1983: Οι ΗΠΑ αποχωρούν από την ΟΥΝΕΣΚΟ
Πέμπτη 28 Δεκέμβρη 2000

Στις 28 Δεκέμβρη 1983 η κυβέρνηση Ρίγκαν ανακοινώνει την πρόθεσή της να αποχωρήσει από την ΟΥΝΕΣΚΟ, το διεθνή οργανισμό που ιδρύθηκε το 1945 από 44 κράτη - μέλη του ΟΗΕ. Η ΟΥΝΕΣΚΟ, παρά τις αδυναμίες της, έχει στο ενεργητικό της σημαντικές επιτυχίες στους τομείς της καταπολέμησης του αναλφαβητισμού, των αναστηλώσεων πολιτιστικών μνημείων και στη διεθνή επιστημονική συνεργασία.

Στην ανακοίνωση της αμερικανικής κυβέρνησης αναφέρεται ότι η αποχώρηση θα γίνει στις 31 Δεκέμβρη 1984, αν στο μεταξύ δε γίνουν ριζικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του Οργανισμού. Στην πραγματικότητα η κυβέρνηση Ρίγκαν κατηγορεί την ΟΥΝΕΣΚΟ για «πολιτικοποίηση», «αντιδυτική προκατάληψη» και και διοικητική ανεπάρκεια. Η ενέργεια αυτή των ΗΠΑ θεωρείται πως είναι μέρος της πολιτικής τους για την αποδυνάμωση του ΟΗΕ, όπου οι συσχετισμοί δεν ευνοούν την προώθηση των αμερικανικών συμφερόντων. Επίσης, εντάσσεται στο πλαίσιο της ευρύτερης επιθετικής πολιτικής της κυβέρνησης Ρίγκαν.

Μετά τις ΗΠΑ, στις 14 Μάρτη 1984, άλλες 23 χώρες (συμπτωματικά είναι όλες μέλη του ΟΟΣΑ) υποβάλλουν στον πρόεδρο της ΟΥΝΕΣΚΟ, τον Σενεγαλέζο Αμάντου Μαχτάρ Εμπόου υπόμνημα με τίτλο: «Η κρίση στην ΟΥΝΕΣΚΟ». Στο υπόμνημα υιοθετούνται όλες οι αμερικανικές αιτιάσεις, ενώ οι χώρες που το υπογράφουν ζητούν να έχουν δικαίωμα βέτο στην κατανομή των κονδυλίων και να παίζουν καθοριστικό ρόλο σε θέματα οικονομικής διαχείρισης.

Το Φθινόπωρο του 1984 το Εκτελεστικό Γραφείο της ΟΥΝΕΣΚΟ καταλήγει σε δέσμη αποφάσεων για τη βελτίωση της λειτουργίας του Οργανισμού. Ωστόσο, και αυτές οι προτάσεις κρίνονται ανεπαρκείς από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, η οποία ανακοινώνει ότι μέχρι το τέλος της χρονιάς η αποχώρησή της θα έχει ολοκληρωθεί. Εν τω μεταξύ είχε ξεσηκωθεί κύμα αντιδράσεων για την αμερικάνικη πολιτική. Μεταξύ των χωρών που ζήτησαν από τις ΗΠΑ να πραγματοποιήσουν την απειλή τους, ήταν και οι χώρες της ΕΟΚ (πλην της Βρετανίας). Οξύτατη είναι η αντίδραση των σοσιαλιστικών και πολλών αναπτυσσόμενων χωρών. Τελικά τα μεσάνυχτα της 31ης Δεκέμβρη 1984 οι ΗΠΑ παύουν να είναι μέλος της ΟΥΝΕΣΚΟ.

Η ΟΥΝΕΣΚΟ θα συνεχίσει τη δραστηριότητά της, έχοντας όμως υποστεί ένα αρκετό σοβαρό πολιτικό και οικονομικό πλήγμα, καθώς οι ΗΠΑ συνεισέφεραν το 25% στον προϋπολογισμό της.