Μπροστά - μπροστά το πανό της Οργάνωσης Περιοχής Αν. Στερεάς Ελλάδας- Εύβοιας της ΚΝΕ με το κεντρικό σύνθημα του διημέρου: «Η ιστορία του ΚΚΕ διδάσκει: Αγώνας για αντροπή». Συνθήματα ακούγονταν διαρκώς, όπως «Ούτε σε ξερονήσια, ούτε σε φυλακές, ποτέ τους δεν λυγίσανε οι κομμουνιστές», «Ισχυρό ΚΚΕ, αντεπίθεση λαέ». Από τα μεγάφωνα τραγούδια του αγώνα.

Παίρνοντας το λόγο ο Γραμματέας του ΚΣ της ΚΝΕ, Θοδωρής Χιώνης, τόνισε: «Η ιστορία του ΚΚΕ, που είναι νύχι-κρέας η ιστορία της εργατικής τάξης και του λαού μας, δεν μπορεί να σβηστεί όσο κι αν προσπαθεί η άρχουσα τάξη γι' αυτό, με τα επιτελεία της, το πολιτικό αλλά και εκπαιδευτικό προσωπικό της. Δεν μπορεί να σβηστεί όσο μελάνι ψέματος και διαστρέβλωσης κι αν ρίξουν, γιατί είναι γραμμένη με αίμα πιθαμή προς πιθαμή σε όλη την Ελλάδα. Στους τόπους δουλειάς, στις πόλεις, στα βουνά, παντού.

Ο,τι θετικό άλλωστε έχει κατακτήσει ο λαός στον τόπο μας το κατέκτησε με σκληρούς αγώνες μαζί και με μπροστάρη το ΚΚΕ. Είναι αμέτρητοι οι κομμουνιστές, μέλη και στελέχη του ΚΚΕ, εργάτες, φτωχοί αγρότες, νεολαίοι, με τις γυναίκες σε πολλές περιπτώσεις στην πρώτη γραμμή της μάχης, που με την ίδια τους τη ζωή κίνησαν την ιστορία προς τα μπρος. Δεν προτίμησαν να περιμένουν να περάσει η μπόρα, ακόμα και σε πιο ήρεμες σχετικά περιόδους από τη δεκαετία του '40, δεν προτίμησαν μια ήσυχη οικογενειακή ζωή, μια ενδεχόμενη καριέρα. Με τη δράση και τη στάση τους, με τη ζωή αλλά και με τον τιμημένο θάνατό τους, τσάκισαν τα αστικά και μικροαστικά καλέσματα για υποταγή, συναίνεση, αξιοποίηση υποτιθέμενων ευκαιριών. Καλλιέργησαν πλατιά μες στο λαό την αφοβία και την αποφασιστικότητα. Είναι οι ίδιες δυνάμεις, εξυπηρετούν τα ίδια ταξικά συμφέροντα, τότε στα χρόνια '41-'49 και σήμερα, που ο αντίπαλος θέλει το λαό με σκυμμένο το κεφάλι, τόνισε ο Γραμματέας της ΚΝΕ, ξεκαθαρίζοντας: «Το ΚΚΕ δεν υπέγραψε ποτέ δήλωση μετανοίας στον καπιταλισμό, στους δεσμώτες του λαού και ούτε υπογράφει. Τα 93 χρόνια ζωής, οι απολύσεις, οι κατατρεγμοί, τα ξερονήσια, οι φυλακές, οι εκτελέσεις είναι η υπογραφή του, τίμια, σεμνή, μεγαλιώδης».

«Εδώ πέρα που τοποθετούμε σήμερα τιμητική πλάκα, ήταν τόπος εκτελέσεων. Εδώ εκτελέστηκαν εκατοντάδες κομμουνιστές και άλλοι μαχητές, κύρια του ΔΣΕ. Και είναι τυχαίο ότι είναι νεκροταφείο. Διότι οι δικοί μας σκοτωμένοι δεν είναι θαμμένοι σε καθώς πρέπει τάφους. Τους σκότωναν και τους παράχωναν σε ομαδικούς τάφους στη γύρω περιοχή. Οσοι εδώ στην Ξηριώτισσα στάθηκαν με αφοβία μπρος στα εκτελεστικά αποσπάσματα ήταν σίγουροι ότι η ταξική πάλη δε θα τελειώσει μαζί τους, ότι η θυσία τους θα τη ριζώσει πιο βαθιά, ότι το Κόμμα θα τραβήξει μπροστά. Και είχαν δίκιο. Μια από τις αποδείξεις είναι ότι εμείς μετά από τόσα χρόνια βρισκόμαστε εδώ και τους τιμάμε».

Ακολούθως ο Θ. Χιώνης διάβασε αποσπάσματα από το βιβλίο «Βαγγελίτσα Κουσιάντζα», του Βασίλη Φυτσιλή, εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», αποσπάσματα χαρακτηριστικά για τον τρόπο που γίνονταν οι εκτελέσεις των αγωνιστών στην Ξηριώτισσα, για την ηρωική στάση της δασκάλας Βαγγελίτσας Κουσιάντζα και των συντρόφων της.

Συνέχισε: «Η ένοπλη ταξική πάλη της περιόδου '46-'49 δεν είναι ένας εμφύλιος σπαραγμός, όπως λένε, δεν είναι αδελφοκτόνος πόλεμος, μια μαύρη σελίδα, αλλά η πιο λαμπρή σελίδα του ελληνικού λαού και του ΚΚΕ, όπου αμφισβητήθηκε άμεσα η εξουσία του κεφαλαίου, όπου διάλεξε τα όπλα και όχι την υποταγή. Συγκρούστηκαν δύο κόσμοι: ο πατριωτισμός του λαού ενάντια στην ταξική εκμετάλλευση και την κοινωνική καταπίεση και ο πατριωτισμός του κεφαλαίου για την ένταση της μισθωτής σκλαβιάς.

Δεν θα ξεχάσουμε, δεν ξεχνάμε τους πολιτικούς μας προγόνους, τους κομματικούς μας παππούδες. Θα μείνουμε αταλάντευτοι με πίστη και αφοσίωση στο σοσιαλισμό και την επανάσταση», τόνισε και υπογράμμισε ότι «ο 21ος αιώνας είναι ο αιώνας των κοινωνικών επαναστάσεων για την αποφασιστική αναμέτρηση με την εξουσία των μονοπωλίων. Το σάρωμα του καπιταλισμού θα είναι τελειωτικό. Η μόνη μας φιλοδοξία είναι κι εμείς να περπατήσουμε αταλάντευτα μέχρι το τέλος του δρόμου».

Ακολούθησε η αποκάλυψη της τιμητικής πλακέτας που με λίγα λόγια λέει πολλά: «Ετούτο το χώμα είναι ποτισμένο με το αίμα εκατοντάδων εκτελεσμένων κομμουνιστών και άλλων αγωνιστών της περιόδου 1945 - 1949. Τιμή και δόξα στους αλύγιστους της ταξικής πάλης. ΚΣ ΚΝΕ - ΚΕ ΚΚΕ, Ιούλιος 2011».

Στη συνέχεια κατέθεσαν στεφάνια ο Γιάννης Παναγής, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, ο Γραμματέας του ΚΣ της ΚΝΕ Θοδωρής Χιώνης και από τα μεγάφωνα ακούστηκε συγκλονιστικό το «Επέσατε θύματα...».