ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
Ετσι στήνονται τα μονοπώλια!
Πέμπτη 7 Απρίλη 2011 - Κυριακή 10 Απρίλη 2011

Τα παραδείγματα γύρω από τη γιγάντωση των μονοπωλίων μέσα από τις αλλεπάλληλες συγχωνεύσεις και εξαγορές που με κάθε τρόπο ενθάρρυναν οι ασκούμενες πολιτικές, αλλά και με τους ανελέητους νόμους του «ανταγωνισμού» σε βάρος μικρότερων μονάδων, με αποτέλεσμα μια χούφτα από αυτά να ελέγχουν στο συντριπτικό τους μέρος ολόκληρους κλάδους και προϊόντα και άρα να διαμορφώνουν και τις τιμές, «παίζοντας» σε «γήπεδο χωρίς αντίπαλο», είναι εντυπωσιακά και αποκαλυπτικά.

Χαρακτηριστική και με εξέχουσα θέση στη δράση και την επέκταση των μονοπωλίων είναι η περίπτωση του «γίγαντα» VIVARTIA (ιδιοκτησίας της MIG). Εχοντας απλώσει τα πλοκάμια της σε μια σειρά κλάδους έχει συγκεντρώσει στο «χαρτοφυλάκιο» των δραστηριοτήτων της δεκάδες εταιρείες. Μεταξύ αυτών, είτε ως θυγατρικές της VIVARTIA είτε ως εξαγορές της ΔΕΛΤΑ (ιδιοκτησίας του ίδιου ομίλου) κατέχουν, όπως καυχιέται στην ιστοσελίδα της η «Vivartia», μερίδια αγοράς μεγαλύτερα από 30%.

Ενδεικτικό είναι ότι μόνο στην κατηγορία του λευκού γάλακτος η ΔΕΛΤΑ κατέχει μερίδιο αγοράς 23,6%, ενώ μετά την εξαγορά της MEΒΓΑΛ, που ολοκληρώθηκε πρόσφατα και με τη «βούλα» της Επιτροπής Ανταγωνισμού, του φορέα... «υπερασπιστή» των «κανόνων του ανταγωνισμού», αναμένεται ότι το ποσοστό αυτό θα διαμορφωθεί τουλάχιστον στο 35%. Εάν, δε, όπως εκτιμάται, συνυπολογιστούν και οι ποσότητες που παράγονται με ιδιωτική ετικέτα για λογαριασμό αλυσίδων σούπερ μάρκετ τότε το ποσοστό αυτό αναμένεται ότι θα εκτιναχθεί ακόμα και στο 45%.


Μεταξύ των εταιρειών που ελέγχει από ένα ποσοστό μέχρι και εξολοκλήρου ο όμιλος της VIVARTIA είτε άμεσα είτε μέσω της ΔΕΛΤΑ, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δημοσιευμένα στοιχεία, είναι οι εξής:

Ο έτερος πολυεθνικών συμφερόντων «γίγαντας» στον κλάδο των τροφίμων, αλλά και όχι μόνο, η UNILEVER, που ελέω «ελεύθερης αγοράς» βρέθηκε να διακινεί μολυσμένα ηλιέλαια, συγκεντρώνει στην γκάμα των προϊόντων της από είδη διατροφής μέχρι απορρυπαντικά και προϊόντα ατομικής περιποίησης με τα πιο γνωστά εμπορικά σήματα και μερίδια αγοράς τόσο συντριπτικά που φτάνουν μέχρι και το 90%. Σύμφωνα με τα όσα δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα της, ο τζίρος της ανέρχεται σε 40 δισ. ευρώ το χρόνο, διακινεί 400 προϊόντα σε 150 χώρες και καυχιέται ότι αποτελεί το «μεγαλύτερο προμηθευτή σε μη διαρκή καταναλωτικά προϊόντα». Μεταξύ άλλων, στην ελληνική αγορά διακινεί:

Στον κλάδο της ζυθοποιίας «λύνει και δένει» με τις ευλογίες της εφαρμοζόμενης πολιτικής η «Αθηναϊκή Ζυθοποιία». Με τζίρο κοντά στα 450 εκατ. ευρώ το 2009 και μερίδιο αγοράς στην μπίρα της τάξης του 70% διακινεί μερικές από τις πιο γνωστές μάρκες μπίρας και νερών. Με βάση τα οικονομικά της αποτελέσματα το 2009 βρέθηκε στην τέταρτη θέση μεταξύ των 500 πιο κερδοφόρων επιχειρήσεων της χρονιάς, μετά τα ΕΛΠΕ, τη φαρμακοβιομηχανία «Alapis» και τη «Motor Oil», και μεταξύ των 20 πρώτων που κατείχαν το 53% των συνολικών κερδών και 41% επί του συνολικού τζίρου. Διακινεί τα προϊόντα:

Στο όνομα του «ανταγωνισμού» και η Coca Cola 3E, πέμπτη στη λίστα των 500 πιο κερδοφόρων επιχειρήσεων, που δε χρειάζεται... συστάσεις, φιγουράρει στη λίστα των αδιαμφισβήτητων κυρίαρχων μεταξύ των μονοπωλίων με μερίδια αγοράς μέχρι 77% στα αναψυκτικά και τζίρο το 2010 στα 609 εκατ. ευρώ. Τα προϊόντα που διακινεί, εκτός από τα αναψυκτικά, είναι χυμοί, σόδες, πατατάκια, καφέδες, εμφιαλωμένα νερά, τσάι με μερικά από τα επικρατέστερα εμπορικά σήματα στα ράφια των σούπερ μάρκετ:

Μια σειρά από προϊόντα που «μπαίνουν» στην καθημερινή ζωή της λαϊκής οικογένειας ανήκουν στον - ελβετικών συμφερόντων πολυεθνικό όμιλο - κολοσσό της «Nestle», η οποία έχοντας το μαχαίρι και το πεπόνι με βάση τα μεγέθη που κατέχει σε διάφορες κατηγορίες με δεκάδες προϊόντα τιμολογεί και ανάλογα με τη μονοπωλιακή της θέση. Αξίζει να θυμηθεί κανείς, ως ενδεικτική της στάσης που κρατάνε τα μονοπώλια απέναντι σε ζητήματα διαμόρφωσης τιμών, τη δήλωση ανώτερου στελέχους της συγκεκριμένης πολυεθνικής σχολιάζοντας τον προηγούμενο Οκτώβρη τους κυβερνητικούς λεονταρισμούς ότι οι πολυεθνικές «πρέπει» (τάχα) να μειώσουν τις τιμές σε προϊόντα που πουλάνε ακριβότερα μέχρι και 30% στην ελληνική αγορά. Διεμήνυσε, λοιπόν, στην κυβέρνηση ο διευθύνων σύμβουλος της «Nestle» ότι οι κυβερνητικοί ισχυρισμοί περί γενικευμένης πρακτικής διαμόρφωσης υψηλότερων τιμών στην Ελλάδα είναι αβάσιμοι. Ως παράδειγμα επικαλέστηκε το γεγονός ότι ο καφές Nescafe πωλείται εδώ κατά 8% φθηνότερα από άλλες χώρες! Το γεγονός, βέβαια, ότι αυτό δεν αναιρεί την τιμή ακρίβειας και κερδοσκοπίας, καθόλου δεν είναι μεταξύ των ενδιαφερόντων ούτε της κυβέρνησης ούτε της «Nestle». Ιδού σε ποιες κατηγορίες προϊόντων έχει εξαπλώσει τη μονοπωλιακή της δράση η εν λόγω πολυεθνική:

Μέσα από αλλεπάλληλες συγχωνεύσεις και εξαγορές εταιρειών και από ενδοοικογενειακές οικονομικές διαφορές μεταξύ των αδελφών Γ. και Κ. Φιλίππου, η οικογένεια ελέγχει με τον έναν ή τον άλλον τρόπο από μονοπωλιακή θέση ένα μεγάλο μέρος της αγοράς τροφίμων. Μέσω των ομίλων της ΦΑΓΕ, της Hellenic Quality Foods (HQF) και της Elbisco έχουν βάλει στο χέρι μια σειρά εταιρειών διαφόρων κλάδων. Συγκεκριμένα, στη ΦΑΓΕ, στην οποία έχουν ιδιοκτησιακά δικαιώματα και οι δύο αδελφοί, συμπεριλαμβάνονται οι παρακάτω θυγατρικές:

Στον Γ. Φιλίππου ανήκει, ακόμη, η «Hellenic Quality Foods», όπως μετονομάστηκε η εταιρεία «ΚANAKΗ» που διακινεί προϊόντα ζύμης, λαχανικά και πουλερικά) και τα κοτόπουλα «MIMIKOS». Στον Κ. Φιλίππου ανήκει η «Elbiscο», μονοπώλιο στον κλάδο των προϊόντων ζύμης, μπισκότου, κρουασάν, φρυγανιάς κ.ά. Στην «Elbisco» έχουν περιέλθει μετά από εξαγορές και συγχωνεύσεις οι εταιρείες: