ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ
Νέα «στροφή» προς συνάντηση, με παρασκηνιακές πιέσεις
Τετάρτη 31 Γενάρη 2001

Associated Press

Αλλη μια κηδεία που μετατράπηκε σε μαχητική διαδήλωση
ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ - ΓΑΖΑ.-

Στο προσκήνιο ήρθε και πάλι το ενδεχόμενο συνάντησης Αραφάτ - Μπαράκ, μετά την «αλλαγή πλεύσης» και την επιλογή και των δύο να «χαμηλώσουν τους τόνους». Αμελητέα δε θα πρέπει να θεωρείται η διπλωματία πιέσεων, πλην παρασκηνίου, που ασκεί ο ΓΓ του ΟΗΕ Κόφι Ανάν, την οποία συμπληρώνει, εμμέσως πλην σαφώς, με λακωνικές ανακοινώσεις το Στέιτ Ντιπάρτμεντ υπό τον νέο Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών. Ο ίδιος, πάντως, ο Εχούντ Μπαράκ εκτιμάται ότι «βλέπει» μια τέτοια συνάντηση ως τελευταία του ευκαιρία να διεκδικήσει με αξιώσεις την παραμονή του στην εξουσία, αφού οι δημοσκοπήσεις που δημοσιεύονται η μία μετά την άλλη είναι περισσότερο από απογοητευτικές για τη δημοτικότητά του.

«Δεν αποκλείεται να πραγματοποιηθεί τελικά μια συνάντηση ανάμεσα στον Παλαιστίνιο ηγέτη Γιάσερ Αραφάτ και τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Εχούντ Μπαράκ». Αυτό δήλωνε, χτες, ο Παλαιστίνιος υπουργός Πληροφοριών Γιάσερ Αμπέντ Ράμπο, χωρίς, όμως, να δίνει πιο συγκεκριμένες λεπτομέρειες πέραν του ότι στις προσπάθειες πραγματοποίησης της συνάντησης, πριν τις ισραηλινές εκλογές, βρίσκεται αναμεμειγμένος ιδιαίτερα ο ΓΓ του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν. Την πιθανότητα μιας συνάντησης κορυφής επιβεβαίωνε και ανώτερος Ισραηλινός κυβερνητικός αξιωματούχος, που δε θέλησε να κατονομαστεί, ο οποίος, μάλιστα, όριζε ως πιθανότερο τόπο της συνάντησης, την Αίγυπτο και ως πιθανότερη ημέρα το Σάββατο.

Επισήμως, πάντως, από τα γραφεία των δύο ηγετών η είδηση δεν επιβεβαιώθηκε. Εντούτοις, τόσο ο Αραφάτ όσο και ο Μπαράκ προχώρησαν σε μια νέα «λείανση» του ύφους και του τόνου τους, μετά από την ανταλλαγή κατηγοριών και την όξυνση των περασμένων 24ώρων με αφορμή τη «σκληρή γλώσσα» Αραφάτ σε βάρος του Ισραήλ, κατά τη διάρκεια της ομιλίας που απηύθυνε στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός. Ο Αραφάτ είχε σπεύσει, ήδη, από τη Δευτέρα να επαναδιατυπώσει την προσήλωσή του στην «ειρηνευτική διαδικασία» και να εκφράσει τις ελπίδες του μετά τη «μεγάλη πρόοδο που επιτεύχθηκε στις συνομιλίες της Τάμπα». Ο Μπαράκ ανταποκρίθηκε άμεσα σχολιάζοντας την αλλαγή στάσης του Αραφάτ ως «απόδειξη του πόσο κοντά βρίσκονται σε μια συμφωνία οι δύο πλευρές».

Για πολλούς αναλυτές, όμως, κομβικότατος είναι ο ρόλος του Κόφι Ανάν αλλά και της Ουάσιγκτον. Ο Ανάν, από τη Στοκχόλμη, δήλωνε «περιχαρής» για την έκβαση των συνομιλιών στην Τάμπα και εξέφραζε τη «βεβαιότητα» ότι αυτές θα επαναληφθούν αμέσως μετά τις ισραηλινές εκλογές. Λίγες ώρες νωρίτερα, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξέφραζε, με ανακοίνωσή του, τη δυσαρέσκειά του για το «σκληρό ύφος» Αραφάτ στο Νταβός, τονίζοντας ότι δεν είναι «εποικοδομητικό για την ειρηνευτική διαδικασία, στης οποίας την ολοκλήρωση και οι δύο πλευρές είναι ξεκάθαρα προσηλωμένες».

Παρά την πίεση χρόνου και την έντονη απογοήτευση, Παλαιστίνιος αξιωματούχος, που επέμεινε στην ανωνυμία του, επέμενε ότι αν συναντηθούν οι Αραφάτ - Μπαράκ «μπορούν να καταλήξουν σε οριστική συμφωνία μέσα σε 24 ώρες, αφού οι συνομιλίες της Τάμπα έχουν οδηγήσει σε πραγματική πρόοδο». Η πεποίθηση αυτή φαίνεται ότι επικρατεί και σε αρκετούς συνεργάτες του Εχούντ Μπαράκ, οι οποίοι ασκούν πιέσεις στον υπηρεσιακό πρωθυπουργό να αδράξει αυτήν την τελευταία ευκαιρία ενόψει της εκλογικής αναμέτρησης. Στο πλαίσιο αυτών των διπλωματικών εξελίξεων, ο Ισραηλινός διαπραγματευτής Γκιλέαντ Σερ και ο πρώην αρχηγός των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών - Σιν Μπετ, Γίσραελ Χάσον, αναχώρησαν, χτες, για σύντομες επισκέψεις στην Αίγυπτο και στην Ιορδανία, όπου θα συναντηθούν με τον Πρόεδρο Χόσνι Μουμπάρακ και τον βασιλιά Αμπντάλα, αντίστοιχα.

«Ανάσα» στον πιεζόμενο από όλες τις πλευρές Εχούντ Μπαράκ, έδωσε η απόφαση της γενικής εργατικής συνομοσπονδίας Χιστραντούτ να λύσει την πολυήμερη απεργία της μετά από την ικανοποίηση των αιτημάτων της. Υπάλληλοι όλων των δημοσίων υπηρεσιών, λιμενικοί, εργαζόμενοι στα μέσα μαζικής μεταφοράς, στα αεροδρόμια, στα ταχυδρομεία κέρδισαν την αύξηση κατά 3,6% των μισθών τους, την καταβολή ενός πάγιου επιδόματος 1.250 σέκελ καθώς και τη λήψη βελτιωτικών μέτρων στο συνταξιοδοτικό τους πρόγραμμα με αντάλλαγμα τη λήξη των κινητοποιήσεών τους και τη δέσμευση ότι δεν πρόκειται να προχωρήσουν σε άλλη απεργία για τους επόμενους 6 μήνες.

Από το κακό στο χειρότερο

Η έντονη φημολογία περί συνάντησης κορυφής αλλά και περί επίτευξης προόδου στις συνομιλίες της Τάμπα, δε φαίνεται, παρ' όλα αυτά, να έχει επηρεάσει την ισραηλινή κοινή γνώμη ενώ η αντίστροφη μέτρηση για την πρωθυπουργική εκλογική αναμέτρηση έχει, ήδη, αρχίσει. Οι δημοσκοπήσεις, που ακολουθούν η μία την άλλη, παρουσιάζουν σταθερά τον Μπαράκ να υπολείπεται 16 - 20 ποσοστιαίες μονάδες του ακροδεξιού ηγέτη του Λικούντ Αριέλ Σαρόν, παρά τις επισταμένες προσπάθειες του υπηρεσιακού πρωθυπουργού να αναδείξει τα δύο βασικά ζητήματα στα οποία στήριξε την προεκλογική του εκστρατεία: τη δυνατότητα επίτευξης ειρήνης με τους Παλαιστινίους και την πρόθεσή του να προχωρήσει σε αποκατάσταση της ισότητας και του σεβασμού ανάμεσα σε θρησκευόμενους και απλούς λαϊκούς πολίτες, υπογραμμίζοντας ότι το Ισραήλ είναι κράτος για όλους τους Ισραηλινούς και όχι μόνο για τους φανατικούς Εβραίους.

Χωρίς να πάρουν θέση, με ξεκάθαρη, όμως, την προσπάθειά τους να «στηρίξουν» τον Εχούντ Μπαράκ εμφανίστηκαν σε δηλώσεις τους στην ισραηλινή κρατική τηλεόραση, τόσο ο Παλαιστίνιος ηγέτης όσο και ο Αιγύπτιος Πρόεδρος. Ο Γιάσερ Αραφάτ, αν και «ένιψε τας χείρας του» όσον αφορά τις προτιμήσεις του ισραηλινού λαού, δεν έκρυψε την απέχθειά του προς το πρόσωπο του Αριέλ Σαρόν. Πολύ πιο σαφής στη δυσαρέσκειά του απέναντι στο ενδεχόμενο πρωθυπουργίας του Σαρόν, εμφανίστηκε ο Μουμπάρακ. Ξεκάθαρα, πάντως, υπέρ του Εχούντ Μπαράκ τάχθηκε ο Παλαιστίνιος υπουργός Πληροφοριών, Γιάσερ Αμπέντ Ράμπο, ο οποίος κάλεσε τους Ισραηλινούς Αραβες (12,3% του ισραηλινού πληθυσμού) να «κλείσουν το δρόμο στον Αριέλ Σαρόν με τον οποιονδήποτε τρόπο».