Σήμερα θα βρεθούμε σε ένα από τα ωραιότερα νησιά των Κυκλάδων, σε ένα νησί που συνήθιζαν παλιά να το αποκαλούν «Αρχόντισσα των Κυκλάδων και νύμφη του Αιγαίου». Φυσικά, όπως θα καταλάβατε, αναφερόμαστε στη Σύρο. Στη Σύρο με το βαθύ λιμάνι της, με τους πυκνοδομημένους λόφους και τα παραδοσιακά της κτίρια. Στη Σύρο, που η πρωτεύουσά της η Ερμούπολη εντυπωσιάζει τον επισκέπτη, που υπήρξε κάποτε, πριν γίνει ο Πειραιάς, το πιο σημαντικό και το πιο μεγάλο λιμάνι της Ελλάδας. Εκεί θα βρεθούμε και θα γευτούμε μιαν απίστευτη ομορφιά. Μια ομορφιά που όταν δύσει ο ήλιος και πάρουμε το πλοίο της επιστροφής θα μας πληγώσει που την αφήνουμε.

Η Σύρος είχε κατοικηθεί από τα νεολιθικά χρόνια και φυσικά υπήρξε ένα από τα κέντρα του κυκλαδικού πολιτισμού. Τον 6ο αιώνα π Χ, στο νησί έζησε ο φιλόσοφος Φερεκύδης. Οπως λέγεται, δεν είναι σίγουρο, κατοικούσε σε δυο σπήλαια, το ένα στην περιοχή της Χαλανδριανής, που έγινε γνωστό σαν η σπηλιά του Φερεκύδη. Το 13ο αιώνα η Σύρος καταλήφθηκε από τους Βενετούς και τότε ήταν που χτίστηκε η μεσαιωνική πόλη. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας διοικήθηκε με εξαιρετικά προνόμια, ενώ στη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 βρισκόταν υπό γαλλική προστασία, προσφέροντας έτσι καταφύγιο στους καταδιωκόμενους.

Δε νομίζουμε ότι υπάρχει άνθρωπος, όσο δύσκολος κι αν είναι, που έτυχε να περάσει από τη Σύρο χωρίς να αφήσει ένα επιφώνημα θαυμασμού. Δε νομίζουμε ότι αυτό το κομμάτι γης που είναι καρφιτσωμένο πάνω στο υπέροχο βελούδινο γαλάζιο του Αιγαίου να πέρασε απαρατήρητο και να μη συγκίνησε ακόμη και τον πιο δύσκολο επισκέπτη. Η Ερμούπολη είναι χτισμένη αμφιθεατρικά, με νεοκλασικά κτίρια, αρχοντικά και λευκά μικρά σπιτάκια που αρχίζουν από τους λόφους και κατεβαίνουν μέχρι το λιμάνι. Καθώς την κοιτάς, έχεις την αίσθηση ότι βλέπεις ένα μεγαλόπρεπο μικρό αστικό κέντρο του 18ου και του 19ου αιώνα. Η πλακόστρωτη πλατεία Μιαούλη είναι το καμάρι των κατοίκων, ενώ το Δημαρχείο της είναι φτιαγμένο με σχέδια του Τσίλερ. Είναι και ο αδριάντας του Μιαούλη, είναι οι φοίνικες, και η εξέδρα της μπάντας του Δήμου -που παίζει κάθε Σαββατοκύριακο- ενώ στην κορυφή στέκει καμαρωτή η εκκλησία Ανάσταση με τους υπέροχους γαλάζιους τρούλους της. Μα εκείνο που κάνει τη μεγαλύτερη εντύπωση είναι το Δημοτικό Θέατρο «Απόλλων» που βρίσκεται πίσω ακριβώς από τη Λέσχη «Ελλάς». Πρόκειται κυριολεκτικά για ένα κόσμημα, μια σα μικρογραφία της «Σκάλας του Μιλάνου». Το όμορφο αυτό θέατρο χτίστηκε στα 1861 σε σχέδια του Γάλλου αρχιτέκτονα Chabeau. Ακόμη, μπροστά στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου (του Πλουσίου), που χτίστηκε με έξοδα των καραβοκύρηδων του νησιού -ένα νεοκλασικό κτίσμα με δυο μεγαλόπρεπα καμπαναριά- μπορεί ο ταξιδιώτης να σταθεί και να θαυμάσει το Μνημείο του «Αταφου αγωνιστή». Είναι το πρώτο μνημείο που στήθηκε για τους άγνωστους αγωνιστές της ελευθερίας στα 1889 και είναι έργο του Ο. Βιτάλη.

Η Ανω Σύρος είναι και αυτή χτισμένη αμφιθεατρικά από τους Βενετούς, στο λόφο του Σαν Τζώρτζη, με την ομώνυμη καθολική εκκλησία στην κορυφή. Η Ανω Σύρος διατηρεί όλη τη μεσαιωνική μαγεία, τη γοητεία θα λέγαμε που αποπνέει όλο το νησί, που πρώτα «άνω - κάτω» έκανε το βλέμμα μας και έπειτα αβίαστα το αιχμαλώτισε. Για να πούμε την αλήθεια εμείς οι ίδιοι το αφήσαμε να παραδοθεί στην ομορφιά της. Από τη ρίζα του λόφου αμέτρητα σκαλοπατάκια θα μας ανεβάσουν μέσα από στενά δρομάκια και κατάλευκα μικρά σπιτάκια σε σχήμα κύβου, στην κορυφή. Και από εκεί η θέα μαγεύει, συναρπάζει, αναταράζει τις «τσιμεντένιες» καρδιές των κατοίκων της Αθήνας. Της Αθήνας των Σπάτων, της Αττικής οδού, της ταλαιπωρίας, της δυστυχίας, της βιτρίνας και της ανεργίας. Της εκτρωματικής πια Αθήνας που «ανέχεται» το μισό του πληθυσμού της χώρας που μόλις που την ανέχεται και εκείνο με τη σειρά του. Της Αθήνας που μας περιμένει χωρίς καμιά ανυπομονησία. Αργήσαμε και επιστρέφουμε

Η Ντελαγκράτσια είναι μια παραθαλάσσια περιοχή που απέχει 13 χιλιόμετρα από την Ερμούπολη και θεωρείται η ομορφότερη παραλία της Σύρου. Ηταν και είναι το αγαπημένο θέρετρο των Συριανών, γι' αυτό και είναι πλημμυρισμένο από υπέροχες νεοκλασικές βίλες με υπέροχη αρχιτεκτονική και εξαιρετικούς πανέμορφους κήπους. Ομορφη αμμουδιά, γαλάζια καθαρή θάλασσα περιμένουν τον επισκέπτη να τον δροσίσουν και να τον ξεκουράσουν. Το όνομά της, η μικρή αυτή πόλη, το πήρε από το καθολικό εκκλησάκι της Παναγίας «Madona della Grazia». Εδώ, λένε, πως βρισκόταν η δεύτερη μεγάλη αρχαία πόλη του νησιού (Ποσειδωνία). Και δε λέγεται έτσι στο βρόντο, σ' αυτή τη θεωρία συνηγορούν σποραδικά ευρήματα διαφόρων εποχών που εντοπίστηκαν στο νησί και πολλά από αυτά βρίσκονται στο Μουσείο της Ερμούπολης που στεγάζεται σε πτέρυγα του Δημαρχείου της Ερμούπολης. Ευρήματα πολλών και διαφορετικών εποχών και όχι μόνον από τη Σύρο, αλλά και από την Αμοργό, την Ανδρο, την Κέα και την Ιο που προέρχονται από την περιοχή της Χαλανδριανής