Μπρεχτ εναντίον καπιταλισμού

«Η Αγία Ιωάννα των σφαγείων» στο «Ακροπόλ»

Πέμπτη 20 Δεκέμβρη 2012

Ενα έργο σπάνια παιζόμενο στην Ελλάδα ανεβάζει (21/12) ο Νίκος Μαστοράκης στο «Ακροπόλ». Πρόκειται για την «Αγία Ιωάννα των σφαγείων» του Μπέρτολτ Μπρεχτ. Ο Μπρεχτ άρχισε να το γράφει το 1929 και το ολοκλήρωσε το 1930. Το έργο πρωτοπαίχτηκε το 1959, μετά το θάνατο του συγγραφέα. Το 1933 ο Χίτλερ ανεβαίνει στην εξουσία. Το Γενάρη, η παράσταση του μπρεχτικού έργου «Απόφαση» διακόπτεται από την αστυνομία και οι υπεύθυνοι για το έργο και την παράσταση κατηγορούνται «επί εσχάτη προδοσία». Οι αρχές του Ντάρμστατ δεν επιτρέπουν να περιληφθεί ούτε η «Αγία Ιωάννα των σφαγείων» στο ρεπερτόριο των θεάτρων της πόλης. Αρχίζουν οι διωγμοί από τους ναζί. Πρώτοι στη λίστα οι κομμουνιστές. Αρχίζει και η 15χρονη εξορία του Μπρεχτ και της οικογένειάς του σε χώρες της Ευρώπης και στις ΗΠΑ, όπου υπήρξε θύμα του αμερικανικού μακαρθισμού: «Από τους καρχαρίες γλίτωσα, τις τίγρεις τις εσκότωσα / και με καταβροχθίσαν / οι κοριοί» (μετάφραση Μ. Πλωρίτης).

Ο σκηνοθέτης Νίκος Μαστοράκης σημειώνει: «Η "Αγία Ιωάννα" είναι περισσότερο μία παράφραση παρά μία παρωδία της παρθένου της Ορλεάνης του Σίλερ, την εποχή που μαγειρεύεται το οικονομικό θαύμα της μεταπολεμικής Γερμανίας, και αποτελεί, ίσως, το υστερόγραφο της πνευματικής του πορείας. Εδώ ο Μπρεχτ με τη φόρμα του επικού θεάτρου εξηγεί στο σύγχρονο άνθρωπο το μηχανισμό της καπιταλιστικής οικονομίας και την απόλυτη εξάρτηση όλων μας απ' αυτόν (...) Το αδιέξοδο ενός συστήματος ολέθριου, τόσο για τον άνθρωπο όσο και για τη φύση».

Ο Μπρεχτ λέει διά στόματος «Αγίας Ιωάννας» του: «Σιγουρέψου σαν φεύγεις από τον κόσμο / Οχι απλά πως ήσουνα καλός / Μα πως πίσω σου αφήνεις έναν κόσμο καλό».

Παίζουν: Αιμίλιος Χειλάκης, Βίκυ Βολιώτη, Κίκα Γεωργίου, Δημήτρης Δεγαΐτης, Μίνως Θεοχάρης, Δανάη Κατσαμένη, Λάμπρος Κτεναβός, Γόνη Λούκα, Κωνσταντίνος Μαραβέλιας, Αγγελος Μπούρας, Μιχάλης Οικονόμου, Ελένη Ουζουνίδου. Σκηνοθεσία - σκηνικά - κοστούμια: Νίκος Μαστοράκης. Μετάφραση - δραματουργική επεξεργασία: Γιώργος Δεπάστας. Μουσική: Σταύρος Γασπαράτος. Κίνηση: Ζωή Χατζηαντωνίου. Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης.