Στην 8η Σύνοδο Κορυφής των χωρών - μελών των BRICS που έγινε το περασμένο Σαββατοκύριακο στην Ινδία, αναδείχθηκε η σημασία που αποκτά για τα μέλη της συγκεκριμένης ένωσης η αγορά που συνθέτουν οι πέντε αυτές χώρες, δηλαδή οι Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική. Και είναι λογικό: Πρόκειται για χώρες που αθροιστικά αντιπροσωπεύουν το 43% του παγκόσμιου πληθυσμού, με ένα συνολικό ονομαστικό ΑΕΠ 16 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, το οποίο εκτιμάται ότι αντιστοιχεί σχεδόν στο 1/4 (23%) του παγκόσμιου ακαθάριστου προϊόντος. Για χώρες με ορισμένους από τους μεγαλύτερους ρυθμούς καπιταλιστικής ανάπτυξης διεθνώς, με ισχυρά ανελισσόμενα μονοπώλια που κονταροχτυπιούνται με δυτικούς ανταγωνιστές τους με πολλές αξιώσεις. Χώρες με άφθονο και νεαρό εργατικό δυναμικό που για πολλούς λόγους προσφέρονται να στεγάσουν σύγχρονες μονάδες παραγωγής και άρα να μετατραπούν σε πύλες εξαγωγών και εισαγωγών και σε άλλους περιφερειακούς προορισμούς, δίνοντας διέξοδο σε κεφάλαια που μπορούν να μεγαλώσουν το «κομπόδεμα» επιχειρηματικών κολοσσών, τα οποία προσδοκούν να βγουν ωφελημένα από τη ρευστότητα και τις ανακατατάξεις που γεννά η στασιμότητα και η ύφεση σε μεγάλο μέρος της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομίας.

Δεν είναι τυχαίο ότι, στο περιθώριο της 8ης Συνόδου, έγινε η 1η Εμπορική Εκθεση των BRICS (BRICS Trade Fair), την οποία συνδιοργάνωσε στο Νέο Δελχί η Ομοσπονδία Εμποροβιομηχανικών Επιμελητηρίων της Ινδίας (FICCI) και με τίτλο «Οικοδομώντας τους BRICS - Καινοτομία για συνεργασία» υποδέχτηκε πάνω από 600 εκθέτες, από τομείς όπως: Πράσινη Ενέργεια, ΑΠΕ, ιματισμός, αυτοκινητοβιομηχανία, αεροδιαστημική, μεταποίηση αγροτικών προϊόντων, χημική βιομηχανία, φαρμακοβιομηχανία, σιδηροδρομικές μεταφορές κ.τ.λ.

Μάλιστα, στην Εκθεση συμμετείχαν και επιχειρήσεις από τις χώρες των BIMSTEC (Μπανγκλαντές, Μπουτάν, Μιανμάρ, Νεπάλ, Σρι Λάνκα και Ταϊλάνδη), αυξάνοντας κι άλλο το εύρος των επιχειρηματικών σχεδιασμών που προχώρησαν ή ξεκίνησαν, αποτυπώνοντας και την αποφασιστικότητα με την οποία η Ινδία επιδιώκει να διεισδύσει σε περιοχές της Νότιας και Νοτιοανατολικής Ασίας, με το βλέμμα στραμμένο σε αντιπάλους αλλά και εταίρους. Η BIMSTEC (Bay of Bengal Initiative for Multi-Sectoral Technical and Economic Cooperation (Πρωτοβουλία του Κόλπου της Βεγγάλης για την Πολυτομεακή Τεχνική και Οικονομική Συνεργασία) κλήθηκε στην Ινδία για κοινή συνεδρίαση με τους BRICS, μετά από πρωτοβουλία της Ινδίας που αυτήν την περίοδο ασκεί καθήκοντα προέδρου στην Ενωση.

Οπως σημειώνει η ιστοσελίδα του Επιχειρηματικού Συμβουλίου των BRICS (BRICS Business Council) βασική επιδίωξη της Εκθεσης ήταν «να αναδείξει ορισμένες από τις βέλτιστες τεχνολογίες που είναι διαθέσιμες στις χώρες των BRICS για την αντιμετώπιση των βασικών αναπτυξιακών προκλήσεων». Δηλαδή, ζητούμενο είναι πώς τα μονοπώλια των χωρών αυτών θα διασφαλίσουν μεγαλύτερη και ευκολότερη πρόσβαση στην αρπαγή του πλούτου των αντίστοιχων λαών, αλλά και πώς θα ενισχύσουν τα εφόδιά τους στη σκληρή αναμέτρηση για την κυριαρχία και σε αγορές εκτός BRICS.

«Ανοίγοντας» την 1η Εμπορική Εκθεση των BRICS, η Ινδή υπουργός Εμπορίου και Βιομηχανίας Νιρμάλα Σιτχαραμάν οι χώρες των BRICS «αποτελούν σήμερα κύριους προμηθευτές για τον κόσμο... Η δημιουργία των BRICS αποτελεί διακριτό δείκτη της ανάδυσης ενός πολυ-πολισμού σε διεθνές επίπεδο». Βεβαίως, η ενίσχυση της οικονομικής δύναμης των BRICS γεννά νέα δεδομένα και στα υπόλοιπα επίπεδα της ενδοϊμπεριαλιστικής αναμέτρησης. «Ωστόσο, οι δομές παγκόσμιας διακυβέρνησης δεν αντανακλούν την πραγματικότητα και εκεί είναι που απαιτούνται επείγουσες αλλαγές... Θεωρούμε ότι οι BRICS μπορούν να διαδραματίσουν θετικό ρόλο στην ενίσχυση των πολυμερών θεσμών, ειδικά του ΠΟΕ, του ΔΝΤ, της Παγκόσμιας Τράπεζας και των Ηνωμένων Εθνών», υπογράμμισε μεταξύ άλλων η Σιτχαραμάν στην ίδια ομιλία.

Οσον αφορά στις σημερινές εμπορικές σχέσεις μεταξύ των χωρών των BRICS, η FICCI κατέγραψε το συνολικό όγκο του μεταξύ τους εμπορίου για το 2015 στα 242 δισ. δολ., από 168 δισ. δολ. το 2008. Σε πρόσφατη συνέντευξή του σε ρωσική εφημερίδα, ο πρόεδρος της FICCI Χαρσχαβαρντάν Νεοτία υποστήριξε ότι «υπάρχει μια γενική προσδοκία πως οι οικονομίες των BRICS είναι σε θέση να γίνουν οι πιο κυρίαρχες οικονομίες στον κόσμο έως το 2050».

Ανεξάρτητα από το πόσο τέτοιες εκτιμήσεις θα βγουν αληθινές ή από το πόσο θα αλλάξουν τα δεδομένα στα οποία σήμερα στηρίζονται, η τελευταία Σύνοδος των BRICS επιβεβαίωσε τις διαθέσεις των αντίστοιχων μονοπωλιακών κέντρων να ενισχύσουν το συντονισμό τους στην αντιλαϊκή επίθεση, στο φόντο της «κόντρας» τους με άλλα κέντρα.

Μεταξύ άλλων, τον τελευταίο χρόνο λειτούργησε (Joint Working Group on Counter Terrorism) Κοινή Ομάδα Εργασίας για την Αντιμετώπιση της Τρομοκρατίας, που συνεδρίασε για πρώτη φορά στα μέσα του Σεπτέμβρη. Επίσης, στη Συνάντηση των υπουργών Εργασίας των BRICS τον περασμένο Ιούνη, συζητήθηκε ιδιαίτερα η σημασία να ενισχυθεί ο κοινός βηματισμός σε θέματα «κοινωνικού διαλόγου» και διαμόρφωσης σχημάτων «κοινωνικού εταιρισμού», με βάση τις αυξημένες ανάγκες ενσωμάτωσης του εργατικού κινήματος και «αντιμετώπισης» ταξικά προσανατολισμένων αγώνων.

Η συμπλήρωση φέτος ενός χρόνου λειτουργίας της Νέας Αναπτυξιακής Τράπεζας των BRICS σηματοδοτεί κι αυτή τη σύσφιξη της πενταμερούς συνεργασίας. Από την άλλη μεριά, βέβαια, δε λείπουν βαθιές αντιθέσεις, οι οποίες είναι πιθανό να επιδρούν και στα αδύναμα σχέδια για στρατιωτική συνεργασία. Για παράδειγμα, οι εδαφικές διαφορές Κίνας - Ινδίας σίγουρα ρίχνουν τη σκιά τους και στο «χάρτη» των BRICS.