ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΕΙΣ - ΕΞΑΓΟΡΕΣ
Γιγαντώνουν τα μονοπώλια - γονατίζουν το λαό

Νέος κύκλος συγκέντρωσης στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Στην τελική ευθεία οι διεργασίες για «κούρεμα» - «ελεγχόμενη πτώχευση»

Κυριακή 4 Σεπτέμβρη 2011

Με φόντο την όξυνση της καπιταλιστικής κρίσης, την καταστροφή υπερσυσσωρευμένων κεφαλαίων, που έρχονται από την προηγούμενη φάση καπιταλιστικής «ανάπτυξης», η δράκα των μονοπωλίων κλιμακώνει την επιθετική πολιτική απέναντι στο λαό, το νέο κύκλο συγχωνεύσεων και εξαγορών, φρέσκες εξοικονομήσεις στην κλίμακα της παραγωγής, στην αδιάλειπτη διαδικασία ενίσχυσης της «ανταγωνιστικότητας» και για την απόσπαση πόντων και πλεονεκτημάτων στις μεταξύ τους αδυσώπητες κόντρες και ανταγωνισμούς.

Τα σπασμένα και στη μια και στη άλλη φάση (μεγέθυνση - κρίση), η αλληλουχία του καπιταλιστικού κύκλου, φορτώνονται στους εργάτες, στα λαϊκά στρώματα, με την αναβάθμιση της εκμετάλλευσης, διαχρονικά με τη λεηλασία ολοένα και μεγαλύτερου μέρους από τον κοινωνικά παραγόμενο πλούτο. Οι επιχειρηματικές κολεγιές, η γιγάντωση των μονοπωλίων, πατούν πάνω στις κάθε φορές «αντικειμενικότητες» και πάντοτε στις νομοτέλειες του εκμεταλλευτικού συστήματος, στρώνουν το χαλί στην επιθετικότητα του κεφαλαίου, «σήμερα» δημιουργούν όρους και προϋποθέσεις για την παραπέρα απότομη όξυνση της καπιταλιστικής κρίσης.

Η καπιταλιστική κρίση είναι αποτέλεσμα, η «φυσική» συνέχεια της υπερσυσσώρευσης κερδών και κεφαλαίων από την προηγούμενη φάση, των γενικότερων αναδιαρθρώσεων σε κλάδους παραγωγής και τομείς της οικονομίας, σειράς συγχωνεύσεων και εξαγορών που έγιναν στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας και που προσέλαβαν γιγαντιαίες διαστάσεις μέσα στη δεκαετία του '90. Και τότε, οι καπιταλιστές πανηγύριζαν, αθέλητα αλλά αντικειμενικά διαμόρφωναν όρους και προϋποθέσεις για τη σημερινή καπιταλιστική κρίση, για τους οξυμένους ανταγωνισμούς και μέσα στη λυκοσυμμαχία της ευρωζώνης. Σήμερα και προκειμένου να βρουν διεξόδους κερδοφορίας προετοιμάζουν την καταστροφή μέρους από τα υπερσυσσωρευμένα και λιμνάζοντα κεφάλαια, μέσα από το κούρεμα του κρατικού χρέους και των ομολόγων, όπως και με άλλες διαδικασίες. Hδη έχει ξεκινήσει και η διαδικασία για την επίσημη κρατική «πτώχευση», ή όπως αλλιώς ονομάσουν το «νομικό» μέρος της υπόθεσης.

Σε αυτή την πραγματικότητα πατάει η νέα επιχειρηματική κολεγιά, η συγχώνευση των τραπεζικών ομίλων της «Eurobank» (Λάτσηδες) με την «Αlpha». Οι μερίδες των τραπεζών, σε συνεννόηση με την κυβέρνηση και τους ιμπεριαλιστικούς Οργανισμούς, βρίσκονται σε προχωρημένες συζητήσεις και για παραπέρα συγχωνεύσεις στον τραπεζικό κλάδο, σε μια διεργασία που μόνο τα χειρότερα εγκυμονεί για τα υπερδανεισμένα από τις τράπεζες λαϊκά νοικοκυριά, για τους μικροεπαγγελματίες, συνολικά για το λαό. Τα χειρότερα προετοιμάζουν και για τους εργαζόμενους στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Οπως προκύπτει και από τις ανακοινώσεις τους, ένα μεγάλο κομμάτι από τις «εξοικονομήσεις» και τις κάθε είδους «συνέργειες» αφορά στο λεγόμενο μισθολογικό κόστος, τόσο συνολικά από τις μαζικές απολύσεις, όσο και ατομικά για τον καθένα. «Κλειδί» της επιχειρηματικής κολεγιάς είναι η παραπέρα κεφαλαιακή «θωράκιση» της νέας τράπεζας με ποσά ύψους 3,9 δισ. ευρώ, η απόσπαση πλεονεκτικής θέσης μέσα στη χώρα, αλλά κυρίως στον ευρύτερο ζωτικό χώρο και αγορές, όπου σύμφωνα με τις δικές τους εκτιμήσεις θα ανέβουν μεταξύ των τριών μεγαλύτερων τραπεζικών ομίλων σε Κύπρο, Βουλγαρία, Ρουμανία και Σερβία. Το πάνω χέρι στο νέο σχήμα παίρνουν τα κεφάλαια από το Κατάρ, διεργασία που αποδείχνει και το πόσο κίβδηλη είναι η προπαγάνδα κυβέρνησης και πλουτοκρατίας για τον κίνδυνο «αφελληνισμού» του τραπεζικού συστήματος.

Οι τραπεζίτες έχουν κάθε λόγο να διαφημίζουν την κεφαλαιακή τους επάρκεια, την «ασφάλεια» που προσφέρουν στην πελατεία τους. Το απόλυτα βέβαιο είναι ότι χωρίς την κρατική στήριξη, χωρίς των πακτωλό με τα κρατικά και διακρατικά πακέτα ενίσχυσης, δε θα μπορούσαν να κάνουν ούτε μισό βήμα. Για τις ανάγκες ρευστότητας κάποιων τραπεζών - οι πληροφορίες αναφέρουν τη Γιούρομπανκ και την Πειραιώς - στήθηκε και ο έκτακτος μηχανισμός ενίσχυσης και από την Τράπεζα της Ελλάδας, εξέλιξη που φαίνεται να επιτάχυνε τις ανακοινώσεις για τη μεταξύ τους συγχώνευση.

Τα δεδομένα
Στη δεκαετία του '90

Η σημερινή κατάσταση αποτελεί τη συνέχεια των διεργασιών που ξεκίνησαν στη δεκαετία του '90, με τις μεγάλες ιδιωτικοποιήσεις των τραπεζών που βρίσκονταν στον έλεγχο του κράτους και των κυβερνήσεων. Στην ίδια περίοδο έκανε την εμφάνισή του ένας νέος κύκλος συγκέντρωσης, συγχωνεύσεων και εξαγορών. Ας θυμηθούμε μερικές: Η «Εurobank» (όμιλος Λάτση) εξαγοράζει την «Interbank» (1996) και αμέσως μετά τα υποκαταστήματα στην Ελλάδα της «Credit Lyonais». Το 1998 βάζει πόδι στην «Εργασίας» και εξαγοράζει την Τράπεζα Αθηνών (μέχρι τότε συνιδιοκτήτες ήταν η Εθνική Τράπεζα και κορεάτες μεγαλοεπιχειρηματίες). Την ίδια χρονιά (1998) ο όμιλος Λάτση εξαγοράζει και την Τράπεζα Κρήτης. Δυο χρόνια αργότερα (2000) με «επιθετική εξαγορά» και σε συνεργασία με τη γερμανική «Deutsche Bank» συγχωνεύεται ολοκληρωτικά με την Τράπεζα Εργασίας, για την οποία κονταροχτυπήθηκαν με την «Πειραιώς». Οι Γερμανοί τραπεζίτες της «Deutsche Bank» στα τέλη του 2003 αποχώρησαν από τον όμιλο «Eurobank» - Λάτση σε αναζήτηση ακόμη μεγαλύτερων αποδόσεων και ευκαιριών σε άλλες κυρίως γειτονικές τους χώρες (Τσεχία, Πολωνία). Στο διάστημα της εδώ παραμονής του το γερμανικό τραπεζικό μονοπώλιο απέσπασε αστρονομικά ποσά για προμήθειες σε διάφορες εκδουλεύσεις για λογαριασμό των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ (σύμβουλοι ιδιωτικοποιήσεων, κρατικό χρέος, προμήθειες κ.ά.). Η «Alpha Βank» (όμιλος Κωστόπουλου) τελειώνει - και τυπικά - την απορρόφηση της Ιονικής το 2000. Η Πειραιώς, την οποία ήδη από το 1992 είχε εκχωρήσει σε ιδιώτες η Εμπορική Τράπεζα, εξαγοράζει και τη Μακεδονίας - Θράκης (1998). Στα τέλη της δεκαετίας του '90 συγχωνεύεται και με τη Χιος (συμφερόντων Βαρδινογιάννη) και το 2002 αποσπά και τη μέχρι τότε υπό κρατικό έλεγχο ΕΤΒΑ. Αρχές του 2004 είχαν εκχωρήσει και τη Γενική Τράπεζα στο γαλλικό τραπεζικό όμιλο «Societe Generale». Στα επόμενα χρόνια τελειώνουν και οι τελευταίες εκκρεμότητες με τις υπό κρατικό έλεγχο τράπεζες : Εθνική και Εμπορική (η τελευταία πέρασε στη γαλλικό μονοπώλιο «Gredit Agricole») παραδόθηκαν πλήρως στους ιδιώτες από τις κυβερνήσεις που λειτούργησαν ενισχυτικά η μια στην άλλη και για την ανταγωνιστικότητα των μονοπωλίων. Αμύθητος είναι και ο πακτωλός που απέσπασαν από τα παιχνίδια με τις υποτιμήσεις της δραχμής, τα επιτόκια των κρατικών ομολόγων, τα «κρυφά χρέη», τη λεηλασία στο χρηματιστήριο και βέβαια με την απογείωση του τραπεζικού δανεισμού και των επιτοκίων απέναντι στα λαϊκά νοικοκυριά.

Η γιγάντωση των μονοπωλίων, οι συγχωνεύσεις και εξαγορές, οι αντικειμενικότητες του εκμεταλλευτικού συστήματος είναι διέξοδος μόνο για τους ίδιους. Για το λαό υπάρχει μόνο ο άλλος δρόμος ανάπτυξης, χωρίς τους καπιταλιστές και τις κρίσεις τους.


Ανδρέας ΣΑΚΑΡΕΛΟΣ