ΙΣΠΑΝΙΑ
Οι εργαζόμενοι στην πρέσα

Βαθαίνει η καπιταλιστική κρίση και η υποτιθέμενη διέξοδος είναι υπέρ του κεφαλαίου με την ανεργία στα ύψη και την κλιμακούμενη συρρίκνωση δικαιωμάτων

Σάββατο 4 Μάη 2013 - Κυριακή 5 Μάη 2013

Από κινητοποιήσεις στην Καταλονία για τις περικοπές στην Υγεία
Ανεργία, απολύσεις, περικοπές, κλείσιμο μικρών, μεσαίων ακόμη και μεγάλων επιχειρήσεων... τα «ιστορικά» ρεκόρ σπάνε το ένα μετά το άλλο στην Ισπανία, ρεκόρ που καταγράφουν με την ψυχρότητα των αριθμών την εξαθλίωση των εργαζομένων. Με το νέο πακέτο μέτρων που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι, αυτή η εξαθλίωση θα συνεχιστεί και τα μέτρα αποσκοπούν στη λεγόμενη ανταγωνιστικότητα του κεφαλαίου που προϋποθέτει χτύπημα των δικαιωμάτων των εργαζομένων.

Τα νέα μέτρα ανακοινώθηκαν στον απόηχο των στοιχείων για την αγορά εργασίας και την ανεργία που δημοσιοποίησε το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής - ΙΝΕ και προκάλεσαν αλλεπάλληλα σοκ.

Η ανεργία συνεχίζει να καταγράφει ανοδική πορεία κατά το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, φτάνοντας σε νέο ιστορικό επίπεδο, στο 27,16% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας από το 1976, τη χρονιά μετά το θάνατο του δικτάτορα Φράνκο, ενώ σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αναλυτών η πραγματική ανεργία έχει ξεπεράσει το 32%.

Στο τέλος Μάρτη, η τέταρτη οικονομία της Ευρωζώνης, μετρούσε 6.202.700 ανέργους, δηλαδή 237.400 περισσότερους σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, σύμφωνα με την έκθεση του ΙΝΕ. Η τραγική πραγματικότητα διέψευσε με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο τις πρότερες δηλώσεις του πρωθυπουργού της Ισπανίας Μαριάνο Ραχόι, σύμφωνα με τον οποίο η αύξηση του πρώτου τριμήνου είναι «η μικρότερη των τελευταίων ετών».

Στον «Καιάδα» της ανεργίας

Οι αριθμοί είναι αποκαρδιωτικοί και δεν περιορίζονται μόνο στο ήδη καταστροφικό νούμερο των άνω των έξι εκατομμυρίων ανέργων. Μια σειρά ποιοτικών στοιχείων καταδεικνύουν και τις τραγωδίες της ισπανικής κοινωνίας, η μεγαλύτερη όλων η ανεργία στους νέους κάτω των 25 ετών που ανέρχεται στο 57,22%.

Η δεύτερη πληθυσμιακή ομάδα που πλήττεται δριμύτατα είναι οι μετανάστες, καθώς άνεργοι εξ αυτών είναι πάνω από 1,3 εκατομμύρια ή το 39,21% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού. Και να αναλογιστεί κανείς ότι ο πληθυσμός της Ισπανίας μειώθηκε για πρώτη φορά την τελευταία 15ετία, - την 1η Ιανουαρίου 2013 ζούσαν στη χώρα 47,059 εκατομμύρια κάτοικοι, δηλαδή 205.788 λιγότεροι σε σχέση με το προηγούμενο έτος - εξαιτίας της μαζικής φυγής Ισπανών που αναζητούν εργασία σε άλλες χώρες και των μεταναστών, κυρίως από τη Λατινική Αμερική και ειδικά το Εκουαδόρ που σπεύδουν να επωφεληθούν από τις ειδικές προνομιακές ρυθμίσεις της κυβέρνησης του Προέδρου Ραφαέλ Κορέα.

Ενα ακόμη συντριπτικό στοιχείο που προκύπτει από τη νέα έκθεση του ΙΝΕ είναι η επιβεβαίωση της τάσης όπου σταδιακά μάζες των εργαζομένων οδηγούνται μέσω της μακροχρόνιας ανεργίας σε μια κατάσταση «εργασιακού περιθωρίου», από όπου δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα ξεφύγουν και εάν ξεφύγουν μετά βεβαιότητας δε θα είναι η πλειονότητα. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έκθεση του γραφείου ευρέσεως εργασίας, AGETT, μόλις το 9% των ανέργων έχουν πραγματικές πιθανότητες να βρουν εργασία. Το αντίστοιχο ποσοστό πριν μία πενταετία ήταν 50%.

Από το σύνολο των ανέργων, πάνω από τους μισούς, ήτοι 3.500.000, είναι άνεργοι για διάστημα μεγαλύτερο του ενός χρόνου και από αυτούς τα 2 εκατομμύρια (!) είναι άνεργοι για διάστημα μεγαλύτερο των δύο χρόνων, που σημαίνει ότι δεν δικαιούται καν επίδομα ανεργίας. Ως συνέπεια, σχεδόν 2 εκατομμύρια νοικοκυριά δεν έχουν εισόδημα από μισθωτή εργασία, γιατί όλοι είναι άνεργοι.

Πραγματική σφαγή όσον αφορά τις θέσεις εργασίας έχει γίνει στο δημόσιο τομέα, όπου χάθηκαν το 2012 πάνω από 200.000 θέσεις εργασίας, επτά φορές περισσότερες από το 2011 όπου χάθηκαν 32.400. Η πλειονότητα των απολύσεων έγινε στις αυτόνομες περιοχές και κοινότητες και αφορά εργαζομένους που απασχολούνταν στους τομείς της παροχής υπηρεσιών στην Παιδεία και την Υγεία.

Πάντως, η κυβέρνηση του Λαϊκού Κόμματος έχοντας επίγνωση του ταξικού πολέμου που έχει εξαπολύσει, λαμβάνει τα μέτρα της. Ετσι αύξησε τα κονδύλια για τα σώματα ασφαλείας -προβλεπόμενη αύξηση 1.780% μέχρι το 2017- ώστε να καλυφθούν οι πρόσθετες ανάγκες σε προσωπικό και εξοπλισμό. Ειδικά για τις ειδικές δυνάμεις καταστολής και τη δημιουργία της νέας μονάδας άμεσης επέμβασης «Μονάδα Αντίδρασης και Ασφάλειας»-UPR που θα συνδράμει το έργο των μονάδων καταστολής.

Η κατάσταση στην αγορά εργασίας είναι τραγική και για τον οικονομικά ενεργό πληθυσμό, καθώς το 63% των εργαζομένων έχει δει τις αποδοχές του να μειώνονται δραματικά την τελευταία διετία, σύμφωνα με έκθεση της Ενωσης Καταναλωτών (Organizacion de Consumidores y Usuarios-OCU) με το 10% εξ αυτών να έχουν υποστεί μειώσεις που ξεπερνούν το 20%, Ανάλογη καταστροφή έχει συμβεί και στους συνταξιούχους με έναν στους τρεις να έχουν υποστεί μειώσεις στις μηνιαίες συντάξεις άνω του 10%. Oι αποδοχές των εργαζομένων συντρίβονται με γεωμετρική πρόοδο, προς όφελος φυσικά του κεφαλαίου που απαιτεί φτηνή εργατική δύναμη, καθώς, σύμφωνα ακόμη και με τα επίσημα στοιχεία της έκθεσης της Τράπεζας της Ισπανίας, οι αποδοχές των εργαζομένων μειώθηκαν μέσα στο 2012, μεσοσταθμικά κατά 8,5%.

Συντριβή εισοδημάτων και δικαιωμάτων

Οι εργοδότες, από την πλευρά τους, αξιοποιούν πλήρως την κρίση ώστε με διαρκώς επιταχυνόμενους ρυθμούς να καταστρέφουν κατά απόλυτη προτεραιότητα θέσεις εργασίας που καλύπτονται με συμβάσεις αορίστου χρόνου και να συνεχίζουν να μειώνουν δραστικά και τις εργοδοτικές εισφορές.

Επίσης, 2.564 επιχειρήσεις κήρυξαν χρεοκοπία το πρώτο τρίμηνο του 2013, αριθμός αυξημένος κατά 10% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και κατά 45% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2012, όπως μετέδωσε χτες το πρακτορείο «Ρόιτερς», επικαλούμενο την έκθεση του οίκου αξιολόγησης πιστώσεων «Axesor». Κατά τον οίκο, αιτία είναι η έλλειψη πιστώσεων και ρευστότητας από τον τραπεζικό τομέα σε συνδυασμό με τη δραματική μείωση της ζήτησης. Την τελευταία πενταετία 27.108 επιχειρήσεις, στην πλειοψηφία τους μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, έχουν κηρύξει χρεοκοπία.

Ενα ακόμη αποτέλεσμα αυτής της εξοντωτικής πολιτικής λιτότητας είναι η εκρηκτική άνοδος της φτώχειας. Σύμφωνα με τη βρετανική οργάνωση Oxfam στην Ισπανία σήμερα υπάρχουν 12,7 εκατομμύρια φτωχοί αλλά λόγω των συνεχιζόμενων μέτρων λιτότητας και των δραστικών περικοπών στις κοινωνικές δαπάνες εκτιμάται ότι θα φτάσουν τα 18 εκατομμύρια το 2022 ή το 38% του πληθυσμού. Επίσης, η οργάνωση Caritas με έκθεσή της εκτιμά ότι τουλάχιστον 6,4% του συνολικού πληθυσμού, δηλαδή περίπου 3 εκατομμύρια διαβιούν σε συνθήκες απόλυτης εξαθλίωσης.

Ενδεχομένως, οι αριθμοί αυτοί φανούν λίγοι καθώς η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι πριν μερικές ημέρες προώθησε ένα ακόμη πακέτο των μέτρων, το «Εθνικό Σχέδιο Μεταρρυθμίσεων» και το «Σχέδιο Σταθερότητας» που υποτίθεται... «δεν περιλαμβάνει περικοπές μόνο και μόνο για χάρη περικοπών».

Αντιλαϊκές διαρθρωτικές αλλαγές

Η πολιτική Ραχόι έρχεται ως συνέχεια του άλλου μείγματος διαχείρισης της σοσιαλδημοκρατίας που για χρόνια έχει στρώσει το δρόμο. «Πατάει» στο γεγονός ότι οι συμβιβασμένες συνδικαλιστικές ηγεσίες για χρόνια, στο όνομα της ..«εξασφάλισης θέσεων εργασίας και της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας», κοίμισαν τους εργαζόμενους με τους «κοινωνικούς διαλόγους που αφαιρούσαν δικαιώματα». Οι «τουφεκιές στον αέρα» με δύο γενικές απεργίες τον προηγούμενο χρόνο μετά από δεκαετίες αδράνειας δεν μπορούν να φέρουν αποτέλεσμα. Το γεγονός ότι το ταξικό εργατικό κίνημα τώρα επιχειρείται να στηθεί με πρωτοβουλία κυρίως των κομμουνιστών αγωνιστών του Κομμουνιστικού Κόμματος των Λαών της Ισπανίας είναι το μόνο ελπιδοφόρο στοιχείο. Η πραγματικότητα που βιώνουν οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα είναι πολύ δύσκολη. Συνεχίζονται οι περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες με αιχμή στην Υγεία και Παιδεία. Ηδη δε συμπληρώνεται ένας χρόνος από την εφαρμογή των εντατικών αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων στον τομέα Υγείας με την περικοπή 700 δισ. με νομοθετικό διάταγμα πέρσι τον Απρίλη, όπως: η συμμετοχή των ασφαλισμένων κατά 10% στην αγορά συνταγογραφημένων φαρμάκων από τα φαρμακεία μέγιστης με ανώτατο όριο συμμετοχής τα 18 ευρώ το μήνα, η πληρωμή της μεταφοράς σε νοσοκομείο όταν πρόκειται για μη επείγοντα περιστατικά, περικοπές στην έρευνα και την πρόληψη σε περιπτώσεις AIDS και συμβατότητας μοσχευμάτων, η απόσυρση της κάρτας υγείας από παράνομους μετανάστες που υπολογίζονται σε 500.000 περίπου, σύμφωνα με τις επίσημες μετρήσεις, εκ των οποίων 2.700-4.600 είναι οροθετικοί. Το κλείσιμο θαλάμων και η μείωση των κλινών νοσηλείας και του εποχιακού προσωπικού, ενώ η τοπική κυβέρνηση της Μαδρίτης ήδη έχει ανακοινώσει και την «ιδιωτικοποίηση» 7 μεγάλων νοσηλευτικών ιδρυμάτων.

Πρόσθετες διατάξεις του νέου πακέτου μέτρων προβλέπουν σειρά διευρυμένων μεταρρυθμίσεων στο δημόσιο συνταξιοδοτικό σύστημα που προστίθενται σε αυτές που έχουν ήδη δρομολογηθεί για την επιτυχάνση της προβλεπόμενης αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης... και άνω των 67 ετών, καθώς πρόσφατα θεσμοθετήθηκε η αύξηση των ορίων από τα 65 στα 67 χρόνια.

Τέλος, θα διατηρηθεί έως το 2015 η έκτακτη φορολόγηση των εισοδημάτων καθώς η επιβολή και νέων φόρων στους τομείς του περιβάλλοντος και των τραπεζών. Ειδικότερα, όσον αφορά τις τραπεζικές συναλλαγές, θεσπίζεται φόρος στις καταθέσεις «ανάλογος με αυτόν που προωθήθηκε στην Κύπρο».


Χρ. Μ.