Σχεδόν μια δεκαετία από τη διοργάνωση των Παραολυμπιακών Αγώνων του 2004 στην Αθήνα και ο χώρος του αθλητισμού για τα άτομα με αναπηρία συνεχίζει να είναι αφημένος στη μοίρα του. Παρά τα λεφτά του ελληνικού λαού που δαπανήθηκαν τότε για την κατασκευή εγκαταστάσεων, τις μεγαλοστομίες των τότε αρμοδίων για υψηλή ανάπτυξη, τίποτε από αυτά δεν επιβεβαιώθηκε μέχρι σήμερα. Εγκαταστάσεις παρατημένες και έτοιμες για να δοθούν ...φιλέτο στους επιχειρηματίες, σωματεία που έχουν ξεπεράσει τα όριά τους, πολιτικές που έχουν εφαρμοστεί και βγάζουν στο περιθώριο τους αναπήρους, στερώντας τους το δικαίωμα στη μόρφωση, στη δουλειά, στον αθλητισμό είναι η πραγματικότητα. Το πρόβλημα μεγάλωσε - και αναμένεται να διογκωθεί κι άλλο - όταν με πρόσχημα την κρίση η πολιτεία τα τελευταία χρόνια επιλέγει την τακτική της αδιαφορίας, ετοιμάζοντας να δώσει τη χαριστική βολή.

Για το θέμα ο «Ρ» συνομιλεί σήμερα με τον πρόεδρο του Αθλητικού Σωματείου Ατόμων με Αναπηρία «ΚΕΡΑΥΝΟΣ», Νίκο Δαπόλα. Μάλιστα, πρόσφατα αντιπροσωπεία του συλλόγου, έπειτα από επιστολή διαμαρτυρίας που εξέδωσαν για την κατάσταση, είχε συνάντηση με τον υφυπουργό Αθλητισμού Γ. Ανδριανό, χωρίς όμως να διαφανεί κάποιο φως στον ορίζοντα.

Για το ποια είναι η κατάσταση σήμερα στο χώρο, ο Νίκος Δαπόλας μας εξηγεί το τι πραγματικά συμβαίνει.

«Θα λέγαμε ότι 10 χρόνια μετά βρίσκονται στην ίδια κατάσταση με τότε για να μην πούμε και χειρότερα. Τίποτα απ' όσα είχαν εξαγγελθεί δεν υλοποιήθηκε, τίποτε απ' όσα είχαν ειπωθεί δεν εφαρμόστηκε. Το αντίθετο μάλιστα. Ακόμα και έργα που αφορούσαν τους τότε Παραολυμπιακούς και φτιάχτηκαν με χρήματα του ελληνικού λαού έμειναν ανεκμετάλλευτα, με σκοπό, με βάση τα παραδείγματα, να παραδοθούν για ιδιωτική εκμετάλλευση. Και όλα αυτά την ώρα που είναι εμφανές το πρόβλημα της έλλειψης εγκαταστάσεων για το λεγόμενο ειδικό αθλητισμό. Αρκεί να σκεφθεί κάποιος ότι για το πανελλήνιο πρωτάθλημα 5Χ5 ποδοσφαίρου τυφλών στην Αθήνα δεν υπάρχει γήπεδο που να πληροί τις προϋποθέσεις (π.χ. προστατευτικά) και για να διεξαχθεί θα πρέπει να βρεθεί ειδικό γήπεδο στην επαρχία με ό,τι αυτό συνεπάγεται (έξοδα μετακίνησης κλπ.). Την ίδια ώρα τραγική είναι η κατάσταση και των Ειδικών Σχολείων στα οποία θα μπορούσε να γίνει σωστή δουλειά. Υπολειτουργούν και βρίσκονται ένα βήμα πριν τη διάλυση, ενώ δεν ξέρουν ποια και πώς θα επιβιώσουν τη νέα χρονιά.

Στην ίδια και χειρότερη κατάσταση βρίσκονται και τα σωματεία. Το 2009 δεν δόθηκε καν επιχορήγηση, με διάφορα προσχήματα, όπως για παράδειγμα το ξεκαθάρισμα της κατάστασης, το νέο μητρώο σωματείου, λόγοι οι οποίοι μάλλον ήταν υπεκφυγές των αρμοδίων προκειμένου να μη δώσουν τα χρήματα. Τις επόμενες χρονιές τα ...τερτίπια συνεχίστηκαν με κάποια ποσά που ...βαφτίζονταν ως το 50% της επιχορήγησης, ωστόσο στην πραγματικότητα ήταν μακριά από τις πραγματικές ανάγκες. Αυτήν τη στιγμή τα σωματεία υπολειτουργούν και στηρίζονται στις προσπάθειες κάποιων ανθρώπων. Και φυσικά ούτε αποτελεί λύση για σωστή δουλειά η ανεύρεση χορηγών, όπως πολλοί διαφημίζουν».

-- Ο ρόλος της Ομοσπονδίας Αθλητισμού ΑμΕΑ;

-- Εμείς όλα αυτά τα χρόνια έχουμε ξεκαθαρίσει τις θέσεις μας για την κατάσταση. Αντίθετα η Ομοσπονδία - όχι και δεν είναι υπερβολή να πούμε - έχει λειτουργήσει ως τροχοπέδη ώστε να διεκδικήσουν τα σωματεία αυτά που τους ανήκουν Η ίδια, για παράδειγμα, το 2009 πήρε κανονικά την επιχορήγηση για τα λειτουργικά της έξοδα. Κάποιες φορές στο παρελθόν έχει εξαγγείλει κινητοποιήσεις οι οποίες είτε έχουν γίνει για το «θεαθήναι» - όπως η παράσταση διαμαρτυρίας έξω από το υπουργείο Πολιτισμού πριν από δυο χρόνια - ή έχουν ανασταλεί την τελευταία στιγμή. Νομίζω έχει σημαντική ευθύνη για την εικόνα που παρουσιάζει σήμερα ο χώρος και οδηγούμαστε σε έναν αθλητισμό χωρίς αθλητές.

Ποια είναι η στάση της πολιτείας όμως απέναντι στα άτομα με αναπηρία όταν για παράδειγμα τους στερεί τις επιχορηγήσεις ή αδιαφορεί για τη σημερινή κατάσταση. Για τον πρόεδρο του Σωματείου «Κεραυνός» αυτή η στάση εντάσσεται στις γενικότερες λογικές που εφαρμόζονται όλα αυτά τα χρόνια στον αθλητισμό με ευθύνη του κράτους.

«Στην πρόσφατη συνάντηση με τον υφυπουργό Αθλητισμού για το ζήτημα των επιχορηγήσεων μας μίλησε για 300.000 ευρώ που προγραμματίζεται να μοιραστούν στα σωματεία. Ωστόσο, ούτε ο ίδιος δεν μπόρεσε να διασφαλίσει ότι αυτό θα συμβεί. Είναι δείγμα για το πώς αντιμετωπίζεται ο αθλητισμός των ΑμΕΑ. Το θέμα με την πολιτεία δεν είναι μόνο οι επιχορηγήσεις. Είναι η γενικότερη πολιτική που εφαρμόζει στο συγκεκριμένο τομέα. Αυτή είναι ενταγμένη σε λογικές πως ό,τι δεν πουλάει αφήνεται στη μοίρα του ή τις αντίστοιχες που έχουν να κάνουν με ενδιαφέρον μόνο όταν έρχονται μετάλλια και επιτυχίες. Ο υφυπουργός παραδέχθηκε την άγνοιά του για πολλά απ' τα προβλήματά μας και ότι δεν είχε ενημερωθεί από πριν. Είναι χαρακτηριστικό περιστατικό και αυτό για το τι επικρατεί. Από την άλλη οι επιχορηγήσεις που δίνονται πλέον - εάν συμβεί αυτό - είναι ελάχιστες σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες. Ας πούμε αυτά τα 300.000 ευρώ που σχεδιάζουν να μας δώσουν. Για μας αντιστοιχεί ένα ποσό γύρω στα 5.000 ευρώ. Καταλαβαίνει κανείς το μέγεθος. Για παράδειγμα, εμείς σε συζήτηση με νεαρούς αθλητές σκεφτήκαμε τη δημιουργία τμήματος ποδηλασίας. Ομως πώς αυτό θα γίνει αφού ένα αγωνιστικό ποδήλατο κοστίζει 1.500 ευρώ συν τον εξοπλισμό».

Με βάση τα προβλήματα, ο δρόμος του αγώνα και της διεκδίκησης ενός καλύτερου αύριο είναι μονόδρομος για τα σωματεία και τους αθλητές με αναπηρία. Οπως τονίζει ο Νίκος Δαπόλας, τα παραδείγματα όπως η περίπτωση της ΕΣΣΔ υπάρχουν για να δείξουν το καλύτερο αύριο.

«Τα σωματεία θα πρέπει να είναι σε επαγρύπνηση, αφού αυτήν τη στιγμή και ενόψει της νέας χρονιάς τίποτε δεν είναι εξασφαλισμένο, ούτε καν αυτά τα ελάχιστα χρήματα. Ωστόσο χρειάζεται να μπουν στο δρόμο του αγώνα και της διεκδίκησης με παρεμβάσεις. Και αυτές οι παρεμβάσεις πρέπει να βάζουν και γενικότερα ζητήματα. Να εναντιώνονται για παράδειγμα στις λογικές που θέλουν τα άτομα με αναπηρία σε ρόλο επαίτη όπως το Μεσαίωνα. Που του στερούν το δικαίωμα στη μόρφωση, στη δουλειά, στον αθλητισμό. Για να αλλάξει κάτι όμως σε αυτά, χρειάζεται να αλλάξει και το σύστημα που τα γεννάει. Το παράδειγμα για τη θέση των αναπήρων σε μια σειρά απ' αυτούς τους τομείς σε μια άλλη κατάσταση, όπως αυτής της ΕΣΣΔ, δείχνει το δρόμο. Εκεί η δωρεάν πρόσβαση και στον αθλητισμό ήταν δικαίωμα για όλους. Η κρατική μέριμνα φρόντιζε για όλα τα ζητήματα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένα άθλημα, το «γκόλμπολ», που εκεί καλλιεργούνταν από πολλά χρόνια πριν, στην Ελλάδα έγινε γνωστό το 2003.