Σημαντικές εξελίξεις σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο οικονομίας και γεωπολιτικής αναμένεται να προκαλέσει η άρση των διεθνών κυρώσεων έναντι του Ιράν με απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ στις 16 του μήνα, έπειτα από τη γνωμοδότηση της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) πως η Τεχεράνη εφαρμόζει κατά γράμμα τη συμφωνία του περασμένου Ιούνη για το πυρηνικό της πρόγραμμα. Ανάμεσα στα άλλα, η έναρξη των ιρανικών εξαγωγών πετρελαίου, έπειτα και από τη χτεσινή απόφαση της Τεχεράνης να αυξήσει την ημερήσια παραγωγή αργού πετρελαίου στα 500.000 βαρέλια, αναμένεται να προκαλέσει νέα μείωση (τη χαμηλότερη από το 2003) στη διεθνή τιμή του «μαύρου χρυσού», που χτες έπεσε κάτω και από τα 28 δολάρια το βαρέλι.

Θα πρέπει ωστόσο να σημειώσει κανείς πως οι διεθνείς κυρώσεις μπορούν να επανέλθουν μέσα σε 10 μέρες για 10 ή και 15 χρόνια, εφόσον η ΙΑΕΑ κρίνει πως παραβιάζεται η διεθνής συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Επιπλέον, η απόφαση του ΟΗΕ για άρση των κυρώσεων σε βάρος του Ιράν συνοδεύτηκε από αντιφατικές εξελίξεις, που δείχνουν τον σύνθετο και περίπλοκο χαρακτήρα αυτής της υπόθεσης: Αφενός, οι ΗΠΑ απελευθέρωσαν επτά Ιρανούς κρατουμένους και το Ιράν τέσσερις Αμερικανο-ιρανούς δημοσιογράφους που κρατούνταν στις φυλακές, αντανακλώντας το νέο καλό κλίμα στις διμερείς σχέσεις. Αφετέρου, οι ΗΠΑ (μόλις ένα 24ωρο μετά την άρση των κυρώσεων για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα) επέβαλαν προχτές κυρώσεις σε 11 εταιρείες και άτομα για το ιρανικό βαλλιστικό πρόγραμμα με αφορμή τη δοκιμή ενός πυραύλου μεσαίου βεληνεκούς από τις ιρανικές Ενοπλες Δυνάμεις στις 21 Νοέμβρη στον Περσικό Κόλπο. Το πρόσχημα ήταν πως ο συγκεκριμένος τύπος πυραύλου «θα μπορούσε» να φέρει πυρηνική κεφαλή... Οι Ιρανοί το αρνήθηκαν κατηγορηματικά σημειώνοντας χτες πως οι αμερικανικές κυρώσεις για το βαλλιστικό τους πρόγραμμα «δεν έχουν, ηθικά και τυπικά, νομιμότητα»...

Επιπλέον, αυτό το ανάμεικτο κλίμα αισιοδοξίας και επιφύλαξης καθρεφτίστηκε στις δηλώσεις των ηγετών Ιράν και ΗΠΑ αμέσως μετά την άρση των κυρώσεων, το Σάββατο. Ο Ιρανός Πρόεδρος, Χασάν Ρουχανί, εκτίμησε πως ανοίγει «νέα σελίδα» στις σχέσεις του Ιράν με τη διεθνή κοινότητα, ενώ μιλώντας χτες στη Βουλή σχολίασε δηκτικά ότι η άρση των κυρώσεων «ικανοποίησε όλες τις πλευρές, πλην των ακραίων εξτρεμιστών, των σιωνιστών, των πολεμοκάπηλων, αυτών που σπέρνουν διχόνοια μεταξύ των ισλαμικών χωρών και των εξτρεμιστών στις ΗΠΑ». Νωρίτερα, σημείωσε πως το Ιράν «δεν έχει και δεν θα έχει σημαντικές οικονομικές σχέσεις με τις ΗΠΑ», αλλά προτίθεται να αποδεχτεί «κάθε επένδυση από την πλευρά αμερικανικών εταιρειών» αν αυτές καταφέρουν να ξεπεράσουν τα εμπόδια που υπάρχουν ακόμη στις ΗΠΑ για να έρθουν στο Ιράν.

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, κάλεσε τους Ιρανούς να δημιουργήσουν «νέους δεσμούς με τον κόσμο», κάνοντας λόγο για «ιστορική πρόοδο» που κατέγραψε η Τεχεράνη. Αντίθετα, ο (Ρεπουμπλικάνος) πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Πολ Ράιαν, κατήγγειλε την άρση των κυρώσεων λέγοντας ότι η Τεχεράνη «πιθανότατα» θα επωφεληθεί από το νέο «οικονομικό μάννα» ώστε να συνεχίσει να «χρηματοδοτεί την τρομοκρατία».

Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, εξήρε την άρση των κυρώσεων που είχαν επιβληθεί στην Τεχεράνη, σημειώνοντας ότι οι δύο χώρες θα πρέπει τώρα να συνεργαστούν πάνω σε άλλες πιεστικές προκλήσεις για να μπορέσουν να εγγυηθούν «ένα ασφαλέστερο μέλλον».

Ο γενικός γραμματέας της IAEA, Γουκίγια Αμάνο, που μετέβη χτες στην Τεχεράνη, σημείωσε ότι είχε «πολύ εποικοδομητικές συνομιλίες» με Ιρανούς αξιωματούχους, υπογραμμίζοντας ότι οι σχέσεις του οργανισμού που εκπροσωπεί με το Ιράν «εισέρχονται σε νέα φάση».

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, που δυσαρεστήθηκε από την προοπτική ακόμη μεγαλύτερης αύξησης της γεωπολιτικής ισχύος του Ιράν, σχολίασε ότι θα παρακολουθεί «στενά τις εξελίξεις για να μην αποκτήσει το Ιράν πυρηνικό όπλο».

Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Λοράν Φαμπιούς (που μεταβαίνει σήμερα στο Ριάντ) ανακοίνωσε ότι το Παρίσι θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις για να διασφαλίσει την αυστηρή τήρηση των όρων της διεθνούς συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να μιμηθεί και η ΕΕ τις αμερικανικές κυρώσεις για το ιρανικό βαλλιστικό πρόγραμμα.