ΑΝΤΡΕΣ ΓΟΥΝΤ
Η Βιολέτα πήγε στον ουρανό
Πέμπτη 12 Σεπτέμβρη 2013

Αν κάποιος αυτόματα δεν αναγνωρίσει το όνομα Βιολέτα Πάρα, ας φέρει στο μυαλό του το τραγούδι της «Gracias a la vida», ύμνο στην χιλιανή παραδοσιακή μουσική... Με την πρώτη ματιά αυτή η «βιογραφία» φαίνεται να σπάει το συμβατικό και δραματουργικό ρυθμό των ταινιών του είδους... Στην πραγματικότητα, κρύβει την αφηγηματική της στρατηγική τού να γλιστρά χρονολογικά σε ταχείες μεταβάσεις...

Αυτό συνιστά «καθήκον» της αφήγησης που χειρίζεται φιλμικό κείμενο με χρονικά χάσματα - να βρίσκει τρόπους να πληροφορεί συνεχώς τον θεατή για τον χρόνο και τον τόπο που βρίσκεται... Το στοιχείο αυτό ούτε πειράζει και ούτε ενοχλεί. Αντίθετα, το «ταξίδι» αυτό, σε πάμπολλες στιγμές, μεταμορφώνεται σε πιο ήπιο και πιο ποιητικό, ενώ, παράλληλα, η «απίθανη» ιστορία της Χιλιανής τραγουδίστριας, συνθέτη, ποιήτριας και εικαστικής Βιολέτα Πάρα αναπτύσσεται με το δικό της τέμπο...

Η ταινία εστιάζει κυρίως στην αναζήτηση της Πάρα στην αυθεντική παραδοσιακή μουσική του λαού της. Μια προσωπική προβληματική που σκιαγραφείται μέσα από την απώλεια του μουσικόφιλου πατέρα που έφυγε από τη ζωή πολύ νωρίς. Το προσωπικό, όμως, στοιχείο πολύ γρήγορα μετατρέπεται σε πολιτικό. Είναι η μουσική των φτωχών, η μουσική που δίνει φωνή σε όσους ποτέ δεν είχαν φωνή... Θέμα δοσμένο με ποιητικό τρόπο από τον Αντρές Γουντ, με τον χρόνο να εναλλάσσεται και τις μνήμες να συγχωνεύονται σε ένα με την πραγματικότητα.

Η Βιολέτα Πάρα γεννήθηκε σε ένα φτωχό χιλιανό χωριό το 1917. Η ζωή της ποτέ δεν υπήρξε εύκολη, αντίθετα όλη της η ύπαρξη ήταν ένας συνεχής και σκληρός αγώνας. Κορμός της ταινίας μια τηλεοπτική συνέντευξη η οποία «βγάζει» σε διάφορες χρονικές στιγμές του παρελθόντος, μέσα από τις οποίες ακολουθούμε την αναζήτηση της Πάρα για μια μουσική ταυτότητα και τη διεθνή της καριέρα. Η στέρεη ερμηνεία της Φρανσίσκα Γκαβιλάν αναδεικνύει άριστα το «μύθο» του παθιασμένου, μεγάλου καλλιτέχνη που σίγουρος για τη βασανιστική αλήθεια του, προτάσσει τη δημιουργία. Και το κατορθώνει. Φθάνει που βλέπουμε το Λούβρο γεμάτο από τα κεντημένα της ταμπλό λαϊκής τέχνης. Ισως γι' αυτή της την ιδιαιτερότητα γίνεται δύσκολο να την κρίνουμε όταν σπάζοντας όλους τους «κανονισμούς» τοποθετεί το δημιουργικό της εγώ πάνω ακόμα και από τα παιδιά της.

Σκληρή κι απόλυτη η Βιολέτα Πάρα δεν ανήκε στο συναισθηματικό είδος... Εβαλε τέρμα στη ζωή της στα 50 της. Πίσω της άφησε πλούσιο κληροδότημα, παραδοσιακή μουσική στην οποία εμφύσησε νέα ζωή, λαογραφικό έργο, αλλά και δικά της τραγούδια που κατέκτησαν τον κόσμο όλο. Η δύναμη της ταινίας ίσως βρίσκεται στο ότι επικεντρώνεται λιγότερο στην χρονολογική ορθότητα και στο αίτιο/αιτιατό και περισσότερο στη «στόφα» της Πάρα, στην προσωπική κινητήρια δύναμή της και στα οράματά της. Τώρα, αν το αποτέλεσμα μοιάζει γεμάτο συναισθήματα, είναι συνέπεια της ερμηνευτικής προσέγγισης προς το πορτρέτο ενός τόσο φορτισμένου καλλιτέχνη. Η Γκαβιλάν ερμηνεύει την Πάρα με εμπάθεια και δύναμη, τόσο στις επιτυχίες όσο και στον πόνο και ανάγει την ταινία σε συναρπαστικό, αξιόλογο καλλιτεχνικό επίτευγμα με μεγάλα συναισθήματα και καθόλου συναισθηματισμό, όπως πρέπει να είναι η μεγάλη τέχνη. Να τη δείτε!

Παίζουν: Φρανσίσκα Γκαβιλάν, Τομά Ντιράν, Κρίστιαν Κεβέδο, Γκαμπριέλα Αγκιλέρα, κ.ά.

Παραγωγή: Χιλή, Αργεντινή, Βραζιλία (2011).