοψιθυρίζουν και την αποχή σαν εναλλακτική λύση.

Αλήθεια, ποιος είναι ο χαρακτήρας της ψήφου στις επερχόμενες τοπικές εκλογές;

Τι παίζεται για τα λαϊκά στρώματα, και κύρια για τους αυτοαπασχολούμενους και τους μικρούς ΕΒΕ, που μας ενδιαφέρει εδώ;

Η δύσκολη κατάσταση που αντιμετωπίζει σήμερα η συντριπτική πλειοψηφία των αυτοαπασχολούμενων και των μικρών ΕΒΕ δεν είναι υπόθεση μόνο των τελευταίων δυο χρόνων. Με την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση και την ΟΝΕ, σταδιακά τα πολυκαταστήματα και τα σούπερ μάρκετ επεκτάθηκαν, οι εισαγωγές εμπορευμάτων των μονοπωλίων διογκώθηκαν, ο τζίρος μετατοπίστηκε από τις μικρές στις μεγάλες επιχειρήσεις, οι τράπεζες διεύρυναν την τοκογλυφία και τα κέρδη τους. Οι πολιτικές που εφαρμόστηκαν από τις κυβερνήσεις, τόσο του ΠΑΣΟΚ όσο και της Νέας Δημοκρατίας, καθοδήγησαν και ενίσχυσαν αυτές τις αναδιαρθρώσεις στην οικονομία. Μόνο που προσπάθησαν να τις πασπαλίσουν με τη χρυσόσκονη της δήθεν λαμπρής ευρωπαϊκής προοπτικής, για να γίνουν ευκολοχώνευτες από τα λαϊκά στρώματα και για να κρύψουν τον αντιλαϊκό τους χαρακτήρα. Και δώστου αντικειμενικά κριτήρια και ανέλεγκτες χρήσεις για τους μικρούς και φοροαπαλλαγές για τους μεγάλους.

Τι αξία έχουν σήμερα οι φανφάρες περί επιχειρηματικότητας και ανταγωνιστικότητας, που δήθεν θα άνοιγαν νέες δυνατότητες για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις; Τώρα μπήκαμε στην εποχή της «απελευθέρωσης» των επαγγελμάτων για να ξεπαστρέψουν όσες μικροεπιχειρήσεις αντέχουν ακόμα.

Ακόμα και η οικονομική κρίση είναι δυο ταχυτήτων. Οι πιο παρατηρητικοί θα διαπιστώσουν ότι τα κέρδη και ο τζίρος των μεγάλων επιχειρήσεων είναι σε ασύγκριτα καλύτερη μοίρα από τον «περονόσπορο» που έχει πέσει στις μικροεπιχειρήσεις. Οσο για τις οικονομικές ενισχύσεις, τα πράγματα είναι ξεκάθαρα. Πρώτα φρόντισαν για τις τράπεζες και τώρα για τις υπόλοιπες μεγάλες επιχειρήσεις με τα ευρωπαϊκά προγράμματα. Αν θα περισσέψουν ψίχουλα για τις μικροεπιχειρήσεις και αν θα τις σώσουν, είναι πολύ αμφίβολο.

Αρα, η αξία της ψήφου εξαρτάται από το αν στρέφεται ενάντια στα μονοπώλια και τις πολιτικές που τα τρέφουν και όχι αποσπασματικά στη μια ή στην άλλη κυβερνητική επιλογή.

Για να δούμε, όμως, πώς πολιτεύτηκαν τα προηγούμενα χρόνια και οι περισσότεροι δήμαρχοι μαζί με τους νομάρχες. Πώς διαχειρίστηκαν τις αυξημένες αρμοδιότητες που έχουν στα χέρια τους.

Εχουμε, λοιπόν, και λέμε:

• Αύξηση της φορολογίας και των τελών. Γι' αυτό στο λογαριασμό της ΔΕΗ τα έσοδα των δήμων κοντεύουν να ξεπεράσουν την αξία του ρεύματος.
• Ιδιωτικοποίηση τομέων και υπηρεσιών.
• Πριμοδότηση των μονοπωλίων. Η παραχώρηση μεγάλων εκτάσεων στα πολυκαταστήματα που ξεφύτρωσαν σαν μανιτάρια σε όλη τη χώρα φέρει την υπογραφή τους.
• Στους στεγασμένους εμπόρους υπόσχονται κυνήγι του «παραεμπορίου» και στους υπαίθριους νέα παζάρια και λαϊκές με τσουχτερά τέλη. Ο εμπαιγμός σε όλο του το μεγαλείο.
• Εκδίωξη της μικρής βιοτεχνίας από τον οικιστικό ιστό, στο όνομα των, πάσης φύσεως, «αναπλάσεων», χωρίς διέξοδο μετεγκατάστασης. Οι χώροι που απέμειναν για βιοτεχνική χρήση περιορίστηκαν και ξεπουλιούνται στο μεγάλο κεφάλαιο. Τα λιγοστά βιοτεχνικά πάρκα παραδόθηκαν στους ιδιώτες.

Επομένως, είχαμε, κατά κανόνα, δημάρχους και νομάρχες πρόθυμους και άξιους εντολοδόχους των αντιλαϊκών πολιτικών που εφαρμόστηκαν από τις κυβερνήσεις.

Με τον «Καλλικράτη» τα πράγματα χειροτερεύουν. Η νέα τοπική διοίκηση αποκτά μέγεθος και αρμοδιότητες τέτοιες, που της δίνουν μεγαλύτερες δυνατότητες να συνδιαλέγεται με το μεγάλο κεφάλαιο και τα μονοπώλια. Είναι ψέμα ότι ο «Καλλικράτης» ενισχύει την αποκέντρωση, την αποτελεσματικότητα του κράτους βελτιώνει. Είναι ψέμα ότι η τοπική διοίκηση έρχεται πιο κοντά στον πολίτη, την ίδια αντιλαϊκή πολιτική του «μνημονίου» και της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα εφαρμόσει πιο αποτελεσματικά. Το νομικό πλαίσιο του «Καλλικράτη» εντάσσεται στις ίδιες αναδιαρθρώσεις που ενίσχυσαν το μεγάλο κεφάλαιο και έφεραν την οικονομική κρίση.

Αρα, οι εκλογές για την τοπική διοίκηση δεν έχουν επίκεντρο τα τοπικά προβλήματα. Τα τοπικά προβλήματα δεν είναι ανεξάρτητα από τη γενικότερη πολιτική που εφαρμόζεται και δεν μπορούν να λυθούν στα πλαίσιά της. Τι αξία έχει η βελτίωση της εμφάνισης της πόλης όταν διώχνονται οι μικροεπιχειρήσεις; Τι αξία έχει η φροντίδα του δρόμου και της πλατείας όταν τα μονοπώλια εξαπλώνονται, η Υγεία, η Παιδεία, η Κοινωνική Ασφάλιση, γίνονται πανάκριβες; Ο δήμαρχος και ο περιφερειάρχης δεν μπορούν να είναι και με τα πολυκαταστήματα και με τους αυτοαπασχολούμενους. Η φορολογία του μεγάλου κεφαλαίου και των κερδών του θα δώσουν πόρους, οι αυτοαπασχολούμενοι έχουν γονατίσει.

Οι πολιτικοί εκπρόσωποι των μονοπωλίων θα χαμογελούν πονηρά την επομένη των εκλογών για την τοπική διοίκηση, με μια σημαντική αποχή από τις κάλπες. Αν η πολιτική τους δεν είναι ελκυστική για τα λαϊκά στρώματα, είναι προτιμότερο να μην καταγραφεί στα εκλογικά αποτελέσματα. Αλλωστε είναι η καλύτερη μέθοδος για να εμφανίσουν αυξημένα ποσοστά κι ας κλαψουρίζουν υποκριτικά στα κανάλια και τις εφημερίδες για τη χαμηλή συμμετοχή στις εκλογές.

Η εκλογική αποχή είναι μια ιδιόμορφη ψήφος που ενισχύει τα κόμματα του δικομματισμού που κυριαρχούν στην πολιτική σκηνή. Είναι ψήφος μοναχική και αδιέξοδη που προκρίνει την απάθεια και τον εφησυχασμό. Ψήφος υποχώρησης απέναντι στην ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών, άγνοιας της δυναμικής της λαϊκής πάλης.

Στον πόλεμο της ταξικής πάλης που οξύνεται καθημερινά δεν υπάρχουν «ουδέτεροι». Τα κοινωνικά προβλήματα δε λύνονται μέσα στους τέσσερις τοίχους του μικρομάγαζου. Το μόνο που μπορεί να καταφέρει ένας αυτοαπασχολούμενος με αυτόν τον τρόπο είναι να παρακολουθεί ανήμπορος το εισόδημά του να κατρακυλά, τις συνθήκες ζωής του να χειροτερεύουν.

Στις σημερινές συνθήκες όξυνσης των προβλημάτων απαιτείται, περισσότερο ίσως από προηγούμενα, η ενεργή συμμετοχή περισσότερων αυτοαπασχολούμενων στην κοινωνική πάλη μαζί με τους εργαζόμενους και τους αγρότες. Λύση στα πλαίσια της φιλομονοπωλιακής πολιτικής δεν υπάρχει. Για την ανατροπή της χρειάζονται χέρια, χρειάζονται αγώνες.

Αρα η ψήφος πρέπει να είναι ενεργητική, μαχητική, να σφραγίζεται από τους αγώνες για την κάλυψη των αναγκών των αυτοαπασχολούμενων και των οικογενειών τους.

Την επομένη των εκλογών, οι αυτοαπασχολούμενοι και οι μικροί ΕΒΕ θα αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα που έχουν και σήμερα. Τα χρέη και η αναδουλειά θα μεγαλώσουν. Η οικονομική κρίση θα βαθύνει και θα εντείνει τα αδιέξοδα. Νέα αντιλαϊκά μέτρα θα βγουν από το συρτάρι. Οι υποψήφιοι του δικομματισμού είναι έτοιμοι μετά τις εκλογές να δώσουν χέρι βοηθείας στο πέρασμα των αντιλαϊκών μέτρων.

Δυο, ουσιαστικά, επιλογές υπάρχουν για την ψήφο, που καθορίζουν και το χαρακτήρα της.

• Από τη μια, η υπεράσπιση των συμφερόντων του μεγάλου κεφαλαίου και των μονοπωλίων, η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης που έφερε τα αδιέξοδα και την κρίση. Την πολιτική αυτή προωθούν οι υποψήφιοι του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ του ΣΥΝ, του ΛΑ.Ο.Σ. κι όσοι από αυτούς καμώνονται τους ανεξάρτητους ή τους «αντάρτες». Είναι στελέχη των κομμάτων αυτών δοκιμασμένα στην εφαρμογή της αντιλαϊκής πολίτικης. Εχει μεγάλη σημασία, οι αυτοαπασχολούμενοι με την ψήφο τους να ενισχύσουν την άμυνά τους απέναντι στην αντιλαϊκή πολιτική. Να ψηφίσουν τη «ΛΑΪΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ». Να προετοιμάσουν καλύτερα τα στηρίγματά τους στους αγώνες που έρχονται.
• Από την άλλη, η υπεράσπιση των λαϊκών αναγκών, της εργασίας και του μεροκάματου. Η πολιτική που αφουγκράζεται την αγωνία των αυτοαπασχολούμενων για το αύριο, αν θα καταφέρουν να πληρώσουν τον ΟΑΕΕ, τη ΔΕΗ, την εφορία, την τράπεζα, την επιταγή. Οι υποψήφιοι της «ΛΑΪΚΗΣ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗΣ», που υποστηρίζεται από το ΚΚΕ, δεν κρύβουν την ταυτότητά τους. Εχουν δοκιμαστεί στους αγώνες ενάντια στα μονοπώλια και τις αντιλαϊκές πολιτικές που τα εξυπηρετούν.