Προπαγανδιστικό «πυροτέχνημα» αποτελεί η υπογραφή, προχτές στο Μουσείο Ακρόπολης, του «μνημονίου συνεργασίας» μεταξύ Ελλάδας - ΗΠΑ «για την επιβολή περιορισμών εισαγωγής στις ΗΠΑ πολιτιστικών αγαθών ελληνικής προέλευσης».

Το μνημόνιο, που συνυπέγραψαν οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, Στ. Λαμπρινίδης και Χίλαρι Κλίντον, υποτίθεται ότι «θα ενισχύσει τη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών για τη μείωση της παράνομης διακίνησης ελληνικών αρχαιοτήτων και θα παρέχει τη δυνατότητα επιστροφής στη χώρα μας αυτών που έχουν παράνομα διακινηθεί και εξαχθεί από την ελληνική επικράτεια», σύμφωνα με το ΥΠΠΟΤ. Κατά τον Π. Γερουλάνο, μάλιστα, το μνημόνιο «θα μας δώσει τα εργαλεία που χρειαζόμαστε για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε τον αγώνα που κάνουμε κατά της μετακίνησης και διαπραγμάτευσης ειδών αρχαιοκαπηλίας».

Ομως, η αρχαιοκαπηλία και το εμπόριο της πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελούν «συστατικά» στοιχεία του καπιταλισμού, που οξύνθηκαν στη φάση του ιμπεριαλισμού και των επιθετικών του πολέμων που πάντα «συνοδεύονται» και με «πολιτιστικό» πλιάτσικο. Η πιο πρόσφατη περίπτωση είναι το Ιράκ. Αυτό το πλιάτσικο όχι μόνο δεν σταμάτησε, αλλά γιγαντώνεται παρά την ισχυροποίηση της διεθνούς νομοθεσίας. Είναι ευνόητο ότι οι ΗΠΑ είναι η τελευταία χώρα που δικαιούται να μιλά για το θέμα. Ακόμη και ο υπουργός Πολιτισμού - Τουρισμού «ομολόγησε»... ότι «η Αμερική έχει υπογράψει ήδη αντίστοιχα μνημόνια με άλλες 14 χώρες, η Ελλάδα είναι η 15η και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό, γιατί η αμερικανική αγορά είναι πάρα πολύ μεγάλη σε θέματα που αφορούν την αρχαιοκαπηλία»!

Για την ιστορία, να θυμίσουμε ότι το 2008, εκπρόσωπος του ιρακινού υπουργείου Τουρισμού και Αρχαιοτήτων, σε συνέντευξή του στο Λονδίνο, κατήγγειλε ότι ο αμερικανικός στρατός, όχι μόνο έχει προκαλέσει σοβαρές καταστροφές σε μεγάλης αρχαιολογικής σημασίας περιοχές, αλλά και επιτρέπει σε Αμερικανούς αρχαιοπώλες να εμπορεύονται ελεύθερα θησαυρούς που έχουν κλαπεί από το Ιράκ! Μην ξεχνάμε, επίσης, το Μουσείο Γκετί, το οποίο αποτελεί ουσιαστικά... «δημιούργημα» αρχαιοκαπηλίας.

Ετσι, οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν απλώς αυτού του είδους τα «μνημόνια» ολοκάθαρα για λόγους «βιτρίνας».

Ερώτημα, πάντως, αποτελεί το γιατί στο μνημόνιο περιλαμβάνονται αντικείμενα «που χρονολογούνται από την Ανώτερη Παλαιολιθική εποχή (20.000 π.Χ. περίπου) έως και το τέλος της Βυζαντινής περιόδου (15ος αι. μ.Χ.)», δεδομένου ότι η ελληνική αρχαιολογική νομοθεσία θεωρεί ως αρχαία τα αντικείμενα (ακίνητα και κινητά) μέχρι και το 1830.

Φαίνεται πάντως ότι ακόμη και αυτό το μνημόνιο οι ΗΠΑ αρνούνταν να το υπογράψουν, αφού, σύμφωνα με το ΥΠΠΟΤ αποτελεί «καρπό μακροχρόνιας προετοιμασίας και επίπονων προσπαθειών» της ελληνικής πλευράς από το 2002, «με τη συγκρότηση ειδικής επιστημονικής επιτροπής για την προετοιμασία του φακέλου». Δηλαδή, «για να αποσταλεί το επίσημο αίτημα, το Υπουργείο Πολιτισμού - Τουρισμού κατάρτισε φάκελο που τεκμηριώνει ότι η πολιτιστική κληρονομιά της χώρας μας κινδυνεύει από διαρπαγές και αρχαιοκαπηλικές δραστηριότητες, παρά την πρόληψη που εφαρμόζουμε και τα ισχυρά μέσα που διαθέτουμε σε νομοθετικό και διοικητικό επίπεδο και παρά τη στενή συνεργασία με άλλες συναρμόδιες υπηρεσίες, όπως τις διωκτικές και τελωνειακές αρχές».