Από τον Σαραμάγκου στον Σικελιανό
Τετάρτη 20 Ιούνη 2012

Αγγελος Σικελιανός
Δύο σημαντικούς λογοτέχνες, τον Πορτογάλο νομπελίστα συγγραφέα Ζοζέ Σαραμάγκου (18 Ιουνίου 2010) και τον σπουδαίο Ελληνα ποιητή Αγγελο Σικελιανό (19 Ιουνίου 1951) τιμά το Αρχείο της ΕΡΤ, το οποίο ψηφιοποίησε και παρουσιάζει μέσω των ιστοσελίδων www.ert-archives.gr και www.ert.gr δύο ειδικά αφιερώματα.

Αφιερωμένο στον Ζοζέ Σαραμάγκου είναι το σχετικό επεισόδιο της σειράς εκπομπών «Οι κεραίες της εποχής μας», σε σκηνοθεσία Ηλία Γιαννακάκη.

Στη συνέντευξη του, ο νομπελίστας συγγραφέας μιλά για το οικογενειακό του περιβάλλον, εξηγεί τους λόγους που τον ώθησαν να ασχοληθεί με τη λογοτεχνία και σχολιάζει τη σχέση του με αυτή. Εκφράζει τις ιδέες και τα πιστεύω του, σχολιάζει την απήχηση του έργου του στο αναγνωστικό κοινό και κάνει αποτίμηση της συγγραφικής του παραγωγής κάνοντας μνεία στα βιβλία του «Το Χρονικό του Μοναστηριού», «Η Γη του Αλεντέζου» και «Περί Φωτίσεως». Σχολιάζει ακόμη, την έννοια της δημοκρατίας στο σύγχρονο περιβάλλον της παγκοσμιοποίησης, τις έννοιες της Αριστεράς και της θρησκευτικότητας. Προβάλλονται ομιλίες του συγγραφέα σε εκδηλώσεις προς τιμήν του, σε παρουσιάσεις βιβλίων του, καθώς και στο πλαίσιο της φιλοξενίας του ως τιμώμενου προσώπου στην Πάτρα, που ήταν Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2006. Περιέχονται επίσης, πλάνα από την επίσκεψη του συγγραφέα στην Αρχαία Ολυμπία.

Στη μνήμη του ποιητή Αγγελου Σικελιανού, το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει το σχετικό επεισόδιο (σε δύο μέρη) της σειράς ντοκιμαντέρ «Εποχές και συγγραφείς» σε σκηνοθεσία Τάσου Ψαρρά.

Στο πρώτο μέρος, το ντοκιμαντέρ αναφέρεται στα παιδικά του χρόνια, τις σπουδές και την εγκατάστασή του στην Αθήνα, τη φιλία του με τον Νίκο Καζαντζάκη και στη γνωριμία του με τη μετέπειτα σύζυγό του Εύα Πάλμερ, με την οποία διοργάνωσε το 1927 τις πρώτες Δελφικές Εορτές. Για την ποίηση του Σικελιανού μιλούν μελετητές του έργου του. Στη διάρκεια της εκπομπής προβάλλεται σπάνιο αρχειακό υλικό, όπως αποσπάσματα από την παράσταση «Προμηθέας Δεσμώτης» στους Δελφούς, ηχητικά ντοκουμέντο με τη φωνή του Σικελιανού σε ηχογράφηση του Ηλία Βενέζη το 1949 κ.ά.

Ζοζέ Σαραμάγκου
Στο δεύτερο μέρος του αφιερώματος γίνεται αναφορά στην περίοδο μετά το 1922, με έμφαση στην καθοριστική επίδραση που άσκησε στη διαμόρφωση των ποιητών της γενιάς του '30. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στην παρουσία του ποιητή στην κηδεία του Κωστή Παλαμά στην Κατοχή, καθώς και στην υποψηφιότητά του για το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1951, με επίκεντρο τις παρασκηνιακές ενέργειες της ελληνικής κυβέρνησης που λειτούργησαν υπονομευτικά, αποκλείοντας τον ποιητή από αυτή την τιμή.

Στο πλαίσιο του ντοκιμαντέρ, προβάλλονται ηχητικά ντοκουμέντα, στα οποία ο Σικελιανός διαβάζει ποιήματά του και αφηγείται στιγμές από την προσωπική ζωή του.