ΠΓΔΜ
Νέες συγκρούσεις μετά το «μήνα του μέλιτος»...
Κυριακή 6 Μάη 2001

Associated Press

Βομβαρδισμός από ελικόπτερο
Ούτε ενάμιση μήνα δεν κράτησε στην ΠΓΔΜ η επιφανειακή ηρεμία και το «ψύχραιμο» κλίμα πολιτικού διαλόγου, που είχε αρχίσει εδώ και λίγες βδομάδες ανάμεσα στα πολιτικά κόμματα της χώρας...

Προβοκάτσια - με στόχο τη διακοπή των πολιτικών συνομιλιών - ή όχι, η πρώτη επίθεση των Αλβανών αυτονομιστών, που εκδηλώθηκε πριν μία βδομάδα (28 Απρίλη) στο χωριό Βέζτσε, με αποτέλεσμα το θάνατο οκτώ στρατιωτών και αστυνομικών της ΠΓΔΜ, τίναξε στον αέρα όσα (ελάχιστα) είχαν καταφέρει να συμφωνήσουν μέρες νωρίτερα κυβερνώντα και αντιπολιτευόμενα κόμματα στα Σκόπια, ικανοποιώντας έτσι δύο από τα αιτήματα της αλβανικής κοινότητας (αναβολή της απογραφής πληθυσμού τον Οκτώβρη αντί του τρέχοντος μήνα, δημιουργία δεύτερου κρατικού σταθμού που θα εκπέμπει στην αλβανική γλώσσα).

Ενα 24ωρο μετά τη φονική επίθεση στο χωριό Βέζτσε, ακολούθησαν οι ξυλοδαρμοί και οι λεηλασίες καταστημάτων και επιχειρήσεων ιδιοκτησίας Αλβανών στο Μπίτολα (Μοναστήρι) και σε προάστια των Σκοπίων. Τουλάχιστον, ένας Αλβανός πολίτης έχασε τη ζωή του, ενώ αρκετοί άλλοι τραυματίστηκαν από επιθέσεις άγνωστων μασκοφόρων. Δεκάδες άλλοι είδαν τα καταστήματά τους να λεηλατούνται ή να καταστρέφονται ολοσχερώς...

Οσον αφορά την αντίδραση της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Λιούπσκο Γκεοργκιέφσκι σ' αυτές τις ταραχές, τις καταδίκασε μεν ...κατανοώντας δε την οργή ορισμένων «Μακεδόνων, ιδιαίτερα μετά την απρόκλητη φονική επίθεση νεαρών στρατιωτών» (όπως δήλωσε εις εκ των εκπροσώπων της κυβέρνησης την 1η του μήνα). Να επρόκειτο, άραγε, για μια επίσημη, πλην έμμεση, υποστήριξη προς το οργισμένο πλήθος; Στελέχη ορισμένων κομμάτων της αλβανικής κοινότητας στην ΠΓΔΜ έσπευσαν να επικρίνουν σχετικώς τη στάση της κυβέρνησης. Αλλοι, πάλι, προτίμησαν να επικρίνουν την αδυναμία της αστυνομίας και του στρατού να ελέγξει τη δράση των Αλβανών αυτονομιστών του «Απελευθερωτικού Στρατού» στο έδαφος της ΠΓΔΜ, παρά την - όποια... - δυναμική απάντηση έδωσαν οι ένοπλες δυνάμεις των Σκοπίων πριν από περίπου δύο μήνες...


Associated Press

Σαν να μην έφθανε η θύελλα εξελίξεων που προκάλεσε η επίθεση στο χωριό Βέζτσε, ακολούθησε άλλη μία δεύτερη επίθεση - ενέδρα των Αλβανών αυτονομιστών ανταρτών σε βάρος δυνάμεων του στρατού στο χωριό Βάνκτσιτσε (κοντά στο Κουμάνοβο) στις 3 τρέχοντος. Δύο στρατιώτες, που επέστρεφαν τα ξημερώματα της περασμένης Πέμπτης από περίπολο μεθοριακών περιοχών με την ΟΔ Γιουγκοσλαβίας, σκοτώθηκαν ακαριαία από τα πυρά των ανταρτών, ενώ ένας τρίτος γλίτωσε, για να κρατηθεί, λίγα λεπτά μετά την επίθεση, αιχμάλωτος στα χέρια των αυτονομιστών...

Η δεύτερη - σε λιγότερο από μια βδομάδα - επίθεση των Αλβανών ήταν μάλλον μια ξεκάθαρη πρόκληση έναντι της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Γκεοργκιέφσκι, η οποία, αφού δέχτηκε το δεύτερο ράπισμα από το γάντι του ΟΥΤΣΕΚΑ στο πρόσωπο, έσπευσε να απαντήσει με δύο τρόπους: Στέλνοντας, αφ' ενός, τελεσίγραφο στους αντάρτες να παραδώσουν, την ίδια μέρα, τα όπλα, εκκένωσε τα χωριά Βάνκτσιτσε και Λίπκοβο και ξεκίνησε επιχείρηση αντεπίθεσης, «με στόχο την εξάλειψη των ανταρτών». Αφ' ετέρου, ζήτησε εκ νέου την υποστήριξη των ΗΠΑ, με την αποστολή του Προέδρου Μπόρις Τραϊκόφσκι στην Ουάσιγκτον, γεγονός που αποδείχτηκε μάλλον μια «ιδανική» χρονικά «σύμπτωση», ακόμη και εάν αυτή συνέπεσε με το άνοιγμα ενός νέου φαύλου κύκλου βίας στη χώρα...

Ο Μπόρις Τραϊκόφσκι μπορεί να κέρδισε τη «συμπάθεια» του Τζορτζ Ουόκερ Μπους και να γύρισε στη χώρα με δηλώσεις της «ανοιχτής πολιτικής υποστήριξης» της Ουάσιγκτον, την κατά τι αυξημένη αμερικανική οικονομική βοήθεια και με νέες υποσχέσεις παροχής στρατιωτικού υλικού «τηλεπικοινωνιών» (αντικατασκοπίας, δηλαδή...), ωστόσο, όλα αυτά φάνηκαν να μην αλλάζουν σχεδόν ούτε στο ελάχιστο το ταραγμένο πολιτικό σκηνικό στα Σκόπια...

Associated Press

Στρατιωτικές δυνάμεις της ΠΓΔΜ στην περιοχή του Κουμάνοβο
Οπως διαφαίνεται πλέον ακόμη καθαρότερα, ακόμη και εάν ο παρών νέος κύκλος βίας και συγκρούσεων κλείσει εντός των προσεχών ημερών ή εβδομάδων, δεν μπορεί να απομακρυνθεί εύκολα ο κίνδυνος μιας σύρραξης γενικότερης και μοιραίας - τουλάχιστον... - για το μέλλον της ΠΓΔΜ με τη σημερινή της μορφή... Ενα τέτοιο ενδεχόμενο δεν απομακρύνεται, σίγουρα, ούτε με τις πολλαπλάσιες δηλώσεις «πολιτικής κάλυψης» του Προέδρου Μπους προς τα Σκόπια, ούτε με τις νέες λεκτικές «βδελυγμίες» και «καταδίκες» του γγ του ΝΑΤΟ (Τζορτζ Ρόμπερτσον) έναντι των Αλβανών αυτονομιστών. Αλλωστε, εδώ και χρόνια, οι υπερδυνάμεις έχουν ναρκοθετήσει - και συνεχίζουν να ναρκοθετούν - τον κακοτράχαλο δρόμο για την έλευση της ειρήνης στα Βαλκάνια, προκαλώντας πολέμους και στήνοντας το ένα μετά το άλλο προτεκτοράτα βίας και τρόμου...


Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ