ΠΓΔΜ - ΟΔ ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑΣ
Προετοιμάζουν γενίκευση της κρίσης...
Πέμπτη 8 Μάρτη 2001

Associated Press

Περιπολία ΝΑΤΟικών στα σύνορα του Κοσσόβου
ΣΚΟΠΙΑ - ΣΟΦΙΑ - ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ.-

Σε ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο, με την εντεινόμενη δράση των Αλβανών αυτονομιστών στο βορρά της ΠΓΔΜ και στο νότο της Σερβίας, το ΝΑΤΟ επιλέγει να... επιτρέψει στις γιουγκοσλαβικές δυνάμεις τη μετάβασή στη λεγόμενη ουδέτερη ζώνη κοντά σε περιοχές του Κοσσυφοπεδίου που γειτονεύουν με την ΠΓΔΜ. Το Βελιγράδι, προς το παρόν, όχι μόνον επικροτεί αυτή την ενδεχόμενη εξέλιξη -που πρωτοανακοινώθηκε αργά προχτές βράδυ από το ΓΓ του ΝΑΤΟ, Τζορτζ Ρόμπερτσον, και τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Κόλιν Πάουελ- αλλά και θεωρεί εαυτό πως είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμο να μεταβεί στην εύφλεκτη περιοχή (εκπρόσωπος γιουγκοσλαβικού υπουργείου Αμυνας). Εντούτοις, η εξέλιξη αυτή δεν είναι διόλου άσχετη με το γεγονός πως χτες νωρίς το απόγευμα δύο Γιουγκοσλάβοι στρατιώτες σκοτώθηκαν και άλλοι δύο τραυματίστηκαν όταν πάτησαν νάρκη σε περιοχή που απείχε δύο χιλιόμετρα έξω από το Πρέσεβο... Ούτε, με τον τραυματισμό δύο Αλβανών αυτονομιστών με τα διακριτικά του λεγόμενου «Απελευθερωτικού Στρατού» από πυρά στρατιωτών της πολυεθνικής «ΚΦΟΡ» κοντά στο κοσσοβάρικο χωριό Μιγιάκ.

Οσο για την κατάσταση στην ΠΓΔΜ; Αξιωματούχοι του υπουργείου Αμυνας προβλέπουν επέκταση της δράσης των Αλβανών αυτονομιστών και σε άλλα χωριά ή μεθοριακές περιοχές της χώρας, ενώ αναμένουν τα αποτελέσματα των επαφών που έχουν κάνει με σκοπό την «εξάντληση όλων των πολιτικών και διπλωματικών μέσων μέχρι τη διαφορετική αντιμετώπιση της κρίσης»... Αλλες πληροφορίες μάλιστα αναφέρουν πως οι Αλβανοί αυτονομιστές άρχισαν ήδη να μαζεύουν πτώματα γυναικών και παιδιών από νοσοκομεία του Κοσσυφοπεδίου (και δη της Πρίστινα) με (προφανή) σκοπό τη μεταφορά τους σε εύφλεκτες περιοχές της ΠΓΔΜ ή της σερβικής κοιλάδας του Πρέσεβο. Επιπλέον, την ίδια ώρα ανώτατοι αξιωματούχοι της αστυνομικής δύναμης του ΟΗΕ στο Κοσσυφοπέδιο προβλέπουν επικείμενο κύμα «πλαστών» προσφύγων από την ΠΓΔΜ προς την επαρχία «με σκοπό τη γενίκευση της κρίσης».

Associated Press

Από τη σύλληψη του ενός Αλβανού που θεωρείται τρομοκράτης, στα σύνορα του Κοσσόβου με την ΠΓΔΜ
Και ενώ, σήμερα αναμένεται να φθάσουν στην ΠΓΔΜ ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας, Ιβάν Κοστόφ, αλλά και τα πρώτα βουλγαρικά στρατιωτικά οχήματα μεταφοράς εξοπλισμού και πυρομαχικών «προς ενίσχυση του στρατού της ΠΓΔΜ», αρχηγοί κομμάτων της αντιπολίτευσης στα Σκόπια καταγγέλλουν ότι τόσο ο νυν πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Λιούπσκο Γκεοργκέφσκι και αξιωματούχοι της «ΚΦΟΡ» γνώριζαν εδώ και τουλάχιστον τέσσερις μήνες για παραστρατιωτικά στρατόπεδα εκπαίδευσης Αλβανών αυτονομιστών εντός και εκτός του χωριού Τανούσεφσκι...

Οσο για τους διεθνείς οργανισμούς; Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ καταδίκασε χτες την έξαρση της βίας σε ΠΓΔΜ, Νότια Σερβία, εκφράζοντας παράλληλα την ικανοποίησή του για τη νέα βελτίωση στις σχέσεις συνεργασίας μεταξύ Βελιγραδίου και των πολυεθνικών δυνάμεων που εδρεύουν στο Κοσσυφοπέδιο...

Επίκεινται σερβικές δυνάμεις στην «ουδέτερη ζώνη»...

«Εξετάζουμε πολύ προσεχτικά τώρα την πιθανή απόφαση να επιτραπεί στις γιουγκοσλαβικές δυνάμεις η είσοδός τους στη ζώνη ασφαλείας κατά μήκος των συνόρων με την ΠΓΔΜ και ελπίζω πως η απόφαση θα έχει ληφθεί μέχρι το τέλος της βδομάδας» Αναμφισβήτητα αυτή η δήλωση του ΓΓ του ΝΑΤΟ, Τζορτζ Ρόμπερτσον, ήταν μια ενδιαφέρουσα εξέλιξη που προκάλεσε την άμεση -και ίσως αδικαιολόγητη;- ικανοποίηση του Βελιγραδίου. Ομως, δεν ήταν μόνον ο Ρόμπερτσον που έφερε στο προσκήνιο το ζήτημα της επιστροφής των γιουγκοσλαβικών δυνάμεων στη λεγόμενη «νεκρή ζώνη ασφαλείας» στο σερβικό νότο κατά μήκος των συνόρων με την ΠΓΔΜ. Και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Κόλιν Πάουελ, υποστήριξε εμφανώς την παραπάνω πρόταση δηλώνοντας χτες σε δημοσιογράφους:«Εξετάζουμε τώρα πώς μπορούμε να αρχίσουμε τη «μεταφορά» της εδαφικής ζώνης ασφαλείας, προκειμένου να επιστρέψουν οι γιουγκοσλαβικές δυνάμεις σταδιακά και περιοδικά, όχι μονομιάς, αλλά ίσως αρχίζοντας με την πιο δύσκολη περιοχή στο νότο».

Πάντως, μετά τη χτεσινή απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, με την οποία καταδικάζονταν τα σοβαρά γεγονότα στο βορρά της ΠΓΔΜ και στο σερβικό Νότο από τη δράση των Αλβανών αυτονομιστών, αργότερα το βράδυ αναμενόταν εκ νέου η συνεδρίαση του Σώματος όχι μόνον για να εξετάσει τις τελευταίες εξελίξεις, αλλά και να βολιδοσκοπήσει τις προθέσεις σε σχέση με τη δρομολόγηση της επιστροφής των γιουγκοσλαβικών δυνάμεων στο Πρέσεβο, στην «ουδέτερη ζώνη» κατά μήκος των συνόρων με την ΠΓΔΜ. Αυτός, πάντως, που έχει τυπικά την αρμοδιότητα να λάβει τη σχετική απόφαση είναι και το Βορειοατλαντικό Σύμφωνο, αν και δεν έχει διευκρινιστεί εάν θα τροποποιηθεί η γνωστή στρατιωτική συμφωνία μεταξύ Γιουγκοσλαβίας - ΝΑΤΟ που υπεγράφη τον Ιούνιο του 1999 στο Κουμάνοβο και αφορά τη λεγόμενη «ουδέτερη ζώνη».

Πέρα από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ που επέκρινε τη δράση των Αλβανών αυτονομιστών στην ΠΓΔΜ, ήταν και ο εκπρόσωπος του αμερικανικού Πενταγώνου. Ο υποναύαρχος Κουίγκλι είπε:«Οι επιθέσεις των Αλβανών εξτρεμιστών κατά μήκος των συνόρων Κοσσυφοπεδίου - ΠΓΔΜ είναι το ακριβώς αντίθετο εκείνου που όλοι θέλουμε να επιτευχθεί στην περιοχή. Οποιαδήποτε προσπάθεια αποσταθεροποίησης επιδεινώνει περαιτέρω μια τεταμένη κατάσταση και δεν είναι προς το συμφέρον κανενός».

Πυρά «ΚΦΟΡ» κατά Αλβανών αυτονομιστών

Εν μέσω τέτοιων εξελίξεων, δύο Αλβανοί ένοπλοι αυτονομιστές τραυματίστηκαν χτες από πυρά Αμερικανών στρατιωτών της πολυεθνικής «ΚΦΟΡ» κοντά στο κοσσοβάρικο μεθοριακό χωριό Μιγιάκ. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, οι Αμερικανοί στρατιώτες περιπολούσαν στην περιοχή όταν μία τετραμελής ομάδα Αλβανών αυτονομιστών επιχείρησε να τους πλησιάσει στρέφοντας προς το μέρος τους πυροβόλα όπλα. Οι Αμερικανοί έριξαν αμέσως πυρ εναντίον τους τραυματίζοντας δύο εξ αυτών. Από τους τραυματίες... κατάφεραν να συλλάβουν μόνον τον έναν! Οι άλλοι «χάθηκαν μέσα στην ομίχλη»...

Το ίδιο 24ωρο, στη νότια σερβική κοιλάδα του Πρέσεβο δύο Γιουγκοσλάβοι στρατιώτες σκοτώθηκαν και άλλοι δύο τραυματίστηκαν, όταν πάτησαν σε νάρκη. Πληροφορίες από το γιουγκοσλαβικό υπουργείο Αμυνας αναφέρουν πάντως πως στην περιοχή υπάρχει μια «επιφανειακή ηρεμία», γιατί οι Αλβανοί αυτονομιστές ενισχύουν τις θέσεις τους τόσο αριθμητικά, όσο και από άποψη πυρομαχικών και όπλων...

Πληροφορίες για «δήθεν πρόσφυγες» και «πτώματα»

Εν αναμονή αυτών των εξελίξεων πληθαίνουν διάφορες ανησυχητικές πληροφορίες για κλιμάκωση της έντασης τόσο στη Νότια Σερβία, όσο και στην ΠΓΔΜ. Αίσθηση προκάλεσε η χτεσινή ανακοίνωση ανώνυμου ανώτερου αξιωματούχου της αστυνομικής δύναμης του ΟΗΕ στο Κοσσυφοπέδιο, που είπε πως προσδοκεί «κύματα πλαστών προσφύγων και κυρίως γυναικόπαιδων, ανάμεσα στους οποίους θα είναι και Αλβανοί αντάρτες που θα υποδύονται τους πρόσφυγες», με σκοπό τη δημιουργία αλγεινών εντυπώσεων σε βάρος της ΠΓΔΜ ή των γιουγκοσλαβικών αρχών (σερβικός ραδιοσταθμός Β-92). Αλλες πληροφορίες που επικαλέστηκε χτες ο εκπρόσωπος του υπουργείου Αμυνας της ΠΓΔΜ, Γκόρκι Τρενταφίλοφ αναφέρουν πως ήδη Αλβανοί αντάρτες μαζεύουν από τα νοσοκομεία της Πρίστινα και άλλων περιοχών του Κοσσυφοπεδίου «πτώματα κυρίως γυναικών και παιδιών» με σκοπό να τα μεταφέρουν είτε στις εύφλεκτες περιοχές της ΠΓΔΜ, είτε σε εύφλεκτες περιοχές της Νότιας Σερβίας... για να προβοκάρουν και να προκαλέσουν ραγδαία επιδείνωση της έντασης στην ευρύτερη περιοχή. «Δεν αποκλείω την πιθανότητα (οι Αλβανοί αυτονομιστές) να παρουσιάσουν αυτά τα πτώματα σε ξένους δημοσιογράφους για εμφανείς σκοπούς προπαγάνδας», είπε συγκεκριμένα ο Τρενταφίλοφ.

Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Αμυνας της ΠΓΔΜ πρόσθεσε μάλιστα πως παρατηρείται ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων που μετακινούνται από το χωριό Τανούσεφσκι, ίσως και από το χωριό Γκόσιντσε προς το κοσσοβάρικο χωριό Ντεμπάλντε. «Θεωρούμε πως θα επαναλάβουν παρόμοιες προβοκάτσιες και σε ορισμένα άλλα μέρη του βορρά της χώρας.»

Βεβαίως, όλα αυτά μένει να εξακριβωθούν και στην πραγματικότητα. Ομως, έχουν ξαναστήσει ανάλογες προβοκάτσιες Αλβανοί αυτονομιστές με την ανοχή (αν όχι συνδρομή) Αμερικανών κυρίως αξιωματούχων διαφόρων «διεθνών και αμερόληπτων» οργανισμών (βλέπε τη «σφαγή» στο κοσσοβάρικο χωριό Ράτσακ).

Καταγγέλλουν πως «ήξεραν τα μυστικά στρατόπεδα»

Ο αρχηγός του κόμματος «VMRO-Istinska», πρώην υπουργός Οικονομικών, Μπόρις Στογμένοφ κατήγγειλε χτες πως τόσο η πολυεθνική «ΚΦΟΡ» όσο και ο πρωθυπουργός Λιούπσκο Γκεοργκέφσκι ενώ γνώριζαν κρατούσαν μυστικές τις πληροφορίες για τις ακριβείς θέσεις παραστρατιωτικών στρατοπέδων Αλβανών αυτονομιστών πως τέτοιες ανακοινώσεις θα διακύβευαν τη σταθερότητα στην ΠΓΔΜ. Σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο της ΠΓΔΜ, την ίδια καταγγελία έκανε χτες και ο αρχηγός του «Δημοκρατικού Κόμματος Μακεδονίας», Τόμισλαβ Στογιάνοσκι, που είπε πως οι αυτονομιστές που δρουν σήμερα στο χωριό Τανούσεφσκι είχαν μεταβεί στη χώρα ως πρόσφυγες από το Κοσσυφοπέδιο κατά τη διάρκεια των ΝΑΤΟικών βομβαρδισμών και έκτοτε «έφτιαξαν βάσεις, στρατόπεδα εκπαίδευσης, οπλοαποθήκες, "φωλιές" πυροβόλων και ολμοπυροβόλων» για να εξαπολύουν τις σημερινές επιθέσεις τους κατά του στρατού της ΠΓΔΜ.