ΗΠΑ
Νομοσχέδιο για την ανατροπή της κουβανικής κυβέρνησης
Κυριακή 24 Ιούνη 2001

Associated Press

Από τις πρωτομαγιάτικες κινητοποιήσεις στην Αβάνα
Νέο σχέδιο για την προσπάθεια ανατροπής της κυβέρνησης της Κούβας προωθείται από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Συχνά, οι ΗΠΑ αρνούνται την ανάμειξή τους στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων χωρών. Με το νομοσχέδιο αυτό όμως, οι ΗΠΑ το έχουν κάνει ξεκάθαρο ότι σκοπεύουν να κάνουν ό,τι μπορούν για να ανατρέψουν την εκλεγμένη κυβέρνηση της Κούβας και τον ηγέτη της, Φιντέλ Κάστρο, και να φέρουν στη χώρα τη «δημοκρατία».

Συγκεκριμένα, στις 16 Μάη, ο ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Τζέσι Χελμς, επικεφαλής της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων, παρουσίασε ένα νέο νομοσχέδιο στο Κογκρέσο, που έχει ονομαστεί «Πράξη για την Αλληλεγγύη με την Κούβα». Προβλέπει τη χρηματοδότηση 100 εκατομμυρίων δολαρίων σε ομάδες ανθρώπων που κρίνονται ικανοί να παίξουν σημαντικό ρόλο στην ανατροπή της κυβέρνησης της Κούβας. Με μεγάλο θράσος, το νομοσχέδιο αυτό ζητά από το Κογκρέσο να δεχτεί ως γεγονός ότι οι ΗΠΑ έχουν ηθική υποχρέωση να αυξήσουν τη βοήθειά τους προς τη «δημοκρατική αντιπολίτευση» και τους «καταπιεσμένους ανθρώπους» στην Κούβα, ορισμός που αργότερα συμπεριλαμβάνει όλους τους Κουβανούς που δεν είναι αξιωματούχοι της κυβέρνησης και του Κομμουνιστικού Κόμματος.

Θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι το 1996, οι γερουσιαστές Χελμς και Μπάρτον συνέταξαν το νομοσχέδιο, που, ανάμεσα στ' άλλα, απαγορεύει στην Ουάσιγκτον να ομαλοποιήσει τις σχέσεις της με την Κούβα, εφόσον το Κογκρέσο δεν το εγκρίνει, πράγμα που μπορεί να γίνει μόνο αν το Κογκρέσο υποστηρίξει πως στην Αβάνα υπάρχει μια «δημοκρατική κυβέρνηση». Αξίζει να σημειώσουμε πως εκείνο το νομοσχέδιο σχεδιάστηκε από δικηγόρους των κουβανο-αμερικανικών οικογενειών Μπακάρντι, Φάντζουι, Μας Κανόσα. Βλέπουμε πως κάτι παρόμοιο έχει γίνει και σ' αυτήν την περίπτωση.


Associated Press

Η αντίδραση από την Κούβα ήταν άμεση. Στις 18 Μάη, ο πρόεδρος του Κουβανικού Κοινοβουλίου, Ρικάρντο Αλαρκόν, είπε ότι οι υποστηρικτές του νομοσχεδίου αυτού αναζητούν μεγαλύτερη δημοσιότητα για την παραπέρα δέσμευση της κυβέρνησης των ΗΠΑ προς την αντικουβανική της πολιτική.

Από τη μεριά του, αναφερόμενος στο νέο αυτό νομοσχέδιο, ο Πρόεδρος Φιντέλ Κάστρο, μιλώντας από τη Λισαβόνα στις 21 Μάη, κατά τη σύντομη παραμονή του, τόνισε: «Οσα περισσότερα λάθη κάνουν, τόσο πιο αδύναμη θα είναι η θέση των ΗΠΑ».

Το ειδησεογραφικό πρακτορείο Ρόιτερ μετέδωσε ότι είναι η πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια που τίθεται για ψήφιση ένα τέτοιο νομοσχέδιο. Ωστόσο, αυτό έχει ήδη γίνει εδώ και κάποια χρόνια και δεν αποτελεί μυστικό ότι η Ουάσιγκτον έχει ήδη χρηματοδοτήσει διάφορες δραστηριότητες, που έχουν στόχο την ανατροπή της κυβέρνησης της Κούβας από το 1959. «Στην ουσία, πρόκειται για μια κίνηση να μετατρέψουν σε νόμο και να αναγνωρίσουν δημόσια τι έπραξαν οι ΗΠΑ τόσα χρόνια, όπως το να παρεμβαίνουν στα εσωτερικά της χώρας μας», δήλωσε από την πλευρά του ο υπουργός Εξωτερικών Φελίπε Πέρεζ Ρόκε, μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου.

Η Κούβα δεν είναι Πολωνία

Παρουσιάζοντας το νομοσχέδιο, ο Χελμς ανέφερε ότι επιδίωξή του είναι να ψηφιστεί νομοσχέδιο παρόμοιο με αυτό που εγκρίθηκε τη δεκαετία του '80 από τις ΗΠΑ για τη βοήθεια του αντικομμουνιστικού κινήματος «Αλληλεγγύης» στην Πολωνία, αναφέρουν ειδησεογραφικά πρακτορεία.

Αναφέροντας πως θα πρέπει να γίνει επένδυση προς τον τομέα αυτό, παρατήρησε ότι μια τέτοια επένδυση θα αποκομίσει κέρδη για την οικονομία των ΗΠΑ, με τον ίδιο τρόπο που είχαν γίνει επενδύσεις στην Ανατολική Ευρώπη, οι οποίες έχουν αποφέρει αμέτρητα κέρδη.

Εύστοχα πάντως, ο γερουσιαστής Τσαρλς Σούμερ έκανε μια παρατήρηση σχετικά με αυτό, λέγοντας ότι η Κούβα δεν είναι Πολωνία.

Αμεση χρηματοδότηση σε πράκτορες

Το νομοσχέδιο που προτείνεται προβλέπει πως τη χρηματοδότηση αυτή θα μπορούν να τη λάβουν άνθρωποι που θα κινηθούν προς την κατεύθυνση της υπονόμευσης της κοινωνίας της Κούβας και της ενίσχυσης της διάδοσης αντικυβερνητικής προπαγάνδας μέσα στη χώρα. Δίνοντας έμφαση στα παραπάνω, στο νομοσχέδιο υπάρχει άρθρο που εξαιρεί το γενικό αποκλεισμό και θα επιτρέπει την εισαγωγή στις ΗΠΑ προϊόντων που παράγονται από ανεξάρτητους, αυτοαπασχολούμενους Κουβανούς, ωστόσο, μόνο στην περίπτωση που δεν μπορεί να ωφεληθεί η κουβανική κυβέρνηση.

Τα προγράμματα που θα επινοηθούν θα πρέπει να προωθούν άμεση χρηματοδότηση και υλικές πηγές σε αντιπολιτευόμενες ανεξάρτητες ομάδες και μεμονωμένους ανθρώπους στην Κούβα.

Ακολουθώντας τη γραμμή αυτή, το νομοσχέδιο του Χελμς προβλέπει την προώθηση 100 εκατομμυρίων δολαρίων μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια, σε μετρητά, τρόφιμα, φάρμακα, υπολογιστές, τηλέφωνα, φαξ και άλλο εξοπλισμό γραφείου, καθώς και εκπαιδευτικό υλικό για ομάδες που αντιπολιτεύονται και μη κυβερνητικές οργανώσεις στο νησί, αναφέρει το Ρόιτερ.

Σύμφωνα με τους «Νιου Γιορκ Τάιμς», οι Κουβανοί που θα λαμβάνουν τη χρηματοδότηση αυτή μπορεί να είναι αυτοαπασχολούμενοι, «πολιτικοί» κρατούμενοι, διαφωνούντες, ανεξάρτητοι οικονομολόγοι, δημοσιογράφοι και μέλη θρησκευτικών ομάδων.

Το Φλεβάρη, ο Μας Σάντος, πρόεδρος του αντιδραστικού Κουβανο-Αμερικανικού Εθνικού Ιδρύματος (CANF) επίσης αποκάλυψε μια σειρά άλλες πλευρές του νομοσχεδίου. Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, η νέα πολιτική θα πρέπει να προωθεί την ελεύθερη αγορά στην Κούβα, ενισχύοντας και επεκτείνοντας τον τομέα των αυτοαπασχολούμενων και την οικογενειακή ιδιοκτησία.

Επίσης ανακοίνωσε ότι θα πρέπει να επιβληθεί η χρηματοδότηση μη κυβερνητικών οργανώσεων, με σκοπό την ίδρυση ιδιωτικών επιχειρήσεων. Ακόμα ένα πακέτο θα χρησιμοποιηθεί, ώστε να προσφέρει υποτροφίες για φοιτητές και για την εκπαίδευση ανθρώπων στη διοίκηση επιχειρήσεων.

Στο νομοσχέδιο υπάρχουν άρθρα που αναφέρονται στην ενίσχυση της δράσης ενάντια στα εμπόδια που θέτει η κυβέρνηση της Κούβας για τους «Ράδιο Μαρτί» και «ΤV Μαρτί» (σταθμοί της κυβέρνησης των ΗΠΑ), καθώς και για την απόκτηση πιο ισχυρών αναμεταδοτών αυτών των δυο σταθμών.

Επίσης, η παράγραφος 8 του νομοσχεδίου ζητά από τον γενικό εισαγγελέα να ερευνήσει την ενοχή των Κουβανών αξιωματικών για την κατάρριψη του αεροσκάφους, το 1996, των «Αδερφών σε Διάσωση», με στόχο να «αποδοθεί η δικαιοσύνη». Επίσης, ζητά από τον γενικό εισαγγελέα να ερευνήσει το «εμπόριο παράνομων ναρκωτικών και του ξεπλύματος χρημάτων από κυβερνητικούς αξιωματούχους της Κούβας».

Αξίζει να σημειώσουμε ότι υπάρχουν και από τα δύο κόμματα, των Ρεπουμπλικάνων και των Δημοκρατικών, γερουσιαστές που είναι υπέρ και κατά αυτού του νομοσχεδίου. Το υποστηρίζουν, μεταξύ άλλων, ο υποψήφιος των Δημοκρατών για την αντιπροεδρία στις πρόσφατες εκλογές, Τζόσεφ Λίμπερμαν και άλλοι γερουσιαστές, όπως οι Ρόμπερτ Τοριτσέλι, Μπομπ Γκράχαμ, Τζορτζ Αλεν και Τζον Ενσάιν. Παράλληλα, την παρουσίασή του στη Βουλή των Αντιπροσώπων έχουν αναλάβει τα μέλη του Κογκρέσου, Λίνκον Ντίαζ Μπάλαρτ και Ιλιάνα Ρος Λέιτινεν.

Η νέα αυτή πρόταση του Χελμς και των άλλων μελών της Γερουσίας θεωρείται ως μια προσπάθεια να μειωθεί η συζήτηση για τον αποκλεισμό της Κούβας, που έχει ενταθεί από επιχειρήσεις που επιδιώκουν να εμπορευτούν με την Κούβα, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τομείς, όπως είναι τρόφιμα, φάρμακα και αγροτικά προϊόντα.

Αναγκαία η αναθεώρηση της πολιτικής για την Κούβα

Την επιβεβαίωση στα λεγόμενα του Χελμς, πως το νομοσχέδιο αυτό δεν ενισχύει ούτε όμως χαλαρώνει τον αποκλεισμό στην Κούβα, έκανε και ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπους.

Αναφερόμενος στην έλλειψη χρόνου που έχει ο Αμερικανός Πρόεδρος να μελετήσει καλύτερα το ζήτημα, επειδή αυτό το διάστημα αφιερώνει χρόνο σ' αυτούς που χρηματοδότησαν την εκλογική του καμπάνια, ο Κουβανός υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι γι' αυτό το λόγο είναι απληροφόρητος για τα αισθήματα της πλειοψηφίας των Κουβανών που βρίσκονται στις ΗΠΑ. Ο Πέρεζ Ρόκε επισήμανε πως τον τελευταίο χρόνο 120.000 τέτοιοι πολίτες ταξίδεψαν στην Κούβα, παρά τα εμπόδια που βρήκαν στο δρόμο τους. Ο Μπους θα πρέπει να έχει κατά νου πως οι περισσότεροι Κουβανοί που ζουν στη χώρα του είναι υπέρ του τερματισμού του αποκλεισμού και των ομαλών σχέσεων με την Κούβα.

Επίσης, ανέφερε πως τον περασμένο χρόνο περίπου 80.000 πολίτες των ΗΠΑ επισκέφθηκαν την Κούβα παράνομα, αψηφώντας τους κανόνες που έχουν επιβληθεί από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, και δήλωσε πως κάποιος θα πρέπει να εξηγήσει στον Μπους ότι περίπου το 80% του πληθυσμού ζητά αναθεώρηση της πολιτικής σχετικά με την Κούβα.

Ο ίδιος σημείωσε ότι ο Μπους σίγουρα γνώριζε ότι η Κούβα δε θα ήταν εύκολο πολιτικό θέμα και θύμισε ότι οι Κουβανοί έχουν ήδη αντιμετωπίσει 10 Προέδρους των ΗΠΑ. Η ανακοίνωσή του ότι το εμπάργκο στην Κούβα θα παραμείνει δεν έχει προκαλέσει ανησυχία ούτε ενδιαφέρον. «Θα παραμείνουμε ήρεμοι και αμετακίνητοι, πράττοντας αυτό που χρειάζεται στην Κούβα και στο διεθνή χώρο».

Χαμογελώντας, ο Πέρεζ Ρόκε ανέφερε ότι δεν μπορεί να προβλέψει την αντίδραση της Κούβας, αν τελικά εγκριθεί το νομοσχέδιο αυτό, επειδή «ο αιφνιδιασμός είναι το βασικό όπλο του αντάρτη και εμείς είμαστε ένα έθνος ανταρτών».


Κλωντίν ΧΕΣΠΕΡ