Μια βομβιστική επίθεση στο κέντρο του Ισραήλ και μια αιματηρή ενέδρα στα σύνορα του Ισραήλ με τη Λωρίδα της Γάζας ακολούθησαν, με κάποιες ώρες διαφορά, την ακύρωση της Συνόδου Κορυφής, που επρόκειτο να πραγματοποιηθεί, χτες, στο Σαρμ ελ Σέικ της Αιγύπτου, μετά από την απόφαση του Ισραηλινού πρωθυπουργού Εχούντ Μπαράκ να μην παρευρεθεί. Παρ' όλα αυτά, όμως, σε αντίθεση με άλλες φορές, όλες οι πλευρές τήρησαν ιδιαίτερα χαμηλούς τόνους και απέφυγαν την ανταλλαγή κατηγοριών και απειλών, αποδεικνύοντας ότι οι πιέσεις της Ουάσιγκτον για άμεση επίτευξη κάποιου είδους συμφωνίας είναι μεγαλύτερες από ό,τι φαίνεται στην, κατά τα άλλα, τακτική αναμονής που τηρεί ο Λευκός Οίκος. Πάντως, αργά το βράδυ, ανακοινώθηκε η επιβολή νέου αυστηρού αποκλεισμού στα Αυτόνομα Παλαιστινιακά Εδάφη.

Δύο συνεχόμενες εκρήξεις συγκλόνισαν, νωρίς χτες το μεσημέρι, αστικό λεωφορείο στο κέντρο του Τελ Αβίβ, με αποτέλεσμα να τραυματιστούν 14 άνθρωποι. Μάλιστα, σύμφωνα με τις ισραηλινές αρχές ασφαλείας, ένας μεγάλος εκρηκτικός μηχανισμός, ο οποίος δεν είχε εκραγεί, ανακαλύφθηκε, εκ των υστέρων, στο εσωτερικό του μισοκατεστραμμένου λεωφορείου. Λίγες, μόλις, ώρες αργότερα, δύο Ισραηλινοί στρατιώτες έπεφταν νεκροί και άλλοι δύο τραυματίζονταν σε ενέδρα κατά μήκος των συνόρων της Λωρίδας της Γάζας με το Ισραήλ, κοντά στο μεθοριακό πέρασμα Σούφα. Οπως ανακοίνωσε ο ισραηλινός στρατός, άγνωστοι ένοπλοι πυροδότησαν εκρηκτικό μηχανισμό, που είχε τοποθετηθεί στην άκρη του συνήθους δρόμου περιπολίας, τον οποίο πυροδότησαν όταν εμφανίστηκε η ισραηλινή περίπολος, ενώ στη συνέχεια άνοιξαν πυρ εναντίον των στρατιωτών.

Την ευθύνη για τη βομβιστική επίθεση στο Τελ Αβίβ ανέλαβε με τηλεφώνημά της στο ειδησεογραφικό πρακτορείο «Ρόιτερς», η οργάνωση «Ταξιαρχίες του Σαλαντίν», της οποίας οι ακριβείς θέσεις και η πολιτική της τοποθέτηση δεν έχει ξεκαθαριστεί, αν και τους τελευταίους μήνες έχει ξαναεμφανιστεί. Την ίδια στιγμή, εκπρόσωπος της «Χαμάς», διαψεύδοντας ότι η οργάνωσή του σχετίζεται με την επίθεση στο Τελ Αβίβ, προειδοποιούσε ότι «το Ισραήλ θα πρέπει να προετοιμάζεται για πολλά ανάλογα χτυπήματα όσο επιμένει στην κατοχή παλαιστινιακών εδαφών».

Την απερίφραστη καταδίκη της βομβιστικής επίθεσης στο Τελ Αβίβ εξέφρασε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Εχούντ Μπαράκ, ο οποίος, αντίθετα με το «σκληρό» ύφος της εκτόξευσης απειλών, έσπευσε να προσθέσει ότι «αυτού του είδους οι τρομοκρατικές ενέργειες» δεν πρόκειται να τον αποθαρρύνουν από το να επιμείνει στις προσπάθειές του «για επίτευξη πραγματικής ειρήνης και ασφάλειας, με τον τερματισμό της πολύχρονης αιματοχυσίας στην περιοχή». Τις πρώτες πρωινές ώρες, χτες, πάντως, από το γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού είχε ανακοινωθεί η μη συμμετοχή του στη Σύνοδο του Σαρμ ελ Σέικ.

Αργά το βράδυ της Τετάρτης, μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης συνεχόμενης συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του Ισραήλ, ανακοινώθηκε, επισήμως, ότι η ισραηλινή κυβέρνηση αποδέχεται, κατ' αρχάς, τις αμερικανικές προτάσεις ως «βάση διαλόγου με τους Παλαιστινίους, με την προϋπόθεση να μην αλλάξουν οι προτάσεις αυτές, αλλά και να συμφωνήσουν σε όλα και οι Παλαιστίνιοι». Αν και κάποιοι έσπευσαν να χαρακτηρίσουν την ανακοίνωση αυτή ως δείγμα σίγουρης επιτυχίας για τη Σύνοδο Κορυφής που είχε προγραμματιστεί για χτες, η διάψευσή τους δεν άργησε διόλου να έρθει.

Παρά την αποδοχή των αμερικανικών προτάσεων, τα ξημερώματα, χτες, ανακοινώθηκε από το γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού, ότι ο Εχούντ Μπαράκ δεν πρόκειται να μεταβεί στο Σαρμ ελ Σέικ ούτε για τη Σύνοδο Κορυφής, ούτε, όμως, και για διμερείς συνομιλίες με τον Αιγύπτιο Πρόεδρο Εχούντ Μπαράκ. Την πληροφορία επιβεβαίωσε λακωνικά και χωρίς κανένα περαιτέρω σχόλιο και η αιγυπτιακή προεδρία. Σύμφωνα με ανώτερους Ισραηλινούς αξιωματούχους, που τήρησαν την ανωνυμία τους, ο Μπαράκ θεώρησε μάταιο το να συμμετάσχει σε μια σύνοδο, τη στιγμή που ο συνομιλητής του Γιάσερ Αραφάτ δεν έχει δηλώσει ξεκάθαρα αν αποδέχεται ή όχι την υπάρχουσα βάση διαλόγου, άρα ουδεμία περίπτωση υπήρχε για επίτευξη έστω και ορισμένων βημάτων προόδου.

Μετά την «πλήρη αποδοχή» των αμερικανικών προτάσεων, την οποία έσπευσε, προφανώς για «τα μάτια του κόσμου», να δηλώσει η ισραηλινή ηγεσία, άρχισαν να γίνονται γνωστές και οι διαφωνίες. Οπως δήλωνε σιβυλλικά ο σύμβουλος ασφαλείας του Ισραηλινού πρωθυπουργού, Ντάνι Γιατόμ, η ισραηλινή πλευρά «αποδέχεται μεν τις προτάσεις, αλλά έχει διαφορετική άποψη για ορισμένα ζητήματα», τονίζοντας ότι θα γνωστοποιήσει τις «επιφυλάξεις» αυτές στις ΗΠΑ, εντός των ημερών. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, σημείο αιχμής των ισραηλινών επιφυλάξεων είναι η παραχώρηση στους Παλαιστινίους της κυριαρχίας του τεμένους Αλ Ακσά και των καθαρά αραβικών συνοικιών της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, πρόταση, που, όπως διατείνονται οι ίδιες πηγές, το Ισραήλ δεν προτίθεται σε καμία περίπτωση να αποδεχτεί.

Από την άλλη πλευρά, ο Παλαιστίνιος ηγέτης μετέβη στο Σαρμ ελ Σέικ, όπου είχε εκτενείς συνομιλίες με τον Χόσνι Μουμπάρακ. Ο Αραφάτ, κατά την επιστροφή του στη Γάζα, χαρακτήρισε τις συνομιλίες αυτές «εποικοδομητικές και χρήσιμες», υπογραμμίζοντας ότι η παλαιστινιακή πλευρά συνεχίζει να μελετά με προσοχή τις αμερικανικές προτάσεις, τις οποίες προτίθεται να θέσει για γνωμοδότηση και «στους Αραβες αδελφούς».

Ο Παλαιστίνιος διαπραγματευτής και υπουργός Οικονομικών Ναμπίλ Σάαθ αρκέστηκε να καλέσει την Αίγυπτο να διαδραματίσει ένα σημαντικότερο ρόλο, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι «η αιγυπτιακή διπλωματία μπορεί να βοηθήσει σοβαρά στη βελτίωση των προτάσεων αυτών». Πιο επιφυλακτικός και σαφής εμφανίστηκε ο διαπραγματευτής Σαέμπ Ερακάτ, ο οποίος επέμεινε ότι «πρέπει να υπάρξει πλήρης αποσαφήνιση των θολών σημείων, πρέπει να δοθούν συγκεκριμένες λεπτομέρειες και συγκεκριμένοι χάρτες, γιατί, αντίθετα με όσα υποστηρίζει η Ουάσιγκτον, δεν υπάρχει, στην προκειμένη φάση καμία χρησιμότητα στις γενικεύσεις».

Την πεποίθηση ότι Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι «είναι πιο κοντά από ποτέ στην επίτευξη μιας οριστικής ειρηνευτικής συμφωνίας» εξέφρασε ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον. Σε αντίθεση με άλλες φορές, η Ουάσιγκτον απέφυγε επιμελώς να κάνει το οποιοδήποτε σχόλιο για την ακύρωση της Συνόδου Κορυφής στο Σαρμ ελ Σέικ και τήρησε τη σιωπή της, επιβεβαιώνοντας ότι η αμερικανική διπλωματία είναι αποφασισμένη να πιέσει το περισσότερο δυνατό μέχρι την αποχώρηση του Μπιλ Κλίντον από την προεδρία για την ολοκλήρωση της «ειρηνευτικής διαδικασίας».

Ακόμη και για τις βομβιστικές επιθέσεις, η Ουάσιγκτον τήρησε χαμηλούς τόνους. Ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζέικ Σιούερτ εξέφρασε την «πάγια καταδίκη κάθε τρομοκρατικής ενέργειας», αλλά έσπευσε να τονίσει ότι οι δυσκολίες που καλείται να υπερβεί ένα τόσο φιλόδοξο σχέδιο, όπως είναι η προοπτική ειρήνευσης μετά από δεκαετίες διαμάχης, είναι γνωστές και γι' αυτό οι ΗΠΑ περιμένουν, με συγκρατημένη αισιοδοξία, νέα βήματα προόδου.

Σκεπτικισμός επικρατεί, από την άλλη, στον αραβικό κόσμο, ο οποίος, στις πρώτες του αντιδράσεις απέναντι στις αμερικανικές προτάσεις, εμφανίζεται, μάλλον, διχασμένος. Ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών Αμρ Μούσα εξήρε τις συνεχιζόμενες ειρηνευτικές προσπάθειες του Μπιλ Κλίντον, ενώ άφησε να εννοηθεί ότι η γνώμη του Καΐρου για τις αμερικανικές προτάσεις είναι, αρχικώς, θετική. Ανάλογη αίσθηση άφησαν και οι δηλώσεις Σαουδαράβων αξιωματούχων, οι οποίοι τόνιζαν ότι «παρότι είναι θέμα των Ισραηλινών και των Παλαιστινίων να συναινέσουν ή όχι, η Σαουδική Αραβία τάσσεται σαφώς υπέρ μιας ειρηνικής διευθέτησης».

Αρνητικό ήταν, όμως, το κλίμα στη Συρία και στο Λίβανο, όπου τόσο τα ΜΜΕ όσο και ανώνυμοι αξιωματούχοι υπογράμμιζαν ότι οι αμερικανικές προτάσεις, για άλλη μια φορά, δεν εμπεριέχουν τις ειλημμένες αποφάσεις του ΟΗΕ για το Παλαιστινιακό. Επιφυλακτική σιωπή τήρησε η ιορδανική ηγεσία, καθώς έχει, πολλάκις, εκφράσει την επιμονή της για την εφαρμογή της απόφασης του ΟΗΕ που αφορά την επιστροφή των Παλαιστινίων προσφύγων στις εστίες τους, ενδεχόμενο που την αφορά άμεσα, αφού φιλοξενεί δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες.

Οπως και να έχει, η ειδική επιτροπή του Αραβικού Συνδέσμου θα συγκληθεί, μέσα στις επόμενες ημέρες μετά από παλαιστινιακό αίτημα, για να εξετάσει τις αμερικανικές προτάσεις. Της συνεδρίασης θα προεδρεύσει ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών Αμρ Μούσα και θα συμμετάσχουν ο ΓΓ του Αραβικού Συνδέσμου, Εσμάτ Αμπντέλ Μεγκίντ, και οι υπουργοί Εξωτερικών της Ιορδανίας, της Συρίας, του Λιβάνου, του Μπαχρέιν, της Τυνησίας και της Παλαιστινιακής Αρχής.