ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ
«Αισιοδοξία» παρά την έλλειψη συγκεκριμένης προόδου

Θα συνεχιστούν μετά την εβραϊκή αργία του Σαββάτου οι ισραηλινο-παλαιστινιακές μαραθώνιες διαπραγματεύσεις στην Τάμπα

Σάββατο 27 Γενάρη 2001

Associated Press

Τραυματισμένος διαδηλωτής από ισραηλινές σφαίρες
ΤΑΜΠΑ - ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ - ΓΑΖΑ - ΡΑΜΑΛΑ - ΕΪΛΑΤ.-

Ελαφρά αισιοδοξία επικρατούσε, χτες, στο αιγυπτιακό παραθαλάσσιο θέρετρο της Τάμπα, μετά τη διακοπή, εξαιτίας της εβραϊκής αργίας του Σαββάτου, των μαραθώνιων ισραηλινο-παλαιστινιακών συνομιλιών. Οι δηλώσεις διαπραγματευτών και διπλωματών φαίνονταν να συγκλίνουν στην πιθανή επίτευξη μιας συμφωνίας σε ορισμένα βασικά θέματα, η οποία θα αποτελέσει απαραβίαστο σημείο αναφοράς κατά τη συνέχιση των συνομιλιών μετά το πέρας των ισραηλινών πρωθυπουργικών εκλογών. Εντούτοις, ακόμη και αυτή η προοπτική δεν έμοιαζε ικανή να δώσει κάποια ώθηση στη βυθισμένη δημοτικότητα του υπηρεσιακού πρωθυπουργού Εχούντ Μπαράκ.

«Οι συνομιλίες προχωρούν πολύ καλά» δήλωσε, μετά το πέρας της χτεσινής συνόδου, ο Ισραηλινός διαπραγματευτής Γιόσι Σαρίντ, ηγέτης του συγκυβερνώντος αριστερού κόμματος Μερέτζ. Με την άποψη αυτή συμφώνησε και ο Ισραηλινός υπουργός Δικαιοσύνης, Γιόσι Μπεϊλίν, που δεν έκρυψε την αισιοδοξία του για τις δυνατότητες επίτευξης μιας ελάχιστης συναίνεσης σε ένα σκελετό οριστικής συμφωνίας, ο οποίος θα δεσμεύει την οποιαδήποτε νέα κυβέρνηση προκύψει στο Ισραήλ να προχωρήσει στην τελική ευθεία των διαπραγματεύσεων. Μάλιστα, ως επιβεβαίωση του θετικού κλίματος εκτιμήθηκε το γεγονός ότι η ισραηλινή διαπραγματευτική ομάδα κάλεσε σε επίσημο γεύμα, στην πόλη Εϊλάτ, για χτες το βράδυ, τους Παλαιστίνιους ομολόγους της.

Σε αναλόγως θετική κατεύθυνση, κινήθηκαν και οι δηλώσεις των Παλαιστίνιων διαπραγματευτών. Ο Παλαιστίνιος υπουργός Οικονομικών Ναμπίλ Σάαθ εκτιμούσε ότι «αν και δεν μπορεί κανείς να μιλήσει για μεγάλη πρόοδο, έχουν επιτευχθεί θετικά βήματα και αν συνεχιστούν οι συνομιλίες με την ίδια σοβαρότητα και με τον ίδιο εντατικό ρυθμό, δε θα πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο επίτευξης οριστικής συμφωνίας». Σύμφωνα με τον Σάαθ, οι δύο πλευρές βρίσκονται πολύ κοντά στην επίλυση των ζητημάτων της ασφάλειας, των εδαφών και των συνόρων του παλαιστινιακού κράτους, ενώ σοβαρές διαφορές υπάρχουν ακόμη στα ζητήματα των προσφύγων και της Ιερουσαλήμ. Μάλιστα, ο Παλαιστίνιος διαπραγματευτής διατεινόταν ότι ακόμη και στο φλέγον ζήτημα της επιστροφής των προσφύγων έχει επιτευχθεί πρόοδος, αφού «για πρώτη φορά το Ισραήλ αναγνώρισε ότι πρόκειται για πρόσφυγες, που εκδιώχθηκαν από τον τόπο τους και αυτό αναμφιβόλως αποτελεί σημαντική είδηση».

Παρ' όλα αυτά, το ενδεχόμενο επίτευξης ολοκληρωτικής συμφωνίας έμοιαζε, ακόμη, πολύ δύσκολο. Ο έτερος Παλαιστίνιος διαπραγματευτής Αχμέντ Κουρέια επαναλάμβανε ότι η παλαιστινιακή πλευρά δεν πρόκειται να συναινέσει παρά σε μια πλήρη συμφωνία που θα περιλαμβάνει όλα τα, προς διαπραγμάτευση, ζητήματα και δε θα αποδεχτεί τίποτε λιγότερο ή επιμέρους. Ανάλογη άποψη εξέφρασε, από το Νταβός της Ελβετίας όπου μετέβη με αφορμή την πραγματοποίηση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, και ο πρώην Ισραηλινός πρωθυπουργός και νυν υπουργός Διεθνούς Συνεργασίας Σιμόν Πέρες.

Ο Πέρες εκτίμησε ως «σχεδόν αδύνατο» το ενδεχόμενο επίτευξης τελικής συμφωνίας εξαιτίας της έλλειψης χρόνου και αποκάλυψε ότι μέγιστο εμπόδιο στις τωρινές διαπραγματεύσεις παραμένει το ζήτημα της Ιερουσαλήμ, καθώς οι Παλαιστίνιοι επιμένουν στην αποχώρηση του ισραηλινού στρατού από την κατεχόμενη ανατολική πόλη και το Ισραήλ δε συζητά καν το θέμα. Ο Πέρες, πάντως, όπως έγινε γνωστό, σκόπευε να συναντηθεί, στο περιθώριο του Φόρουμ, με τον Αραφάτ, όπως άλλωστε και ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Εχούντ Μπαράκ, χωρίς να γίνει γνωστός ο ακριβής χρόνος των συναντήσεων αυτών.

Τεταμένη η κατάσταση στα Αυτόνομα

Μετά από κάποιες ημέρες σχετικής ηρεμίας, νέες συγκρούσεις ξέσπασαν, χτες, ανάμεσα σε Παλαιστίνιους διαδηλωτές και Ισραηλινούς στρατιώτες στη Δυτική Οχθη. Τα σφοδρότερα επεισόδια σημειώθηκαν στη Ραμάλα, όπου τραυματίστηκαν, από λαστιχένιες σφαίρες, 49 διαδηλωτές. Την ίδια ώρα, χιλιάδες Παλαιστίνιοι διαδήλωναν στην πόλη Νάμπλους, της Δυτικής Οχθης, καλώντας την παλαιστινιακή διαπραγματευτική ομάδα να μην αποδεχτεί, στις συνομιλίες, τίποτε λιγότερο από την αναγνώριση του δικαιώματος της επιστροφής σε όλους τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες. Συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε από οπαδούς της εξτρεμιστικής οργάνωσης «Χαμάς» και στην πόλη της Γάζας, με βασικό σύνθημα τον άμεσο τερματισμό των διαπραγματεύσεων στην Τάμπα και τη συνέχιση της Ιντιφάντα.

Στο μεταξύ, την ευθύνη για τη δολοφονία του Ισραηλινού αυτοκινητιστή, στο χωριό Μπιλ Ναμπάλα, κοντά στην ανατολική Ιερουσαλήμ, την Πέμπτη το βράδυ, ανέλαβε η πρωτοεμφανιζόμενη οργάνωση «Ταξιαρχίες του Τχαμπέτ Τχαμπέτ». Οι ισραηλινές αρχές ασφαλείας εκτιμούσαν ότι πρόκειται για κάποια διάσπαση της οργάνωσης «Φατάχ» του Γιάσερ Αραφάτ, καθώς Τχαμπέτ Τχαμπέτ ονομαζόταν ένα υψηλόβαθμο στέλεχος της Φατάχ που δολοφονήθηκε στο πλαίσιο των επιχειρήσεων «ακριβείας» Ισραηλινών κομάντος, πριν από μερικές βδομάδες.

Στο ναδίρ ο Μπαράκ ενόψει εκλογών

Τα «αισιόδοξα» μηνύματα από την Τάμπα, όμως, δε φαίνεται να εισακούστηκαν στο εκλογικό σώμα του Ισραήλ. Τρεις νέες δημοσκοπήσεις, που δόθηκαν χτες στη δημοσιότητα, φέρουν τον υπηρεσιακό πρωθυπουργό Εχούντ Μπαράκ να υπολείπεται το λιγότερο 16 και το περισσότερο 18 ποσοστιαίες μονάδες του αντιπάλου του, ηγέτη του Λικούντ, Αριέλ Σαρόν. Και στις 3 δημοσκοπήσεις είχε συμπεριληφθεί ως πιθανότητα η υποψηφιότητα του Σιμόν Περές, ο οποίος συγκέντρωνε αρκετά ικανοποιητικό ποσοστό προτίμησης του εκλογικού σώματος, σε σημείο που καθιστούσε σοβαρά αμφίβολη την εκλογή Σαρόν.

Τα νέα αυτά στοιχεία έδωσαν καινούρια τροφή στα ισραηλινά ΜΜΕ, αλλά και σε πολιτικούς αναλυτές, που, μέσω της αρθρογραφίας που έχουν αναπτύξει τις τελευταίες ημέρες, καλούν, εμμέσως πλην σαφώς, τον Μπαράκ να υποχωρήσει και να παραδώσει τη θέση του στον Πέρες. Μάλιστα, όλοι έσπευσαν να «υπενθυμίσουν» στον Μπαράκ ότι ο ισραηλινός εκλογικός νόμος του δίνει το δικαίωμα να προχωρήσει σε μια τέτοια κίνηση μέχρι και τις 2 Φλεβάρη, 4 μόλις ημέρες πριν την εκλογική αναμέτρηση.