Αυτές τις μέρες βρίσκονται σε εξέλιξη οι αρχαιρεσίες των επιχειρησιακών σωματείων σε δύο από τις μεγαλύτερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ της χώρας. Για τις εξελίξεις στον κλάδο, ο «Ριζοσπάστης» μίλησε με τον Μιλτιάδη Κρητικό (Μ. Κ.), αντιπρόεδρο του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας (ΣΕΑ) και υποψήφιος με τη ΔΑΣ στο επιχειρησιακό σωματείου του «Σκλαβενίτη» και τον Αχμετ Μουσταφά (Α. Μ.), μέλος του ΔΣ του ΣΕΑ και επικεφαλής της ΔΑΣ στο επιχειρησιακό σωματείο «Καρφούρ - Μαρινόπουλος - Ντία».

-- Ξεκίνησαν την Τρίτη οι εκλογές στο επιχειρησιακό σωματείο του «Σκλαβενίτη», αποκλείοντας την ΔΑΣ από τις αρχαιρεσίες με διάφορες παράτυπες διαδικασίες. Πού αποσκοπούν αυτές οι μεθοδεύσεις από την πλευρά της διοίκησης του σωματείου και της εργοδοσίας;

Μ.Κ.: Πρόκειται για ένα καθαρά εργοδοτικό σωματείο, που με το μηχανισμό που διαθέτει έχει τη δυνατότητα να κάνει νομότυπες διαδικασίες, αποκλείοντας φωνές που δεν θέλουν να ακουστούν. Το ΠΑΜΕ και οι συνδικαλιστές που δραστηριοποιούνται στον «Σκλαβενίτη», καλούν σε οργάνωση των συναδέλφων και ιδιαίτερα σε μια περίοδο που αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα. Αυτό ενοχλεί.

Η αλυσίδα σούπερ μάρκετ «Σκλαβενίτης» είναι η πιο ταχεία αναπτυσσόμενη επιχείρηση στο χώρο. Αυτό όμως δεν γίνεται επ' ωφελεία των εργαζομένων. Για παράδειγμα, δεν γίνονται οι ανάλογες προσλήψεις κι αυτό σημαίνει εντατικοποίηση, ατυχήματα στο χώρο εργασίας, ωράρια που δεν τηρούνται.

Εμείς καλούμε τους εργαζόμενους να συνειδητοποιήσουν αυτό που ζουν τόσα χρόνια, ότι δηλαδή ψηφίζοντας τις συγκεκριμένες δυνάμεις στο επιχειρησιακό σωματείο, δεν έχουν να περιμένουν κάτι. Είναι ένα απαξιωμένο σωματείο, δεν εμφανίζεται πουθενά, παρά μόνο κάθε δυο χρόνια που καλεί σε ψηφοφορία και αυτό χωρίς να το μαθαίνουν καν όλοι οι εργαζόμενοι.

Το μόνο που φαίνεται από το σωματείο στο διάστημα που μεσολαβεί από εκλογές σε εκλογές, είναι κάποιες ανακοινώσεις που έχουν να κάνουν με προσφορές και εκπτώσεις που εξασφαλίζει η επιχείρηση - το σωματείο λένε αυτοί - για τους εργαζόμενους σε ιδιωτικά εκπαιδευτικά κέντρα, ιδιωτικές κλινικές κ.λπ. Ακόμη και από κει φαίνεται η γραμμή που στηρίζουν στο κίνημα, χώρια που προωθούν την ιδιωτική Υγεία και Παιδεία, αντί να αγωνίζονται με τους υπόλοιπους εργαζόμενους για δωρεάν δημόσιες παροχές.

-- Αυτές οι εκλογές έχουν ενδιαφέρον μόνο για τους εργαζόμενους του «Σκλαβενίτη»; Ιδιαίτερα αν λάβουμε υπόψιν ότι μαζί με άλλα εργοδοτικά σωματεία του κλάδου διαμορφώνουν αρνητικό συσχετισμό συνολικά στον κλάδο και στο εργατικό κίνημα...

Μ.Κ.: Αυτό είναι κάτι που έχει μεγάλη αξία να το συνειδητοποιήσουν οι εργαζόμενοι. Ναι μεν είναι ένα επιχειρησιακό σωματείο με 2.500 ψηφίσαντες, αλλά δεν εκλέγει μόνο ένα Διοικητικό Συμβούλιο ενός ανύπαρκτου κατά τα άλλα σωματείου. Αυτό το σωματείο στέλνει αντιπροσώπους και στα δευτεροβάθμια όργανα, στην Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων, στο Εργατικό Κέντρο Αθήνας, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση και τη διατήρηση των αρνητικών συσχετισμών για τους εργαζόμενους.

Οι υποψήφιοι στις εκλογές του «Σκλαβενίτη» ναι μεν μας πλησιάζουν σαν «συνάδελφοι» την περίοδο των αρχαιρεσιών του σωματείου και λένε ότι «είμαστε μια οικογένεια που δεν έχουμε να χωρίσουμε τίποτα, άρα γιατί να υπάρχουν ξεχωριστά ψηφοδέλτια;», αλλά στο δευτεροβάθμιο όργανο μπαίνουν με «ταμπέλες», μέσα σε παρατάξεις.

Κι ας μην κρυβόμαστε: Το 2012, όταν υπογράφτηκαν οι μειώσεις μισθών 6,7% (σ.σ. στην κλαδική του Εμπορίου που διαπραγματεύεται η ΟΙΥΕ), ανάμεσα σε άλλους υπέγραψαν και οι συνδικαλιστές που προέρχονται από τον «Σκλαβενίτη», που είναι με την Αυτόνομη Παρέμβαση, την παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία στη συνέχεια μετονομάστηκε σε ΜΕΤΑ. Μπορεί ο «Σκλαβενίτης» να μην την έχει εφαρμόσει ακόμη, αλλά ο συνδικαλιστής του «Σκλαβενίτη» την έχει υπογράψει και εφαρμόστηκε για τους υπόλοιπους εργαζόμενους.

Αρα δημιουργείται ένα προηγούμενο όχι μόνο για τους εργαζόμενους της επιχείρησης, αλλά για το σύνολο των εργαζομένων. Επίσης, στην Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων την προηγούμενη φορά συμμετείχαν 22 εκπρόσωποι εκλεγμένοι από τον «Σκλαβενίτη». Εχουμε δει μέχρι τώρα τι έχουν κάνει, ποιους υποστηρίζουν και ποιος τελικά «την πληρώνει».

-- Πώς απαντάτε στο επιχείρημα που διακινούν σωματείο και εργοδοσία ότι η συγκεκριμένη αλυσίδα είναι υπόδειγμα «υγιούς επιχειρηματικότητας», με «καλό εργοδότη»;

Μ.Κ.: Ο «καλός επιχειρηματίας» είναι ένα ιδεολόγημα, όπως και αυτό που λένε, ότι αν έρθει η ανάπτυξη θα λυθούν όλα μας τα προβλήματα κ.λπ. Δεν υπάρχει πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα «ανάπτυξης» από τον «Σκλαβενίτη». Πριν από πέντε χρόνια είχε γύρω στα 70 καταστήματα. Μέσα στην κρίση τα αύξησε σε 120 και αν εξαγοράσει και του «Βερόπουλου», όπως γράφεται, ξεπερνά τα 300 καταστήματα. Πιο ...«ανάπτυξη» δεν γίνεται...

Αλλά για να δούμε, ποιο είναι το αποτέλεσμα; Καθόλου προσλήψεις, εντατικοποίηση της δουλειάς μας, δεν τηρούνται ωράρια, συμβάσεις ωρομίσθιων, 4ωρων, 5ωρων, 3ήμερης εργασίας. Αυτά κάνει ο «καλός εργοδότης», ο οποίος κατά τα άλλα φροντίζει να είναι τυπικός στις πληρωμές. Ομως σήμερα φτάσαμε να θεωρούμε πολυτέλεια το αυτονόητο, να πληρώνεται δηλαδή ο εργαζόμενος στην ώρα του, όπως τυπικοί είμαστε και εμείς καθημερινά στη δουλειά μας.

-- Μέσα σε τι κλίμα γίνονται οι εκλογές στο σωματείο «Καρφούρ - Μαρινόπουλος - Ντία» και τι στάση κράτησε έως τώρα η πλειοψηφία απέναντι στις εξελίξεις;

Α. Μ.: Αυτήν τη στιγμή που μιλάμε, η εργοδοσία έχει προχωρήσει σε κλείσιμο μαγαζιών, σε απολύσεις στην Αττική και πανελλαδικά. Επομένως, οι εργαζόμενοι θα πρέπει να εντείνουν τον αγώνα τους, να οργανωθούν, να παλέψουν για να διασφαλίσουν τις θέσεις εργασίας, να διεκδικήσουν αξιοπρεπείς μισθούς.

Η κριτική που κάνουμε στην απερχόμενη πλειοψηφία του σωματείου είναι ότι τα τελευταία τρία χρόνια που έχουν ξεκινήσει μειώσεις μισθών, κόψιμο επιδομάτων και απολύσεις, δεν πήρε ουσιαστικές πρωτοβουλίες για την οργάνωση τον αγώνα, ενώ ήξερε ότι τα μέτρα που έπαιρνε η εκάστοτε κυβέρνηση και η τωρινή, θα επιδεινώσουν την κατάσταση στους χώρους δουλειάς.

Στη δική μας επιχείρηση έχουν ήδη εφαρμοστεί οι μειώσεις που υπέγραψε η πλειοψηφία της διοίκησης της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Υπαλλήλων, κι επιπλέον επειδή δεν υπάρχει ούτε κλαδική, ούτε Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, κατάφερε η εργοδοσία να κόψει επιδόματα - τέκνων, ψυγείου κ.λπ.

Η σημερινή πλειοψηφία δεν υπηρετεί πλέον το πραγματικό συμφέρον των εργαζομένων. Αυτή η πραγματικότητα υπαγορεύει να βγουν οι ταξικές δυνάμεις ενισχυμένες στις αρχαιρεσίες, γιατί έχουν και τη θέληση και τη δυνατότητα να οργανώσουν τον αγώνα στους χώρους δουλειάς, αλλά να συμβάλουν και στην οργάνωση της πάλης συνολικά στον κλάδο.

-- Οπως και στην περίπτωση του «Σκλαβενίτη», αυτό που προβάλλει η εργοδοσία της «Καρφούρ - Μαρινόπουλος» είναι το παράδειγμα μιας δυναμικής ελληνικής επιχείρησης, που κυριάρχησε στον κλάδο του Εμπορίου μέσα από συγχωνεύσεις και εξαγορές. Τώρα βλέπουμε να κλείνει μαγαζιά και να πετάει εργαζόμενους στο δρόμο. Τι συμπέρασμα προκύπτει για τους εργαζόμενους;

Α. Μ.: Κατ' αρχήν, οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να «τσιμπήσουν» και να συμβιβαστούν με την ιδέα ότι αφού ο «Μαρινόπουλος» δεν έχει τα κέρδη που θέλει, πρέπει να βάλουν πλάτη σε μειώσεις μισθών και άλλα. Η επιχείρηση αριθμεί περίπου 1.020 καταστήματα με 17.000 εργαζόμενους και πράγματι γιγαντώθηκε τα τελευταία χρόνια.

Σήμερα, δεν κυριαρχεί μόνο στην Ελλάδα, αλλά έχει μαγαζιά και στα Βαλκάνια, εξαγόρασε το τελευταίο διάστημα μαγαζιά και στη Βόρειο Ελλάδα, στη Λάρισα, στην Κρήτη. Είναι η μεγαλύτερη αλυσίδα σούπερ μάρκετ.

Τώρα, στο πλαίσιο του ανταγωνισμού που μεγαλώνει στον κλάδο, κάνουν αναπροσαρμογές. Θέλουν να κλείσουν τα μικρά μαγαζιά ή όσα είναι κοντά σε ανταγωνιστή, να προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις της αγοράς. Δηλαδή, το κλείσιμο των μαγαζιών δεν έχει να κάνει με μείωση κερδών. Η εταιρεία θέλει να θωρακίσει την ανταγωνιστικότητά της απέναντι στους άλλους επιχειρηματίες του κλάδου, θέλει να μεγιστοποιήσει το κέρδος του. Γι' αυτό αξιοποιεί πλήρως και τα αντεργατικά μέτρα που ψηφίζουν οι κυβερνήσεις.

Το ζητούμενο είναι να διασφαλιστεί η ενότητα των εργαζομένων, διότι η εργοδοσία τούς «πετάει το μπαλάκι» για να μειώσουν τις απαιτήσεις τους, αφού υπάρχουν και πιο «φθηνοί». Αυτό σημαίνει «ανάπτυξη» για εμάς τους εργαζόμενους και αυτό είναι που θέλουμε να φέρουμε στο επίκεντρο της συζήτησης με τους συναδέλφους μας το επόμενο διάστημα.