Ο κίνδυνος από ένα μεγάλο τσουνάμι ήταν ξεκάθαρος επί δεκαετίες, αλλά η εταιρεία εκμετάλλευσης του σταθμού και η ιαπωνική κυβέρνηση ...δεν ήθελαν να ξέρουν, συμπεραίνουν τρεις ειδικοί επιστήμονες
Οπως παραδέχτηκε η ιαπωνική κυβέρνηση σε αναφορά της προς τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας, η πυρηνική καταστροφή στη Φουκουσίμα δεν προκλήθηκε από το σεισμό της 11ης Μάρτη 2011, ισχύος 9 βαθμών της κλίμακας ρίχτερ, αλλά από το μεγάλο τσουνάμι που προκάλεσε ο σεισμός. Το τσουνάμι κατέστρεψε τα δίκτυα τροφοδοσίας με ηλεκτρική ενέργεια του συστήματος ψύξης των τεσσάρων αντιδραστήρων, με τελικό αποτέλεσμα την τήξη των πυρήνων των τριών απ' αυτούς.
Κατά τους τρεις επιστήμονες, τα μέτρα αντιμετώπισης ενδεχόμενου τσουνάμι που είχαν ληφθεί όταν κατασκευαζόταν το πυρηνικό εργοστάσιο στη Φουκουσίμα, τη δεκαετία του 1960, ήταν ήδη από οριακά ακόμα και με τις επιστημονικές γνώσεις εκείνης της εποχής, καθώς ήταν σχεδιασμένα για τσουνάμι με ύψος κύματος όχι μεγαλύτερο των 3,1 μέτρων. Η πρόβλεψη αυτή βασιζόταν στο τσουνάμι που έφτασε στην Ιαπωνία μετά από μεγάλο σεισμό στη Χιλή το 1960. Ομως, το τσουνάμι της περασμένης άνοιξης έφτασε σε ορισμένες περιοχές μέχρι και 40 μέτρα...
Το 2006, η ιαπωνική Επιτροπή Πυρηνικής Ασφάλειας αναθεώρησε προς το αυστηρότερο τον αντισεισμικό κανονισμό όσον αφορά τα πυρηνικά εργοστάσια. Ωστόσο, ειδικά για τα τσουνάμι οι διατυπώσεις ήταν γενικόλογες και η TEPCO δεν πήρε κάποιο ουσιαστικό μέτρο αναβάθμισης των αντίμετρων για τσουνάμι στο εργοστάσιο Φουκουσίμα Νταΐτσι, ούτε και σε κάποιο άλλο εργοστάσιο. Σε ακρόαση κυβερνητικής επιτροπής το 2009, ο γεωλόγος Γιουκινόμπου Οκαμούρα προειδοποίησε έντονα για τους κινδύνους από ένα τσουνάμι ανάλογο με εκείνο του 869. Το μονοπώλιο αγνόησε και πάλι την προειδοποίηση και για να θολώσει τα νερά παρουσίασε προσομοίωση, που έδειχνε ότι υπό ορισμένες συνθήκες (εκείνες που το βόλευαν) τυχόν τσουνάμι στην πεδιάδα Σεντάι, δεν θα ξεπερνούσε τα μέτρα προστασίας στα εργοστάσια της Φουκουσίμα (δηλαδή βασικά τους κυματοθραύστες που είχαν κατασκευαστεί).
Οι τρεις επιστήμονες τονίζουν ότι το εργοστάσιο θα έπρεπε να είχε και ένα ξεχωριστό σύστημα ψύξης σε περίπτωση τσουνάμι, που θα ενεργοποιούνταν στην περίπτωση που θα αποτύγχαναν όλα τα άλλα συστήματα. Αυτό το σύστημα θα έπρεπε να έχει εξασφαλισμένη ξεχωριστή ροή νερού από το υπόλοιπο δίκτυο και να μπορεί να τροφοδοτεί τους πυρήνες των αντιδραστήρων για αρκετές ώρες μετά τη διακοπή λειτουργίας των βασικών συστημάτων, ώστε να δοθεί χρόνος για λήψη μέτρων επαναλειτουργίας τους. Ενα τέτοιο σύστημα δε θα ήταν φτηνό, επισημαίνουν οι τρεις ειδικοί, αλλά θα μπορούσε να είχε αποτρέψει την ανθρώπινη και υλική καταστροφή από την τήξη των αντιδραστήρων.
Επιπλέον, το εργοστάσιο Φουκουσίμα Νταΐτσι είχε προβληματικό και μη φιλτραριζόμενο σύστημα εξαερισμού, ενώ έλειπε και το σύστημα ανασυνδυασμού του υδρογόνου στα κτίρια των αντιδραστήρων. Ειδικότερα το τελευταίο θα μπορούσε να είχε αποτρέψει τις εκρήξεις μίγματος υδρογόνου - οξυγόνου, που διέσπειραν μεγάλες ποσότητες ραδιενεργών υλικών στην ατμόσφαιρα, στη θάλασσα και στο έδαφος της περιοχής. Στο άρθρο των τριών επιστημόνων τονίζεται και η έλλειψη λειτουργικού προγράμματος αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων στο εργοστάσιο. Ακόμα και οι κινητές ντιζελοκίνητες αντλίες για την ψύξη των δεξαμενών χρησιμοποιημένου καυσίμου χρειάστηκε μέρες για να βρεθούν.
Η καταστροφή στη Φουκουσίμα είναι αποτέλεσμα του καπιταλιστικού τρόπου ανάπτυξης, που έχει ως μοναδικό κίνητρο και κριτήριο των επιλογών που γίνονται το καπιταλιστικό κέρδος, το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Αυτή είναι η ρίζα της αρχικής προχειρότητας κατά την κατασκευή πυρηνικών εργοστασίων στη σεισμογόνα και συχνά πληττόμενη από τσουνάμι Ιαπωνία, αυτή είναι και η ρίζα της μετέπειτα ολιγωρίας της εταιρείας εκμετάλλευσης του σταθμού και της καπιταλιστικής κυβέρνησης, στις προειδοποιήσεις των επιστημόνων.