Τέτοιες μέρες θυμόμαστε τα λόγια του Μπαλζάκ, «απ' όλες τις σπορές που ρίχνονται στη γη, το αίμα των ηρώων δίνει την καλύτερη σοδειά».

Τέτοιες μέρες θυμόμαστε τα λόγια του προλετάριου ποιητή Φώτη Αγγουλέ που, απ' τις φυλακές της Κέρκυρας, μηνούσε: «Μην καρτεράτε να λυγίσουμε,/ μήτε για μια στιγμή/ μηδ' όσο στην κακοκαιρία / λυγάει το κυπαρίσσι / έχουμε τη ζωή πολύ / παρά πολύ αγαπήσει».

Ενας τέτοιος άνθρωπος ήταν ο κομμουνιστής Ναπολέων Σουκατζίδης, ένας από τους 200 εκτελεσμένους στην Καισαριανή την Πρωτομαγιά του '44, και τον οποίο θα τιμήσει σήμερα στο Αρκαλοχώρι (στις 10.00, στην κεντρική πλατεία) η ΤΟ Ηρακλείου του ΚΚΕ στο πλαίσιο των εκδηλώσεών της για τους αλύγιστους της ταξικής πάλης.

Στην εκδήλωση θα μιλήσει ο Δημόκριτος Σαλούστρος, μέλος της ΤΕ Ηρακλείου του ΚΚΕ.

Πολύπλευρη προσωπικότητα ο Ναπολέων Σουκατζίδης, σύνδεσε από νωρίς τη μοίρα του με το εργατικό - λαϊκό κίνημα. Μέλος της ΟΚΝΕ από το 1927, γλωσσομαθής (από 19 χρόνων μιλούσε και έγραφε έξι γλώσσες), παρότι σπούδασε Οικονομικά, ανέπτυξε δράση και στο χώρο του πολιτισμού (είχε οργανώσει μια φιλολογική συντροφιά στην οποία μετείχε και η σπουδαία δασκάλα και λαογράφος της Κρήτης, Μαρία Λιουδάκη). Δημοσίευσε επιφυλλίδες «με χαρακτήρα μικρού δοκιμίου σε εκλαϊκευτική μορφή» και χρονογραφήματα. Οπως έχει πει η Μ. Λιουδάκη, που κατέγραψε χιλιάδες μαντινάδες, παραμύθια, μοιρολόγια, γνωμικά, γλωσσοδέτες και όλα τα έθιμα του κρητικού λαού, συμπαραστάτης στο λαογραφικό έργο της ήταν ο αγωνιστής Ναπολέων Σουκατζίδης, που είχε αρραβωνιαστεί την αδελφή της Χαρά. Πλήθος μαντινάδες και άλλο υλικό αποθησαύρισε ο ίδιος.

Η ζωή του είναι αξεχώριστη από τη ζωή των εργατών της περιοχής. Στο Ηράκλειο, οι πρώτες προσπάθειες για την οργάνωση των εργατών έγιναν στα μέσα της 10ετίας του 1920. Την πρωτοβουλία πήρε η συντακτική επιτροπή της εφημερίδας «Η φωνή του εργάτη». Από τα πρώτα βήματα του συνδικαλιστικού κινήματος, το ΚΚΕ βρέθηκε στην πρωτοπορία, πρωτοστάτησε στο στήσιμο Σωματείων και Εργατικών Κέντρων.

Το 1934 ιδρύεται και επίσημα το Εργατικό Κέντρο Ηρακλείου. Το δίμηνο Νοέμβρη - Δεκέμβρη του ίδιου χρόνου ξεσπά η απεργία των υποδηματεργατών. Συλλαμβάνονται πέντε δυναμικότατα στελέχη, κομμουνιστές, οι οποίοι συνεχίζουν τον αγώνα τους με πολυήμερη απεργία πείνας στην απομόνωση. Στις 25/7/1935 αποφασίζεται πανεργατική απεργία.

Στις 4/8, το σταφιδεργατικό πρόβλημα οξύνθηκε και σημειώθηκαν αιματηρές συγκρούσεις εργατών και ενόπλων της Χωροφυλακής και του Στρατού. Μέχρι να 'ρθουν ενισχύσεις, οι απεργοί γίνονται κύριοι της κατάστασης. Στις συμπλοκές, ο Στρατός χρησιμοποίησε και πολυβόλα, δολοφονώντας τρεις εργάτες και τραυματίζοντας 15. Το επόμενο πρωί έγινε μάχη μιας ώρας με την Αστυνομία και το Στρατό από την πλατεία Αγίου Μηνά μέχρι το «Μεϊντάνι». Αλλοι τρεις εργάτες δολοφονήθηκαν και τραυματίστηκαν δέκα. Μπροστά στην αποφασιστικότητα των εργαζομένων, στις 6/8 ο επιθεωρητής εργατικών διαφορών και οι εκπρόσωποι των Σωματείων συμφώνησαν σε 10 ζητήματα, ένα από τα οποία ήταν η προμήθεια βιβλιαρίων Υγείας σε όλους τους εργάτες. Για τους σταφιδεργάτες οι σταφιδοεξαγωγείς αποδέχτηκαν αυξήσεις 15% για τους εργάτες και τις εργάτριες, ακόμη και για τις υπερωρίες, τη νυχτερινή εργασία, τις Κυριακές και τις γιορτές.

Η Εργατική Πρωτομαγιά του 1936 γιορτάστηκε με κοσμοσυρροή στο κτήμα του Στρατή Περγαλίδη, μάρτυρα της εργατικής τάξης. Η διαδήλωση προχώρησε και διαλύθηκε στο Βαλιδέ Τζαμί τη νύχτα πια.

Τα γεγονότα της Θεσσαλονίκης το '36 ώθησαν στην πανελλαδική απεργία στις 13 του Μάη. Το τότε Εργατικό Κέντρο Ηρακλείου (ΕΚΗ), μεταξύ άλλων, προβάλλει το αίτημα για ελεύθερη διακίνηση και κυκλοφορία του «Ριζοσπάστη». Το κράτος, βλέποντας τη δύναμη του λαϊκού κινήματος, θορυβήθηκε και το κατέστειλε βίαια. Διασπά και αποδυναμώνει το ΕΚΗ, προχωρώντας στην απόσχιση των συντηρητικών εργατών και στην ίδρυση του Εργατικού Κέντρου Συντηρητικών. Προχωρεί σε αθρόους εκτοπισμούς δημοκρατικών και κομμουνιστών. Στις 16-6-1936, ιδρύεται ο «Εθνικός και Κοινωνικός Σύνδεσμος Ηρακλείου» για τη «διά παντός νομίμου μέσου προστασία του υπάρχοντος αστικού συστήματος». Ενώ προηγούμενα, στις 13-6-1936, η Ασφάλεια συνέλαβε 5 κομμουνιστές προέδρους Σωματείων και στελέχη του ΕΚΗ και τους εκτόπισε στον Αϊ - Στράτη. Ανάμεσά τους ο Ναπολέων Σουκατζίδης, πρόεδρος του Σωματείου Ιδιωτικών Υπαλλήλων, που δεν ξαναγύρισε ποτέ, αλλά ακολούθησε το δρόμο της θυσίας.

Ιδιαίτερος σταθμός στη ζωή του Ν. Σουκατζίδη είναι η φυλάκισή του στην Ακροναυπλία. Μνημειώδη έμειναν τα μαθήματα που παρέδιδε, αλλά και παρακολουθούσε. Ο Ναπολέων έζησε εντατικά την πνευματική ζωή της Ακροναυπλίας. Οσο υπήρχαν βιβλία, μελετούσε ιστορία, λογοτεχνία, λαογραφία, ξένες γλώσσες. Εμαθε τέλεια τα Γερμανικά, τα Γαλλικά, τα Αγγλικά, τα Ρωσικά, τα Τουρκικά. Δίδασκε τη μέρα στους συντρόφους του - εργάτες και αγρότες - Ελληνικά, Ιστορία, ξένες γλώσσες και το βράδυ στο μισοσκόταδο, σε μια γωνιά του μεγάλου θαλάμου, τσίτωνε το αυτί του να μη χάσει λέξη από το μάθημα του μεγάλου δασκάλου του, του Δημήτρη Γληνού.

Ακολουθεί το Χαϊδάρι, όπου παραδόθηκε στους Γερμανούς ως κρατούμενος της Ακροναυπλίας. Η ηρωική πράξη που συνδέεται με το όνομα του Ν. Σουκατζίδη αφορά στο γεγονός πως, όντας διερμηνέας, αρχικά των Ιταλών και αργότερα των Γερμανών, όταν ο Γερμανός διοικητής τού πρότεινε να βγει από τη λίστα των μελλοθανάτων και να τουφεκιστεί άλλος στη θέση του, το αρνήθηκε πεισματικά. Εκτελέστηκε την Πρωτομαγιά του 1944, μαζί με τους 200 της Καισαριανής. Στο τελευταίο γράμμα του προς τον πατέρα του, έγραφε: «Πατερούλη, πάω για εκτέλεση. Να 'σαι περήφανος για το μονάκριβο γιο σου. Ν' αγαπάς και να λατρεύεις την κορούλα σου και την αδελφούλα μου. Κι οι δυο μεγάλοι άνθρωποι. Γεια, γεια πατερούλη. Ναπολέων».