Εδώ και καιρό κυριαρχεί σε Ρώσους πολιτικούς αναλυτές ότι μεταξύ του ρωσικού πολιτικού «δίδυμου» (του Προέδρου Ντ. Μεντβέντιεφ και του πρωθυπουργού Β. Πούτιν) υπήρχαν σημαντικές διαφορές στην άσκηση της εξωτερικής πολιτικής της Ρωσίας. Σύμφωνα μ' αυτήν την εκτίμηση, αν ο Μεντβέντιεφ έβλεπε τη Ρωσία περισσότερο ως ένα ισχυρό περιφερειακό «παίκτη», η αντίληψη του Πούτιν προέβαλε πιο μεγάλες φιλοδοξίες, θεωρώντας πως η Ρωσία είναι ένας σημαντικός «παράγοντας» παγκόσμιας εμβέλειας. Ετσι, η αναμενόμενη σημερινή επιστροφή του Β. Πούτιν στον προεδρικό «θώκο» προκαλεί επιπρόσθετο ενδιαφέρον για πιθανές διαφοροποιήσεις στην εξωτερική πολιτική της Ρωσίας.

Την περασμένη βδομάδα σε άρθρο στην εφημερίδα «Μοσκόφσκιε Νόβοστι» ο Βλαντιμίρ Πούτιν, δηλώνει πως η Ρωσία θα εξακολουθήσει να έχει το «προνόμιο» διαμόρφωσης μιας «ανεξάρτητης» εξωτερικής πολιτικής.

Την ίδια ώρα, ωστόσο, στο άρθρο του ο Β. Πούτιν αναγνωρίζει πως η Ρωσία ούτε είναι, ούτε επιθυμεί να βρεθεί «απομονωμένη» στη διεθνή αρένα. Το ίδιο μάλιστα άρθρο αναφέρεται στις ιδιαίτερα σύνθετες και πολύπλοκες σχέσεις της Ρωσίας με άλλους «διεθνείς παίκτες», όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα, η ΕΕ, η Ινδία, αλλά και στις διακρατικές ενώσεις του ΟΗΕ, του ΝΑΤΟ, της Οργάνωσης Συνεργασίας της Σαγκάης, των ταχύτερα αναπτυσσόμενων χωρών (BRICS), τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ) κ.ά.

Με τον τρόπο αυτό γίνεται κάτι παραπάνω από σαφές πως ακόμη και για μια χώρα με ισχυρό πυρηνικό οπλοστάσιο, τεράστια φυσικά αποθέματα πρώτων υλών και ανερχόμενο οικονομικό δυναμικό, οι σχέσεις αλληλεξάρτησης που διαμορφώνονται στα πλαίσια του παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού συστήματος κάνουν αρκετά σχετική την έννοια της «ανεξάρτητης» εξωτερικής πολιτικής, που αποδεικνύεται στενά εξαρτημένη από τα συμφέροντα των ρωσικών μονοπωλίων στη διαπάλη για το κέρδισμα αγορών, τον έλεγχο των πρώτων υλών και των δρόμων μεταφοράς τους.

Στο άρθρο του ο Β. Πούτιν ευθέως κατηγορεί τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, πως καταλαβαίνουν ιδιόμορφα την έννοια της ασφάλειας, πως έχουν καταληφθεί από την ιδέα να εξασφαλίσουν για τον εαυτό τους το απόλυτο άτρωτο.

Τους προειδοποιεί πως «η ασφάλεια στον κόσμο μπορεί να εξασφαλιστεί μόνον από κοινού με τη Ρωσία, κι όχι επιδιώκοντας να την "σπρώξουν" παραπίσω, να αδυνατίσουν τις γεωπολιτικές θέσεις της και να χτυπήσουν την αμυντική της ικανότητα».

Ιδιαίτερα σημειώνει τα σχέδια επέκτασης του ΝΑΤΟ και το αμερικάνο-νατοϊκό σχέδιο για τη δημιουργία συστήματος αντιπυραυλικής άμυνας στην Ευρώπη, που όπως δηλώνει «προκαλεί τις νόμιμες ρωσικές ανησυχίες».

Υπογραμμίζει πως αν και η Ρωσία επιδιώξει την καλυτέρευση των σχέσεων με το ΝΑΤΟ, το τελευταίο «δημιουργεί προηγούμενα, που δε βοηθούν καθόλου στην εμφάνιση κλίματος εμπιστοσύνης».

Ιδιαίτερα αιχμηρός γίνεται ο Β. Πούτιν στα σχέδια «παράκαμψης» της Ρωσίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους στο ΝΑΤΟ. Με αποτέλεσμα το ΝΑΤΟ να επιδιώκει να αναλάβει λειτουργίες, που όπως σημειώνει στο άρθρο, «κάθε άλλο παρά ταιριάζουν σ' ένα αμυντικό σύμφωνο».

Ως παράδειγμα παραγκωνισμού της Ρωσίας φέρνει τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και σημειώνει πως σ' εκείνες χώρες, που πέρασαν από τη λεγόμενη «αραβική άνοιξη», οι ρωσικές εταιρείες χάνουν θέσεις που είχαν κατακτήσει επί δεκαετίες στις εκεί αγορές και τάσσεται ενάντια στην επανάληψη του «λιβυκού σεναρίου» στη Συρία.

Προειδοποιεί πως οι συνέπειες ενός στρατιωτικού χτυπήματος κατά του Ιράν θα είναι πραγματικά καταστροφικές. Προτείνεται να αναγνωριστεί το δικαίωμα του Ιράν σε ένα πυρηνικό πρόγραμμα για ειρηνικούς σκοπούς κάτω από τον έλεγχο της Διεθνούς Οργάνωσης Ατομικής Ενέργειας. Οπως ευθέως δηλώνει, ένα τέτοιο ενδεχόμενο «θα ήταν για τη Ρωσία ιδιαίτερα επωφελές, αφού εμείς δουλεύουμε στις διεθνείς αγορές, οικοδομούμε νέους πυρηνικούς σταθμούς, στη βάση σύγχρονων και ασφαλών τεχνολογιών, συμμετέχουμε στη δημιουργία πολυμερών κέντρων εμπλουτισμού του ουρανίου και στις τράπεζες πυρηνικού καυσίμου».

Επιπλέον, στο άρθρο δίνεται βάρος στην ανάγκη ενίσχυσης των σχέσεων της Ρωσίας με την ΕΕ. Δηλώνεται πως η Ρωσία είναι αναπόσπαστο τμήμα της μεγάλης Ευρώπης και του ευρύτερου ευρωπαϊκού πολιτισμού.

Ταυτόχρονα, υπογραμμίζεται πως η Ρωσία επιθυμεί μια ενιαία και ισχυρή ΕΕ, ενώ εκφράζονται παράπονα για εμπόδια στη δράση των ρωσικών μονοπωλίων στην Ευρώπη. Ως παράδειγμα ο Β. Πούτιν αναφέρει τα ενεργειακά σχέδια της ΕΕ για περιορισμό των ρωσικών ενεργειακών μονοπωλίων, αλλά και την αποτυχία των ρωσικών μονοπωλίων να πάρουν στα χέρια τους την αυτοκινητοβιομηχανία της «Οπελ».

Καλεί τους Ευρωπαίους αστούς να εγκαταλείψουν «αγκυλώσεις» του παρελθόντος, που μπορεί ακόμη να έχουν απέναντι στη Ρωσία και τους εμποδίζουν στην εμβάθυνση των σχέσεων ΕΕ - Ρωσίας και προτείνεται η δημιουργία ενός ενιαίου οικονομικού χώρου από τον Ατλαντικό ως τον Ειρηνικό Ωκεανό, της «Ενωσης της Ευρώπης».

Στο άρθρο δεν κρύβεται το βάρος που δίνει η αστική τάξης της Ρωσίας στη στρατηγική συνεργασία της με την Κίνα, αλλά και την Ινδία και γενικότερα με τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες χώρες του BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική).

Σημειώνεται πως η Ρωσία θα επιδιώξει την από κοινού τοποθέτηση αυτών των δυνάμεων στη «διεθνή αρένα, στην από κοινού επίλυση των οξυμένων περιφερειακών και παγκόσμιων προβλημάτων», σπέρνοντας αυταπάτες για τη διαμόρφωση μιας δήθεν «ισότιμης παγκόσμιας τάξης», που θα διαμορφωθεί από τον πολυ-πολικό κόσμο.

Την ίδια ώρα όμως αναγνωρίζει πως αν και τα βασικά πολιτικά ζητήματα με την Κίνα «έχουν επιλυθεί», σε κάποια ζητήματα παραμένει κάποια «τραχύτητα» στις ρώσο-κινεζικές σχέσεις, και σαν παράδειγμα αναφέρει το γεγονός ότι σε τρίτες χώρες δεν συμπίπτουν τα συμφέροντα των δύο χωρών. Μ' άλλα λόγια, δίπλα στη συνεργασία τους συνυπάρχει κι ο ανταγωνισμός τους, για τον έλεγχο των αγορών και των πρώτων υλών.

Στο άρθρο σημειώνεται πως οι ΗΠΑ κι άλλες δυτικές χώρες επιδιώκουν να ιδιοποιηθούν το ζήτημα των λεγόμενων «ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Σημειώνει ως παράδειγμα πως στη Λιβύη μια σειρά κρατών, με την κάλυψη των ανθρωπιστικών συνθημάτων ξεμπέρδεψαν με το καθεστώς της Λιβύης, με ιδιαίτερα αποκρουστική τη σκηνή της δολοφονίας του Καντάφι.

Σημειώνει πως ο ΟΗΕ και το Συμβούλιο Ασφαλείας του πρέπει αποτελεσματικά να εμποδίσει την προσπάθεια κάποιων χωρών να επιβληθούν στη διεθνή αρένα «εξάγοντας την «πυραυλο-βομβιστική δημοκρατία».

Σ' αυτήν την κατεύθυνση, αναδεικνύει το ρόλο των BRICS, ως εκείνο τον «πόλο» που θα επιβάλει στις διεθνείς σχέσεις την «πολυ-πολικότητα» και το τέλος της αυθαιρεσίας στις διεθνείς σχέσεις. Επιπλέον, σημειώνει πως και η Ρωσία θα χρησιμοποιήσει το ζήτημα των λεγόμενων «ανθρωπίνων δικαιωμάτων» απέναντι στις Βαλτικές χώρες (Λετονίας και της Εσθονίας) για την υλοποίηση των γενικών αρχών που αφορούν τις εθνικές μειονότητες. Δε θα συμβιβαστούμε με το απαράδεκτο καθεστώς των «μη πολιτών», που έχει δοθεί σε εκατοντάδες χιλιάδες ρωσόφωνους που έχουν στερηθεί των πολιτικών τους δικαιωμάτων σε αυτές τις χώρες.

Συνοπτικά, με νέο Πρόεδρο το Β. Πούτιν, η αστική τάξη της Ρωσίας αναμένεται να επιδιώξει την ενίσχυση του διεθνούς ρόλου της. Να αξιοποιήσει καλύτερα τις παλιές και να φτιάξει νέες «λυκοσυμμαχίες», για την προώθηση των συμφερόντων των μονοπωλίων της. Το πυρηνικό δυναμικό, το υψηλά ειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό, η τεχνογνωσία (όλα και σε μεγάλο βαθμό «κληρονομιά» του σοσιαλιστικού συστήματος), σε συνδυασμό με τον τεράστιο φυσικό πλούτο και πόρους, εξακολουθούν να διατηρούν τη Ρωσία σε σημαντική θέση στην παγκόσμια ιμπεριαλιστική «πυραμίδα».