ΠΓΔΜ
Ευρωατλαντικές πιέσεις για «πολιτικό διάλογο»...
Τρίτη 27 Μάρτη 2001

Associated Press

ΣΚΟΠΙΑ.-

Η μεγάλη επιχείρηση αντεπίθεσης των δυνάμεων της ΠΓΔΜ φαίνεται πως βαίνει προς ολοκλήρωση, ανοίγοντας- ίσως σύντομα...- το δρόμο των διαπραγματεύσεων ή του «διαλόγου» που διακαώς προτείνει η Δύση ως λύση στην παρούσα επικίνδυνη κρίση...

Αλλωστε, αυτό το σκοπό (δηλαδή έναρξη πολιτικού διαλόγου με «εκτεταμένη ατζέντα»...), φαίνεται πως μεταξύ άλλων εξυπηρετεί η έκτακτη χτεσινή επίσκεψη στα Σκόπια του ΓΓ του ΝΑΤΟ και του επικεφαλής της ΕΕ για θέματα πολιτικής εξωτερικής και ασφάλειας (Τζωρτζ Ρόμπερτσον, Χαβιέ Σολάνα). Δεν αποκλείεται μάλιστα οι πιέσεις που θα ασκήσουν προς την κατεύθυνση του «διαλόγου» να ευδοκιμήσουν βραχυπρόθεσμα, πολύ ιδιαίτερα τώρα που η κυβέρνηση Γκεοργκιέφσκι αισθάνεται ικανοποιημένη από την επιχείρηση αντεπίθεσης κατά των Αλβανών αυτονομιστών ανταρτών και την ανακατάληψη σημαντικών περιοχών από τα κυβερνητικά στρατεύματα της ΠΓΔΜ... Ισως, σ' αυτή ακριβώς τη συγκυρία να ευδοκιμήσει το σενάριο, που κυκλοφορεί έντονα τις τελευταίες μέρες στα Βαλκάνια και το οποίο υπό τη-μεταξύ άλλων...- μορφή ενός «νον πέιπερ» του υπουργού Εξωτερικών της ΠΓΔΜ, Σεργκάν Κερίμ - προβλέπει εκεχειρία μεταξύ κυβερνητικών δυνάμεων και Αλβανών αυτονομιστών στην ΠΓΔΜ και την έναρξη «διαπραγματεύσεων» διάρκειας «μιας βδομάδας» στις... Βρυξέλλες με τη συμμετοχή των πολιτικών ηγετών όλων των κομμάτων της χώρας...

Ανακατάληψη πολλών ανταρτικών θέσεων

Associated Press

Στρατιώτες της ΠΓΔΜ στο Τέτοβο
Ηρεμία φάνηκε να επικρατεί χτες, στο μεγαλύτερο διάστημα του 24ωρου, στην πόλη του Τέτοβο μετά την ευρείας κλίμακας αντεπίθεση των κυβερνητικών δυνάμεων της ΠΓΔΜ στους γύρω λόφους και τα παρακείμενα χωριά. Σύμφωνα με κυβερνητικό εκπρόσωπο των Σκοπίων, οι κυβερνητικές δυνάμεις είχαν καταλάβει στρατηγικής θέσεως χωριά, που είχαν ως προπύργιό τους τις προηγούμενες μέρες οι Αλβανοί αυτονομιστές αντάρτες μεταξύ των οποίων καταγράφονται το Λίσετς, Γκάζρε, Λάφτσε, Σέλτσε, Ντρένοκ, Τέκε. Επιπλέον και ο λόφος Κάλε επίσης είχε αναφερθεί πως ελεγχόταν το τελευταίο 48ωρο από τις κυβερνητικές δυνάμεις και ότι ο επόμενος στόχος τους της επιχείρησης ήταν τα χωριά Μάλινο Μπρεστ και Γκόσνιγε...

Πάντως, την ίδια ώρα, ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία, επικαλούμενα αυτόπτες μάρτυρες, μετέδωσαν πως προχτές κυβερνητικά στρατιωτικά ελικόπτερα κατά τη διάρκεια «εκκαθάρισης» των λόφων γύρω από το Τέτοβο έριξαν πυρ κατά εκατοντάδων προσφύγων, που είχαν καταφύγει σε δασώδεις ορεινές περιοχές, τραυματίζοντας αρκετούς εξ αυτών...

Ο ίδιος ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ, Λιούπσκο Γκεοργκιέφσκι, μολονότι απέφυγε την περασμένη Κυριακή να μιλήσει για σαρωτική νίκη των κυβερνητικών δυνάμεων, έκανε λόγο για «καλή πορεία της επιχείρησης» που διεξάγεται επιτυχώς με την κατάληψη θέσεων-κλειδιά και η οποία δεν καταφέρεται κατά μιας εθνικής μειονότητας (Αλβανική) αλλά αποσκοπεί «στην εκκαθάριση του εδάφους από τη δράση των τρομοκρατών».

Ο Γκεοργκιέφσκι, μάλιστα, υπαινίχτηκε το επόμενο στάδιο της κρίσης- την έναρξη διαλόγου...-δηλώνοντας: «Οταν η παρούσα φάση ολοκληρωθεί, τότε θα αρχίσουμε τη μακρά πορεία εξεύρεσης πολιτικής λύσης». Ερωτηθείς εάν θα κάνει κάποιου είδους εξαιρέσεις στα αιτήματα που εκφράζουν αλβανικά πολιτικά κόμματα ή ακόμη και οι αυτονομιστές, ο Γκεοργκιέφσκι απάντησε χαρακτηριστικά: «Θα συνεχίσουμε να συζητούμε. Είπα πρόσφατα -προ αυτών των μη ευχάριστων εξελίξεων- πως η κυβέρνηση έχει υιοθετήσει ένα σχέδιο νόμου για τοπική αυτο-διοίκηση. Αυτός ο νόμος θα δώσει περισσότερες εξουσίες στους δήμους, ιδιαίτερα σ' αυτούς που κατοικούνται ως επί το πλείστον από ντόπιους Αλβανούς... Είμαστε στο δρόμο της κατασκευής του πανεπιστημίου «SEE» στο Τέτοβο, του ανοίγματος ενός τρίτου πολυεθνικού τηλεοπτικού σταθμού...». Οταν ο Γκεοργκιέφσκι ρωτήθηκε εάν θα περιλαμβάνονται κάποιες συνταγματικές αλλαγές στην ατζέντα μελλοντικών συνομιλιών για την επίλυση της κρίσης, όπως επίσης και η επίσημη χρήση δύο γλωσσών, ο πρωθυπουργός κατέληξε λέγοντας πως «αν και είναι δύσκολο να μιλήσει κανείς για δύο γλώσσες στη Μακεδονία εντούτοις κάποιος θα μπορούσε να το θέσει αυτό ως ζήτημα»...

Το «νον πέιπερ» Κερίμ ή το σενάριο «διαλόγου»...

Αν και οι παραπάνω δηλώσεις του πρωθυπουργού Γκεοργκιέφσκι δείχνουν και από τα πλέον επίσημα κυβερνητικά χείλη των Σκοπίων πως δεν είμαστε μακριά από την πολυσυζητημένη «έναρξη πολιτικών συζητήσεων» για την εκτόνωση της κρίσης, εντούτοις, τις τελευταίες μέρες κυκλοφορεί στα Βαλκάνια ένα διόλου «απίθανο» σενάριο για τον τρόπο με τον οποίο η Δύση επιχειρεί την «πυρόσβεση» της παρούσας κρίσης...

Το σενάριο, που τις τελευταίες μέρες φέρει ως συντάκτες είτε τον υπουργό Εξωτερικών της ΠΓΔΜ, Σεργκάν Κερίμ, είτε «γνωστό σύμβουλο» του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, είτε ακόμη και τον ίδιο τον Χαβιέ Σολάνα της ΕΕ, αναφέρει συνοπτικά πως μετά τη συμφωνία παύσης πυρός μεταξύ των κυβερνητικών δυνάμεων της ΠΓΔΜ και των Αλβανών αυτονομιστών θα διεξαχθούν στις Βρυξέλλες συνομιλίες «διάρκειας μίας βδομάδας» «με τη συμμετοχή όλων των πολιτικών κομμάτων της ΠΓΔΜ» και οι οποίες θα καταλήξουν στη συμφώνηση μίας σειράς μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης. Μεταξύ αυτών των μέτρων που θα κληθούν να συμφωνήσουν τα πολιτικά κόμματα της ΠΓΔΜ αναφέρεται η θέσπιση αλλαγών στο προοίμιο του Συντάγματος της «Μακεδονίας», το οποίο δε θα αναφέρει ένα «ενωτικό μακεδονικό κράτος αλλά ένα αστικό μοντέλο κοινωνίας», νόμος που θα οδηγεί στην αποκέντρωση της εξουσίας και θα εξασφαλίζει την αυτοδιοίκηση περιοχών της χώρας που κατοικούνται από την αλβανική μειονότητα, θα επισημοποιεί τη χρήση δύο γλωσσών («μακεδονική» και αλβανική) στο κοινοβούλιο, και θα προωθεί την οικοδόμηση αλβανικού πανεπιστημίου στο Τέτοβο...

Με άλλα λόγια αυτό το σενάριο «διαλόγου» ικανοποιεί τα περισσότερα αιτήματα-τουλάχιστον αυτά που έχουν εκφράσει δημοσίως...- οι Αλβανοί αυτονομιστές που δρουν στην ΠΓΔΜ...

Μένει να δούμε εάν και μέχρις ποιου σημείου θα επαληθευτεί από τα γεγονότα το παραπάνω σενάριο, που για την ιστορία και μόνο, αναφέρουμε πως μεταδόθηκε το περασμένο 48ωρο από το κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο της ΠΓΔΜ με τη μορφή επίκλησης ρεπορτάζ που μετέδωσαν διάφορα τοπικά αλλά και ελληνικά ΜΜΕ. Σύμφωνα πάντα μ' αυτή την πηγή και κατά μία εκδοχή, ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ, Σεργκάν Κερίμ, φέρεται πως πριν λίγες μέρες επέδωσε στον Ελληνα πρεσβευτή στα Σκόπια, ένα νον-πέιπερ, στο οποίο αναφέρει όλα τα παραπάνω στοιχεία περί της έναρξης και του αποτελέσματος των συνομιλιών και πως χαρακτηρίζει αντιπολιτευόμενα κόμματα της ΠΓΔΜ «ένοχα μεγάλης προδοσίας»...

Τα «μηνύματα» Σολάνα και Ρόμπερτσον...

Πιέσεις προς την κατεύθυνση έναρξης και έκβασης του διαλόγου για την εξεύρεση «ειρηνικής πολιτικής λύσης» στην ΠΓΔΜ καταβάλλουν από χτες στην ηγεσία των Σκοπίων ο ΓΓ του ΝΑΤΟ, Τζωρτζ Ρόμπερτσον, και ο επικεφαλής της ΕΕ για εξωτερική πολιτική και ασφάλεια, Χαβιέ Σολάνα.

Ο πρώτος, από νωρίς το πρωί έδωσε το στίγμα των πιέσεων που θα ασκήσει έναντι της ηγεσίας των Σκοπίων. Ετσι ο Τζωρτζ Ρόμπερτσον δήλωνε χτες το πρωί από τη Ρώμη:«Το ΝΑΤΟ θα συνεχίσει να ενισχύει την ασφάλεια στα σύνορα της ΠΓΔΜ με το Κόσσοβο και δε θα επιτρέψει στους Αλβανούς αντάρτες να αποσταθεροποιήσουν τη βαλκανική αυτή χώρα...Θα συνεχίσουμε να απομονώνουμε τις ομάδες αυτές (Αλβανούς αυτονομιστές), διπλωματικά και στρατιωτικά, έως ότου καταλάβουν ότι η ανταρσία τους δεν μπορεί και δε θα επιτύχει... Το μήνυμά μου σε αυτούς τους εξτρεμιστές και σε οποιονδήποτε τους υποστηρίζει είναι απλό και σαφές: Θα αποκηρυχτείτε από το ΝΑΤΟ. Η Συμμαχία δεν ήρθε στο Κόσσοβο, για να υποστηρίξει οποιαδήποτε μεμονωμένη εθνική ομάδα, είτε είναι Αλβανοί, είτε Σέρβοι, είτε οποιοιδήποτε άλλοι»...

Αναφερόμενος στο (χτεσινό) ταξίδι του με τον Χαβιέρ Σολάνα στα Σκόπια δήλωσε πως μεταβαίνουν, για να δώσουν «ορισμένες συμβουλές και εγγυήσεις για όσα συνέβησαν στο άμεσο παρελθόν». Επανέλαβε το αίτημα για άμεσο διάλογο της κυβέρνησης των Σκοπίων «αλλά με όλα τα αλβανικά κόμματα που εκπροσωπούνται στη Βουλή»...

Και ο Χαβιέ Σολάνα, ο «συνοδός» του ΓΓ του ΝΑΤΟ σ' αυτό το έκτακτο ταξίδι που ξεκίνησαν χτες το βράδυ στα Σκόπια, ήταν λαλίστατος καθ' όλη τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου...

Για παράδειγμα, μιλώντας στη γερμανική εφημερίδα Ντι Βελτ (χτεσινό φύλλο), εκτίμησε πως η σύγκρουση στην ΠΓΔΜ «είναι υπό έλεγχο», πως το «κρίσιμο σημείο της έντασης έχει παρέλθει» και πως η παρούσα κρίση «δεν έχει καμία σχέση» με τους προηγούμενους πολέμους στα Βαλκάνια... Ο ίδιος κατέληξε, δίνοντας το στίγμα αυτού που ΝΑΤΟ και ΕΕ θεωρούν ως λύση για την τρέχουσα κρίση στην ΠΓΔΜ: «Είναι υψίστης σημασίας όπως όλα τα ενεχόμενα μέρη στην ΠΓΔΜ να αρχίσουν διάλογο αμέσως»...

Μιλώντας, νωρίτερα σε εφημερίδα της Φρανκφούρτης, ο Σολάνα υποστήριξε πως οι Ευρωπαίοι θα «ενισχύσουν την παρουσία μας στην περιοχή, παρά το γεγονός πως οι ΗΠΑ μειώνουν τη δική τους... Εδώ δε μιλάμε για Ταϊβάν ή Λατινική Αμερική...».