Κυριακή, τελευταία μέρα του προσκυνήματος στο Γράμμο και το Βίτσι. Προορισμός μας το «σφαγείο», όπως λένε οι σύντροφοι τη Φλώρινα, που πολέμησαν στην επιχείρηση κατάληψής της από το Δημοκρατικό Στρατό. Εκεί, σε ένα χωράφι λίγο έξω από την πόλη, οι φασίστες έσκαψαν ομαδικό τάφο για τους αντάρτες, θάβοντας μέσα σε αυτόν, ακόμη και τραυματισμένους αγωνιστές. Οι αγωνιστές, καταθέτουν λίγα λουλούδια και τραγουδούν το «Επέσατε Θύματα», τηρώντας ενός λεπτού σιγή. «Κανείς δεν ξέρει πόσα παλικάρια θάφτηκαν εδώ μέσα, πρέπει όμως να είναι πάνω από 800 αντάρτες που πολέμησαν για τη λευτεριά της πατρίδας», μας λέει η Ελένη Τσόκα.

«Οταν ήρθαμε στη Φλώρινα», μας διηγείται η Ελένη Τσόκα, «μας άρχισαν με τα πολυβόλα, λες και ήξεραν ότι θα είμαστε εκεί. Τα είχαν στήσει σε όλα τα επίκαιρα σημεία γύρω από την πόλη. Αρχισαν να "βαράνε στο ψαχνό". Δίπλα μου ήταν ο διμοιρίτης που είχα. Ο Σταυράκος από τον Εβρο. Τον βρήκε ένα βλήμα και φώναζε "Ελένη, πάρε με από εδώ". Αυτή η φωνή, τόσα χρόνια μετά, δε βγαίνει από τα αυτιά μου. Μας είχαν κυκλώσει και μας βαρούσαν. Αυτά τα κορμιά μάζεψαν και χωρίς να τους νοιάζει αν είναι ζωντανοί ή όχι, τους έθαψαν εδώ»...

Η μάχη της Φλώρινας άρχισε τη νύχτα της 11ης προς 12η Φλεβάρη 1949 και τέλειωσε την επόμενη νύχτα με πλήρη αποτυχία των δυνάμεων του Δημοκρατικού Στρατού, επιφέροντας βαριές απώλειες στους αντάρτες.