Η παραπέρα υποχώρηση στο επίπεδο της λαϊκής κατανάλωσης, ταυτόχρονα με τη μεταστροφή αυτής που απομένει σε είδη πρώτης ανάγκης (τρόφιμα κ.ά), η εξάπλωση των συνθηκών φτώχειας και εξαθλίωσης σε ολοένα και μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού της χώρας, αποτελούν τα βασικά γνωρίσματα της «Ερευνας οικογενειακών προϋπολογισμών» έτους 2013, που διενήργησε η ΕΛΣΤΑΤ. Χαρακτηριστικά, σύμφωνα με την έρευνα (σταθμισμένη δειγματοληψία σε 3.468 νοικοκυριά), στο 12μηνο του 2013 περίπου ένα στα τρία λαϊκά νοικοκυριά αναγκάστηκαν να «κόψουν» την κεντρική θέρμανση των κατοικιών τους, σε μια εξέλιξη που συνδέεται τόσο με την «απογείωση» των ειδικών φόρων στο πετρέλαιο, όσο και με τη συνολικότερη αντιλαϊκή επίθεση.

Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας:

• Η μέση μηνιαία δαπάνη των νοικοκυριών διαμορφώθηκε στα 1.509 ευρώ, από 1.637 ευρώ το 2012 (υποχώρηση 7,8%). Σε σχέση με το 2009 (μέση δαπάνη 2.203 ευρώ) καταγράφεται πτώση 31,5% σε σταθερές τιμές.
• Το μεγαλύτερο μερίδιο του μέσου προϋπολογισμού των νοικοκυριών αφορά στα είδη διατροφής, όπου ξοδεύονται 307,33 το μήνα ή το 20,4% από τις συνολικές δαπάνες. Ακολουθούν, η στέγαση με 206,99 ευρώ, με 12,7% επί της συνολικής δαπάνης και οι μεταφορές (189,19 ευρώ) με 12,5%. Για τις συγκεκριμένες κατηγορίες (διατροφή, στέγαση, μεταφορές) προκειμένου να καλυφθούν τα απολύτως απαραίτητα καταναλώνεται το 45,6% της συνολικής μέσης δαπάνης, έναντι ποσοστού 41,8% στο έτος 2009. Για την Υγεία δαπανώνται 104,44 ευρώ το μήνα (6,9%) και για την εκπαίδευση 50,83 ευρώ, δηλαδή το 3,4% του μέσου οικογενειακού προϋπολογισμού.
• Σε ό,τι αφορά τους «δείκτες συνθηκών διαβίωσης», ο αριθμός των νοικοκυριών που διέθεταν κεντρική θέρμανση υποχώρησε σε 1.592.835 το 2013, από 2.317.127 το 2012. Σε απόλυτα μεγέθη καταγράφεται πτώση κατά 724.292 και σε ποσοστό 31,26%. Οπως προκύπτει, μόνο μέσα στο 2013, περίπου 725.000 νοικοκυριά (το 1/3 όσων είχαν πρόσβαση το 2012) αναγκάστηκαν να «κόψουν» το πετρέλαιο θέρμανσης.
• Ακόμα χειρότερα είναι τα στοιχεία της κατανάλωσης των λαϊκών νοικοκυριών που, με βάση τους επίσημους ορισμούς, χαρακτηρίζονται ως «φτωχά»: Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, προσπαθούν να τα φέρουν βόλτα με μηνιάτικες καταναλώσεις που φτάνουν μόλις στα 338 ευρώ κατά μέσο όρο. Οι συνθήκες εξαθλίωσης των φτωχών λαϊκών νοικοκυριών προκύπτουν ανάγλυφα από τα παρακάτω: Για τις ανάγκες διατροφής ξοδεύονται μόλις 113,6 ευρώ το μήνα ή το 33,6% του «εισοδήματος», γεγονός που αποτυπώνει ξεκάθαρα την κατάσταση υποσιτισμού που αντιμετωπίζουν. Για τις δαπάνες στέγασης, που αφορούν σε νοίκια, ηλεκτρικό ρεύμα κ.ά., ξοδεύονται 73,07 ευρώ το μήνα ή το 21,6% του εισοδήματος. Και από αυτό το στοιχείο είναι ολοφάνερο το γεγονός ότι πολλά νοικοκυριά της συγκεκριμένης κατηγορίας είναι αναγκασμένα να ζουν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα και άλλες στοιχειώδεις ανάγκες της καθημερινότητας.