Τα αποτελέσματα του α' γύρου των προεδρικών εκλογών που έγινε στη Γαλλία την περασμένη Κυριακή επιβεβαίωσαν ότι βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη η αναμόρφωση του αστικού πολιτικού συστήματος, στο φόντο των αναιμικών ρυθμών καπιταλιστικής ανάπτυξης αλλά και της ραγδαίας όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών γενικά.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών, σε σύνολο 48.891.594 εγγεγραμμένων συνολικά ψήφισαν 36.681.113 ενώ η αποχή έφτασε το 21,77% (το 2012 ήταν 20,52%).

Ο Εμανουέλ Μακρόν, πρώην υπουργός Οικονομίας των κυβερνήσεων Ολάντ - Βαλς και πρώην μεγαλοστέλεχος τραπεζών, έλαβε το 23,86% των ψήφων.

Η υποψήφια του ευρωσκεπτικιστικού Εθνικού Μετώπου (Front National - FN) Μαρίν Λεπέν έλαβε 21,43%.

Ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων (Les Republicains - LR, μετεξέλιξη του γκωλικού UMP από όπου είχε εκλεγεί πρόεδρος ο Ν. Σαρκοζί) Φρανσουά Φιγιόν έλαβε 19,94%.

Ο πρώην επικεφαλής του οπορτουνιστικού Μετώπου της Αριστεράς - που στήριξε και το μεταλλαγμένο ΚΚ Γαλλίας - Ζαν Λικ Μελανσόν έλαβε 19,62%.

Ο επίσημος υποψήφιος του μέχρι σήμερα κυβερνώντος Σοσιαλιστικού Κόμματος (Parti Socialiste - PS) Μπενουά Αμόν έλαβε μόλις 6,35%.

Ακολουθούν οι υπόλοιποι υποψήφιοι, που επίσης πρόβαλαν προγράμματα με αφετηρία την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του γαλλικού κεφαλαίου, ζητώντας επαναξιολόγηση των συμμαχιών του, αμφισβητώντας στον ένα ή τον άλλο βαθμό τους όρους συμμετοχής σε ΕΕ, ΝΑΤΟ.

Ο Νικολά Ντιπό Ενιάν του συντηρητικού «Σήκω Γαλλία» πήρε 4,73%.

Ο Ζαν Λασάλ της κίνησης «Ας αντισταθούμε!» 1,21%.

Ο Φιλίπ Πουτού του οπορτουνιστικού Νέου Αντικαπιταλιστικού Κόμματος 1,10%.

Ο Φρανσουά Ασελινό της Λαϊκής Ρεπουμπλικανικής Ενωσης 0,92%.

Η Ναταλί Αρτό του τροτσκιστικού «Εργατικού Αγώνα» 0,65%.

Ο Ζακ Σεμινάντ της «Αλληλεγγύης και Προόδου» 0,18%.

Ο β' γύρος θα διεξαχθεί στις 7 Μάη 2017.

Η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων ανατροφοδότησε όλη τη συζήτηση που διεξαγεται - όχι μόνο στη Γαλλία - περί «αντισυστημικής ψήφου», με πολλά αστικά επιτελεία να εμφανίζουν την υποχώρηση «παραδοσιακών» αστικών κομμάτων ως «ρήξη με την πολιτική ελίτ». Στη βάση αυτή «φούντωσε» η συζήτηση για την παραπλάνηση της εργατικής τάξης και τον εγκλωβισμό της στις επιδιώξεις της μίας ή της άλλης μερίδας του κεφαλαίου, που ειδικά στη Γαλλία ενισχύεται και από το γεγονός ότι απουσιάζει ένα αληθινά επαναστατικό, κομμουνιστικό κόμμα.

Η οξυμένη «κινητικότητα» στον αστικό πολιτικό χάρτη της Γαλλίας αποτυπώνεται σε στοιχεία όπως:

• Η «δυναμική εμφάνιση» υποψηφίων όπως ο Μακρόν, που - κατά πολλούς αναλυτές - «μέχρι πριν λίγα χρόνια ήταν άγνωστοι», που στο πρόγραμμά τους αποτυπώνουν τον προβληματισμό του ντόπιου κεφαλαίου για τους όρους συμμετοχής στις συμμαχίες που μέχρι σήμερα ιεραρχούσε (καταρχήν την ΕΕ) και την αποφασιστικότητα να διεκδικήσει ενεργότερο «ρόλο», προσδοκώντας ανάκτηση εδάφους που η γαλλική πλουτοκρατία έχει χάσει στο φόντο της βαθιάς καπιταλιστικής κρίσης.
• Η συνεχιζόμενη ενίσχυση του FΝ, που στον α' γύρο συγκέντρωσε 7.658.990 ψήφους (αριθμό ρεκόρ στην ιστορία του), ενώ στον α' γύρο των εκλογών του 2012 είχε πάρει 6.421.426. Το FN κερδίζει έδαφος και εξαιτίας της αυξανόμενης δυσαρέσκειας των εργατικών - λαϊκών μαζών για την κυρίαρχη πολιτική, μετά από μια προσπάθεια να φιλοτεχνήσει ένα πιο «πατριωτικό» προφίλ, απομακρύνοντας τα «πιο ακραία στοιχεία» (βλ. «κόντρα» της Μαρίν Λεπέν με τον πατέρα της Ζαν Μαρί). Η άνοδός του εκφράζει καταρχήν το βαθύ προβληματισμό μεγάλων μερίδων της αστικής τάξης για το πώς καλύτερα θα υπερασπιστεί τα στρατηγικά της συμφέροντα και εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο διεργασιών στην ΕΕ, όπου σε διάφορες χώρες δυναμώνει το αστικό ρεύμα του ευρωσκεπτικισμού.
• Το γεγονός ότι οι υποψήφιοι του PS και της «παραδοσιακής δεξιάς» (την οποία σήμερα εκφράζουν οι Ρεπουμπλικάνοι) αποκλείστηκαν από τον β' γύρο, μετά από δεκαετίες εναλλαγής τους στην αστική εξουσία.

Ειδικά για το PS, εδώ και καιρό πολλοί εμφανίζουν την πορεία του να ακολουθεί αυτή του ΠΑΣΟΚ. Δεν είναι τυχαίο ότι κορυφαία στελέχη της κυβέρνησης Ολάντ (και του PS), όπως ο υπουργός Αμυνας Ζαν Υβ Λε Ντριάν, όχι απλά στήριξαν αλλά δραστηριοποιήθηκαν ανοιχτά υπέρ της υποψηφιότητας Μακρόν.

• Ενδεικτικές είναι και υποψηφιότητες όπως αυτή της «Ανυπότακτης Γαλλίας» του Μελανσόν, που μέσα από έναν πιο «αριστερό» λόγο πρόβαλαν αντίστοιχους προβληματισμούς για τη συμμετοχή στις λυκοσυμμαχίες όπου σήμερα παραμένει η Γαλλία (εκφράζοντας ανησυχία π.χ. για την απώλεια της «στρατιωτικής και διπλωματικής ανεξαρτησίας» της, επιχείρημα με το οποίο προτείνουν σταδιακή αποχώρηση από το ΝΑΤΟ). Αυτά βέβαια, αφού πρώτα διακρίθηκαν σημαντικά στην υπόθεση ενσωμάτωσης του λαϊκού κινήματος και μέσα από πόστα της ευρωπαϊκής λυκοσυμμαχίας (π.χ. το Μέτωπο της Αριστεράς πρωτοστάτησε στη δημιουργία του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς).

Ολα τα παραπάνω δείχνουν ότι η Γαλλία έχει μπει σε μια περίοδο εντατικών διεργασιών για τη διασφάλιση πολιτικού προσωπικού ικανότερου να προστατέψει τα γενικά συμφέροντα της άρχουσας τάξης. Η διαδικασία αυτή θα ενταθεί εν όψει και των βουλευτικών εκλογών που θα γίνουν στις 11 και στις 18 Ιούνη (α' και β' γύρος αντίστοιχα).

Βέβαια αυτές οι αλλαγές δεν εγκυμονούν τίποτα θετικό για τα λαϊκά συμφέροντα. Αφορούν μόνο τη θωράκιση της εξουσίας των εκμεταλλευτών του λαού και την καλύτερη προετοιμασία των επόμενων αντιλαϊκών επιθέσεων. Αλλωστε, πάνε μόνο πέντε χρόνια που και ο τότε υποψήφιος του PS, Φρανσουά Ολάντ, επικρατούσε του «δεξιού» Σαρκοζί και προβαλλόταν ως δήθεν «νέος άνεμος της Ευρώπης». Τα όσα έγιναν στο διάστημα 2012 - 2017 απέδειξαν ότι, για να είναι κάτι αληθινά «νέο» και «εναλλακτικό» από τη σκοπιά των λαϊκών συμφερόντων, πρέπει να έρχεται σε ρήξη με τα μονοπώλια και την εξουσία τους.

Σύμφωνα με δημοσκόπηση της εταιρείας IPSOS/SOPRA STERIA που έγινε για τον β' γύρο, ο Μακρόν συγκεντρώνει 62% αντί 38% της Λεπέν. Αλλη έρευνα, του ινστιτούτου HARRIS INTERACTIVE, εμφάνισε τον Μακρόν πρώτο με 64% έναντι 36% της Λεπέν.

Από τη μεριά του, ο Μακρόν στις δηλώσεις του υποστήριξε ότι «οι Γάλλοι εξέφρασαν την επιθυμία για ανανέωση» και πρόσθεσε ότι θέλει να είναι «ο Πρόεδρος των πατριωτών, απέναντι στην απειλή των λαϊκιστών», ότι θα μεταφέρει «τη φωνή της ελπίδας για τη χώρα μας και την Ευρώπη».

Η Λεπέν δήλωσε ότι αναλαμβάνει την «ευθύνη της υπεράσπισης του γαλλικού έθνους, της ενότητάς του, της ασφάλειας, της κουλτούρας του, της ευημερίας και της ανεξαρτησίας», υπογραμμίζοντας ότι «μεγάλη πρόκληση αυτής της εκστρατείας είναι η άγρια παγκοσμιοποίηση που θέτει σε κίνδυνο τον πολιτισμό μας» και συμπληρώνοντας: «Είτε συνεχίζουμε στο δρόμο μιας ολοκληρωτικής απορρύθμισης, χωρίς σύνορα και χωρίς ασφάλεια, με πολλές συνέπειες όπως η μετανάστευση, ο άνισος διεθνής ανταγωνισμός, η ελεύθερη κυκλοφορία των τρομοκρατών. Είτε, διαφορετικά, επιλέγετε τη Γαλλία με τα σύνορά της και την ασφάλεια (...) αυτό που σας προτείνω είναι η μεγάλη αλλαγή».

Ο Φρ. Φιγιόν, αναλαμβάνοντας την ευθύνη της ήττας του, κάλεσε τους οπαδούς των LR να παραμείνουν ενωμένοι, ενώ απηύθυνε έκκληση στήριξης του Μακρόν στο β' γύρο, επειδή το οικονομικό και κοινωνικό πρόγραμμα του FN «θα οδηγήσει τη χώρα στην πτώχευση και σε αυτό το χάος θα πρέπει να προστεθεί και το χάος με την έξοδο από την Ευρώπη. Ο εξτρεμισμός δεν μπορεί παρά να φέρει δυστυχία και διαίρεση στη Γαλλία».

Ο Ζ. Λ. Μελανσόν δήλωσε ότι «το αποτέλεσμα δεν ήταν αυτό που περίμεναν», προσθέτοντας σχετικά με τον β' γύρο: «Καθένας ας αποφασίσει με τη συνείδησή του».

Σε ψήφο υπέρ του Μακρόν κάλεσε και ο υποψήφιος του PS Μπενουά Αμόν, ενώ ενδεικτική ήταν και η δήλωση του ΓΓ του ΚΚ Γαλλίας Π. Λωράν, που είπε ότι στις 7 Μάη ο λαός πρέπει «να μπλοκάρει το δρόμο της Λεπέν (...) Να χρησιμοποιήσει το μοναδικό ψηφοδέλτιο που δυστυχώς θα έχει απέναντί του για να το πράξει... Με Τραμπ, Πούτιν, Ασαντ και την ευρωπαϊκή ακροδεξιά ως συμμάχους, με την εκλογή Λεπέν θα απειληθεί η ασφάλεια του κόσμου».

Χτες, και ο μέχρι σήμερα Πρόεδρος της χώρας Φρανσουά Ολάντ ανακοίνωσε ότι απέναντι στον «κίνδυνο» του FN «επιβάλλεται η κινητοποίηση και η σαφήνεια των επιλογών», προσθέτοντας ότι θα ψηφίσει Μακρόν.

Πάντως, χρειάζεται να σημειωθεί ότι οι σημερινές συνθήκες είναι διαφορετικές από το 2002 (όταν το FN είχε ξαναπάρει μέρος σε β' γύρο προεδρικών εκλογών). Σήμερα, οι επιφυλάξεις για τις σκοπιμότητες και τους όρους συμμετοχής της Γαλλίας στην ΕΕ είναι διάχυτες στα προγράμματα των περισσότερων πολιτικών δυνάμεων, με σημαντικές διαφοροποιήσεις βεβαίως.

Επίσης, ίσως δεν είναι τυχαίο ότι, σύμφωνα με ορισμένα ρεπορτάζ, στους οπαδούς των Ρεπουμπλικάνων του Φιγιόν υπάρχουν ήδη διαφωνίες στη «γραμμή» για στήριξη Μακρόν (η σχετική έκκληση αποδοκιμάστηκε από ορισμένους). Δημοσκόπηση εμφάνισε το 40% των ψηφοφόρων του να υποστηρίζει ότι δεν θα ψηφίσει ούτε Μακρόν ούτε Λεπέν. Επίσης, άλλοι σχολίασαν ότι δεν ήταν τυχαίο πως στις πρώτες συγκεντρώσεις οπαδών του Μελανσόν κυριάρχησαν τα συνθήματα κατά του Μακρόν.

Τέλος, να σημειωθεί ότι το νεοσυσταθέν Επαναστατικό Κομμουνιστικό Κόμμα Γαλλίας (πρώην Ενωση Επαναστατών Κομμουνιστών Γαλλίας), που συμμετέχει και στην Ευρωπαϊκή Κομμουνιστική Πρωτοβουλία, έχει σύνθημα «όχι σε όλους τους υποψηφίους του κεφαλαίου». Στον α' γύρο σημείωνε ειδικά για τον Μελανσόν ότι «δεν προτείνει να τα σπάσει με την ΕΕ ούτε με το ΝΑΤΟ. Αντίθετα επιδιώκει να διαπραγματευτεί καλύτερη θέση. Αυτή ακριβώς είναι η θέση του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα το 2015, η οποία οδήγησε στην αποδοχή της ΕΕ».